پاسخ ایران به تجاوزگری صهیونیستها قطعی است
محمدباقر قالیباف در جلسه علنی دیروز یکشنبه مجلس در نطق پیش از دستور خود گفت: مقایسه عملیات وعده صادق ۲ با اقدام اخیر نظامی این رژیم گواهی روشن بر توان بازدارندگی نیروی دفاعی جمهوری اسلامی ایران است. قالیباف بیان کرد: رژیم صهیونیستی هیچ دستاوردی جز نسل کشی و کشتار زنان و کودکان بی دفاع و بیپناه در غزه و لبنان ندارد و امروز از آبرو و اعتباری هم در سطح جهان برخوردار نیست. گرچه اقدام نظامی رژیم صهیونیستی علیه ایران از روی انفعال بود و به شکست دیگر برای این رژیم تبدیل شد اما جمهوری اسلامی ایران در چهارچوب حق ذاتی دفاع مشروع و ماده ۵۱ منشور ملل متحد خود را محق به دفاع از خود میداند و پاسخ به این تجاوزگری قطعی با رعایت اقتضائات خواهد بود. وی در هشداری به آمریکا گفت: به آمریکا که پشتیبان اصلی و شریک در تمام جرمها و جنایات جنگی رژیم صهیونیستی است، هشدار میدهیم که برای توقف کشتار مردم بیگناه در غزه و لبنان و جلوگیری از گسترش بی ثباتی و ناامنی در تمام منطقه، رژیم نامشروع صهیونی را مهار کرده و مجبور به آتش بس پایدار کند و اجازه ندهد این رژیم با بیتدبیری و جنگ افروزی سرنوشت شومی را برای خود و هم پیمانان خود رقم بزند.
حق پاسخ به تجاوز نظامی اسرائیل محفوظ است
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، در نامهای به شورای امنیت و دبیر کل سازمان ملل متحد پیرامون شرارت رژیم صهیونیستی علیه کشورمان اظهار کرد که ایران حق ذاتی خود را برای پاسخ قانونی و مشروع به این حملات جنایتکارانه، در زمان مقتضی محفوظ میدارد. سید عباس عراقچی در این نامه اعلام کرد: مکاتبه حاضر جهت استحضار جنابعالی و اعضای شورایامنیت از اقدامات غیرقانونی و تهاجمی رژیم صهیونیستی ارسال میگردد؛ اقداماتی که نقض جدی حاکمیت و تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران و تخلف آشکار از حقوق بینالملل و منشور سازمان ملل متحد محسوب میشود. در ساعات اولیه صبح روز شنبه، ۲۶ اکتبر ۲۰۲۴، رژیم تروریستی اسرائیل مجموعهای از حملات هوایی نظامی را به چندین سایت در استانهای خوزستان، ایلام و اطراف تهران انجام داد. با وجود آنکه سامانه دفاع هوایی ایران اکثر موشکها را رهگیری کرد، چهار تن از افسران نظامی ایرانی به نامهای حمزه جهاندیده، محمد مهدیشاهرخی، سجاد منصوری و مهدی نقوی، در حالی به مقام شهادت نائل آمدند که با شجاعت جان خود را فدای دفاع و حفظ امنیت ملی کشورشان کردند. اگر عملکرد موفقیتآمیز سامانهی دفاع هوایی ایران نبود، این تهاجم رژیم صهیونیستی میتوانست تلفات سنگینی به بار آورد.
گروه سیاسی: رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر ضرورت بهم خوردن محاسبات غلط رژیم صهیونیستی درباره ایران، گفتند: آنها درباره ایران دچار خطای محاسباتی هستند چرا که ایران و جوانان و ملت ایران را نمیشناسند و هنوز نتوانستهاند قدرت، توانایی، ابتکار و ارده ملت ایران را درست بفهمند که ما باید این را به آنها بفهمانیم.
به گزارش «تجارت»، رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح دیروز در دیدار هزاران نفر از خانوادههای معزز شهیدان امنیت، این شهیدان را جزو برترین شهدای راه حق خواندند و با اشاره به اهمیت زیربنایی امنیت در همه امور جامعه و ابعاد مختلف زندگی مردم، تأکید کردند: فقط یک ایران قوی میتواند امنیت و پیشرفت کشور و ملت را تأمین و تضمین کند؛ بنابراین ایران باید روز بروز در همه ابعاد اقتصادی-علمی-سیاسی-دفاعی و مدیریتی قویتر شود.
ائتلاف جهانی علیه رژیم صهیونیستی شکل بگیرد
حضرت آیتالله خامنهای همچنین با اشاره به اقدامات مستمر رژیم خبیث صهیونیستی در ارتکاب وحشیانهترین جنایات جنگی در غزه و لبنان، تشکیل یک «ائتلاف جهانی» علیه این رژیم پلید را خواستار شدند و با اشاره به حرکت شرورانه دو شب پیش رژیم صهیونیستی افزودند: در خصوص این غلطی که کردند، خودشان با اهداف خاص بزرگنمایی میکنند اما کوچکانگاری آن و اینکه بگوییم چیزی نبوده و اهمیتی نداشت هم غلط است.
صهیونیستها درباره ایران خطای محاسباتی کردند
رهبر انقلاب با تأکید بر ضرورت بهم خوردن محاسبات غلط رژیم صهیونیستی درباره ایران، گفتند: آنها درباره ایران دچار خطای محاسباتی هستند چرا که ایران و جوانان و ملت ایران را نمیشناسند و هنوز نتوانستهاند قدرت، توانایی، ابتکار و ارده ملت ایران را درست بفهمند که ما باید این را به آنها بفهمانیم.
حضرت آیتالله خامنهای تأکید کردند: البته کیفیت کار را باید مسئولان ما به درستی تشخیص و آنچه به صلاح این کشور و ملت است انجام دهند تا آنها بفهمند ملت ایران کیست و جوانان آن چگونهاند؟ رهبر انقلاب اسلامی گفتند: این فکر، انگیزه، آمادگی و رشادتی که در ملت ایران وجود دارد، باید حفظ شود چرا که خود این عناصر، امنیتساز هستند.
