تمرکز دولت روی مهار تورم
فاطمه مهاجرانی صبح دیروز -سه شنبه- در نشست خبری خود با گرامیداشت یاد سردار نیلفروشان، از همه زحمات جان بر کفان کشور برای حفظ اقتدار کشور تشکر کرد. وی خاطرنشان کرد: دولت در حال بررسی بودجه است و امیدواریم با همه ناترازی ها، بتوانیم کشور را در موقعیتی قرار دهیم که بودجه حداقل آثار تورمی و حداکثر آثار عدالتی به خصوص برای اقشار کم درآمد را داشته باشد. دولت دنبال ایجاد نظم و انظباط مالی است. مهاجرانی درباره انتقادات نسبت به برخی گرانی‌ها در کشور، گفت: آحاد جامعه و همه مردم از افزایش قیمت ها رنج می برند و دهک هایی که مشکلات معیشتی دارند آسیب بیشتر می بینید و دولت تلاش می کند تا جایی که می تواند جلوی افزایش قیمت ها را بگیرد. تلاش دولت این است که ریشه تورم را بخشکاند. تورم قابل کتمان نیست، تورم بالا بوده است ولی تلاش دولت برای مهار تورم است. در لایحه بودجه ۱۴۰۴، تلاش می کنیم از اقشار آسیب پذیر حمایت شود. در این بودجه معافیت مالیاتی از ۱۲ میلیون به ۲۴ میلیون تومان افزایش پیدا کرد تا آسیب کمتری به افراد کم درآمد وارد شود. ولی مشکلات یک شبه قابل حل نیست و نیاز به کار کارشناسی و همدلی جامعه دارد.
تشکیلات حزب‌الله دوباره سازماندهی شد
معاون دبیرکل حزب‌الله لبنان دیروز سه‌شنبه برای سومین بار از زمان شهادت سید حسن نصرالله در سخنانی تاکید کرد، تشکیلات نظامی حزب‌الله توانسته مجددا خود را سازماندهی کند و به پیروزی در میدان نبرد اطمینان دارد. «شیخ نعیم قاسم» معاون دبیرکل حزب‌الله لبنان دیروز در سخنانی که به صورت زنده از شبکه‌های خبری پخش شد، درباره تحولات جنگ با رژیم صهیونیستی صحبت کرد. وی ادامه داد: اگر شیطان بزرگ آمریکا نبود اسرائیل نمی‌توانست چنین کنترلی پیدا کند و آمریکا به دنبال خاورمیانه جدیدی است. کشتارهایی که اسرائیل و آمریکا انجام می‌دهند، به معنای آن است که آن ۲ در ایجاد خاورمیانه‌ای جدید به روش اسرائیل شریک هستند. او خطاب به خانواده‌های نیروهای مقاومت نیز گفت: ای شریف‌ترین انسان‌ها، پیروزی همراه با صبر است، فرزندان شما در میدان نبرد هستند و شما آواره شدید و من به شما همان وعده سید حسن نصرالله را می‌دهم که شما به خانه‌هایتان در حالی که زیباتر از گذشته آنها را خواهید ساخت. با تداوم جنگ شهرک‌های خالی از سکنه (صهیونیستی) افزایش پیدا خواهند کرد و صدها هزار بلکه بیش از ۲ میلیون در محدوده خطر قرار خواهند گرفت. حزب‌الله در قلبی که آن را دوست دارد باقی خواهد ماند و این میدان است که نتیجه را مشخص می‌کند.
گروه سیاسی: طی چند روز گذشته رسانه‌های غربی و صهیونیستی در مقیاسی گسترده اخبار مربوط به انتقال سامانه دفاع موشکی «تاد» از آمریکا به رژیم اسرائیل را بازنشر می‌کنند. در ظاهر امر چنین بیان می‌شود که هدف از ارسال این سامانه کمک به رژیم صهیونیستی برای مقابله با حملات موشک‌های هایپرسونیک ایران است اما با ورود به عمق این ماجرا می‌توان جنگ تیلبغاتی و رسانه‌ای بزرگ غرب علیه اراده سیاسی تهران را مشاهده کرد.
به گزارش «تجارت»، سامانه دفاع موشکی ارتفاع بالا تاد (THAAD)، یک سیستم تسلیحات دفاعی برای محافظت در برابر تهدیدات موشک‌های بالستیک تاکتیکی در برد ۲۰۰ کیلومتر و ارتفاع تا ۱۵۰ کیلومتر است. بنابر اعلام رسانه‌های آمریکایی، این سامانه قرار است در کنار دو سامانه دفاع موشکی دوربرد «پیکان» و میان برد «فلاخن داوود» وظیفه دفاع از امنیت هوایی رژیم صهیونیستی را بر عهده داشته باشد. در واقع، شکست رژیم صهیونیستی در مقابله با موشک‌های بالستیک ایرانی در جریان عملیات وعده صادق 2 عامل اصلی ارسال این سامانه دفاع موشکی اعلام شده است.
