تاکید پزشکیان بر گسترش روابط با عراق
محمد شیاع السودانی نخست وزیر عراق در تماس تلفنی با پزشکیان ضمن تبریک موفقیت وی در کسب اعتماد ملت ایران، برگزاری موفقیت آمیز و بدون مشکل انتخابات ریاست جمهوری به فاصله کمی از فقدان رئیس جمهور شهید آیتالله رئیسی را ناشی از استحکام ارکان و پایههای نظام جمهوری اسلامی دانست و گفت: ما به تقویت و توسعه همکاریهای دوجانبه، منطقهای و بینالمللی فیمابین در دوره ریاست جمهوری جنابعالی بسیار خوشبین هستیم. نخست وزیر عراق رویکرد اعلامی رئیس جمهور منتخب ایران برای توسعه روابط با همسایگان را به نفع ملت ایران و ملتهای منطقه دانست و گفت: این همت و اهتمام برای دولت عراق بسیار بااهمیت و ارزشمند است و امیدواریم در دوره پیشرو شاهد تحکیم و تعمیق هر چه بیشتر روابط میان دو کشور و دو ملت باشیم. پزشکیان نیز در این گفت وگوی تلفنی ضمن قدردانی از تبریکات دولت و ملت عراق با بیان اینکه دو کشور همواره در بسیاری از زمینهها یاریگر هم بوده و خواهند بود، بر اهمیت جایگاه عراق در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد.
اعلام آمادگی پاکستان برای همکاری نزدیک با ایران
نخستوزیر پاکستان در یک گفتوگوی تلفنی با رئیسجمهور منتخب ایران ضمن تبریک به او برای پیروزی در انتخابات، روابط میان ۲ کشور را برادرانه توصیف و تاکید کرد مشتاق همکاری نزدیک با وی در تمام زمینهها است. شهباز شریف، نخستوزیر پاکستان به صورت تلفنی با مسعود پزشکیان، رئیسجمهور منتخب ایران گفتوگو کرد تا صمیمانهترین تبریکات خود را به مناسبت پیروزی پزشکیان در انتخابات به او ابلاغ کند. بنابر گزارش اردوپوینت، در بیانیه دفتر نخست وزیری پاکستان آمده است: نخست وزیر آرزوی خیر خود را برای حضرت آیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران ابراز میکند و انتقال موفقیتآمیز سیاسی از طریق روند دموکراتیک را به ایشان و همچنین ملت برادر ایران تبریک میگوید. بر اساس این بیانیه، شهباز شریف در اظهارات خود تاکید کرد پاکستان و ایران به عنوان کشورهای همسایه و برادر با تاریخ، ایمان، فرهنگ و سنتهای مشترک به یکدیگر پیوند خورده اند. نخست وزیر پاکستان همچنین با آرزوی موفقیت برای رئیسجمهور منتخب ایران در دوران فعالیت خود گفت: مشتاق همکاری نزدیک با وی برای تقویت بیشتر روابط تهران و اسلامآباد و ارتقای همکاریهای دوجانبه در زمینه های مختلف از جمله تجارت، انرژی و امنیت منطقه است.
گروه سیاسی: در شرایطی که مسعود پزشکیان به عنوان رئیسجمهور نزدیک به طیف اصلاحطلبان و میانهروها به عنوان رئیسجمهور جدید ایران انتخاب شده، همچنان ایالات متحده آمریکا بر طبل ضدیت با توافق و اجیای برجام میکوبند.
به گزارش «تجارت»، به قدرت رسیدن پزشکیان در پاستور به عنوان طرفدار احیای برجام و توافق، این چشمانداز را مطرح کرد که روندی از تنشزدایی میان ایران و آمریکا آغاز شود. اما به نظر میرسد واشنگتن حداقل تا زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری این کشور در 15 آبان سال جاری ارادهای را گفتوگوی جدی ندارد.
اراده جدی پزشکیان برای احیای برجام
مسعود پزشکیان با صراحت تمام بارها اعلام کرده که درهای کشور را بر روی جهان خارج نخواهد بست. او خواهان مذاکره با غرب برای پیگیری رفع تحریمها است. او وعده تعامل حسنه با جهان و ورود به بازار تجارت جهانی را به مردم ایران داده است. تیم سیاست خارجی پزشکیان نیز همان اشخاصی هستند که در دولت حسن روحانی مسئولیت مذاکره و امضای برجام را بر عهده داشتند. محمد جواد ظریف، سید عباس عراقچی، مجید تختروانچی، مهدی سنایی و... از جمله افراد صاحب نفوذ در تیم سیاست خارجی پزشکیان هستند که همهگی خواهان احیای توافق هستهای و رفع تحریمها هستند. آنها معتقدند گره مشکلات اقتصادی کشور گشوده نخواهد شد، مگر از طریق رفع تحریمها. دولت جدید ایران حدودا دو ماه زمان دارد تا قبل از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در ۵ نوامبر (۱۵ آبان) مذاکرات برای احیای برنامه جامع اقدام مشترک را کلید بزند. این ماموریت در نوع خود بسیار دشوار است و البته با محدودیتهای بسیار جدی همراه خواهد بود. به طور حتم بازگشت به برجام برای دولت بایدن در آستانه انتخابات یک امر خطیر خواهد بود. در صورت بازگشت ترامپ به کاخ سفید نیز مسئولیت برای ایران چند برابر دشوارتر خواهد شد؛ بنابراین مهمترین ماموریت و چالش بزرگ برای رئیسجمهور جدید ایران در کوتاه مدت، میان مدت و البته بلند مدت همین موضوع مذاکرات و توافق هستهای با جهان غرب است. دولت از یک سو با چالش مخالفت در سطح داخلی مواجه است و از سوی دیگر، احتمال روی کار آمدن دونالد ترامپ در کاخ سفید، خود بزرگترین چالشی است که حل آن به دشواری ممکن خواهد بود.
تاکید آمریکا بر نداشتن آمادگی برای مذاکره با ایران
جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید اعلام کرد که واشنگتن برای از سرگیری مذاکرات هستهای با ایران آمادگی ندارد. کربی روز دوشنبه عنوان کرد که واشنگتن انتظار ندارد که با پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات ریاستجمهوری در ایران تغییری در رفتار تهران رخ دهد. وی در ادامه تاکید کرد که این کشور برای ازسرگیری مذاکرات هستهای با ایران آماده نیست. کربی همچنین
اعلام کرد که جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا در روز چهارشنبه دیداری با کر استارمر، نخستوزیر انگلیس در کاخ سفید خواهد داشت.
این اظهارات در شرایطی مطرح میشود که متیو میلر، سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا دیروز سهشنبه در نشست خبری هفتگی خود در پاسخ به سوالی درباره پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری ایران و رویکرد او درقبال روابط با آمریکا و غرب که گفته است مایل به بهبود این روابط است، اظهار داشت: ما هیچ انتظاری نداریم که این انتخابات منجر به تغییری اساسی در مسیر یا سیاستهای ایران شود. در نهایت، این رئیس جمهور نیست که در مورد آینده سیاست ایران حرف نهایی را میزند. این مقام معظم رهبری است که این کار را میکند. وی در ادامه با تکرار ادعاهای واشنگتن درباره فعالیتهای هستهای و منطقهای ایران گفت: در حال حاضر انتظار تغییر نداریم و ابتدا باید او (مسعود پزشکیان) کار خود را آغاز کند. بنابراین اکنون نمیتوانم اظهار نظری داشته باشم اما همیشه گفتهایم که دیپلماسی مؤثرترین راه برای دستیابی به یک راهحل مؤثر و پایدار در رابطه با برنامه هستهای ایران است، یکی از موضوعاتی که بدیهی است نگرانیهای زیادی درباره آن داریم و انتخابات اخیر نیز تغییری در آن ایجاد نکرده است. بنابر گزارش پایگاه اینترنتی وزارت امورخارجه آمریکا، میلر با تکرار ادعاهای خصمانه و واهی خود افزود: ما همچنین روشن کردهایم که با توجه به تشدید تنشهای ایران در سراسر جهان، در حال حاضر از هرگونه راه حل دیپلماتیک معنادار فاصله داریم.
