حساسیت فعالان بر وعده‌های انتخاباتی
یک فعال بازار سرمایه گفت: درخصوص بازدهی شاخص کل بازار سرمایه قبل و بعد از انتخابات باید اشاره کرد که معمولا قبل از انتخابات چون احتمال تغییرات گسترده‌ای در قسمت زیادی از شرکت‌های بورسی که وابسته به نهادهای مالی دولتی و نیمه دولتی یا خصولتی هستند، وجود دارد تصمیم‌گیری‌ها به سختی انجام می‌شود؛ یا معمولا در چنین شرایطی تصمیم‌گیری‌ها به بعد از انتخابات موکول می‌شود به گزارش صدای بورس، مثطفی امید قایمی ادامه داد: بر این اساس معمولا قبل از انتخابات وابسته به شرایطی که حاکم است بازار سرمایه با رکود و یا رونقی همراه خواهد بود. بازدهی این بازار بعد از انتخابات هم به این بستگی دارد که چه اشخاصی در انتخابات پیروز شوند. او افزود: در این شرایط فعالان اقتصادی و بازیگران بازار باتوجه به عملکرد گذشته کاندیداها یا شعارهای تبلیغاتی آنها نسبت به حرکات آنها و به قول‌های انتخاباتیشان حساس می‌شوند. به نظر می رسد در این دوره از انتخابات ریاست جمهوری شرایطی که قبل از انتخابات داشتیم به این شکل بود که دوره‌ای رکود بر بازار حاکم بوده و باتوجه به اینکه به نظر می‌رسد همه کاندیداها برنامه رونق دادن به بورس را سرلوحه عمل خود قرار داده‌اند، هر یک از نامزدها هم انتخاب شود احتمالا با رونقی در بازار مواجه خواهیم شد. اینکه به وعده‌ها و قول‌هایی که داده‌اند عمل کنند، از بازار سرمایه حمایت کنند، کمتر در این بازار مداخله کنند، قیمت‌گذاری دستوری را کنار بگذارند و ... اثرش از اینکه مستقیما از بازار سرمایه حمایت کنند، بیشتر است.
از بازار سکه و طلا چه خبر؟
به گفته نایب رئیس سابق اتحادیه طلا و جواهر تهران، به غم کاهش قیمت طلا در بازارهای جهانی، بازار سکه و طلا در داخل، روندی صعودی طی کرده است. محمد کشتی‌آرای در گفت‌وگو با ایسنا، در رابطه با وضعیت یک هفته اخیر بازار سکه و طلا اظهار کرد: در حالیکه طی این مدت، بهای طلا در بازارهای جهانی روندی نزولی داشت؛ اما قیمت‌ها در بازار سکه و طلا روند خلاف جهت این مسیر پیش آمده و در چرخشی، رو به افزایش گذاشته است. نایب رئیس سابق اتحادیه طلا و جواهر تهران خاطرنشان کرد: قیمت هر اونس جهانی طلا روز (پنجشنبه) به ٢٣١٣ دلار رسید که به نسبت ابتدای هفته، در مجموع ٩ دلار کاهش داشته است. از سوی دیگر در حالیکه تا اواسط هفته، قیمت سکه و طلا تغییرات مختصری در بازار داشت، اما طی دو روز پایانی هفته، تحت تاثیر نوسانات افزایشی نرخ ارز با افزایش همراه شدند. وی در رابطه با تغییرات قیمت انواع قطعات سکه و مصنوعات طلا در مجموع یک هفته اخیر و آخرین قیمت‌های معاملاتی در بازار روز گذشته، اعلام کرد: هر قطعه سکه تمام طرح قدیم با ٩٠٠ هزار تومان افزایش قیمت نسبت به ابتدای هفته در آخرین معاملات پایانی هفته به ٣٨ میلیون و ١٠٠ هزار تومان رسید. سکه تمام طرح جدید اما یک میلیون و ٩٠٠ هزار تومان نسبت به ابتدای هفته افزایش قیمت داشته و در آخرین معاملات هفته به ۴٢ میلیون و ٧٠٠ هزار تومان رسیده است.