آمریکا چرا «تاد» را در مقطع کنونی به تل‌آویو تحویل داد؟
موضوع ارسال سامانه تاد از سوی آمریکا برای اسرائیل، مربوط به تحولات اخیر خاورمیانه نیست. طی سال‌های گذشته رژیم صهیونیستی بارها خواستار تحویل گرفتن این سامانه شده است که هر بار با مخالفت آمریکایی‌ها مواجه شده است. اما اکنون پرسش مهم این است که چرا واشنگتن در مقطع کنونی چنین اقدامی را انجام داده است؟ در این زمینه، روزنامه واشنگتن پست می‌نویسد: با وجود اختلافات متعدد بین رئیس‌جمهور جو بایدن و بنیامین نتانیاهو در طول جنگ یک‌ساله، تصمیم بایدن برای تحویل سامانه ضدموشکی تاد قبل از حمله اسرائیل به ایران، نمونه دیگری از تمایل رئیس جمهوری آمریکا به اعتماد به نتانیاهو و اعطای فرصت به او است.
هریسون من، افسر سابق ارتش آمریکا و تحلیل‌گر سابق آژانس اطلاعات دفاعی امریکا، به واشنگتن پست گفت: «وقتی سامانه ضدموشکی تاد در اسرائیل مستقر شود و اسرائیل از حمایت حفاظت هوایی آمریکا بهره‌مند شود، نتانیاهو چه انگیزه‌ای برای حفظ قول خود و خودداری از حمله به اهداف حساسی که وعده داده بود از آنها دوری کند، دارد؟» وی افزود: «حتی اگر فرض کنیم که این THAAD بتواند به‌طور غیرواقع‌بینانه‌ای همه موشک‌هایی که به سمتش می‌آیند را نابود کند، ارتش اسرائیل نمی‌تواند مصونیت نیروهای امریکایی را از پهپادها تضمین کند، پهپادهایی که پیش‌تر به پایگاه‌های اسرائیلی نفوذ کرده‌اند».
در سطحی دیگر، آرون دیوید میلر، مذاکره کننده ارشد سابق دولت های آمریکا نیز به واشنگتن پست گفت: استقرار سامانه دفاع موشکی تاد جدیدترین نشانه‌ای است که می گوید ایالات متحده پیش بینی می کند که حمله اسرائیل «چنان گسترده باشد که ایرانی‌ها مجبور به پاسخگویی شوند». میلر اضافه کرد: تصمیم برای اعزام نیروهای بیشتر ایالات متحده به اسرائیل در میان حمله قریب الوقوع، خطر تلفات آمریکا را افزایش می‌دهد - سناریویی که می‌تواند ایالات متحده را حتی بیشتر درگیر این منازعه گسترده کند.
آیا تاد همه‌چیز را تغییر می‌دهد یا استفاده تبلیغاتی دارد؟
بزرگ‌نمایی غرب پیرامون ارسال سامانه تاد در شرایطی است که پدافند هوایی سه‌لایه اسرائیل رهگیری پهپادها و موشک‌های شلیک شده از سراسر منطقه را برعهده دارد، سامانه گنبد آهنین، راکت‌های کوتاه برد و پهپادهای شلیک شده از غزه، فلاخن داود، راکت‌های سنگین‌تر شلیک شده از لبنان و سامانه پیکان، موشک‌های بالستیک ایران را رهگیری می‌کنند. با این حال اسرائیل موفقیت چندانی در دفع رگبار موشکی دوم ایران با بیش از ۱۸۰ موشک بالستیک در اول اکتبر نداشت. به گفته تحلیلگران اطلاعاتی، تقریباً ۳۲ موشک به پایگاه هوایی «نواتیم» ارتش صهیونیستی اصابت کرده و حتی یک موشک در فاصله ۷۰۰ متری مقر فرماندهی ارتش، موساد، سازمان اطلاعات خارجی رژیم صهیونیستی منفجر شده است.
حالا بحث بر سر این است که آیا سامانه تاد معجزه خواهد کرد و همه‌چیز را تغییر می‌دهد؟ در پاسخ به این پرسش، ناظران بر این باور هستند که اولا قرار نیست این سامانه معجزه کند و همه موشک‌های بالستیک را سنگون کند. در ضمن بحث تجهیز لجستیکی و تامین موشک‌های این سامانه مشکل بسیار بزرگی است که کارشناسان غربی نیز به آن اقرار کرده‌اند. دانا استرول، یک مقام ارشد سابق دفاعی آمریکا که مسئولیت خاورمیانه را بر عهده دارد، گفت: مسئله مهمات اسرائیل جدی است. آمریکا نمی‌تواند با همان سرعت کمبودهای اوکراین و اسرائیل را پوشش دهد. همچنین، بوئز لوی، مدیر اجرایی صنایع هوافضای رژیم صهیونیستی، یک شرکت دولتی که رهگیرهای «آرو» را برای سرنگونی موشک‌های بالستیک تولید می‌کند، گفت که برای تامین نیاز سه شیفت کار می‌کند.
با در نظر گرفتن این واقعیات به نظر می‌رسد، موضوع بزرگ‌نمایی در توان سامانه دفاع موشکی تاد، بیش از اینکه رد معادلات میدانی اثرگذار باشد، پروژه‌ای برای تضعیف روحیه مقاومت و مقابله با اراده سیاسی تهران است. آنها قصد دارند با طرح استقرار تاد، به ایران این فرضیه اشتباه را بقبولانند که رژیم اسرائیل دست بالا را داشته و باید جبهه مقاومت شکست را بپذیرد. در واقع، غربی‌ها، با استفاده از امکانات و لشکر رسانه‌ای که در اختیار دارند، با عملیات روانی سعی دارند رعب و وحشت ایجاد کنند، درحالی که این مسائل در جبهه مقاومت و حزب‌الله موضوعی ناشناخته و ناآشنا نیست.