امنیت زیربنای همه وسائل و راههای پیشرفت کشور و ملت است
ایشان در دیدار دیروز با خانوادههای شهیدان امنیت، حق شهیدان امنیت و خانوادههای آنان را بر ملت، حقیقتاً توصیفناپذیر برشمردند و افزودند: امنیت زیربنای همه وسائل و راههای پیشرفت کشور و ملت است و ارزش حافظان جان برکف امنیت و شهیدان سرافراز این عرصه را در «نیروی انتظامی، بسیج، سپاه، ارتش و مجموعههای اطلاعاتی»، باید از اهمیت و ارزش بیبدیل امنیت درک کرد. رهبر انقلاب با استناد به قرآن کریم، امنیت را نعمت عظیم الهی دانستند و با اشاره به حوزه بسیار وسیع فعالیت مدافعان امنیت کشور و جامعه، گفتند: هر جا امنیت و حافظان پرارزش آن نباشند، شرارت شکل میگیرد.
باید هر روز قویتر شویم
حضرت آیتالله خامنهای، شرارت در مرزها، درشهرها، راهزنی، سرقت، قاچاق سلاح، قاچاق مواد مخدر و شایعهپراکنی را از جمله نمونههای تلاش برای ایجاد ناامنی خواندند و افزودند: هرکسی در مقابل هرکدام از انواع شرارت بایستد، عنوان پرافتخار «پاسدار امنیت» شامل حال او خواهد بود. رهبر انقلاب در تبیین عنصر اصلی و ضروری تأمین و حفظ امنیت گفتند: برخی در تحلیل و تصوری عجیب، خیال میکنند خودداری از تولید ابزارهای حساسکننده مستکبران از جمله موشک، میتواند برای ایران امنیت بیاورد اما این تفکر و تصور غلط در واقع به ملت و مسئولان میگوید کشور را ضعیف نگه دارید تا در امنیت باشید. حضرت آیتالله خامنهای، قدرت ملی را تنها راه امن بودن ایران خواندند و افزودند: برای ایمنسازی کشور و جامعه و پیشرفت ایران باید از همه لحاظ اقتصادی، علمی، دفاعی، سیاسی و مدیریتی و دیگر ابعاد قوی باشیم و هر روز قویتر شویم.
تفسیرهای غلط عامل اضطراب و ترس و تردید میشود
ایشان، مصیبت اشغال ایران در دو جنگ جهانی اول و دوم را با وجود اعلام بیطرفی کشور، ناشی از سوء سیاستهای زمامداران نالایق یا خائن و وابسته دانستند و افزودند: آنها با رویگردانی از ابزارهای واقعی قدرت، ملت و کشور را به حقارتِ ضعف و ناتوانی در تأمین امنیت خود کشاندند. رهبر انقلاب در تبیین نکتهای مهم در باب امنیت، به ضرورت امنیت روانی مردم پرداختند و گفتند: کسانیکه مردم را از جمله در فضای مجازی با برخی مطالب، شایعات یا تحلیلها و تفسیرهای غلط دچار تشویق و اضطراب و ترس و تردید میکنند، در تعبیر قرآنی «مُرجِفون» نامیده میشوند که پروردگار به پیامبر دستور میدهد اگر از این کار دست برنداشتند، آنها را مجازات کن. حضرت آیتالله خامنهای اینگونه افراد را دچار تحلیلهای غلط یا غرضورزی خواندند و خطاب به کسانی که با فضای مجازی ارتباط دارند، تأکید کردند: هرچیزی را که به ذهن انسان میرسد نباید در فضای مجازی منتشر کرد، بلکه باید اثر آن را بر روحیه و احساسات و فکر مردم در نظر گرفت.
حفظ امنیت روانی مردم بسیار اهمیت دارد
ایشان با اشاره به تکرار مکرر موضوع فضای مجازی در هفتهها و روزهای اخیر، گفتند: کسانیکه میخواهند درباره فضای مجازی تصمیمسازی یا تصمیمگیری کنند، باید توجه داشته باشند که یک خبر یا مطلب غلط چگونه مردم را دچار ترس و تردید میکند. حضرت آیتالله خامنهای افزودند: مسئولان کشور همانگونه که درباره امنیت «مرزها و کوچه و خیابان و زندگی مردم» وظایف مهمی دارند، در زمینه حفظ امنیت روانی مردم نیز کاملاً مسئولند. رهبر انقلاب با اشاره به استفاده بدخواهان کشورها و ملتها از ابزار جنگ نرم در کنار جنگ سخت گفتند: ناایمن کردن فضای روانی جامعه یکی از اجزاء این جنگ نرم است و همه دیدهاند که چگونه از فضای مجازی هم برای پیشبرد اهدافشان استفاده میکنند. ایشان در پایان این بخش از سخنانشان خطاب به خانوادههای شهیدان امنیت گفتند: سربلند باشید و به شهیدان خود افتخار کنید چرا که اگر آنان و دیگر حافظان امنیت نبودند، مشکلات زیادی برای کشور و ملت بهوجود میآمد، بنابراین همه مردم نیز باید قدردان این شهیدان و خانوادههای آنان باشند. حضرت آیتالله خامنهای در بخش دیگری از سخنانشان با اشاره به جنایات فجیع رژیم صهیونیستی در غزه از جمله شهادت ده هزار کودک و بیش از ده هزار زن که مصداق وحشیانهترین جنایات جنگی است، از کوتاهی بزرگ دولتها و مجامع جهانی همچون سازمان ملل در مقابله با اقدامات این رژیم در غزه و لبنان به شدت انتقاد کردند و گفتند: جنگ قواعد و قوانین و حدودی دارد و اینگونه نیست که در جنگها همه حدود زیر پا گذاشته شود اما باند جنایتکار حاکم بر سرزمینهای اشغالی همه حدود و قواعد را زیر پای خود له کرده است. حضرت آیتالله خامنهای، ایستادگی دولتها و بخصوص دولتهای اسلامی در مقابل رژیم جنایتکار و تشکیل ائتلافی جهانی علیه این رژیم جلاد را ضروری دانستند و افزودند: ایستادگی به معنی قطع کمکهای اقتصادی نیست چرا که بدیهی است کمک به رژیم غاصب جزو زشتترین و بزرگترین گناهان است بلکه ایستادگی یعنی تشکیل یک ائتلاف جهانیِ سیاسی، اقتصادی و در صورت لزوم نظامی در مقابل رژیم خبیثی که وحشیانهترین جنایات جنگی را انجام میدهد.