آمادگی ایران برای تمام گزینهها
همزمان با اظهارات مقامهای آمریکایی، سفیر ایران در اتریش با اشاره به فرصتها و چالشهای میان ایران و اروپا نوشت: ایران برای هر گزینهای در همکاری با اروپا آماده است، اگرچه یک تعامل دوجانبه سودمند را ترجیح میدهیم. عباس باقرپور در پیامی در شبکه مجازی ایکس با اشاره به پیروزی مسعود پزشکیان در چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری نوشت: ادراکات و علائق متفاوت بین ایران و اروپا، چالشها و فرصتهای چند وجهی را ایجاد کرده است. در عین حال ایران برای هر گزینهای آماده است، اگرچه یک تعامل ۲ جانبه سودمند را ترجیح میدهیم. ما از اروپاییها برای اینکه از زیباییهای دموکراسی ما بهره ببرند، استقبال میکنیم، قبل از اینکه برایشان گران تمام شود.
گروه اقتصاد کلان: آینده بورس در دولت چهاردهم به کدام سو می رود؟ آیا رکود چهار ساله بورس سرانجام در دولت جدید خواهد شکست؟ به گزارش «تجارت»، با توجه به شعارهایی که در انتخابات از سوی مسعود پزشکیان و تیم اقتصادی او مطرح شد که از جمله آن می توان به اعتقاد نداشتن به قیمت گذاری دستوری و اینکه بازار سرمایه را باید به خودش سپرد و در بازار مداخله نکرد، همگی می تواند برای این بازار مولد راهگشا باشد. به اعتقاد کارشناسان در حال حاضر فرصت خوبی برای سرمایه گذاری است، چهار سال اخیر یکی از طولانی ترین دوره های رکود در بورس ایران بوده است و امروز حدود چهار سال است که وضعیت شاخص کل تغییر معناداری نکرده است. از این رو اما اتفاقی که در روز شنبه افتاد این بود که پول ها به سمت صندوق های اهرمی رفت و خیلی سریع یک گپی بین NAB شان ایجاد شد. به اعتقاد کارشناسان در کوتاه مدت خرید سهم های منفرد بهتر از صندوق های اهرمی است و پولی که در دست صندوق ها است چند هزار میلیارد است و می تواند برای خرید روزهای آینده تاثیر بگذارد. در حال حاضر کف بازار بسته است منتها باید روی تک سهم ها کار کرد، به خصوص سهم هایی که مجامع داشته اند، تقسیم سودهای خوبی کرده اند و تجدید ارزیابی های جذابی داشته اند. طبیعتا این سهم بیشتر با استقبال روبرو می شوند. از سوی دیگر رفتار سهامداران نشان میدهد که به سرعت از هیجانات انتخابات عبور کردهاند و به موضوعات عمقی بازار سهام توجه میکنند. با این توصیف، سرنوشت بازار در روزهای آینده چگونه رقم میخورد؟ در پایان معاملات روز دوشنبه، دماسنج اصلی تالار شیشهای با افت 0.23 درصدی معادل پنج هزار و 134 واحد، در سطح دو میلیون و 221 هزار و 309 قرار گرفت. افت ارتفاع نماگر اصلی بازار سرمایه در حالی اتفاق افتاد که شاخص هموزن، بهعنوان نشان دهنده روند عمومی قیمت شرکت های کوچک و متوسط، عملکردی خلاف جهت به ثبت رساند. شاخص هم وزن با رشد اندک 0.11 درصدی (معادل 804 واحد) در پله 710 هزار واحدی باقی ماند. تابلو بورس اوراق بهادار تهران، ارزش معاملات خرد (سهام، حق تقدم، ص.سهامی) را در روز دوشنبه، پنج هزار و 185 میلیارد تومان نشان میداد. تابلو بورس اوراق بهادار تهران، حجم معاملات روز دوشنبه را 9.9 میلیارد برگه سهم نشان میدهد. همچنین بررسی آمار مالکیت افراد حقیقی در این روز از خروج سرمایه آنها از بازار سهام حکایت دارد. شاخص ورود و خروج سرمایه در پایان معاملات روز دوشنبه بورس از خروج 452 میلیارد تومانی پول حقیقی از سهام، حق تقدم و صندوقهای سهامی خبر میدهد. پس از مشخص شدن رئیس دولت چهاردهم، بازار سهام هفته را با هیجان مثبت شروع کرد. پس از گذشت دو روز اما به نظر میرسد هیجان اولیه فروکش کرده و بازار با مطالبات جدی مواجه است. کارشناسان انتظار داشتند هیجان انتخاب رئیسجمهوری جدید بیشتر از این در بازار دوام داشته باشد. مسائلی از قبیل نرخ خوراک، برق صنایع، بهره مالکانه، عوارض صادرات و بورس کالا دغدغههای عمقی سهامداران به شمار میروند و پس از فروکش این هیجان، نقش پررنگتری در جهت دادن به بازار ایفا خواهند کرد. دیدگاه کلی کارشناسان نگاهی خوش بینانه نسبت به تصمیمات دولت چهاردهم است. باید در نظر داشت، در ذهن اهالی تالار شیشه ای دو تجربه شدیداً منفی در گذشته ای نهچندان دور در سالهای 1402 و 1399 ثبت شده است. به همین خاطر، ترس و اضطراب در آغاز روندهای صعودی تقریباً طبیعی است. در میان مردم، اعتماد به بازار سرمایه مانند سالهای گذشته نیست و در حال حاضر، ابتدا دولت باید برادری خود را ثابت کند تا اعتماد ازدسترفته سهامدار جلب شود. با وجود این، چشمانداز ترسیمی برای بازار سرمایه مثبت است و با توجه به برنامههای اولیه دولت چهاردهم که از سوی علی طیبنیا، مشاور اقتصادی مسعود پزشکیان، اعلام شده است، میتوان به ثبات بازار، پیشبینیپذیر شدن و در نهایت رفتار صعودی آن امیدوار بود.
در راستای پیش بینی بورس تا انتهای هفته میتوان از اهالی بازار سرمایه انتظار داشت رفتاری شبیه به رفتار معاملات روز دوشنبه نشان دهند. اما اگر شرایط بورس آنچنان که اهالی آن میخواهند مطلوب بماند، میتوان روند متعادل و مثبتی را برای بازار سرمایه درنظر گرفت، همچنین ارزش معاملات دلاری بازار نیز در اوایل هفته پس از مدتها از 100 میلیون دلار عبور کرده است. اما ابراهیم سماوی کارشناس بازار سرمایه می گوید: در دولت قبل بهرغم وعدههای گوناگونی که برای بهبود اوضاع بازار سرمایه داده شد اما به بورس به چشم بازار اقماری نگاه میشد. با سیاستهای انقباضی که در ماههای اخیر اتخاذ شد ریزشهای بسیار شدید و وضعیت رکودی تجربه شد و طی این سالها نسبت به بازارهای رقیب و تورم بسیار جا ماند و با تصمیمات خلقالساعه، عملا کملطفیهای بسیاری به بازار سرمایه شد. او افزود: رویکرد دولت جدید بر اساس مصاحبهها و گفتوگوها و مناظرهها، تنشزدایی از روابط بینالمللی است و حتی اخیرا هم اکونومیست در گزارشی بر رویکرد تنشزدایی رئیسجمهور جدید ایران تاکید کرد. در کنار آن حذف قیمتگذاری دستوری و تکنرخیکردن دلار بهجز کالاهای اساسی که به آنها یارانه پرداخت میشود از برنامهها بوده و تیم اقتصادی هم جزو چهرههای شناختهشده و خوشنام بورس و اقتصاد بودند. این موضوعات موجب شکلگیری خوشبینی نسبت به آینده بازار سرمایه شد و اثر آن شنبه با نهاییشدن نتایج انتخابات مشاهده شد. هنوز بهصورت رسمی ریسکهای سیستماتیک از سر بازار سرمایه برداشته نشده و شرایط و متغیرهای بنیادی اعم از نرخ بهره، قیمتگذاری دستوری، وضعیت فعلی صنایع و... تغییر خاصی نکرده و تا کابینه جدید مخصوصا در بخش اقتصاد معرفی و تایید نشود، نمیتوان منتظر آغاز و شکلگیری روند مثبت بود. تغییرات و رشد دو روز اخیر شاخص به دلیل خوشبینی به سیاستهای جدید بود و قدمبهقدم با تحقق وعدهها بازار سرمایه ارزندهتر خواهد شد و حجم نقدینگی گسیل میشود. همچنین نیما میرزایی دیگر کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: با مشخصشدن نتیجه انتخابات و انتخاب پزشکیان، بورس با موج قوی از خوشبینی در هفتهجاری کار را شروع کرد که البته بعد از تخلیه دور اول هیجانات، جبهه خریداران در ادامه هفته تضعیف شد. بهنظر میرسد با بکارگیری افرادی که معتقد به اصول سرمایه گذاری بخش خصوصی، بهرهوری و سوددهی صنایع و طبیعتا افزایش سودآوری در شرکتهای مختلف بورسی مخصوصا نسبت به سالهای گذشته هستند، بازار از وضعیت رکودی سالهای گذشته خارج و وارد مسیر صعودی بلندمدت شود. او افزود: رشد ابتدای هفتهجاری گام اول از چرخه حرکتی شاخص بود و انتظار میرود در عین آرامگرفتن هیجانات اولیه روندهای صعودی و گامهای مثبت ادامه داشته باشد. این موضوع با معرفی کابینه جدید و بعد از آن اعلام نظر تیم اقتصادی دولت تقویت و تثبیت خواهد شد.