گروه سیاسی: مراسم تشییع و وداع با پیکر شهید سرلشکر عباس نیلفروشان، از روز دوشنبه در عراق آغاز شده بود، دیروز در تهران ادامه پیدا کرد و قرار است تا فردا پنجشنبه ادامه داشته باشد. پیکر فرمانده مقاومت بعد از ورود به ایران در میان تجمع گسترده مردمی دیروز در تهران با شعار «حیدر، حیدر» تشییع شد تا بار دیگر برای همه اثبات شود که شهیدان مقاومت چه جایگاه رفیعی در جامعه دارند.
به گزارش «تجارت»، سردار نیلفروشان در 6 مهر ماه در جریان حمله جنایتکارانه رژیم صهیونیستی برای ترور سید حسن نصرالله به شهادت رسیدند. بعد از گذشت قریب به دو هفته از انجام این جنایت در نهایت پیکر مطهر این شهید بزرگوار یافت و برای تشییع به ایران انتقال داده شد. نکته قابل تامل اینکه شاید تصور عمومی این باشد که نیلفروشان عزیز به دلیل حضور در ساختمان حزب الله ـ در ضاحیه و همراهیش با سید مقاومت ـ به فیض شهادت نایل آمد اما مدت‌ها بود که اتاق جنگ رژیم آپارتاید به دنبال ترور او بود. نقشه ترور سردار نیلفروشان به سال ۱۴۰۱ برمی‌گردد، زمانی که وی به‌عنوان مسئول عملیات کل سپاه با قدرت فرماندهی و حضور میدانی خود مانع از تحقق نقشه‌های تجزیه‌طلبانه دشمن شد، این موضوع کنار سایر ضرباتی که با طراحی او بر پیکره آمریکا و رژیم صهیونیستی وارد شده بود، موجب شد در سال ۱۴۰۱ در لیست ترور آمریکایی‌ها قرار بگیرد و از آن زمان بود که موضوع ترور وی در دستور کار سرویس‌های اطلاعاتی دشمن قرار گرفت.
جزئیات کامل مراسم تشییع پیکر شهید نیلفروشان
پیکر شهید نیلفروشان که عصر دوشنبه - ۲۳ مهر - از بیروت وارد بغداد شده بود پس از تشییع در کربلا و نجف، برای تشییع و خاکسپاری وارد ایران شد. حضور سردار قاآنی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در مراسم استقبال از پیکر شهید «عباس نیلفروشان» مورد توجه رسانه ها قرار گرفت. مردم حاضر در مراسم بدرقه سرلشکر شهید نیلفروشان، با مشاهده سردار قاآنی شعار حیدر حیدر سر دادند. حاضرین در مراسم با در دست داشتن پرچم حزب الله لبنان و فلسطین، شعارهای مرگ بر آمریکا و اسرائیل سر دادند. از ساعت ۹ صبح دیروز با ورود پیکر شهید نیلفروشان برای تشییع به میدان امام حسین (ع) تهران و با حضور مردمی که از ساعتی قبل برای برگزاری این مراسم، گرد هم آمده بودند، مراسم تشییع آغاز شد. مسعود پزشکیان رئیس جمهوری و حجت الاسلام و المسلمین محسنی اژه‌ای رئیس قوه قضاییه در مراسم حضور یافتند. در این مراسم که سرلشکر حسین سلامی فرمانده کل سپاه، سردار اسماعیل قاآنی فرمانده نیروی قدس سپاه، سردار پاکپور فرمانده نیروی زمینی سپاه، سردار علی فدوی، سردار حسین نجات، سردار محمدعلی جعفری، محسن رفیق‌دوست، سفیر یمن در تهران و جمعی از چهره‌های سیاسی و نظامی حاضر هستند، محمود کریمی به مداحی و نوحه خوانی پرداخت. علاوه بر حضور خانواده سردار شهید نیلفروشان، جمعی از خانواده‌های شهدای مدافع حرم از جمله همسر سردار شهید حسین همدانی و سردار شهید سید حمید تقوی فر در مراسم تشییع پیکر شهید راه مقاومت حضور دارند.
حجت الاسلام و المسلمین حاجی صادقی نماینده ولی‌فقیه در سپاه پاسداران در این مراسم با بیان اینکه شهید نیلفروشان برای سیدحسن نصرالله رفیق و پشتوانه بود، اظهار کرد: شهید نیلفروشان کسی بود که با تایید رهبری انقلاب به یاری سیدحسن نصرالله در میدان حاضر شد و در اوج درگیری‌ها حاضر بود. او رفیق نیمه راه سیدحسن نشد و تا شهادت با وی ماند. با پایان سخنرانی نماینده ولی‌فقیه در سپاه پاسداران، پیکر شهید نیلفروشان از میدان امام حسین (ع) به سمت میدان شهدا تشییع شد. مراسم وداع در پایتخت با پیکر شهید نیلفروشان پس از اقامه نماز مغرب و عشا در حسینیه فاطمه الزهرا (س) برگزار می شود.