سید محمد تقی پور مقیم
کارشناس اقتصادی
لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ کل کشور را اخیرا رییس جمهوری تقدیم مجلس کرده است. در این بودجه منابع و مصارف عمومی دولت با رشد ۶۸ درصدی به رقم ۵۹،۸۷۶،۰۰۰ میلیارد ریال رسید. بیشترین رشد در بخش درآمدها، واگذاری دارایی های مالی با ۳۳۳ درصد به خود اختصاص داده است. از نکات حائز اهمیت در ارائه بودجه سال آینده ، لحاظ کردن منابع هدفمندی یارانهها و جدول ۲۱ بصورت یکپارچه و در قالب بودجه عمومی دولت است که منجر به شفافیت بیشتر در هزینه کرد و واقعی تر شدن کسری بودجه می شود.در بخش درآمدها، درآمد مالیاتی رشد ۳۹ درصدی داشته است که با توجه به روند سالهای اخیر، واقع بینانه است. در این میان حقوق ورودی گمرکی از رشد ۸۵ درصدی برخوردار بوده، حقوق ورودی خودروهای سواری نو نیز ۱۰۰درصد تعیین شده است و واردکنندگان آن مجاز به استفاده از ظرفیت بازار سرمایه برای عرضه خودروهای وارداتی هستند. نرخ مالیات بر ارزش افروده با افزایش یک واحد درصد به ۱۰ درصد رسیده است که منابع حاصل از آن عمدتا صرف متناسب سازی حقوق بازنشستگان می شود. در بخش واگذاری دارایی های سرمایه ای که رشدی ۴۱ درصدی داشته است، قیمت هر بشکه نفت صادراتی ۵۷.۵ یورو و نرخ گاز صادراتی ۰.۳ یورو درنظر گرفته شده است که واقع بینانه بنظر می رسد. همچنین تسویه بدهی دولت به سازمان تامین اجتماعی و سایر طلبکاران از طریق واگذاری اموال به میزان ۲۰۰ همت هم در این بخش درنظر گرفته شده است. سهم صندوق توسعه مالی از صادرات نفت و گاز نیز ۲۰ درصد تعیین شده است. در بخش واگذاری دارایی های مالی، واگذاری انواع اوراق مالی اسلامی با رشدی ۱۷۵ درصدی از ۲۵۵ همت به ۷۰۰ همت افزایش یافته است. بیش از نیمی از این مبلغ جهت تسویه اصل و سود اوراق سالهای گذشته است. همچنین ۲۰۰ همت برای اجرای ماده ۱۰ قانون برنامه هفتم به منظور تسویه بدهی دولت و شرکتهای دولتی به موسسات اعتباری از طریق انتشار اوراق توسط دستگاه بدهکار و واگذاری اوراق به موسسات اعتباری درنظر گرفته شده است. همچنین به شهرداری های کشور و سازمان های وابسته و وزارت راه و شهرسازی به منظور توسعه حمل و نقل عمومی اجازه انتشار اوراق مالی اسلامی تا سقف ۳۵ هزار میلیارد تومان با ۵۰ درصد تضمین دولت و ۱۵ همت اوراق با تضمین شهرداری های کلان شهر ها داده شده است. همچنین معادل سهم ۲۸ درصدی صندوق توسعه ملی از صادرات نفت و گاز و به مبلغ ۵۴۱ همت استقراض از منابع صندوق توسعه ملی دیده شده است. در بخش هزینه ها، رشد حقوق شاغلان برای سال آینده ۲۰ درصد درنظر گرفته شده است. همچنین برای یارانه نقدی و سازمانهای حمایتی مبلغ ۴۰۵ همت و برای یارانه نان ۲۵۰ همت در بودجه درنظر گرفته شده است. در مورد آثار بودجه سال ۱۴۰۴ بر بازار سرمایه ، مهمترین نکته رشد انتشار اوراق مالی اسلامی در سال آینده است. هرچند که بخشی از این انتشار برای تسویه اصل و سود اوراق سالهای گذشته و بخشی بابت تسویه بدهی های دولت با موسسات اعتباری است، بهنظر می رسد که انتشار این حجم از اوراق باعث افزایش نرخ تامین مالی دولت و به تبع آن تامین مالی کل کشور شود و در صورت بالا ماندن و افزایش نرخ بهره، فشار بر بازار سهام نیز افزایش خواهد یافت.