گروه اقتصاد کلان: به نظر می‌رسد در شروع با اعلام نتایج انتخابات و در عین‌حال افزایش دامنه‌نوسان به ۶درصد شاهد خروج بورس از شرایط فعلی باشیم. برخی کارشناسان معتقدند آنچه در انتخابات اخیر شاهد هستیم تقابل بین دو دیدگاه عمده اقتصادی و سیاسی است که به اعتقاد سهامداران یکی می‌تواند منجر به رشد سرمایه‌گذاری در کشور شود و دیگری نگاه دستوری به اقتصاد دارد. بنابراین این موضوع محتمل است که منجر به تداوم کاهش حاشیه سود شرکت‌های تولیدی و خدماتی شود، پس از این منظر پیروزی هریک از جریان‌های مذکور می‌تواند منجر به واکنش قابل توجه فعالان بازار سرمایه شود. در صورتی که نتیجه انتخابات به دور دوم کشیده شود، می‌تواند همچنان به تداوم احتیاط در بین فعالان بازار سرمایه منجر شود اما حتی در این حالت نیز اینکه چه طیفی از دیدگاه سیاسی و اقتصادی به مرحله دوم راه پیدا کند خود می‌تواند باعث شکل‌گیری معاملات هیجانی شود. آنچه بدیهی به‌نظر می‌رسد، تکیه‌دادن هرکدام از کاندیداها با تفکرات مشخص و یادشده بر مسند ریاست‌جمهوری می‌تواند در کوتاه‌مدت موج جدی از صعود یا نزول را ایجاد کند.
اما بررسی بازدهی نمادهای بازار سهام در هفته اول تیر نشان می‌دهد که سهام کیا با افت 6 درصدی کم‌بازده‌ترین سهام بورس در این هفته بوده است. بررسی بازدهی نمادهای بازار سهام در هفته اول تیر 1403 نشان می‌دهد که سهم‌های شدوص، حگردش، ساوه، دبالک و نوری با رشد هشت درصدی در این هفته بیشترین بازدهی را میان رقبای بورسی خود به ثبت رساندند. لازم به ذکر است که محدودیت دو درصدی دامنه نوسان، سبب یکسان شدن مسیر سهم‌های صعودی شده است. البته باید گفت از هفته آینده محدودیت دو درصدی برداشته خواهد شد و از آن پس بازدهی هفتگی سهم‌ها متفاوت خواهد بود. در طرف مقابل نیز در جریان بررسی بازدهی نمادهای بازار سهام، روشن شد که ارقام ریزش سهم‌های کم‌بازده کمتر بوده است؛ به طوری‌که کیا با افت 6 درصدی کم‌بازده‌ترین سهام بورس لقب گرفت و به تراز 810 تومانی رسید. همچنین سفارسی و شکلر نیز دیگر سهم‌های کم‌بازده بودند و کاهش پنج درصدی را به ثبت رساندند. اما معاملات اولین هفته از تیرماه 1403 به پایان رسید و تکلیف کندل هفتگی شاخص‌های بورسی مشخص شد. نکته جالب توجه اینکه، این کندل پس از دو ماه مثبت شده و اندکی از زیان پرتفوی سهامداران کاسته است. پس از گذشت بیش از ۳ماه از سال ۱۴۰۳ که در این مدت روند غالب بازار سهام روندی نزولی بوده، و خروج پول‌های گسترده‌ای نیز صورت گرفته است، حال به نظر می‌رسد که بازار مذکور کمی در حال فاصله گرفتن از این رخوت است. در روز چهارشنبه که آخرین روز معاملاتی هفته است، شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران ۲۰هزار واحد معادل با ۰.۹۷درصد افزایش یافت؛ که سبب رقم خوردن پنجمین روز صعودی متوالی این شاخص شد؛ و در محدوده ۲ میلیون و ۸۵هزار واحد قرار گرفت که بالاترین مقدار به ثبت رسیده برای این شاخص در ۱۴ روز معاملاتی گذشته است. شاخص هم‌وزن نیز افزایش ۰.