خانه پایانی فرمانده مقاومت در اصفهان
مراسم وداع با پیکر شهید نیلفروشان، امروز چهارشنبه در امامزاده شاه میرحمزه از ساعت ۱۹ تا ۲۱ و مراسم تشییع نیز روز پنجشنبه، ۲۶ مهر از میدان بزرگمهر تا گلستان شهدا برگزار خواهد شد. سردار فدا، فرمانده سپاه حضرت صاحب الزمان(عج) استان نیز درباره مراسم‌های گرامیداشت شهید نیلفروشان، اظهار کرد: مراسم گرامیداشت شهادت روز شنبه ۲۸ مهر از ساعت ۸:۳۰ تا ۱۱ و مراسم گرامیداشت هفتمین روز خاکسپاری روز پنجشنبه سوم آبان در گلستان شهدای اصفهان برگزار خواهد شد. وی ادامه داد: مراسم تشییع و خاکسپاری به همت لشکر ۱۴ امام حسین(ع) برگزار می‌شود و مراسم تشییع نمادین شهید سیدحسن نصرالله و شهدای جبهه مقاومت در نظر گرفته شده است.
امیر ندیری
کارشناس مالی
تا پایان سال حدود ۱۸۲ همت از اوراقی که در بودجه تعیین شده بود، تسویه خواهد شد، در نتیجه، حجم اوراق موجود در بازار با کاهش مواجه می‌شود، کاهش حجم اوراق نیز کاهش نرخ بهره را به دنبال خواهد داشت. بررسی روند انتشار اوراق در چند سال گذشته نشان می‌دهد، دولت هر ساله عمده انتشار اوراق را برای انتهای سال در نظر می‌گرفت به همین خاطر نیمه دوم هر سال به خاطر افزایش عرضه اوراق دولتی، نرخ اوراق بالاتر می‌رفت. اما امسال دولت از ابتدای سال شروع به عرضه اوراق کرد و تا امروز سه شنبه ۲۴ مهرماه ۱۴۰۳ ،کل اوراق تعیین شده در بودجه، به میزان ۲۵۴ همت به اتمام می‌رسد. اخیرا علاوه بر میزان اوراق انتشار یافته، ۵۰ همت مازاد بر بودجه، از طرف سران قوا برای انتشار اوراق، مجوز دریافت شده است، با توجه به اتمام عرضه اوراق، تا پایان سال حدود ۱۸۲ همت از اوراقی که در بودجه تعیین شده بود و در بازار موجود است، تسویه خواهد شد. از طرفی در مقابل آن ۵۰ همت دیگر اوراق منتشر خواهد شد که در نتیجه حجم اوراق موجود در بازار را با کاهش مواجه می‌کند و حاصل کاهش حجم اوراق نیز کاهش نرخ بهره را به دنبال خواهد داشت. احتمال انتشار اوراق مازاد «مانند ۵۰ همت مازاد بر بودجه»، احتمالا بی تاثیر است، با توجه به اینکه ۱۸۲ همت از اوراق سررسید می‌شود، تخمین‌ها نشان می‌دهد اگر تا حدود ۲۰۰ همت دیگر نیز اوراق مازاد منتشر شود باز هم یا نرخ بهره پایین‌تر می‌آید یا ثابت خواهد ماند، در هر صورت نرخ بهره بالاتر نخواهد رفت. صندوق‌ها باید چیزی حدود ۵۰ همت اوراق بخرند تا به حد نصاب قانونی برسد. از طرفی بانک‌ها نیز باید درصدی از میزان سپرده هایشان اوراق دولتی باشد پس بانک ها نیز باید اوراق خود را افزایش دهند. با در نظر گرفتن ۱۸۲ همت اوراق سررسید، تقریب ۵۰ همت کسری اوراق صندوق‌ها و ۳۰ همت کسری اوراق بانک‌ها، مجموعا ۲۴۰ همت بدهی دولت خواهد شد. با در نظر گرفتن ۵۰ همت مجوز انتشار اوراق، ۱۸۷ همت کسری اوراق به وجود می‌آید که این کسری نرخ بهره را پایین می‌آورد. با مدل های ارزش‌گذاری که در بازار وجود دارد، هرچه نرخ بهره بالاتر باشد نسبت فیمت به درآمد( P/E) پایین‌تر است و در واقع کاهش نرخ بهره باعث افزایش جذابیت سرمایه گذاری مخصوصا در بازار پول خواهد شد. ضمن اینکه وقتی نرخ بهره کاهش پیدا می‌کند جذابیت سرمایه‌گذاری در ابزارهای درآمد ثابت و سپرده های بانکی کمتر شده و این پول ها به بازار سهام جریان پیدا می‌کند.