سیدرضا صدرالحسینی
کارشناس مسائل منطقه
اقدامات اخیر اسرائیل طبق گفته مقامات این رژیم با تمام قوا و قدرت انجام شد و زمانی که چنین ادعایی مطرح میشود و هواپیماهای جاسوسی، سوخترسان و جنگ الکترونیک آمریکا در آسمان منطقه حاضر میشوند، اساساً یک عملیات گسترده و عمیق مدنظر است. این در حالیست که آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده درست در همان روز منطقه را به مقصد واشنگتن ترک کرد و آمده بود تا بتواند از منظر سیاسی کمکحال اسرائیل باشد. از سوی دیگر اسرائیل بارها طی روزها و هفتههای گذشته تهدید کرده بود که حملات گسترده علیه ایران انجام خواهد داد و آنگونه که گفته میشود، بیش از ۱۰۰ فروند جنگنده در فرای مرزهای ایران حضور داشتند اما هیچکدام از جنگندهها به دلیل فعال بودن پدافند هوایی کشورمان نتوانستند وارد کشور شوند. رینگهای پدافندی به خوبی توانستند از خاک کشورمان دفاع کنند و واقعیت این است که رژیم صهیونیستی نتوانست بهرغم اینگونه تبلیغات گسترده و نظامی، به خروجی که مدنظر خود بود برسد چراکه برخی از مقامات ارتش اسرائیل، ساکنان سرزمینهای اشغالی و حتی فرمانده سابق سنتکام این اقدام اسرائیل را یک عملیات ناقص و بسیار سطح پائین قلمداد کردند و اعلام کردند که چرا اسرائیل باید در این سطح و تا به این حجم در مورد این عملیات بزرگنمایی کند و تناقضهای بسیاری را به نمایش بگذارد. در این خصوص تناقضهای متعددی در اظهارات رژیم صهیونیستی دیده میشود؛ به عنوان مثال سخنگوی فارسیزبان ارتش اسرائیل اعلام کرد که عملیات ارتش به پایان رسیده و به موازات آن به دلیل تمسخر این عملیات از سوی افکار عمومی اسرائیل و برخی از کارشناسان، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل اعلام کرد که عملیاتهای دیگری هم در این راستا خواهیم داشت. این تناقض در حالی انجام شد که بسیاری از کارشناسان نظامی اعلام کردهاند که چنین موضعی نشان میدهد که اسرائیل نتوانسته به اهداف خود برسد. در این میان باید توجه شود که آمریکاییها هم در حوزه نظامی و هم در حوزه دیپلماسی و رسانهای پوشش متفاوت و گوناگونی به نفع اسرائیل ارائه دادند اما باید توجه شود که فضای فعلی ایالات متحده اصولاً یک فضای انتخاباتی است و هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه به انضمام رسانههای خود در این ایام به دنبال حاشیهسازی در این فضای کنونی نیستند. آنچه اهمیت دارد این است که جمهوری اسلامی ایران بر اساس بیانیه صادر شده از سوی ستاد کل نیروهای مسلح حق پاسخگویی نظامی و حقوقی – بینالمللی را برای خود محفوظ میداند و پس از بررسی و ارزیابی آسیبهای این شیطینت و اقدامات شرورانه رژیم صهیونیستی (و نه یک حمله نظامی کامل) بدان پاسخ داده خواهد شد. بر اساس اصل ۵۱ منشور ملل متحد اقدام اخیر رژیم صهیونیستی که تمامیت ارضی ما را به خطر انداخته است، بعد از سیر مراحل فنی و بر اساس فرمایش رهبر انقلاب که در این حوزه «نه تعلل میکنیم و نه شتابزده عمل خواهیم کرد» پاسخ داده خواهد شد.
بورس قلک دولت چهاردهم نخواهد شد
رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: امسال از بازارسرمایه به نفع بودجه پولی خارج نمیکنیم. به گزارش خبرگزاری تسنیم، سید حمید پورمحمدی معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان برنامه و بودجه که در نشست ماهانه جامعه اسلامی مهندسی صحبت میکرد، با اشاره به روند تدوین بودجه سال 1404 گفت: دولت چهاردهم اولاً بودجه را در زمان خودش تقدیم مجلس شورای اسلامی کرد. ثانیاً بودجه ارائه شده بسیار شفاف است. ثالثاً اصلاحات ساختاری که در بودجه انجام شده از جمله نظام طبقهبندی بودجه و نظام کدینگ بودجه در نوع خود بسیار قابل توجه بود. رئیس سازمان برنامه و بودجه با اشاره به اینکه امسال برای اولین بار موضوع افزایش سرمایه بانکها در قالب بودجه آمده است، گفت: از مقام معظم رهبری در خصوص برداشت از صندوق ذخیره ارزی برای کمک به بودجه استیذان گرفتهایم، این امر موجب شفافتر شدن بودجه تقدیمی دولت شد.
تاکید همتی بر توسعه روابط و پیگیری پروژههای مشترک با اعضای بریکس
وزیر امور اقتصادی و دارایی خواستار ایفای نقش فعالتر سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران در توسعه روابط اقتصادی با دیگر کشورها شد و تاکید کرد: توسعه روابط و پیگیری پروژههای مشترک با سایر دولتها از جمله اعضای بریکس دنبال شود. به گزارش ایرنا، عبدالناصر همتی در مراسم معارفه ابوالفضل کودهئی سرپرست سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران ابراز امیدواری کرد با چابک سازی و تقویت سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران شاهد فصل جدیدی در فعالیتهای این سازمان باشیم. وی با بیان اینکه سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران دارای ظرفیتهای خوبی است، افزود: این سازمان علاوه بر جذب سرمایه باید در مسیر توسعه روابط اقتصادی با کشورهای دیگر نقش فعالتری ایفا کند. وزیر اقتصاد در ادامه گفت: سازمان سرمایهگذاری در کنار جذب سرمایه، باید در روابط بینالمللی و توسعه روابط اقتصادی با کشورهای دیگر نقش بهتری ایفا کند و احساس من این است که در این زمینه نقص داریم و باید با در نظر گرفتن چند کشور مهم که با آنها مراودات بیشتری داریم میز مخصوص در سازمان سرمایهگذاری ایجاد شود.