معاون امور بینالملل بانک مرکزی به تشریح جزئیات پیمان پولی میان ایران و روسیه در راستای تحقق فرایند دلارزدایی پرداخت و گفت: با این اقدام، ریال در به سمت تحریم ناپذیری حرکت میکند. به گزارش ایسنا، محسن کریمی در یک برنامه تلویزیونی با اشاره به صحبتهای رئیس کل بانک مرکزی در رابطه با اولین توافق پولی میان ایران و روسیه و اتصال شبکه کارتی «میر روسیه» به شبکه شتاب ایران از هفته اول شهریور ماه به عنوان یکی از مواد توافق پولی میان ایران و روسیه، به جزئیات پیمان پولی اخیر در راستای فرایند دلار زدایی میان دو کشور اشاره کرد و گفت: اقدامات متقابل و مشترکی که بانکهای مرکزی ایران و روسیه داشتند، تقریبا از ابتدی دولت سیزدهم شروع شد که در پایان دولت سیزدهم به نتیجه رسید. وی اظهار کرد: چهار اقدام مهم و راهبردی در دستور کار بانکهای مرکزی دو کشور قرار داشت که دو اقدام آن یعنی روابط کارگزاری با پول ملی و زیرساختهای پیام رسان بانکی دو کشور به هم متصل شده بودند که طی آن، همه بانکهای ایرانی و روسی امکان ارسال پیامهای استاندارد بانکی را به یکدیگر داشتند. برای بهره برداری از این دو زیرساخت ریل گذاری شده لازم بود دو اقدام دیگر انجام شود که یکی امضای تفاهم نامه پیمان پولی میان دو کشور بود و اقدام دیگر امکان پرداختهای کارتی برای مسافران دو کشور بود.
معاون امور بینالملل بانک مرکزی افزود: این دو اقدام نهایی شده و از هفتههای آینده عملیاتی میشود؛ به عبارتی مسافران ایرانی و روسی میتوانند از کارتهای بانکی خود هم در دستگاههای خود پرداز و هم دستگاههای کارتخوان در دو کشور استفاده کنند.
خط معاوضه نقدینگی
کریمی با اشاره به جزئیات پیمان پولی اخیر میان ایران و روسیه گفت: پیمان پولی که بین دو بانک مرکزی منعقد شده از نوع خط معاوضه نقدینگی میان دو کشور است. که یک رویکرد برای دلار زدایی و کاهش خطرات تحریمی است که یک اقدام تحریم ناپذیر محسوب میشود. به عبارت دیگر، پول ملی هر کشوری را غیر قابل تحریم میکند. وی خاطر نشان کرد: همه کشورها طی دهههای گذشته مبادلات خود را با دلار انجام میدادند که طی دو الی سه دهه گذشته یورو نیز به عنوان یک ارز مبادلهای و تجاری وارد تجارت بینالملل شد، اما از دهه گذشته، برخی کشورهای مستقل به سمت رویگردانی از دلار و یورو رفتند و تصمیم به استفاده از پولهای ملی خود گرفتند که دارای ریسک است و ابزارهای پوشش ریسک برای آنها وجود ندارد. معاون امور بینالملل بانک مرکزی ادامه داد: با این حال بانکهای مرکزی این کشورها در یک اقدام نوآورانه شروع به کاهش ریسک پولهای ملی خود از طریق قراردادهای معاوضه کردند و کشور ایران نیز که یک کشور تحت تحریم است، طی چند سال گذشته این رویکرد را اتخاذ کرد و امروز متعاقب این پیمان پولی صادر کننده ما صادرات خود را به ریال انجام میدهد، همان گونه که صادر کننده روسیه صادرات خود را با روبل انجام میدهد که این یک اتفاق مهم است. کریمی ادامه داد: تصوری که در گذشته و دهه قبل وجود داشت، این بود که ما باید به سمت مبادله با پول ملی دیگر کشورها حرکت کنیم، اما ما با این الگو قصد داریم که با هر کشوری که مبادله میکنیم تجارت خود را با پولهای ملی خود انجام دهیم. وقتی که این زیرساخت وجود داشته باشد، تجار دو طرف نیاز به استفاده از دلار و یورو ندارند و ما ریالی که صادرکنندگان ما به دست میآوردند به عنوان ریال برون مرزی، میتوانند در مرکز مبادله ارز و طلا آن را به نرخ مبادلهای به دلار و یورو تبدیل کنند، بنابراین یک مشوق صادراتی نیز برای صادرکنندگان ایرانی به روسیه ایجاد میشود. وی با اشاره به مراحل اجرایی پیمان پولی و امکان استفاده از شبکه کارتی دو کشور گفت: باید اشاره داشت که کشورها کارتهای بانکی خود را در چارچوب مستر و ویزا به دیگر کشورهای متصل میکنند اما وقتی که چارچوب مستر و ویزا و سایر ابزارهای غربی، برخی کشورها را تحریم میکنند، نمیتوان دست روی دست گذاشت. ایران یک شبکه کارتی بومی و گسترده با سابقه تقریبا ۲۰ ساله دراد که آن را به شبکه پرداخت کارتی میر روسیه متصل کردهایم و دو شبکه را به یکدیگر بدون استفاده از مستر و ویزا متصل میشوند. معاون امور بینالملل بانک مرکزی در پایان خاطر نشان کرد: در این راستنا، یک گام بزرگ برداشته شده است و قصد داریم با کشورهای جهان از طریق کارت بانکی و شبکه ارزی میان دو طرف فرایندهای مالی و پولی خود را انجام دهیم. البته این گام بزرگ یک فرایند طولانی است و به زمان نیاز دارد و تقریبا دو سال است که در حال کار بر روی این اقدامات هستیم و از اول شهریور ماه کارتهای بانکی ایران در خودپردازهای روسیه قابل استفاده هستند و در فاز دوم و تا پایان سال میلادی جاری، کارتهای بانکی روسیه در پذیرندههای فروشگاهی ایران، پذیرش میشوند و بعد از پایان سال جاری میلادی وارد فاز سوم میشویم که کارتهای بانکی ایرانی در پذیرندههای فروشگاهی روسیه، پذیرش میشوند. به عبارتی از ابتدای شهریور ماه از طریق کارتهای بانکی ایرانی میتوان از خودپردازهای روسیه، روبل برداشت کرد.