سیدجلال ساداتیان
کارشناس مسائل بین‌الملل
این روزها در میان رسانه‌های غربی موضوع اعزام و حضور سربازان کره شمالی در جنگ اوکراین برای حمایت از روسیه در مقام یک موضوع جدی مطرح و مورد بحث قرار گرفته است. این ماجرا در نوع خود بی‌سابقه و بسیار عجیب است که می‌تواند تاثیرات بزرگی را در عرصه میدانی به همراه داشته باشد. موضوع اعزام سربازان کره شمالی به روسیه و حضور آنها در جبهه جنگ اوکراین یک پرونده پیچیده است. منابع خبری که این اخبار را طی هفته‌ها و روزهای اخیر منتشر کردند، به دنبال آن هستند تا بتوانند وضعیت جنگ را در اثنای عدم حمایت برخی از کشورهای اروپایی از اوکراین به سمت تثبیت وضعیت حتی به صورت موقت پیش ببرند. برخی از کشورهای اروپایی و حتی آمریکا به دنبال آن هستند تا در آستانه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا اوضاع را آرام کنند اما به نظر می‌رسد که در شرایط فعلی نوعی خبرسازی در حال شکل گرفتن است.
همه می‌دانند که کره شمالی به صورت جدی به سمت روسیه کشش سیاسی ندارد و صرفاً رابطه آنها با یکدیگر یک رابطه نظامی و تسلیحاتی خواهد بود. به موازات این روند باید توجه شود که چین هم به دنبال آن نیست که وارد میدان نبرد سیاسی و نظامی اوکراین شود و اساساً پکن می‌داند که اگر پای کره شمالی به این پرونده باز شود، در نهایت این مسئله می‌تواند دامنگیر چین شود اما معتقدم که کرهشمالی در شرایط و حد و اندازه‌ای نیست که بخواهد وارد این درگیری شود و اوضاع و احوال را به سمت تعمیق بحران پیش ببرد؛ چراکه اگر این اقدام عملیاتی شود و اساساً درست باشد، می‌تواند برای پیونگ‌یانگ هزینه زیادی به وجود آورد. بر همین اساس باید گفت که این داده‌ها و حضور کره شمالی در میدان نبرد اوکراین چندان قابل تحمل و توجه نیست اما اگر چنین اتفاقی رخ داده باشد و حتی ریشه آن واقعی قلمداد شود، بیشتر در حد یک تعارف میان دو کشور ارزیابی می‌شود. این در حالیست که ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین معتقد است که این اعزام نیرو از سوی کرهشمالی صورت گرفته و بر همین اساس و با توجه به انتقال نیرو و سلاح از پیونگ‌یانگ به روسیه، باید روابط دفاعی کی‌یف با شرکایش تغییر کند. در حقیقت زلنسکی با اعلام این خبر و برجسته کردن آن به دنبال تحریک غرب خواهد بود.
ریسک‌های منطقه‌ای دلیل نوسان در بازارها
وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: در مورد مدیریت فروش اوراق و نقدینگی و سایر اقدامات لازم برای کنترل و کاهش نرخ سود هماهنگی لازم با رؤسای بانک مرکزی و سازمان بورس انجام شد. به گزارش ایسنا، عبدالناصر همتی در صفحه توییتر خود نوشت: با رئیس بانک مرکزی و رئیس سازمان بورس جداگانه در خصوص مسائل بازار پول و سرمایه صحبت کردم. وی اظهار کرد که در مورد مدیریت فروش اوراق و نقدیندگی و سایر اقدامات لازم برای کنترل و کاهش نرخ سود هماهنگی لازم انجام شد. همتی معتقد است تاثیر شرایط منطقه و ریسک سیاسی در وضعیت فعلی بازارها را نمی‌توان نادیده گرفت که البته گذراست.
به دلیل موضوع مالکیت تکلیف نظارت بر بانک‌ها مشخص نیست
رئیس پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی گفت: متاسفانه به دلیل موضوع مالکیت، امروز مشخص نیست که نظارت بر بانک‌ها در اختیار چه کسی است. به گزارش ایسنا، کوروش پرویزیان در نشست تخصصی ویژگی‌های نظارت موثر بانکی گفت: در بحث نظارت موثر موضوع اول مسئله اندازه‌گیری است؛ اینکه حجم مشکلات ما چه قدر است، اینکه آیا گزارش های موجود دقیق است و منعکس کننده مشکلات و فضای نظارت است یا خیر همه به نوع گزارش گری در حوزه نظارت باز می‌گردد. بنابراین در حوزه اندازه‌گیری دارای مسائل جدی هستیم و باید بررسی کنیم که حجم دقیق مشکلات ما چه قدر است. وی در رابطه با ناترازی بانک‌ها خاطر نشان کرد: در حوزه بانک و بانکداری مولفه‌ها مشخص و روشن است و امروز که به ترازنامه بانک‌ها توجه می‌شود متاسفانه رفتار با بانک‌ها درست نبوده و بانک‌ها را به سمت ناترازی بیشتر هدایت کرده ایم. در اصل دولت به بانک‌ها مجوز داده که از بازار بانکی استفاده کرده و خلق پول کنند اما بانک‌ها نتوانستند در این حوزه آنگونه که باید فعالیت کنند.