گروه اقتصاد کلان: در هفتههای اخیر با افزایش ریسکهای سیاسی در منطقه و حوزه بینالملل، برخی از شاخصهای اقتصادی به خصوص در بازار سرمایه و پول دچار نوسان شد و یک روند افزایشی را طی کرد. با این حال از ابتدای صبح شنبه، شاخصهای اقتصادی هم در حوزه پولی و هم در حوزه بازار سرمایه، یک روند تعدیلی را آغاز کرد. شاخصهای بورسی به غیر از سهام طلا همگی سبز بود و بازار غیر رسمی ارز و به اصطلاح بازار آزاد، از همان ابتدای آغاز بکار خود، شاهد یک روند نزولی در نرخ گذاریها بود. کارشناسان در خصوص بسته بهبودی که روز شنبه توسط سازمان بورس در جلسه با ناشران بورسی آن را اعلام کرد معتقدند که چنین بستههایی قطعا میتواند به بازار سرمایه در شرایط فعلی کمک کننده باشد. از آن جایی که بازار سرمایه وضعیت تعادلی ندارد و با وعده مشکل حل نمیشود، قطعا چنین بستههای حمایتی در شرایط فعلی اگر به سمت عملی شدن حرکت کند میتواند برای بهبود بازار سرمایه کمک کننده باشد. روز گذشته فشار ریسکهای سیاسی در بازار سهام کاهش یافت و خوشبینی به روند صعودی بازار سرمایه بازگشت. در پایان بورس امروز 84 درصد از نمادهای این بازار مثبت و در صفوف خرید معامله و بسته شدند. طی معاملات بورس دیروز، شاخص کل 30 هزار و 728 واحد، معادل 1.54 درصد افزایش ارتفاع داد. رشد نماگر اصلی بازار پس از مدتها رخ داد که دلیل آن، کاهش ریسکهای سیاسی و خوشبینی به آینده بازار سهام بوده است. بر این اساس، شاخص کل در پایان معاملات امروز در سطح دو میلیون و 25 هزار واحدی ایستاد. در طرف دیگر، قیمت معاملات سهمهای کوچک بازار سهام نیز افزایش داشته است؛ به طوری که شاخص هموزن بازار در پایان بورس امروز هشت هزار و 914 واحد که معادل 1.35 درصد این شاخص است، افزایش ارتفاع داد و به سطح 670 هزار واحد رسید.
ارزیابی کارشناسی
در این رابطه وحید شقاقی شهری، کارشناس اقتصادی گفت: آنچه در صبح شنبه رخ داد، اثر گذاری بسیار کمی در اقتصاد داشت و باعث شد که بازارهای سوداگرانه و سفته باز مانند دلار و طلا ریزش داشته باشند. همچنین برای دور ماند از ریسکهای سیاسی- اقتصادی نیازمند کاهش آسیب پذیری و افزایش بازدارندگی اقتصادی هستیم. او با اشاره به افزایش اخیر تنشهای سیاسی میان ایران و رژیم صیهونیستی، گفت: پیغامهایی که رژیم صیهونیستی در هفتههای اخیر و بعد از حمله ایران، منتشر میکرد، پیغامی با شدت حمله بالا بود، در این مدت از وزیر جنگ تا سایر مسئولان رژیم اشغالگر، همگی صحبت از یک حمله سخت به ایران داشتند و این پیغام مخابره میشد که یک حمله سخت علیه ایران صورت میگیرد.
انتظارات تورمی افزایش یافته بود
وی ادامه داد: براین اساس، انتظارات تورمی و ریسکهای اقتصادی، خود را برای یک ریسک سیاسی بالا هماهنگ و همراه کرده بود. ولی اتفاقی که عملا در صبح شنبه رخ داد، نشان داد که شدت حمله رژیم صیهونیستی بسیار پایین بود و به میزانی ضعیف و اندک بود که هیچگونه عدم اطمینان و یا ریسک اقتصادی بالایی را برای کشور به همراه نداشت. این کارشناس اقتصادی گفت: این در حالی است که مردم و جامعه همه این وقایع را رصد میکنند و انتظارات تورمی در رابطه با درگیری سیاسی و نظامی با رژیم صیهونیستی بیشتر از واقعیتهای موجود و شدت آن در اذهان عمومی نقش بسته بود. شقاقی اظهار کرد: آنچه رخ داد، اثرگذاری بسیار کمی در اقتصاد داشت و علاوه بر آن نیز مقامات رژیم صیهونیستی و همچنین برخی از کشورهای میانجیگر، از اتمام فعلی تنشها صحبت به میان آورده و فعلا شواهد نشان میدهد که شاهد افزایش ریسکهای سیاسی نخواهیم بود. وی خاطر نشان کرد: این مسئله موجب شد که دیروز بازارهای سوداگرانه و سفته باز مانند دلار و طلا ریزش داشته باشند و قیمت سکه در عرض چند ساعت چند میلیون تومان کاهش و صندوقهای طلا در بورس نیز نزدیک به هشت درصد (به صورت میانگین) افت ارزش را شاهد بود. بنابراین، بازار بورس به اتفاقات شنبه واکنش مثبت نشان داد که نشان از بی اثر بودن این اتفاق و شکست این عملیات دارد.
باید بازدارندگی اقتصادی ایجاد شود
این کارشناس اقتصادی اظهار کرد: تحولات سیاسی و نوسانات اقتصادی اخیر به مدیران اقصادی کشور یک درس و یک پیغام میدهد و ما باید از وقایع گذشته، تجربه کسب کنیم. رژیم صیهونیستی دشمن ما است و ممکن است در آینده نیز این درگیریها ادامه پیدا کند. اما آن گونه که در حوزهها و عرصههای نظامی یک شرایط بازدارنده وجود دارد و توانستهایم در حوزه نظامی موفق عمل کنیم، باید در اقتصاد نیز این بازدارندگیها ایجاد شود که متاسفانه در حوزه اقتصاد شاهد این بازدارندگیها نبوده و نیستیم. شقاقی ادامه داد: ما باید تاب آوری اقتصادی خود را بالا ببریم و تلاش کنیم مقاومت خود را در برابر چالشهای اقتصادی افزایش دهیم. برای مثال نزدیک به ۱۰ روز دیگر انتخابات امریکا برگزار میشود و در این شرایط عقلانیت به ما حکم میکند که خود را با هر شرایطی آماده کنیم. با