۶۸ درصدی را تجربه کرد و در محدوده ۶۷۳هزار واحد قرار گرفت. این سبزپوشی در رکن دیگر بازار سهام هم برقرار بود. به طوری که شاخص کل فرابورس ایران نیز ۰.۹۲درصد افزایش یافت و با قرار گرفتن در محدوده ۲۲هزار و ۳۰۴ واحد به کار خود در آخرین روز معاملاتی هفته پایان داد. بررسی‌ها نشان می‌دهد بالاخره روند خروج پول از بازار از محل خرید و فروش سهام شکسته شده است. به طوری که در این روز ۱۲۶ میلیارد تومان ورود پول از محل ذکر شده به بازار صورت گرفته است و صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله یاETFها نیز ورود پول ۳۹۰ میلیارد تومانی را تجربه کردند. در این میان اگرچه شاخص‌ها و پارامترهای ذکر شده وضعیت رو به بهبودی را نمایش می‌دهند، اما ارزش معاملات خرد شامل سهام و حق‌تقدم، که در این روز با افزایش محدود ۳ درصدی در سطح ۲۰۷۲ میلیارد تومان قرار گرفت، همچنان خبر از رکود ادامه‌دار در بورس و فرابورس می‌دهد. چهارشنبه آخرین روزی بود که محدودیت دامنه نوسان ۲± درصدی بر معاملات سهام و ۴± درصدی بر معاملات صندوق‌ها اعمال شد. لازم به ذکر است که این محدودیت از ابتدای اردیبهشت ماه، یعنی برای ۲۲ روز معاملاتی متوالی وجود داشته است و بنا بر اطلاعیه‌ای که از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار منتشر شد، این دامنه از روز شنبه افزایش خواهد یافت. نگاهی به روند معاملات بازار سهام در هفته ابتدایی تیرماه نشان می‌دهد شاخص کل طی چهار روز معاملاتی این هفته از دو میلیون و 44 هزار واحد با رشد دو درصدی به دو میلیون و 85 هزار واحد رسیده است. این روند در نماگر هم‌وزن بازار سهام نیز دیده شد؛ به طوری که شاخص هم‌وزن بازار سهام در این هفته با رشد 1.13 درصدی از 665 هزار واحد به 673 هزار واحد رسید. همچنین باید گفت حجم و ارزش معاملات نیز در این هفته پس از مدت‌ها رشد کرد؛ به طوری که بازار سهام در چهار روز معاملاتی این هفته به طور میانگین 6 میلیارد و 550 میلیون برگه سهم حجم خورد و ارزشی معادل سه هزار و 561 میلیارد تومان را رقم زده است. در سمت تراز پول حقیقی نیز ارقام مثبتی ثبت شد و در این چهار روز بیشتر از 780 میلیارد تومان پول حقیقی به بازار سهام تزریق شده است. بررسی تابلو معاملات بورس تهران در هفته ابتدایی تیرماه نشان می‌دهد شاخص کل در روز اول هفته حدود 0.19 درصد رشد کرده است. شاخص هم‌وزن نیز در این روز 0.04 درصد افزایش ارتفاع داده است. در روز یکشنبه اما نماگر هم‌وزن بازار نتوانست رشد کند و با کاهش 0.03 درصدی روبه‌رو شد. در مقابل شاخص کل در این روز نیز توانست 0.21 درصد افزایش یابد. در روز دوشنبه اما رشد شاخص‌های بورسی تقویت شد و شاخص کل 0.69 درصد و شاخص هم‌وزن 0.44 درصد افزایش یابند. در روز پایانی هفته نیز این روند تکرار شد و شاخص کل و شاخص هم‌وزن به‌ترتیب 0.97 درصد و 0.67 درصد به ارتفاع خود افزودند.
رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی گفت: 8 تیرماه روز جمهور است و نباید از اظهارنظر و رای و صدای مردم بترسیم.
به گزارش روابط عمومی صندوق توسعه ملی، مهدی غضنفری رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی در گفت و گو با رادیو اظهار داشت: من این روزها از 8 تیرماه به عنوان «روز جمهور» نام می برم. حقیقت این است که ما در جمهوری اسلامی ایران روی دو کلمه جمهور و ایران کمتر صحبت کرده‌ایم و این تصور ایجاد شده است که حتما باید از جایی به مردم دیکته شود. مهدی غضنفری ادامه داد: حضرت امام (ره) اسم و رسم حکومت ما را جمهوری اسلامی نامیدند و مردم به آن رای داده اند. واژه اول این ترکیب «جمهور» است؛ جمهور یعنی همه‌ی مردم با هر عقیده و قومیت و جنسیتی که دارند. روز 8 تیر روز این مردم است. مردمی که می‌خواهند بیایند، حرف بزنند، انتخاب کنند و بگویند به کدام یک از نامزدهای ریاست جمهوری علاقه دارند و رای می‌دهند و فکر می‌کنند آن نامزد ریاست جمهوری بهتر می‌تواند آنها را به اهدافشان برساند .
جمهوریت نظام را به بهانه اسلام کمرنگ نکنیم
رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی در پاسخ به این پرسش که حضور مردم در پای صندوق‌های رای چقدر می‌تواند در توسعه اهداف سیاسی و اقتصادی کشور نقش داشته باشد، تاکید کرد: متاسفانه ما مفهوم جمهور را در روزهای دیگر گاهی فراموش می‌کنیم و به همین خاطر مجبور می‌شویم در موسم انتخابات بیشتر بر حضور مردم و نقش آنها تاکید کنیم. بی‌شک مردم ایران باید انتخاب کنند و بگویند چه کسی رئیس جمهور شود؟ چون حکومت ما جمهوری اسلامی ایران است. همه‌ی جمهور، چه مسلمان و در واقع تمام کسانی که در این سرزمین زندگی می‌کنند، ایرانی‌اند و حق انتخاب دارند و این کشور مال آنها است و باید بیایند پای صندوق‌های رای و حرف‌شان را بزنند. امیدوارم بعد از اینکه فرد منتخب وارد پاستور شد دوباره فراموش نکند که ما «جمهوری اسلامی ایران» هستیم.
مهدی غضنفری افزود: حضرت امام (ره) فرمودند: «میزان رای ملت است» ولی نگفتند ملت چه ملتی است؟ یعنی دسته بندی نکردند و تفکیک قائل نشدند. همه آنهایی که شناسنامه ایرانی دارند باید در سرنوشت این کشور نقش داشته باشند؛ رسانه ها این روزها باید در کنار اینکه بر مشارکت مردم در انتخابات تاکید می‌کنند روی واژه جمهور هم بیشتر مانور داده و به مردم آگاهی بدهند. اگر جمهور احساس کند که به بهانه اسلام آن را کنار زده‌ایم و از واژه جمهوری اسلامی ایران فقط بخش اسلامی آن را چسبیده ایم، ممکن است به تدریج قهر کند و خودش را کنار بکشد. پس اینجا وقتی می گوییم جمهور، یعنی هر کسی با هر عقیده‌ای، با هر قومیت و هر مذهب و هر زبان و جنسیت، بخشی از این جمهوری اسلامی ایران است .