گروه صنعت و تجارت: يكی از مشكلاتی كه توليدكنندگان از حدود یکسال و نیم گذشته با آن درگیر هستند، روند طولانی‌مدت در تخصيص ارز دولتی به منظور خريد مواد اوليه است. در واقع سیاست‌گذاری‌های داخلی که اغلب فعالان اقتصادی از آن به عنوان خودتحریمی یاد می‌کنند، منجر به این شد که امروز تولیدکنندگان در یک چرخه معیوب، ناچار شوند در صف‌های طولانی تخصیص ارز معطل باشند؛ اتفاقی که خود را در آمارها نیز نمایان کرده و هنوز نیمی از سال نگذشته که مقایسه ارزش صادرات و واردات از ابتدای سال جاری تا ۲۰ مهر گویای این است که تراز تجاری کشور ۷ میلیارد دلار بدون نفت منفی بوده است. از سال۹۷ بخشنامه تخصیص ارز توسط سازمان توسعه و تجارت مطرح شد و بانک‌مرکزی به آن عمل کرد. از سال۹۹ تا اواخر سال۱۴۰۲ این بخشنامه شدت یافت و اکنون شرایط به‌‌‌‌گونه‌‌‌‌ای شده‌است که واحد تولیدی قدرت برنامهریزی برای خرید و ورود مواد اولیه را ندارد. گفته فعالان اقتصادی نشان می‌دهد که همچنان مشخص تخصیص ارز برای واردات مواد اولیه یکی از مشکلات اصلی آن‌هاست که منجر به رکورد شده است و این امر در کنار نوسانات قیمتی نهاده‌ها، تقاضای ضعیف مشتریان، کمبود نقدینگی، عدم تسویه بدهی در سمت تقاضا بنگاه‌های تولیدی را با مشکل جدی مواجه کرده است. در واقع امروز تولیدکننده و صادرکننده ناچار شده‌اند که برای تداوم فعالیت خود از روش‌های غیرقانون استفاده و به بازار آزاد مراجعه کنند. فرآیند طولانی تخصیص ارز که نتیجه آن کند شدن در واردات مواد اولیه است، منجر به کاهش رشد سرعت تولید شده و تولیدکنندگانی که طی دهه‌ها تجربه و تولید با شرایط سخت اقتصادی توانسته‌اند به برخی از بازارهای خارجی ورود کنند، را از ادامه مسیر تولید ناامید کرده است، چرا که برخی از تولیدکنندگان شرکای خارجی خود را از دست داده‌اند و این به معنای حصار برای تولیدکنندگان است که آسیب اصلی آن متحمل صنعت و اقتصاد ایران خواهد شد. تا همین چند سال گذشته زمان تخصیص ارز به فعالان اقتصادی نهایت به چند روز تا چند هفته می‌رسید؛ اما امروزه این فرایند بین 6 تا 8 ماه نیز رسیده است؛ اتفاقی که بنا به گفته فعالان اقتصادی بر روابط تجاری ایران با سایر شرکای تجاری خود هم اثر گذاشته و سبب شده تامین‌کنندگان خارجی برای کار کردن با ایران درصدی را به‌عنوان «ریسک معامله با ایران» به قیمت کالا اضافه کنند. چندی پیش نیز، پرهام رضایی، رئیس اتاق کرج عنوان کرده بود که تخصیص ارز به واحدهای تولیدی به 120 روز رسیده است و مدیران واحدهای تولیدی و صنعتی تا اواخر شهریورماه امسال هیچ‌گونه تخصیص ارزی دریافت نکرده‌اند و این مشکل در استانی مانند البرز با نزدیک به ۴ هزار واحد صنعتی بدان معنا است که فعالان حوزه تولید استان در تابستان امسال با کمبود مواد اولیه مواجه بوده‌اند. وی با طرح این موضوع که وقتی مواد اولیه تولید و صنعت فراهم نباشد و رشد تولید محقق نشود، چگونه انتظار می‌رود که طبق برنامهریزی قبلی عدد صادرات استان در پایان سال جاری به ۲ میلیارد دلار برسد؟ کاوه زرگران رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تهران در این باره به ماهنامه آینده‌نگر گفته بود: سال گذشته کالاهای وارداتی برخی از این شرکت‌ها تا شش ماه روی کشتی و روی آب بود و ارز آنها تخصیص پیدا نمی‌کرد و حتی بخشی از این کالاها فاسد شد. در یک سال گذشته گاهی بیش از 50 کشتی در بندر امام خمینی منتظر تخصیص ارز می‌ایستاد. اینها سبب شده اعتبار عمومی شرکت‌های ما به خصوص شرکت‌های دولتی نزد شرکای خارجی خدشه‌دار شود. از آنجایی که بخش زیادی از امر واردات مرتبط با مواد اولیه است؛ تولیدکنندگان نتوانسته‌اند به تعهدات خود را برای بازارهای داخلی و حتی خارجی پایبند باشند و همین امر منجر به کاهش صادرات شده است که یکی از صنایع در حوزه لوازم خانگی است. عباس هاشمی، دبیر انجمن ملی صنایع لوازم‌خانگی ایران در این باره گفته است: با وجود تلاش وزارت صمت برای بر‌طرف شدن مشکل عدم‌تخصیص ارز به صنایع و بنگاه‌ها برای خرید مواد اولیه، این اتفاق اما به خوبی رخ نداده است. واقعیت این است که بانک مرکزی و شبکه بانکی کشور تلاش لازم برای سرعت بخشیدن به روند تخصیص ارز را نداشته‌اند. این درحالی است که تعدد سامانه‌ها در کشور و عملکرد فرآیند بررسی مسائل ارزی جزیره‌ای شده است. از ابتدای سال به ندرت و ۱۵ تا ۲۰درصد ارز تخصیصی خرید مواد اولیه در اختیار واحدهای تولیدی قرار گرفته است. در نتیجه این شرایط برای تولیدکننده مطلوب نیست و باعث ایجاد مشکلاتی شده است. بنابراین تقاضا داریم روند تخصیص ارز سرعت بیشتری داشته تا شاهد استمرار تولید لوازم‌خانگی باشیم. در حالی تولید در کشور نیازمند حمایت دولت است و یکی از این حمایت‌ها می‌تواند تسهيل در تامين مواد اوليه موردنياز و به موقع برای بنگاه‌های توليدی باشد که این امر خود مخل رشد تولید در تابستان سال جاری شده است. گزارش مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی ایران نیز نشان می‌دهد که فرآیند تخصیص ارز طولانی‌تر شده است و در بسیاری موارد، تخصیص ارز موردنیاز برای واردات مواد اولیه صورت نمی‌گیرد. سوی دیگر مشکل عدم تخصیص ارز و کمبود منابع مالی در بسیاری از شرکت‌ها به خصوص در بخش صنعت همچنان پابرجاست و تأمین مواد اولیه را با مشکل روبرو کرده است. از همین رو فعالان اقتصادی و نمایندگان بخش خصوصی، بر لزوم تک‌نرخی شدن ارز برای حل مشکلات ارزی واحدهای تولیدی کشور تأکید کردند.