توجه به نظرسنجیهای موجود از انتخابات آمریکا اگر فرض کنیم که ترامپ در انتخابات پیروز شود، ما باید تلاش کنیم مقاومت اقتصادی را بهبود بخشیده و آسیب پذریهای اقتصادی را کاهش دهیم و به هر میزان که بتوانیم ثبات را در بخشهای مختلف اقتصادی بالا ببریم، ریسکهای سیاسی اثرگذاری به مراتب کمتری بر اقتصاد بر جای میگذارد و به ریسک های اقتصادی منتقل نمیشود. وی افزود: اگر مدیران اقتصادی از تدبیر برخوردار باشند ما میتوانیم آسیب پذیری اقتصادی خود را کاهش دهیم. یکی از مهمترین کارها این است که حکمرانی و مدیریت ریال در کشور ارتقا پیدا کند. به عبارتی گردش ریال در اقتصاد کشور کنترل شده و مدیریت شده باشد. برای مثال در همه جای دنیا گردش پول کاملا شفاف و روشن روشن است و هر کسی که بخواهد پول خود را جابجا کند، باید منشا پول و دلیل جایجایی خود را مشخص کند. در این شرایط کسی نمیتواند سوداگری کرده و بازار را مختل کند. این موضوع یکی از سادهترین کارهایی است که در کشور ما هنوز محقق نشده است. حکمرانی ریال در کشور رها شده که باعث شده بازارهای اقتصاد متلاطم باشند. این کارشناس اقتصادی گفت: در مورد دیگر باید شرکای تجاری ما متنوع شوند، نه اینکه در تجارت خارجی ما پنج کشور سهم ۶۰ درصدی داشته باشند. که این به معنای وجود پاشنه آشیل در اقتصاد است. چراکه اقتصاد مقاومتی میگوید ما باید شرکای تجاری خود را افزایش دهیم تا در زمان جنگ اقتصادی، اقتصاد ما یا متلاطم نشود و یا کمتر متلاطم شود. شقاقی افزود: همچنین ما باید اصلاح نظام یارانههای پنهان انرژی را آغاز کنیم، امروز ۱۳۰ میلیارد دلار یارانه انرژی تنها به یک گروه اقلیت اعطا میشود که متاسفانه این گروه یارانهها را دریافت میکنند و محصولات خود را صادر و ارز آن را به قیمت بازار آزاد به فروش میرسانند و دولت باید اصلاحات یارانههای انرژی را آغاز کند. وی در پایان خاطرنشان کرد: بنابراین ما میتوانیم اقداماتی را انجام میدهیم تا استحکام اقتصاد ایران در حوزههای پولی، مالی و ارزی افزایش یابد و به هر میزان استحکام اقتصادی بیشتر شود تنشهای سیاسی اثرات کمتری در عرضههای اقتصادی بر جای میگذارد.
گروه صنعت و تجارت: خلاصه شدن تجارت ایران در 5 کشور خطرناک است؛ این بخشی از گفته حسن صمدزاده رئیس اتاق بازرگانی ایران است که در این باره عنوان کرد: خلاصه شدن ارتباط اقتصادی ایران با ۵ کشور کوچک همسایه برای صادرات، یک تهدید و نگرانی بزرگ است. دولت باید زمینه حضور بخش خصوصی را در کلیه بازارهای جهانی را فراهم کند. امروز کشور ما در تمام زمینه ها مخصوصا تدوین قوانین، برنامه هفتم توسعه، بودجه ۱۴۰۴، قوانین مالیاتی و پولی و سیاست ارز تک نرخی با چالشهایی مواجه است، تقاضای ما از نمایندگان مجلس این است که فضای مناسبی برای کسب و کار فراهم کنند تا جلوی خروج سرمایه از کشور و همچین فرهیختگان گرفته شود.
سهم ناچیز ایران از تجارت جهانی گویای این مسئله است که ایران نتوانست در بازارهای جهانی حضور مستمر و پایداری داشته باشد و تبادلات تجاری ایران بیشتر محدود به چند کشور شده است. حتی ایران نتوانسته در بازارهای همسایه سهم قابلتوجهی داشته باشد و تنها پنج کشور عراق، امارات متحده عربی، ترکیه، افغانستان و پاکستان عمده مقاصد صادراتی ایران در بین کشورهای همسایه بودهاند. محاسبات صورت گرفته در خصوص سهم ایران از تجارت جهانی نشان میدهد، ایران در سال ۲۰۲۲ پایینترین سهم از تجارت جهانی را تجربه کرده است؛ بهطوریکه سهم ایران از تجارت جهانی به ۲۴ صدم درصد در سال ۲۰۲۲ رسیده است که از سیاستهای اقتصادی و سیاسی و تحریمها میتوان به عنوان دلایل اصلی این امر یاد کرد.
بررسی شرکای تجاری ایران در چند دهه اخیر نشان میدهد، ایران وابستگی شدیدی به چند کشور پیدا کرده است و در این زمینه نتوانست انعطافی از خود نشان دهد؛ بر اساس گزارشی که از سوی اکوایران منتشر شد، در سال 71، کشور آلمان 24.6 درصد از تجارت ایران را در اختیار داشت و پس از آن ژاپن با 11.2 درصد و ایتالیا با 9.3 درصد در ردههای بعدی قرار داشتند. در این سال همچنین سهم امارات 5.8 درصد، سهم ترکیه 3 درصد، سهم عراق 2.5 درصد، سهم روسیه 2 درصد و سهم چین تنها 1.4 درصد بود. اما این روند در طی زمان کاملا متحول شد. به طوری که 32 سال یعنی در 11 ماهه نخست سال 1402 چین با 28.1 درصد در رده اول قرار گرفت و امارات با 23.6 درصد در رده دوم. همچنین سهم ترکیه به 10.1 درصد، سهم عراق به 8.7 درصد افزایش یافت که رشد قابل توجهی بود. این در حالی است که آلمان، ژاپن و ایتالیا جایگاه پررنگ خود را در تجارت ایران از دست دادند. سهم آلمان در سال 1402 به 2.1 درصد، سهم ژاپن به 0.1 درصد و سهم ایتالیا به 0.8 درصد افت کرد. نکته مهم دیگر در رابطه با شرکای تجاری ایران، کاهش تنوع شرکای تجاری است. به طوری که در سال 1402 شرکای تجاری ایران در کمتنوعترین حالت 32 سال اخیر بوده است.