سید فرهنگ حسینی
کارشناس بازار سرمایه
با توجه به اینکه بورس اکنون در بهترین موقعیت سرمایهگذاری قرار دارد، بنابراین این بازار میتواند تا پایان سال مورد توجه سرمایهگذاران باشد. بازار سرمایه پس از چند هفته سردرگرمی به دلیل مباحث انتخاباتی و رقابتهای ریاست جمهوری، در نخستین روزهای هفته تغییر جهت داد و ضمن ایجاد روند صعودی قوی، عمده سهمها با صف خرید سنگین همراه شدند. بازار پس از گذشت چند هفته نوسان به سمت جهش ارزش معاملات پیش رفت، در این راستا ارزش معاملات از ۲ به بیش از ۸ هزار میلیارد تومان افزایش یافت که این امر نشان دهنده حضور حقیقیها به عنوان خریدار و ورود پول سهامداران خرد به بازار است. با وجود خوشبینی ایجاد شده نسبت به اظهارنظرهای مشاوران رییس جمهور منتخب، بازار منتظر تعیین کابینه و اعلام رسمی برنامهها است، بنابراین بازار پس از رشد حدود ۱۰ درصدی در بسیاری از نمادها وارد فاز احتیاط شده است. از سوی دیگر، بانک مرکزی در هفتههای اخیر سیاست انبساطی را در پیش گرفت و تزریق پول از طریق بازار باز رخ داد. نرخ بهره از محدوده ۳۰ درصد در حال کاهش است و عملکرد ماهانه بازار مسکن نیز حاکی از رشد ضعیف قیمتها در مقایسه با سایر بازارها است. نرخ دلار به دلیل تعدیل انتظارات، تمایل چندانی به رشد ندارد، با توجه به چنین وضعیتی تورم روند نزولی داشته و تورم تولیدکننده به زیر ۳۰ درصد کاهش یافته که این اتفاق میتواند متغیر پیشرو برای کاهش تورم مصرف کننده در ماههای پیشرو باشد. بازار سرمایه میتواند مورد توجه سرمایهگذاران قرار گیرد، سیگنالهای ایجاد شده از تک نرخی شدن ارز، منجر به جذابیت گروههای صادرات محور شده است. اصلاح قانون بودجه در خصوص مالیات بر صندوقها سبب حذف ریسک آن از بازار شده است. پیگیری و اصلاح آییننامه قیمتگذاری خوراک و محصولات نفتی، باعث بهبود سودآوری گروه پالایشی شد که این امر بیتاثیر در تغییر روند معاملات بازار نبود. اکنون شاهد عملکرد خودروسازان تجاری هستیم، خودروسازان سواری به دنبال مجوز تجدید ارزیابی هستند که این موضوع میتواند کمککننده به خروج این گروه از ماده ۱۴۱ باشد. بازار اکنون در بهترین موقعیت سرمایهگذاری قرار دارد، این مسایل در کنار یکدیگر از جمله تصمیمات و پیگیریهای به موقع سازمان بورس است که سبب تغییر روند بازار سهام شد. تقسیم سود مجامع تا آخر تیر ماه میتواند اثر قابل توجهی را بر بازار و روند آن تا پایان سال داشته باشد.
امیرعلی ابوالفتح
کارشناس مسائل آمریکا
جو بایدن در آخرین مصاحبهاش همان طور که دیدید اعلام کرد «فقط خدای توانا میتواند مرا از رقابت انتخاباتی منصرف کند.» از این رو اگر حرف جو بایدن را مبنا قرار دهیم، او کاندیدای حزب دموکرات در انتخابات آتی است. اینکه ممکن است در روزهای آینده چه اتفاقی برایش به ..لحاظ بیماری یا ناتوانی شناختی که دارد بیفتد مسالهای دیگر است. کامالا هریس جانشین خوبی نیست و مقبولیتی در میان اعضای حزب ندارد و از سویی در انتخابات مقدماتی که در ایالات و سرزمینهای فرامرزی آمریکا برگزار شده است بایدن از ۴۸۰۰ رای در میان نمایندگان کنوانسیون ملی حزب، ۴ هزار رای دارد. بنابراین اعضای حزب پای کار بایدن هستند. میشله اوباما علاقهای شخصا به سیاست ندارد و در کتابش، خودش گفته است که حتی به ریاست جمهوری و پست و مقام گرفتن باراک اوباما هم راضی نبوده است. کامالا هریس از نامحبوبترین معاونان رییس جمهور در دهه اخیر در آمریکاست و در داخل حزب هم محبوب نیست و ریسک بالایی دارد. در حال حاضر شرایط در حزب دموکرات بسیار سخت است، از یک سو طرفداران ماندن بایدن زیاد هستند و همچنین خودش دوست دارد بماند و میراثش باقی بماند و از سوی دیگر برخی در حزب دموکرات هستند که از آینده نگرانند. در هر حال شرایط نشان میدهد بایدن بماند شانس پیروزی بسیار کم است و بایدن نماند شکست قطعی است و با وجود ترامپ کاری از پیش نخواهند برد. به هر حال اگر بخواهند فرد جدیدی را معرفی کنند اگر حمایت حداکثری نداشته باشد کار بسیار دشوار خواهد بود. مخالفتها درباره بایدن صرفا برای ناتوانی و بیماریاش یا اینکه نتوانسته در مناظره اول خوب ظاهر شود نیست، بلکه مساله وضعیت اقتصادی و سیاست خارجی و غیره آمریکا بسیار بد است و هرکس بیاید به هر حال میراثدار وضعیت موجود است. از این رو معتقدم بایدن صرفا به خاطر ناتوانیاش مورد سوال نیست بلکه عملکرد مطلوب نداشته است. در صحنه انتخابات میبینیم که کنار رفتن بایدن خیلی دشوار است. ترامپ می گوید خودخواه است اما این طور نیست شاید اگر گزینه دیگری بود که شانس دموکراتها را افزایش میداد این کار را می کرد اما این شانس الان دیده نمیشود. مساله این است که الان پزشک کاخ سفید که البته آن را هم شخص رئیسجمهور تعیین میکند چیزی درباره ناتوانی وی یا جدی بودن بیماریاش نگفته است و گفته است که نه تنها توان ادامه رقابت انتخاباتی دارد، بلکه توانایی اداره کشور را هم دارد. مساله این است تا خود بایدن نخواهد یا اتفاقی مثل سکته مغزی و غیره برایش نیفتد بعید است دموکراتها تغییری در تصمیمشان بدهند. کنوانسیون ملی حزب دموکرات ۱۹ تا ۲۴ آگوست تشکیل جلسه میدهد و در آخرین روز این کنوانسوین آراء هر یک از ایالات خوانده میشود، تا الان جو بایدن با همین شرایط فعلی که دارد چهار هزار رای دارد و تا آن روز میتوانند در نظرشان تغییر بدهند.