گروه صنعت و تجارت:: به گفته رئیس کمیته مشترک ایران و اندونزی، تجارت ۲۰میلیارد دلاری میان ایران و اندونزی شدنی است اما برای تحقق آن به موضوعاتی مانند انجام مبادلات بانکی، ارتقای حمل‌ونقل و ایجاد پرواز مستقیم بین دو کشور نیاز است که هنوز فراهم نیست. یداله طاهرنژاد، رئیس کمیته مشترک ایران و اندونزی در اتاق بازرگانی ایران درباره جزئیات برقراری تجارت ترجیحی میان ایران و اندونزی را شرح داد و به ایلنا گفت: در سفری که آیت‌الله رئیسی در دوران ریاست جمهوری خود به اندونزی داشتند توافق تجارت ترجیحی بین دو کشور صورت گرفت و طرفین توافق کردند حجم تجارت را به ۲۰میلیارد دلار افرایش دهند در حالی که این رقم اکنون کمتر از یک میلیارد دلار است، این چشم‌انداز گام بلندی برای توسعه تجارت ایران و اندونزی به شمار می‌آمد و تحقق آن پیش‌نیازهایی را می‌طلبید که یکی از آنها ایجاد تعرفه ترجیحی در تجارت بود. با این حال این موضوع در دولت سیزدهم سرانجام پیدا نکرد و در دولت چهاردهم این موضوع توسط رئیس دولت پیگیری و موافقت‌نامه آن به دست آقای پزشکیان امضا شد، البته وزارت صمت هنوز دستورالعمل آن را ابلاغ نکرده و در عملیاتی شدن این موضوع به این ابلاغ نیاز است و باید نسخه شفاف قابل‌اجرایی ارائه شود، در همین حال گفتنی است که فعالان اقتصادی این موضوع را مصرانه دنبال می‌کنند. وی افزود: تعرفه ترجیحی در صادرات کالا از ایران به اندونزی مانند لغو روادید یک‌طرفه است و در صادرات کالا از این کشور به ایران تعرفه ترجیحی تعریف نشده است. البته صادرات ایران به اندونزی نسبت به واردات ایران از اندونزی به میزان چشمگیری بیشتر است با این حال ایران و اندونزی این پتانسیل را دارند که ارزش تجارت خود را به میزان قابل‌توجهی رشد دهند، اندونزی جمعیتی حدود ۲۹۰ میلیون نفر را در خود جای داده و بنابراین تجارت ۲۰میلیارد دلاری با این کشور دور از انتظار نیست. طاهرنژاد اظهار کرد: اکنون قیر، فولاد و محصولات پتروشیمی سه قلم کالاهایی هستند که پتانسیل صادرات بیش از یک میلیارد دلاری آنها به اندونزی از مبدا ایران وجود دارد ضمن اینکه اقلام صادراتی تنها به اینها محدود نمی‌شود و حتی شامل محصولات نهایی هم می‌شود. کاغذ، کائوچو و قهوه نیز اصلی‌ترین اقلامی هستند که از اندونزی به ایران وارد می‌شود. رئیس کمیته مشترک ایران و اندونزی تصریح کرد: موضوعاتی مانند انجام شدن مبادلات بانکی، ارتقای حمل‌ونقل و ایجاد پرواز مستقیم بین دو کشور پیش‌نیازهای تحقق تجارت ۲۰میلیاردی است که هنوز فراهم نیست.