نگاهی به وضعیت تجاری ایران با کشورها در سال 1402
صادرات 12 ماهه سال 1402 بدون احتساب صادرات برق، نفت، خدمات فنی مهندسی و تجارتچمدانی 49.4 میلیارد دلار بود که نسبت به سال قبل از آن 8.9 درصد کاهش داشت؛ در مجموع صادرات کشور با احتساب نفت، برق، تجارت چمدانی 86.9 میلیارد دلار بوده است. بزرگترین مقاصد تجاری در سال 1402 عبارت بودند از چین (13.9 میلیارد دلار)، عراق (9.2 میلیارد دلار)، امارات متحده عربی (6.6 میلیارد دلار) ترکیه (4.2 میلیارد دلار) و هند (2.2 میلیارد دلار) که این 5 کشور در مجموع سهمی حدود 74.5 درصدی از نظر وزن و 73 درصدی از نظر ارزش به خود اختصاص داده است. همچنین بزرگترین مبادی واردات به ترتیب امارات متحده عربی (20.8 میلیارد دلار)، چین (18.5 میلیارد دلار)، ترکیه (7.5 میلیارد دلار)، آلمان (2.2 میلیارد دلار) و هند (1.9 میلیارد دلار) بود و این 5 کشور در مجموع از نظر وزن حدود 65 درصد و از نظر ارزش 77 درصد از کل واردات کشور را به خود اختصاص دادهاند. لازم به ذکر است که در مجموع تجارت با 15 کشور همسایه در سال 1402 به حدود 60.8 میلیارد دلار بالغ گردیده است که رشدی 1.4 درصدی نسبت به سال 1401 داشت است که شامل 28.3 میلیارد دلار صادرات به 15 کشور و 32.5 میلیارد دلار واردات از 15 کشور بوده است. بزرگترین شریک تجاری کشور با لحاظ کردن مجموع مبادلات (واردات و صادرات) بدون نفت به ترتیب چین (مجموع 32.4 میلیارد دلار)، امارات متحده عربی (27.4 میلیارددلار)، ترکیه (11.7 میلیارد دلار) و عراق (9.8 میلیارد دلار بودند که تراز تجاری کشور بدون نفت با چین، امارات و ترکیه منفی و با عراق مثبت است.
84 درصد تجارت تنها با 10 کشور
بر اساس آماری که سال گذشته از سوی گمرک منتشر شد بیش از 84 درصد تجارت ایران با 10 کشور است که شامل کشورهای چین، امارات متحده عربی، ترکیه، عراق، هند، پاکستان، فدراسیون روسیه، عمان، آلمان و افغانستان میشود که 5 کشور اول درصد بالایی از این سهم را به خود اختصاص دادهاند و میتوان گفت با این چند کشور محدود تجارت مستقیم دارد. روز گذشته محمد رضوانیفر با ارائه آماری خبر داد که تجارت بدون نفت ایران با کشورهای همسایه در هفت ماهه امسال ۲۳ درصد افزایش یافته است.
در این مدت، بیشترین میزان مبادلات تجاری ایران به لحاظ ارزش در بین کشورهای همسایه با امارات متحده عربی، ترکیه، عراق، پاکستان و فدراسیون روسیه بوده است. به گفته معاون وزیر، در هفت ماه سال جاری میزان مبادلات تجاری ایران با امارات متحده عربی ۱۶.۲ میلیارد دلار، ترکیه ۹.۹ میلیارد دلار، عراق ۷.۶ میلیارد دلار، پاکستان ۱.۶ میلیارد دلار و فدراسیون روسیه ۱.۵ میلیارد دلار بوده است. وی افزود: از مجموع مبادلات تجاری بدون نفت ایران با کشورهای همسایه در هفت ماهه امسال، ۵۱.۱ میلیون تن به ارزش ۲۰.۲ میلیارد دلار سهم صادرات به کشورهای همسایه و ۱۳.۴ میلیون تن به ارزش ۲۰.۹ میلیارد دلار به واردات از مبدا این کشورها اختصاص یافت. رضوانیفر درباره خصوص عمده مقاصد صادراتی ایران در بین کشورهای همسایه، اظهار داشت: عراق، امارات متحده عربی، ترکیه، افغانستان و پاکستان پنج کشور عمده مقاصد صادراتی ایران در بین کشورهای همسایه بودهاند.
گروه مسکن و انرژی-زهرا سلیمانی: طی روزهای اخیر غضنفری رئیس هیئت عامل صندوق توسعه ملی در ویدئویی که از خود منتشر کرد پیشنهاد داده بود که با توجه به اینکه دولت بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار به صندوق توسعه ملی بدهکار است،میدین نفتی در اختیار این صندذوق گذاشته شود. او. در این اظهارات اعلام کرد:«گفتیم میادین نفتی را در اختیار ما قرار دهید، ما با کمک بخش خصوصی اینها را فعال کنیم و نفت را صادر کنیم. سپس از طریق سهم دولت از درآمدهای نفتی طلب خودمان را با دولت صفر میکنیم. » این درخواست غضنفری اما در مجمع تشخیص مصلحت، رد شد. مجمع بنگاه داری و ورود مستقیم صندوق توسعه ملی به فرایند فروش نفت را مخالف اساسنامه این صندوق و مخالف راهبردهای کلان کشور ارزیابی کرده بود.
در واکنش به اظهارات غضنفری مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز در اطلاعیهای صحبتهای او را توهین، افترا و نشر اکاذیب نسبت به اعضای مجمع تشخیص مصلحت دانست که قابل پیگرد قانونی است، و نهایتا 6 دلیل را برای رد پیشنهاد صندوق توسعه ملی عنوان کرد. تجارت اما برا بررسی تحلیلی موضوع گفتگویی را با محمود خاقانی مدیرکل پیشین امور خزر و آسیای میانه وزارت نفت برنامه ریزی کرده تا ابعاد و زوایای گوناگون این بحث را حلاجی کند.