تقسیم بندی مردم به خوب و بد در تریبون ها درست نیست
رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی اظهار داشت: از این نترسیم که اگر ما روی جمهور تاکید کنیم بخش اسلامی حکومت تضعیف می شود. این تاکید روی کلمه جمهور در کنار اسلامیت نظام، نظر حضرت امام (ره) بود و نظر مقام معظم رهبری نیز همین است. این یک واقعیت است که ما به حکومت جمهوری اسلامی ایران رای داده‌ایم. این یعنی مردم همه ارزشمند هستند. متاسفانه برخی از سخنرانان در تریبون‌هایشان مردم را به دو دسته «جمهور بد» و «جمهور خوب» تقسیم می‌کنند؛ این درست نیست. باید تاکید کرد هرکسی حتی اگر با نظرات من موافق نباشد و اندیشه های من را نادرست بداند اگر شناسنامه ایرانی داشته باشد جزو همین جمهور و صاحب این کشور است. مهدی غضنفری تصریح کرد: بر همین اساس همه روز جمعه 8 تیرماه پای صندوق های رای حاضر می شوند تا رای خود را به صندوق بریزند. وظیفه ما این است به رای آنها احترام بگذاریم و هر رای که دادند و هر نامزدی را که انتخاب کردند به عنوان رئیس جمهور آینده بپذیریم و بعد از تنفیذ مقام معظم رهبری از او حمایت کنیم. از سوی دیگر رئیس جمهور نباید فراموش کند هر تصمیمی که می‌خواهد بگیرد باید به نظر جمهور مراجعه کند. منظورم فقط حضور بین مردم در سفرهای استانی نیست. اینها همه لازم است اما باید به دیدگاه و نظرات مردم و صاحب‌نظران و سازمان‌های مردم نهاد مراجعه کرد و نظر آنها را جویا شد. اینکه با مردم همراه هستیم منظور این نیست که بیاییم وسط جمعیت سخنرانی کنیم و برویم.
نامزدهای شکست خورده چوب لای چرخ رئیس جمهور جدید نگذارند
مهدی غضنفری ادامه داد: سایر نامزدها و هواداران آنها نیز پس از اینکه نامزد پیروز به عنوان رئیس جمهور آینده وارد پاستور شد دیگر باید رقابت را کنار گذاشته و به ایشان کمک کنند. اینکه نامزد مورد علاقه من در انتخابات پیروز نشده نباید بهانه‌ای باشد برای اینکه چوب لای چرخ فعالیت های ریاست جمهوری جدید بگذاریم و تخریب و تحقیرش کنیم و اندیشه‌هایش را زیر سوال ببریم. به هرحال رئیس جمهور آینده هر شخصی که باشد؛ جمهور او را برگزیده و انتخاب مردم است.
رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی اظهار داشت: چیزی که من مدام نگران آن هستم این است که بعد از سپری شدن روز 8 تیر که واژه «جمهور» و مردم در کانون توجه و اهمیت قرار گرفت؛ در صبح روز 9 تیرماه نامزد پیروز و رئیس جمهور جدید مردم و اهمیت شان را فراموش کند و از یاد ببرد.
نامزدهای دیگر و گروه‌های سیاسی حامی آنها، که رای نیاورده‌اند هم یادشان باشد که یک قانونی داریم به اسم حداکثر و اجماع. مردم اگر بر روی یک نفر اجماع داشتند و یا حداکثر مردم یک نفر را انتخاب کردند کار تمام است. ما نباید شروع کنیم به بهانه‌گیری و اختلاف افکنی که چرا به نامزد ما رای ندادند و از همان روز اول در واقع گروه‌های تخریب تشکیل دهیم و آثار فعالیت‌های نامزد پیروز را از بین ببریم. انتظار بنده این است که به پاس احترام به جمهور هر کسی که به عنوان نامزد پیروز و رئیس جمهور جدید وارد پاستور شد باید همه به او کمک کنند و هر برنامه‌ای داشت و هر همراهی و کمک فکری خواست نباید از او دریغ شود. مهدی غضنفری رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی در پایان ابراز امیدواری کرد: اگر در واقعیت حکومت ما، جمهوریت و اسلامیت در کنار هم قرار نداشته باشند و ما معنای واقعی جمهوری اسلامی ایران را درک نکنیم ممکن است باعث قهر و ناراحتی مردم شده و آنان را سرخورده کرده و مانع مشارکت‌شان در تعیین سرنوشت خود شویم. امیدوارم روز 8 تیرماه به عنوان روز جمهور مشارکت بالایی در پای صندوق‌های رای داشته باشیم و همواره صدای آنها را بشنویم، هم در پای صندوق‌های رای و هم بیرون از صندوق‌های رای.