گروه صنعت و تجارت: بهتازگی رئیس اتاق ایران اعلام کرده است که به دلیل نبود امکان استفاده از سیستم بانکی، قیمت محصولات صادراتی ما حدود 20 تا 25 درصد گرانتر است و با تداوم مشکلات انتقال پول، در عرض چند ماه آینده قادر به ادامه حضور در بازار عراق نخواهیم بود، از همین رو نیاز است اتاقهای مشترک ورود کرده و شرایطی ایجاد کنند تا بتوانیم به صورت مشارکتی در بازارهای آنها فعالیت کنیم. وی با اشاره به اینکه یکسوم صادرات ما به عراق است، تأکید کرد: متأسفانه به دلیل مشکلات موجود در تجارت ایران و عراق، این بازار به زودی از دست ما خواهد رفت. در این گزارش نگاهی به موانع تجارت با عراق خواهیم داشت اما پیش از آن نگاه مختصری به حجم تجارت با این کشور خواهیم انداخت. صادرات ایران در سال ۱۳۸۰ تقریباً ۱۴۵ میلیون دلار بود و در سال ۱۳۸۴ با اولین جهش به یک میلیارد و ۲۲۴ میلیون دلار رسید و در سالهای بعد با شیبی مناسب به دو میلیارد و ۷۶۲ میلیون دلار رسیده است. جهش دوم صادرات ایران به عراق به سال ۱۳۸۸ برمیگردد و صادرات چهار میلیارد و ۵۶۰ میلیون دلاری رخ داده است. سومین جهش صادرات به عراق، ضمن حفظ مسیر رشد، در سال ۱۳۹۱ بود که صادرات کشورمان در این سال به ۶ میلیارد و ۳۳۷ میلیون دلار رسید و جهش آخر نیز در سال ۱۳۹۷ با ۸ میلیارد و ۹۹۰ میلیون دلار بوده است که همچنان در این محور، صادرات غیرنفتی در حال انجام است. ز این رو پیوند اقتصاد ایران و عراق حتی در دولت سیزدهم که سیاست همسایگی را در اولویت راهبرد خود در سیاست خارجی قرار داده بود، به صادرات گاز و برق محدود شد و این موضوع در سالهای اخیر نیز ادامه داشت. آمارهای منتشر شده نشان میدهد که در سال گذشته، کشور عراق در رتبه اول مقاصد صادراتی ایران در میان کشورهای همسایه قرار داشته است. امارات، ترکیه و پاکستان نیز در رتبههای بعدی مقاصد صادراتی ایران در میان کشورهای همسایه بودهاند. صادرات ایران به عراق در ۱۲ ماهه سال ۱۴۰۲ بدون احتساب گاز ۷ میلیارد و ۲۹۸ میلیون دلار و با احتساب گاز ۹ میلیارد و ۲۱۶ میلیون دلار بوده است. همچنین لازم به اشاره ا ست که صادرات ایران به عراق بدون احتساب گاز از نظر ارزش ۱۳ درصد و از نظر وزن ۱۶ درصد افزایش نشان میدهد. با این وجود؛ صادرات ایران به عراق با احتساب گاز طبیعی از نظر ارزشی ۱۰ درصد و از نظر وزنی ۳ درصد کاهش نشان میدهد. گفته میشود دلیل اصلی کاهش صادرات کلی به عراق، افت صادرات گاز طبیعی به این کشور طی مدت مذکور و یا عدم بروزرسانی آمار صادرات این محصول بوده است. بررسی سبد کالاهای صادراتی ایران به عراق نشان میدهد در سال ۱۴۰۲ گاز طبیعی با یک میلیارد و ۹۱۷ میلیون دلار، میلههای آهنی یا فولادی ۷۰۳ میلیون دلار، کاشی و سرامیک با ۱۸۸ میلیون دلار، شمش از آهن و فولاد با ۱۸۶ میلیون دلار، در صدر بوده و همچنین لوازم سرمیز و آشپزخانه پلاستیکی با ۹۳ میلیون دلار، لوازم خانه داری و پاکیزگی از مواد پلاستیکی با ۹۰ میلیون دلار، اوره با ۸۲ میلیون دلار، هندوانه با ۸۱ میلیون دلار، شیرخشک اطفال با ۷۸ میلیون دلار، پنیر با ۷۸ میلیون دلار، صفحه از پلیمر اتیلن با ۶۷ میلیون دلار، کولرآبی با ۶۶ میلیون دلار از جمله مهمترین محصولات صادراتی ایران به عراق بوده است. واردات ایران از عراق نیز در سال ۱۴۰۲ حدود ۵۸۰ میلیون دلار بوده است که نسبت به سال ۱۴۰۱ (۲۶۳ میلیون دلار) حدود ۱۸۰ درصد افزایش را نشان میدهد. بسیاری از کارشناسان و فعالان اقتصادی موانع توسعه تجارت با عراق را در دو سطح دولتی و خصوصی تقسیم میکنند؛ در سطح دولتی گفته میشود که با وجود راهبرد کلی و کلان دولت و نظام برای توسعه مناسبات اقتصادی با عراق و فراهم شدن شرایط بسیار مناسب سیاسی و امنیتی برای گسترش این مناسبات، بسیاری از دستگاههای دستاندرکار به اهمیت بازار عراق و یا برنامه ریزی و تلاش برای ایجاد زیرساختهای مناسب توسعه روابط تجاری با این کشور و استفاده از فرصتهای اقتصادی در این کشور اهتمام و توجه لازم را نشان نمیدهند. در سطح بخش خصوصی نیز میتوان به عدم برنامهریزی تشکلهای خصوصی مرتبط جهت بهره برداری از فرصتهای توسعه روابط تجاری با عراق و همچنین عدم تلاش و برنامهریزی در زمینه فرهنگ سازی و آموزش اعضای خود و یا انجام مطالعات تخصصی بازار و اطلاع رسانی و تبادل هیأتهای تجاری و حضور فعال و حرفهای در رویدادهای تجاری مانند نمایشگاههای عراق… از یک سو و همچنین عدم رعایت اصول حرفهای بازاریابی و تجاری و اخلاق تجاری توسط بنگاهها و تجار دو طرف از سوی دیگر؛ از دیگر مشکلات و موانع توسعه روابط تجاری ایران و عراق است.
یحیی آلاسحاق، رئیس اتاق مشترک ایران و عراق در خصوص چندی پیش درباره موانع تجارت با عراق به فارس گفته بود: با توجه به سیاستگذاریهای انجام شده در کشور عراق، این کشور نمیخواهد فقط یک واردکننده باشد، بلکه با اقداماتی که برای تولید برخی از کالاها انجام داده، تمایل دارد تا به جای واردات، مراودات تجاری با کشورها را به شکل سرمایهگذاری و تولید مشترک تغییر دهد. توجه به این نکته بسیار ضروری است که توسعه روابط با عراق از سوی رقبای ایران، تنها به توسعه صادرات ختم نمیشود و درگیر شدن کشورهای عربی، ترکیه و چین در ساختارهای صنعتی و تجاری عراق؛ ایران را ملزم میسازد تا در روابط تجاری با عراق رویکرد جدیدی نسبت به این کشور اتخاذ کند و به عبارتی به سمت سرمایهگذاری و تولید مشترک حرکت کند. در این رابطه رسول سلیمیف تحلیلگر اقتصادی در یادداشتی نوشنه است: سیاستی که به نظر می رسد با تمرکز تهران بر ابعاد حمایت نظامی و ایدئولوژیک از عراق بعد از سقوط صدام، تعادل بین سرمایه گذاری اقتصادی و امنیتی را بر هم زده و متاثر از تحریم های امریکا علیه ایران، فرصت های تقویت پیوند تجاری بین ایران و عراق را صرفا محدود به صادرات انرژی کرده و برنامه ای راهبردی برای سرمایه گذاری بخش خصوصی در عراق نداشته و تجارت فعلی ایران و عراق نیز تابع رویکردهای سنتی و تاریخی دو کشور بوده است. در همین حال دولت سیزدهم نیز نتوانسته به جز سیاست تهاتر کالا با کالا، راهکار موثر دیگری برای رفع موانع تجارت با عراق پیدا کند. در همین حال دولت آمریکا ۱۴ بانک عراقی را بهعنوان آنچه که تلاشها برای ارسال منابع ارزی آمریکا به ایران و دیگر کشورهای تحریم شده در خاورمیانه خوانده شد، از انجام تراکنشهای دلاری منع کرد.