گروه مسکن و انرژی:با توجه به آمار رسمی از ابتدای دهه ۹۰ تا سال ۱۴۰۱، بخش قابل توجهی از هزینه‌های خانوار به مسکن تخصیص یافته و در این بازه زمانی، از کل هزینه‌های خانوارهای شهری حداقل ۳۳ درصد آن صرف هزینه‌های مسکن شده؛ به عبارت دیگر، یک سوم از هزینه‌های خانوارهای شهری برای مسکن خرج شده است. با عنایت به اینکه اکثریت خانوارها در پایتخت در طبقه اجتماعی متوسط و متوسط رو به پایین قرار دارند، واحدهایی که در یکی الی دو سال اخیر با توجه به آمار مسکنی بانک مرکزی بیشتر مورد اقبال قرار گرفته، آپارتمان‌های ۴۰ تا ۶۰ متری هستند، زیرا این متراژ با بودجه مستأجران تهرانی همخوانی بیشتری دارد. همچنین با وجود تداوم شرایط رکودی در معاملات و کاهش سرعت رشد قیمت مسکن در سال‌جاری، سهم مسکن از سبد هزینه خانوار همچنان در حال افزایش است، در سال گذشته رشد حداقل حقوق دستمزد حدود ۲۷ درصد و رشد هزینه اجاره بها حدود ۴۴ درصد بوده است و آمارها نشان می‌دهد رشد قیمت نهاده‌های ساختمانی در سال‌های ۱۳۹۹ الی ۱۴۰۱ شدت گرفته است، در حالی که میزان درخواست‌ها برای اخذ مجوز ساخت و تعداد معاملات مسکن کاهش داشته است. طبق گفته فعالان صنعت ساختمان، شرایط رکود تورمی بر بازار مسکن در سال ۱۴۰۳ نیز مانند ۱۴۰۲ برقرار است و بازار مسکن ایران برای خروج از بحران، نیازمند اقداماتی گسترده و هماهنگ درجهت کاهش هزینه‌های تولید، افزایش توان خرید خانوار و افزایش دسترسی به منابع جدید برای تأمین سرمایه در گردش تولیدکنندگان خواهد بود. گفتنی است که بازار مسکن با چالش‌های جدی دست و پنجه نرم می‌کند اما بر اساس بررسی‌های صورت گرفته سه عامل اساسی دچار ایجاد بحران در این بازار شده است، به دلیل افزایش روز افزون تورم نهاده‌ها، سرمایه‌گذاری در ساخت و ساز مسکن با کمبود منابع و سرمایه روبه‌رو است، از سوی دیگر قدرت خرید و اجاره‌بها خانوار با قیمت‌های کنونی همخوانی ندارد و رکود معاملات و کاهش سود سرمایه‌گذاری در مسکن باعث شده که افراد تمایل ورود به عرصه ساخت و ساز را نداشته باشند.
جمعیت مستأجران رو به افزایش است
در همین راستا، داوود بیگی‌نژاد نایب رئیس اتحادیه املاک با بیان اینکه قدرت خرید مردم موازی با قیمت‌های فعلی در بازار مسکن نیست، گفت: هم‌اکنون رکود تورمی در بازار اجاره‌بها، خرید و فروش مسکن حاکم است؛ البته رکود در بازارهای موازی دیگر نیز وجود دارد اما به طور کلی خریداری در بازار خرید و فروش مسکن نیست. به گزارش گروه مسکن و انرژی به نقل از مهر وی در ادامه تاکید کرد: اقداماتی که در موازات مشاوران املاک صورت گرفته، تمرکز این صنف را برای هدف اصلی آنها که انعقاد قرارداد و ایجاد بازار مناسب برای جذب سرمایه مشتریان بازار مسکن است، تحت شعاع قرار داده و از سوی دیگر افزایش ۲۵ درصدی نرخ اجاره‌بها در تهران یک قانون دستوری است و الگوی مناسب برای قیمت‌گذاری در حال حاضر وجود ندارد. نایب رئیس اتحادیه املاک افزود: با توجه به موارد ذکر شده، مانند سنوات گذشته بازار مسکن در راستای خانه‌دار شدن مستأجران گام برنمی‌دارد، زیرا نرخ‌گذاری‌ها برخلاف توان مالی مستأجران است؛ به عبارت دیگر قدرت خرید ملک عموم مستأجران کاهش پیدا کرده و بازار خرید مسکن در تاریکی قرار دارد، زیرا مشتری نیست. مستأجران به علت کاهش توان قدرت مالی از منطقه‌ای که سکونت دارند به مناطق پایین شهر در حال نقل مکان هستند؛ به هر مقداری که در قیمت مسکن تفاوت ایجاد شود، تأثیر چشمگیری در تعداد قراردادهای معامله شده، نخواهد داشت، زیرا قدرت خرید و درآمد خالص مردم نسبت به سال‌های قبل کاهش پیدا کرده و عده زیادی از مستأجران از بازار خرید به بازار رهن و اجاره مسکن کوچ کرده‌اند. بیگی‌نژاد تاکید کرد: رشد نرخ اجاره‌بها با توان مالی مستأجران همسو نیست و با توجه به رشد قیمت‌ها در بازار اجاره، خرید و فروش مستأجران دیگر به خرید خانه فکر نمی‌کنند، زیرا با مبالغ آنها فاصله زیادی دارد. به طور مثال پول رهن برخی از آپارتمان‌های تهران مطابق قیمت خرید چند سال گذشته همان واحد مسکونی است. وی خاطرنشان کرد: با توجه به شرایط فعلی بازار مسکن، مستأجران باید از سرمایه‌گذاری در بازارهای دیگر خودداری کنند تا بتوانند سرپناهشان را تهیه کنند؛ البته ناگفته نماند، در خانوار دیگر صحبتی و برنامهریزی از خرید خانه در میان نیست.