گروه اقتصاد کلان: قیمت بیت‌کوین به زیر ۶۲هزار دلار رسیده و مسیر نزولی قابل توجهی در نمودار آن پدیدار شده است که به کاهش احتمالی بیشتر اشاره دارد, مگر اینکه بیت‌کوین بتواند مقاومت ۶۲هزار دلاری را بشکند. به گزارش ایسنا، اگر بیت‌کوین موفق به عبور از مقاومت ۶۲هزار دلاری شود، قبل از هدف‌گذاری ۶۳هزار و ۵۰۰ دلار با موانعی در قیمت ۶۲هزار و ۵۰۰ دلار روبرو خواهد شد و شکست در غلبه بر این مانع ممکن است باعث شود که بیت‌کوین به حمایت فوری در ۶۰هزار و ۴۵۰ دلار و حمایت قابل توجه‌تر در سطوح ۶۰هزار و ۵۹هزار و ۵۰۰ دلار سقوط کند. اگر بیت‌کوین نتواند حمایت ۶۰هزار دلاری خود را حفظ کند، این امر می تواند ضررهای قابل توجهی را به همراه داشته باشد و با کاهش احتمالی به سمت منطقه ۵۸هزار و ۵۰۰ دلاری مواجه شود. کریپتو گزارش کرد، به‌طور خلاصه، مسیر فعلی بیت‌کوین، لحظه حساس را در مقاومت ۶۲هزار دلار نشان می‌دهد. پاک کردن این سطح به‌طور بالقوه می‌تواند راه را برای سودهای بالاتر هموار کند و عدم موفقیت ممکن است بیت‌کوین را دوباره به مناطق پشتیبانی پایین‌تر برساند. سرمایه‌گذاران باید شاخص‌های فنی و روندهای بازار را از نزدیک زیر نظر داشته باشند تا به‌طور موثر در این دوره نوسان بازار حرکت کنند. مجموع ارزش بازار جهانی ارزهای دیجیتال در حال حاضر ۲.۲۶ تریلیون دلار برآورد می‌شود که این رقم نسبت به روز قبل ۱.۰۶ درصد کمتر شده است. در حال حاضر ۵۳.۳۱ درصد کل بازار ارزهای دیجیتال در اختیار بیت‌کوین است که ۰.۱۷ درصد کاهش روزانه را ثبت کرده است. حجم کل بازار ارزهای دیجیتال در ۲۴ ساعت گذشته ۵۷.۱۸ میلیارد دلار است که ۱۲.۹۸درصد کاهش داشته است. حجم کل در امور مالی غیر متمرکز در حال حاضر ۴.۱۹ میلیارد دلار است که ۷.۳۳ درصد از کل حجم ۲۴ ساعته بازار ارزهای دیجیتال بوده و حجم تمام سکه‌های پایدار اکنون ۵۲.۸ میلیارد دلار است که ۹۲.۳۴ درصد از کل حجم ۲۴ ساعته بازار ارزهای دیجیتال را تشکیل می‌دهد.