مدیر پیشین امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران گفت: تلاش دیپلماتیک در حوزه ارتباط بیشتر با چین تا حد زیادی در زمینه افزایش صادرات نفت نقش داشته و موثر بوده است. محسن قمصری در ارزیابی اظهاراتی مبنی بر افزایش مقاصد صادراتی نفت ایران از جمله کشورهای اروپایی و ترکیه به ایلنا گفت: اطلاعات صادرات نفت در دسترس نیست، اما واقعیت این است که اگر گفته میشود ما اکنون به ۱۷ کشور صادرات نفت داریم باید دلایل و شواهد آن هم مشهود باشد، در هر حال ما نمیتوانیم ارقام و مقاصد صادراتی که اکنون اعلام میشود را تائید و تکذیب کنیم. وی افزود: کلا قابل انکار نیست که شرایط صادراتی کشور نسبت به اوایل دولت شهید رئیسی بهتر شده و از حدود ۵۰۰ هزار بشکه صادرات نفت به بیش از یک میلیون بشکه در روز رسیدهاند، در مجموع اوضاع صادرات نسبت به اوایل دولت فعلی بهتر است، اما اینکه میتوانیم به کشور دیگری غیر از چین صادر کنیم نیاز به زیرساختهای متعددی دارد که وجود ندارد. مدیر پیشین امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران گفت: باید شرایط لازم فراهم شود که این کار انجام و مشتریان و مقاصد صادرات نفت تغییر و بهبود پیدا کند، عمدتا باید شرایط مالی فراهم شود، اگر محموله در جایی بفروش میرسد سیستمهای بانکی کشور باید بتوانند امکان نقل و انتقالات مالی را فراهم کنند که اکنون سیستم مالی از این کار عاجز است. وی خاطرنشان کرد: برای اجرای معاملات نفت در سطح دنیا نیاز به قراردادهای بیمه و پوشش ریسک، کانالهای بانکی و حملونقل به عنوان ابزار اصلی لجستیک و پشتیبانی تکمیلکننده ابزارهای موردنیاز معاملات داریم که فعلا مهیا نیست. قمصری تاکید کرد: دیپلماسی خارجی و روابط دیپلماتیک مواردی است که میتواند به روند صادرات نفت کمک کند اگر زیرساخت فراهم شود امکان صادرات به کشورهایی غیر از چین از جمله کشورهای اروپایی نیز میتواند؛ فراهم شود. وی دلیل افزایش صادرات نفت را افزایش همکاری ایران و چین دانست و گفت: در این دوران توانستهایم معاهداتی را با این کشور به امضاء برسانیم و تجارت فیمابین افزایش پیدا کرده است، این معاهدات نیاز به وجوه مالی دارد، چینیها برای اینکه بتوانند این معاهدات را عملیاتی کنند نیاز به پول دارند، بنابراین طبیعی است که شرایط را فراهم کردند ما نفت بیشتری به این کشور صادر کنیم، از این رو میتوان گفت تلاش دیپلماتیک در حوزه ارتباط بیشتر با چین تا حد زیادی در این زمینه نقش داشته و موثر بوده است. مدیر پیشین امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران درباره اوضاع صادرات نفت در دولت چهاردهم بیان داشت: دقیقا نمیتوان پیشبینی کرد که وضعیت به کجا میرسد، شرایط صادرات تاحدی به رفتارهای آمریکا با ما و تعاملاتی که دولت جدید با دنیا خواهد داشت، برمیگردد. وی با ابراز امیدواری از اینکه دولت چهاردهم در مسیر صادرات نفت موفق عمل کند، تاکید کرد: یکی از زیرساختهای افزایش صادرات نفت حل مسائل دیپلماسی است، امیدواریم همه کمک کنند که این اتفاق بیفتد. جواد اوجی اخیرا با تأکید بر اینکه ایران به هرجایی از دنیا که اراده کرده نفت خام فروخته است، اعلام کرد: هماکنون صادرات نفت خام به ۱۷ کشور دنیا انجام میشود؛ رسانههای خارجی بهتازگی اعلام کردند که نفت خام ایران به اروپا هم صادر شده است و باید بگویم بله، خبر درستی است. بارها گفتهایم با توجه به ریلگذاری انجامشده، هر دولتی هم در آینده در آمریکا سر کار بیاید نمیتواند جلوی صادرات نفت ایران را بگیرد. وزیر نفت درباره تخفیفهای اعمالشده در زمینه صادرات نفت خام بیان کرده است: آمارهایی که بهتازگی در این زمینه اعلام شده، غلط است. این تخفیفها از انگشتان یک دست کمتر است.
گروه جهان: ولادیمیر پوتین رئیسجمهوری روسیه دیروز سهشنبه در کاخ بزرگ کرملین با نارندرا مودی نخست وزیر هند که در نخستین سفر خارجی خود پس از پیروزی مجدد در انتخابات پارلمانی این کشور به مسکو سفر کرده است، به صورت رسمی دیدار و مذاکره کرد. به گزارش «تجارت»، پوتین و مودی پیش از این روز دوشنبه گفتوگوهایی غیررسمی داشتند؛ مذاکراتی که به گفته سخنگوی کرملین بیش از سه ساعت به طول انجامید. این سفر پوتین به هند در سطحی گسترده با واکنش مخالف ایالات متحده آمریکا همراه شد.
تاکید پوتین بر راهبردی بودن مناسبت مسکو با دهلی نو
رئیس جمهوری روسیه در آغاز مذاکرات مشترک با نخست وزیر هند، خطاب به مودی گفت: این اولین سفر رسمی شما پس از انتصاب مجدد پس از پیروزی دوباره در انتخابات پارلمانی هند است. من می خواهم یک بار دیگر (تصدی این مسئولیت را) به شما تبریک بگویم. پوتین اظهار داشت: روسیه و هند دارای دوستی دیرینه و روابط خوبی هستند که طی دهه ها توسعه یافته است؛ دو کشور امسال هفتاد و هفتمین سال برقراری روابط دیپلماتیک را جشن می گیرند. وی با بیان اینکه روابط مسکو – دهلی نو دارای ویژگی ممتاز مشارکت راهبردی است، گفت: ما دائماً در تماس هستیم و توجه اصلی را به توسعه روابط تجاری و اقتصادی داریم که البته توسعه این مناسبات، منافع مردم هند و مردم فدراسیون روسیه را محقق میکند.
رشد مبادلات تجاری روسیه و هند
رئیسجمهوری روسیه یادآور شد: در سال ۲۰۲۳ میلادی، گردش تجاری دو کشور ۶۰ درصد و حتی بیشتر - ۶۶ درصد - افزایش یافت؛ حجم مبادلات تجاری دو جانبه در سه ماهه اول سال جاری میلادی (۲۰۲۴) نیز ۲۰ درصد افزایش یافته است. وی یادآور شد: روسیه و هند در عرصه بین المللی، از جمله در سازمانهای بینالمللی، در درجه اول در سازمان ملل و در سازوکارهایی مانند سازمان همکاری شانگهای و بریکس همکاری نزدیک داریم. پوتین گفت: این فرصت را داشتیم که در یک محیط غیررسمی عملاً در مورد همه مسائل (با یکدیگر) صحبت کنیم. رئیسجمهوری روسیه خطاب به نخست وزیر هند گفت: من از شما به خاطر توجهی که به مهمترین مشکلات، از جمله تلاش برای یافتن راههایی برای حل مسالمتآمیز بحران اوکراین دارید، سپاسگزارم. پوتین در ادامه از مودی برای شرکت در اجلاس سران کازان که اول تا سوم آبانماه ۱۴۰۳ در کازان مرکز تاتارستان روسیه برگزار میشود، دعوت کرد.
تاکید هند بر گسترش مناسبات با مسکو
نخست وزیر هند با بیان اینکه در ۲۵ سال گذشته، روابط عمیقی با روسیه و شخص پوتین داشته است، گفت: ما در طول ۱۰ سال گذشته ۱۷ بار ملاقات کرده ایم؛ این سفر، ششمین سفر من به روسیه است و امروز در بیست و دومین اجلاس دوجانبه شرکت می کنیم. همه اینها از عمق روابط و همکاری نزدیک ما حکایت دارد. مودی ادامه داد: با اطمینان می توانم بگویم با توجه به تجربیات گذشته، در آینده نیز همکاری خود را تقویت خواهیم کرد و همه جوانب همکاری را تعمیق خواهیم بخشید و به اهداف جدیدی دست خواهیم یافت. نخستوزیر هند در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه پنج سال گذشته دوران سختی برای همه کشورهای دنیا بوده است، از درگیریها، بحرانها و شیوع کووید ۱۹ به عنوان مصادیق سخن خود نام برد. مودی در ادامه اظهار داشت: در هنگامه شرایط سخت جهان بشری، به برکت دوستی هند و روسیه، زمانی که جهان با بحران های مختلفی در زمینه امنیت غذایی، سوخت و کودهای شیمیایی روبرو بود، به لطف دوستی ما با شما بود که از این بحرانها عبور کردیم. وی ادامه داد: تمام مشکلات برای کشاورزان هندی وجود داشت و ما تمام نیازهای کود آنها را برطرف کردیم و این (امر به دنبال) دوستی ویژه ما با شماست و ما کاملا متعهد به حفاظت از منافع کشاورزان هندی با استفاده از همکاری خود با شما هستیم. ما در این مسیر به کار خود ادامه خواهیم داد و همکاری خود را تقویت خواهیم کرد.
مذاکرات خاص پوتین و مودی درباره اوکراین
نخست وزیر هند با اشاره به بازتابهای بینالمللی سفر خود به مسکو گفت: اینکه تمام دنیا با علاقه، نتایج سفر من به مسکو را دنبال می کند، به دیدار ما معنا میدهد، مخصوصا اینکه روز دوشنبه فرصت فوقالعادهای داشتیم که بیش از چهار ساعت در محل اقامت شما (پوتین) باشیم. مودی درباره گفتوگوهای غیررسمی خود با پوتین در اقامتگاه وی اظهار داشت: ما همه مسائل را مورد بحث قرار دادیم و من بسیار خوشحالم که در مورد اوکراین به صورت باز تبادل نظر کردیم، به نظرات یکدیگر احترام گذاشتیم و با آرامش صحبت کردیم.