فرشید شکرخدایی
عضو اتاق بازرگانی
مهمترین رکن بهبود فضای کسب‌وکار، پیش‌بینی‌پـــذیری اقتصاد است که به طور قطع با این آئین‌نامه این مهم محقق خواهد شد. با بهبود محیط کسب‌وکار می‌توان ضمن صرف‌نظر از سیاست‌گذاری خاص به بهبود و ارتقای اقتصاد کمک کرد، پیش‌بینی پذیری اقتصاد به این معنا است که افراد، دستگاه‌ها و سازمان‌های مربوطه قابلیت برنامه‌ریزی و پیش‌بینی کارها و اقدامات را برای آینده داشته باشند. بازار سرمایه محلی است که عملا حقیقی‌ها و حقوقی‌های حرفه‌ای و همچنین نهادهای مالی تصویری روشن از آینده مالی خود داشته باشند، در غیر این صورت دچار ضرر و زیان خواهند شد. نخستین موضوع برای تقویت بازار سرمایه، ترسیم چشم‌اندازی درست از آینده دارایی‌ها است به این معنا که سرمایه‌گذار باید دید بلندمدتی به بازار داشته باشد. همچنین پیش‌بینی‌پذیری اقتصاد از دیگر موارد مهمی است که می‌تواند به بازار سرمایه و جذب سرمایه‌گذار کمک کند. باید اقدامات مهمی در راستای بهبود روند بازار و پیش‌بینی‌پذیری آن انجام شود چرا که بازار بیشتر از فرهنگسازی نیازمند ثبات در تصمیم‌گیری‌ها است. بنابراین با اجرای آئین‌نامه بهبود مستمر محیط کسب‌و کار شاهد اتفاقات مثبتی خواهیم بود. با ابلاغ آیین‌نامه اجرایی ماده ۲۴ قانون بهبود مستمر محیط کسب‌وکار، دستگاه‌های اجرایی مکلفند هر گونه تغییر سیاست‌ها، مقررات و رویه‌های اقتصادی خود را قبل از اجرا اطلاع‌رسانی کنند که این موضوع در زمینه تعرفه‌ها و صادرات بسیار مهم است به طوری که طی جدولی، سیاست‌ها، مقررات و رویه‌های اجرایی راجع به مالیات، گمرک و غیره مشخص شده است. الزام اجرای این آئین‌نامه از اول تیرماه سال جاری بوده و در فاصله یک تا سه ماهه بین تصویب تا اجرا بخشی از آماده سازی‌ها در حال انجام است. هدف از این آئین‌نامه شفاف‌سازی سیاست‌ها و برنامه‌های اقتصادی و جلوگیری از تصویب مقررات ناگهانی از سوی دولت و دستگاه‌های اجرایی است و از این پس قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار از یک سو بر مسئولیتپذیری دولت در برابر اقتصاد بخش خصوصی می‌افزاید و از سوی دیگر، عرصه همکاری مستمر بخش خصوصی با دولت را مهیا می‌کند. دستگاه‌های اجرایی مکلفند پیش‌نویس مقررات خود را مطابق دستورالعمل ابلاغی معاونت حقوقی رئیس جمهور یک هفته قبل از صدور منتشر و به اطلاع عموم برسانند تا فرصت لازم برای دریافت نظرات عموم و فعالان اقتصادی و تشکل‌ها (جمع سپاری) در تدوین مقررات فراهم شود. با اجرای این قانون، پیش‌بینی‌پذیری اقتصاد افزایش یافته و آرامش در بازار سرمایه حاکم می‌شود و دیگر شاهد قیمت‌گذاری دستوری در بخش‌های مختلف نخواهیم بود و بازار سرمایه نیز می‌تواند در جریان آخرین اتفاقات و تصمیمات قرار گیرد.
هادی اعلمی فریمان
کارشناس مسائل آمریکای لاتین
در بولیوی دو مساله استراتژیک به صورت کلی وجود دارد که نخست، رقابت‌ها در داخل کشور است؛ چراکه بسیاری معتقدند دولت فعلی این کشور ادامه راه اوو مورالس بوده است و لوئیس آرس، رئیس‌جمهوری فعلی هم به دلیل اینکه در گذشته وزیر اقتصاد مورالس بوده، به نوعی سیاست‌های نزدیک به وی را دنبال می‌کند. به همین جهت ..بسیاری اعتقاد دارند که وی در حقیقت همان دولت گذشته را راهبری می‌کند و در این میان بحث نابرابری بین ایالت‌های فرودست و فرادست هم به نوعی یک تنش مشخص داخلی را ایجاد کرده که باز هم به درگیری داخلی دامن می‌زند. اما دومین مساله مربوط به دخالت کشورهای خارجی و چشمداشت آنها به بولیوی است.
آمریکایی‌ها اعتقاد دارند که تجارت برگ کوکا می‌تواند به تولید بیشتر مواد مخدر در بولیوی منتهی شود که این را برای خود یک تهدید مشخص قلمداد می‌کنند، اما دولت چپگرای بولیوی اعتقاد دارد که می‌تواند از برگ کوکا به صورت مشتقات مشخص استفاده کند و بهره اقتصادی را از این طریق برای خود رقم بزند. از سوی دیگر، بحث معادن لیتیوم در بولیوی هم بسیار مهم است و بر اساس اسناد موجود چیزی در حدود ۹ تا ۲۱ تُن لیتیوم با ارزش ۱۶۰ میلیارد دلار در این کشور وجود دارد که البته بخش اعظمی از آن، تجاری سازی نشده است. علاوه بر این مسائل کشورهایی مانند روسیه، آمریکا، آلمان و حتی چین در این میان چشم به معادن لیتیوم بولیوی دارند و دولت این کشور به دنبال آن است که به صورت مستقیم این معادن را تجاری‌سازی کند. این مسائل و رقابت‌ها، دولت بولیوی را شکننده کرده و حالا هم بحث کودتا مطرح شده است.
توجه داشته باشید که این کودتا به صورت تمام‌عیار اجرا نشده و در نهایت خاتمه پیدا کرد اما فرمانده ارتش بولیوی اعلام کرده که رئیس‌جمهوری این کشور دستور کودتا را به وی داده است تا محبوبیت او در افکار عمومی بالا برود که این موضوع هم می‌تواند یکی از سناریوهای موجود درباره کودتای اخیر باشد. واقعیت این است که شکنندگی دولت و درگیری‌ها در این کشور بسیار بالا رفته و دولت فعلی به دنبال گسترش دسترسی و سلطه بر منابع طبیعی است که همین مساله در دستور کار رئیس‌جمهوری فعلی بولیوی قرار گرفته است. زمانی که اوو مورالس، رئیس‌جمهوری پیشین بولیوی در قدرت بود، اوضاع تا حدودی با ثبات‌تر به نظر می‌رسید اما باید دانست که آمریکا هم به صورت مستقیم به این کشور چشم دارد و حالا بولیوی به عرصه رقابت میان کشورهای خارجی تبدیل شده است.
به عنوان مثال شرکت گازپروم روسیه فعالیت گسترده و عمیقی در بولیوی دارد و تقریباً ۲۰ درصد سهام تولید گاز این کشور را از سال ۲۰۲۰ در اختیار گرفته است. حتی روس‌ها بحث همکاری در مورد نیروگاه‌ها و مسائل نظامی را با دولت فعلی بولیوی دنبال می‌کنند و حالا چین هم در این راستا وارد این کشور شده و به دنبال تامین منافع خود است. تمام این مسائل به انضمام موضوع تجارت برگ کوکا و نگاه دولت بولیوی به آن، مشکلاتی را برای ایالات متحده به وجود آورده است. به موازات این روند احزاب چپ‌گرا در این کشور هم به اجماع نظر رسیدند که اگر قرار است قرارداد همکاری و تجارت با کشورهای خارجی منعقد شود باید این قراردادها استثماری نباشند و منافع ملی بولیوی مدنظر قرار بگیرد. به همین دلیل معتقدم که علاوه بر همه مسائل داخلی، دخالت‌های خارجی هم در وضعیت فعلی موثر واقع شده است.