روزنامه نیویورک تایمز همزمان با برگزاری هفتاد و پنجمین نشست پیمان آتلانتیک شمالی در واشنگتن و در گرماگرم ابهام در مورد آینده سیاسی «جو بایدن» رئیسجمهوری سالخورده آمریکا، نوشت که اعضای ارشد این ائتلاف نظامی نگران بروز خلاء در هسته قدرت هستند. همزمان با برگزاری نشست ائتلاف نظامی ناتو و در بحبوحه ابهام بر سر آینده سیاسی بایدن و امکان بازگشت دونالد ترامپ به قدرت، رهبران ناتو، نگران بروز خلاء در هسته قدرت این پیمان هستند. این روزنامه یادآوری می کند که اساسا هدف از برگزاری هفتاد و پنجمین نشست ناتو در واشنگتن که عصر امروز سهشنبه به وقت محلی افتتاح می شود، ایجاد هالهای از اعتماد در مسیر حمایت از اوکراین بود. نیویورک تایمز در این مطلب آورده است که پیام این نشست به ولادیمیر پوتین رئیسجمهوری روسیه و سایر دشمنان این است که با گذشت بیش از دو سال جنگ در اوکراین، گروه بزرگتر و قدرتمندتری از متحدان غربی ظهور کرده که بیش از هر زمان دیگری متعهد به عقب راندن تجاوزات هستند. اما همزمان با ورود ۳۸ رهبر جهان که از روز دوشنبه وارد واشنگتن شده اند، به نظر میرسد این اعتماد در خطر است. نویسنده سپس یادآوری میکند که ترامپ پیش از این یک بار ناتو را «منسوخ» اعلام و تهدید به خروج از این ائتلاف کرد و به تازگی نیز در اظهاراتی تاکید کرد در صورتی که اعضای اروپایی این پیمان سهم خود را نپردازند، روسیه را تشویق به حمله می کند. از همین رو به نظر می رسد به ویژه پس از عملکرد ضعیف بایدن در مناظره با ترامپ که رئیسجمهوری پیشین در نظرسنجیها خوب ظاهر شده، متحدان مهم اروپایی آمریکا شروع به گمانه زنی در مورد احتمال روی کار آمدن دوباره ترامپ و پیامدهای آن برای پیمان ناتو کرده اند. و اینکه آیا بدون تسلیحات، پول و جمعآوری اطلاعات از سوی ایالاتمتحده به عنوان هسته این ائتلاف، میتوانند مقابل روسیه بایستند؟
نویسنده در ادامه به زمان و مکان پایهگذاری ناتو اشاره کرده است؛ «سالن بزرگ اندرو دبلیو ملون» در نزدیکی کاخ سفید و سال ۱۹۴۹ که به امضای هری ترومن رئیسجمهوری وقت ایالاتمتحده رسید. بایدن در آن زمان ۶ سال داشت و جنگ سرد در مراحل ابتدایی خود بود. اما وی اکنون ۸۱ ساله است و شاید سرسختترین مدافع این پیمان در واشنگتن که از ۱۲ عضو در سال ۱۹۴۹ به ۳۲ عضو تا به امروز رسیده است. هرچند در نشستی که قرار است امروز آغاز به کار کند رهبران سایر کشورهای جهان قرار است با تمرکز کامل بر سخنان بایدن به این سوال خود پاسخ دهند که آیا این رهبر سالخورده میتواند چهار سال دیگر را در مقام ریاستجمهوری بپیماید؟ بایدن هم این را خوب می داند و در مصاحبه روز جمعه خود با شبکه خبری ایبیسی گفت که از بررسی دقیق رهبران استقبال میکند. وی در این گفتوگوی خبری با لفاظی پرسید: چه کسی قرار است ناتو را مانند من نگه دارد؟ بایدن سپس اضافه کرد: حدس میزنم یک راه خوب برای قضاوت در این مورد، تماشای من در این نشست و دیدن واکنش متحدان است. «گوش کن و ببین چه می گویند». در بخش دیگری از این مطلب می خوانیم: رهبران ناتو در همان بدو ورود اذعان کردند که ائتلاف با آزمونی روبهرو است که آنها پیشبینی نمیکردند؛ اینکه آیا ناتو میتواند به شیوهای قابل اتکا حرکتی را که در حمایت از اوکراین شروع کرده، حفظ کند؟ آن هم در شرایطی که اعتماد به مهمترین بازیگر آن (آمریکا) هرگز به این اندازه شکننده نبوده است. آنها خوب میدانند که پوتین و شی جین پینگ رئیسجمهوری چین نیز در در حال تماشای این نشست هستند. ینس استولتنبرگ دبیرکل ناتو که به زودی از این سمت کناره گیری می کند، روز یکشنبه در گفتوگو با خبرنگاران گفت: «ناتو هرگز تسلیم نشده، نمی شود و نخواهد شد. ما ۷۵ سال این کار را با موفقیت انجام دادیم. من مطمئن هستم که در آینده نیز می توانیم این کار را انجام دهیم. اما وضعیت موجود در مورد رهبری سیاسی است، این در مورد تعهد سیاسی است». نیویورک تایمز در پایان خاطرنشان کرده است که هفتاد و پنج سال پس از ایجاد ناتو که با هدف جلوگیری از تهدیدهای اتحاد جماهیر شوروی در سپیده دم جنگ سرد، ایجاد شد، همچنان چندین مقام ارشد این ائتلاف با وجود تهاجم مسکو به اوکراین، با خواستههای روسیه همدلی می کنند. از جمله ویکتور اوربان نخستوزیر مجارستان که روز گذشته در دیدار از روسیه هیچ انتقادی از حمله این کشور به اوکراین وارد نکرد و بر راهی برای گشایش در مذاکرات صلح با شرایط پوتین تاکید نمود. این سفر و اظهارات با انتقاداتی از سوی سایر اعضای ناتو همراه بود؛ از جمله در کاخ سفید که جان اف کربی سخنگوی شورای امنیت ملی دیروز دوشنبه گفت که بیشک به نظر نمی رسد که سفر آقای اوربان از نظر تلاش برای انجام کارها در اوکراین سازنده باشد و آن را نگران کننده توصیف کرد.
به گزارش روابط عمومی صندوق توسعه ملی، جلسه هیأت امنا صندوق توسعه ملی با حضور محمد مخبر سرپرست ریاست جمهوری و سایر اعضا هیأت امنا، صبح امروز در نهاد ریاست جمهوری برگزار شد.
در این جلسه ضمن تجلیل از مقام شهدای دولت، مهدی غضنفری، رئیس هيأت عامل صندوق توسعه ملی، گزارش عملکرد صندوق و سه شرکت زیرمجموعه صندوق یعنی سام صنعتی، سام انرژی و سام مالی را ارایه و سپس جلسه، وارد دستور شد. اولین مصوبه جلسه امروز تاکید بر تداوم استفاده از شیوهنامههای وصول مطالبات صندوق توسعه ملى و سرمایهگذاری داخلی صندوق بعنوان دو یادگار شهید رئیسی بود و قرار شد تا در جلسه هيأت امنای بعدی، گزارش اجرای آنها ارائه شود. همچنین بودجه مورد نیاز برای تکمیل سامانه اطلاعاتی-عملیاتی صندوق توسعه ملی تصویب و مقرر شد مراحل تکمیل این سامانه اجرایی شود.در این جلسه همچنین اختیارات تمدید سپردهگذاریهای ارزی و استقرار پرسنل صندوق در ساختمان جدید، به هیأت عامل صندوق توسعه ملی تفویض شد. شایان ذکر است؛ گزارش عملکرد صندوق توسعه ملی نشان میدهد که صندوق در این سه سال بیش از 5/7 میلیارد دلار طرح تامین مالی در حال اجرا و بیش از 16 میلیارد دلار طرح تامین مالی مصوب و توافق شده دارد.
رهبران سیاسی در فرانسه از جبهه چپگرا که در انتخابات پارلمانی فرانسه بیشترین آرا را کسب کرده، مدعیاند میتوانند به تنهایی کشور را اداره کنند اما میانه روها می گویند: «به ما نیاز دارید». خبرگزاری رویترز نوشت: میانه روها در فرانسه می گویند باید نقشی در اداره کشور داشته باشند زیرا چپ ها نتوانستند اکثریت را کسب کنند. این رسانه افزود: نتیجه غیرمنتظره انتخابات زودهنگام در فرانسه این کشور را در وضعیت نامعلومی، درست قبل از بازی های المپیک پاریس قرار داده و مسیر مشخصی برای ایجاد دولتی باثبات که بتواند قوانین را در پارلمانی چندپاره تصویب کند، وجود ندارد. حزب چپ گرای جبهه مردمی جدید (NFP) بیشتر کرسی ها را در مجلس ملی به خود اختصاص داد اما نتوانست اکثریت مطلق را کسب کند. میانه روهای وابسته به امانوئل مکرون رئیس جمهور نیز در جایگاه دوم قرار گرفتند و راست افراطی فرانسه در این انتخابات رتبه سوم را کسب کرد. رهبران حزب NFP از زمان اعلام نتایج شوکه کننده ای که از یکشنبه شب و بعد از مرحله دوم انتخابات منتشر شد، بارها پشت درهای بسته تشکیل جلسه داده اند و تلاش کرده اند درباره این که کدام یک نخست وزیر شوند و دستیابی به دولت بدون اکثریت به توافق برسند. ژان لوک ملانشون رهبر حزب چپ گرای «فرانسه تسلیم ناپذیر» گفته است دولت NFP باید به طور کامل برنامه های خود را اجرا کند که شامل افزایش حداقل دستمزدها، کاهش سن بازنشستگی و کنترل قیمت سوخت، برق و برخی موادغذایی اصلی است. وی در مصاحبه روز دوشنبه با تلویزیون TF۱ هر گونه ایده تشکیل ائتلاف با دیگر احزاب خارج از NFP را رد کرد و گفت برنامه های سیاسی را «نمی توان قطعه قطعه کرد». ملانشون گفت: این کشور از دروغ رهبران خود که وعده هایی را می دهند و چیز دیگری را اجرا می کنند، رنج می برد. به همین دلیل NFP باید به اصول بیان شده خود پایبند باشد.
اما میانهروها میگویند، حزب جبهه مردمی جدید بسیار کمتر از اکثریت لازم در انتخابات رای کسب کرده و برای اداره کشور به حمایت میانه روها نیاز دارد. آنها اشاره می کنند که حزب NFP باید تجزیه شود تا نیروهای میانه روتر آن بتوانند با ائتلاف گسترده چپ میانه، احزاب راست میانه و میانه روها ائتلاف سازی کند.
استفن سژورنه وزیر خارجه و از مقامات ارشد حزب رنسانس فرانسه در مصاحبه با تلویزیون LCI گفت: میانه روها آماده مذاکره با همه احزابی هستند که در ارزش های جمهوریخواهانه ما شریک هستند. پیش شرط های ما باید بررسی شوند اما خطوط قرمز ما مشخص هستند. وی به حمایت از اتحادیه اروپا، اوکراین، مبارزه با نژادپرستی و یهودستیزی، انتقال سریع به اقتصاد سبز و حفظ تلاش ها برای ارتقا جایگاه جذاب فرانسه به عنوان یک مقصد سرمایه گذاری اشاره کرد. با این حال اولیویه فور، رهبر حزب سوسیالیست که از نظر تعداد کرسی ها دومین جایگاه را بعد از حزب فرانسه تسلیم ناپذیر در ائتلاف چپ های NFP کسب کرده پیشنهاد میانه روها درباره تجزیه احزاب چپ را رد کرد و گفت رای دهندگان سه بار در انتخابات پارلمان اروپا، دور نخست و دوم انتخابات پارلمان فرانسه دست رد به سینه دولت کنونی زدند. وی گفت مردم فرانسه به روشنی گفته اند که دیگر سیاست هایی را که در دولت مکرون در ۷ سال گذشته دنبال شده است، نمی خواهند
جانشیان احتمالی نخست وزیر کنونی فرانسه چه کسانی هستند؟
رویترز با اشاره به درخواست مکرون از گابریل اتل نخست وزیر فرانسه برای ماندن در پست خود در روز دوشنبه نوشت: در اردوگاه حزب NFP توافقی بر سر جانشین اتل وجود ندارد. ملانشون و حزب فرانسه تسلیم شدنی او مدعی اند که باید یکی از اعضای این حزب نخست وزیر شود زیرا بیشترین کرسی ها را در بین همه احزاب ائتلاف چپ NFP کسب کرده است. ملانشون در مصاحبه با FF۱ تمایل خود برای کسب کرسی نخست وزیر را رد نکرد اما مدعی شد او بخشی از راه حل -و نه مشکل-است. وی همچنین گفت، ما در بین خود درباره این موضوع بحث و چندین نامزد را پیشنهاد کرده ایم. ملانشون از جمله به مانوئل بومپارد (Manuel Bompard)، ماتیلد پانو (Mathilde Panot) و کلمنس گوته (Clemence Guette) اشاره کرد. اما دیگر رهبران حزب جبهه مردمی از احزاب سوسیالیست و سبز گفته اند که ملانشون خود نمی تواند نخست وزیر شود زیرا فردی بسیار تفرقه افکن است و درباره این که رئیس دولت فردی از حزب فرانسه تسلیم ناپذیر باشد توافقی وجود ندارد. رسانه های فرانسه نیز به گمانه زنی درباره نامزد احتمالی نخست وزیری در این کشور اشاره دارند. از افرادی که نام آنها از زمان برگزاری انتخابات مطرح شده است می توان به رافائل گلوکسمن (Raphael Glucksmann) رهبر ائتلاف چپ های فرانسه در انتخابات پارلمان اروپا و مارین توندلیه (Marine Tondelier) رهبر حزب سبز فرانسه اشاره کرد.
اوکراین که برای بقای خود به کمکهای نظامی آمریکا متکی است، مدتهاست تلاش کرده تا حمایت هر ۲ حزب این کشور را جلب کند اما هرگز اقدام آسانی نبوده و با احتمال پیروزی «دونالد ترامپ» در انتخابات ۲۰۲۴ سختتر هم میشود.
«ولودیمیر زلنسکی» رئیسجمهور اوکراین در مصاحبههای اخیرش در پاسخ به سوالاتی مبنی بر اینکه ورود دوباره ترامپ به کاخ سفید چه معنایی برای کشورش خواهد داشت، سعی کرده با احتیاط و دقت کلماتش را انتخاب کند اما به هر حال این فرضیه که احتمالا ترامپ به کمکهای نظامی واشنگتن به کییف خاتمه خواهد داد، در جوابهای زلنسکی آشکار میشود و نگرانیهایی برای او ایجاد میکند. ولودیمیر زلنسکی در مصاحبهای با کانال ۴ بریتانیا گفت: «ادعای ترامپ در مناظره انتخاباتی در رابطه با اینکه فقط او مسیر دستیابی به صلح را میداند، کمی ترسناک است. من قربانیان بسیار بسیار زیادی دیدهام اما این مسئله من را تا حدی مضطرب کرده است.»
او همچنین در مصاحبه دیگری با رسانه خبری بلومبرگ گفت: «اگر خطراتی برای استقلال اوکراین وجود داشته باشد، اگر ما کشور را از دست بدهیم، میخواهم بدانم آیا حمایت تمامقد آمریکا را در ماه نوامبر (زمان انتخابات) خواهیم داشت یا که تنها خواهیم ماند.» «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور روسیه هم روز پنجشنبه گفت: «این مسئله که ترامپ به عنوان نامزد انتخابات ریاستجمهوری میگوید آماده است و میخواهد جنگ اوکراین متوقف شود را جدی میگیریم. من ایدههای او را درباره اینکه دقیقا چگونه میخواهد این کار را انجام دهد، ندیدهام و همین سوال کلیدی است؛ اما شک ندارم که او صادقانه میگوید و ما از آن حمایت میکنیم.» روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی مینویسد: «مقامات اوکراینی چه آشکارا و چه علنی از فضای انتخاباتی حاکم در ایالات متحده میگویند و مسئله پیروزی احتمالی دونالد ترامپ در انتخابات نگرانیهایی را برای آنها به همراه داشته است.» این روزنامه آمریکایی به نقل از «الکساندر مرژکو» رئیس کمیته روابط خارجی پارلمان اوکراین مینویسد: «به صراحت بگویم، ما در حال حاضر در وضعیت نسبتا آسیبپذیری قرار داریم. اگر ترامپ رئیسجمهور شود، نباید برای ما غافلگیرکننده باشد. ما بسیار مراقبیم تا وارد مسائل سیاسی داخلی ایالات متحده نشویم. ما نمیخواهیم روابطمان را با کسی خراب کنیم.»