اخیرا رییس هیات عامل صندوق توسعه ملی بحث ورود این صندوق به سرمایه گذاری در حوزه میادین نفتی را مطرح کرده است. غضنفری اعلام کرده که صندوق توسعه ملی حاضر است، بیش از 100میلیارد دلار در صنعت نفت ایران و میادین مشترک سرمایه گذاری کند و بعد، سرمایه گذاری خود را از توسعه میادین برداشت کند. به نظر شما این ایده قابلیت اجرایی شدن دارد؟
بیش از 35سال است که در صنعت نفت حضور دارم و حتی در زمان جنگ نیز در بطن فعالیت های این صنعت حضور داشتم. معتقدم برای پاسخ به این سوال باید در مسیر تاریخ صنعت نفت کمی به عقب بازگردیم و به میانه های دهه80خورشیدی برسیم.. متاسفانه از میانه های دهه 80 به بعد مافیایی در صنعت نفت کشور شکل گرفت و خسارات بسیاری را متوجه ایران ساخت. رییس دولت های نهم و دهم رسما این موضوع را مطرح می کرد و مدیران گذشته را نقد می کرد. صنعت نفت تا میانه های دهه 80 اوضاع مناسبی داشت و در راستای منافع ملی عمل می کرد اما از این برهه، برخی انحرافات در این صنعت شکل گرفتند. در آن برهه ابتدا به بهانه ادغام وزارت نفت در وزارت نیرو، این صنعت با آشفتگی های بسیاری مواجه شد. سپس به بهانه خصوصی سازی، ساختار سازمان یافته این صنعت به هم ریخته شد.
ممکن است کمی واضح تر صحبت کنید، از منظر مدیریتی و اجرایی چه اتفاقی در آن دوران رخ داد؟
صنعتی که حتی در زمان جنگ با 70هزار نیرو، حدود 4میلیون بشکه نفت تولید می کرد در سالهای پایانی دهه 80، 220هزار نیرو داشت و تولیدش به زیر 2میلیون بشکه رسید. این صنعت هزینه های بالاسری بسیاری داشت. بنابراین تکنولوژی ضعیف، مدیریت ضعیف و مشکلات بیشتر شد. بعد هم بحث خصصی سازی پیش آمد. در خصوصی سازی بخش های سود ده صنعت نفت را که با بودجه بیت المال روی آنها سرمایه گذاری شده بود از این صنعت جدا و در اختار برخی افراد و جریانات قرار گرفت. مالکیت این بخش ها به اشخاص حقیقی و حقوقی خاص واگذار شد. ما اسم این افراد را نهادهای اقتصادی فراقانونی گذاشته ایم. این روند صنعت نفت را متزلزل کرد. این روند در دولت های بعدی آشفته تر شد. برخی مدیران ارشد این صنعت باید پاسخ دهند که چرا کار صنعت نفت به جایی رسیده که مدیرعامل صندوق توسعه کشور تلاش می کند یک شرکت ملی نفت جدید تشکیل دهد.
چه ایرادی وجود دارد که صندوق توسعه ملی در فرایند سرمایه گذاری صنعت نفت ورود کند؟
برخی افراد و گروه ها فراموش می کنند اسم این ساختار«صندوق» است. حرف شان هم این نیست که بیایند و در صنعت نفت سرمایه گذاری کنند. آنها می گویند، میادین نفت را در ازای بدهی در اختیار این صندوق قرار دهند! این در حالی است که بر اساس قانون، دولت می رود نفت می فروشد و بخشی از درآمدهای نفتی کشور را برای روز مبادا در این صندوق ذخیره می کند تا پروژه های توسعه ای کشور به کار بیفتد. کسی مالک صندوق توسعه ملی نیست که بخواهد منابع آنرا بر اساس سلایق خود هزینه کند.
مگر این صندوق برای توسعه کشور نیست و حوزه نفت مهمترین بخش های توسعه ای کشور محسوب نمی شود؟
حرف دوستان این نیست که صندوق وارد سرمایه گذاری شود، می گویند، باید میادین نفتی را به ما بدهید، استخراج کنیم، توسعه دهیم و...بعد داد و ستد کنیم و نهایتا برداشت پول هم در اختیار ما قرار گیرد! تازه نمی خواهند پول بیاورند. صندوق می گوید من 150میلیارد دلار پول داشتم، 100میلیاردش را به دولت قرض دادم و 50میلیارد دلار آنرا هم به بخش خصوصی داده ام. هیچکدام هم دارایی من را پس نمی دهند. در ازای بدهی هایم میادین نفتی را به من بدهید. تاسف آور اینکه که مشخص نیست بدهی های بخش خصوصی به چه کسانی داده شده. حساب و کتاب دولت که مشخص است. اما بخش خصوصی و اشخصاص حقیقی و حقوقی که 50میلیارد دلار وام گرفته مشخص نیست. صندوق گفته یک کارگزاری میان صندوق و بخش خصوصی قرار بگیرد. صندوق پول را به بانکی داده و آن بانک هم وام به بخش خصوصی داده، بعد پول پس داده نشده و ذیل منابع معوق و غیر قابل وصول بانکی قرار گرفته است. صندوق تلاشی برای زنده کردن این پول نکرده و نامی هم از افراد وام گیرنده نمی برد. شمای خبرنگار اگر بخواهید بدانید صندوق منابع توسعه ای شا را به کدام بخش خصوصی داده، جواب شما را نمی دهند!حالا صندوق می گوید این معوقات را به عنوان آورده و سرمایه من در نظر بگیرید و بعد میادین نفتی را در اختیار من قرار دهید که نفت بفروشم و اموال خودم را وصول کنم! این در حالی است که صندوق باید دارایی اش را از افرادی که وام گرفته و پس نداده اند وصول کند. اساسا چه ضرورتی دارد که صندوق توسعه ملی به وزارت نفت جدید و شرکت ملی نفت جدید بدل شود. اجازه بدهیم صنعت نفت روی پای خودش بایستد. در یکی از بخش های وزارت نفت که اطلاعات دقیقی درباره آن دارم، برای انتخاب مدیرعامل جدید انواع و اقسام نفوذها، دخالت ها و...در دولت صورت می گیرد تا افرادی در این پستهای کلیدی قرار بگیرند که منافع این گروه ها و جریانات را دنبال کنند. در سایر بخش ها هم همین برخورد صورت می گیرد.چرا ؟ چون پای ذینفعان در میان است. ذینفعانی که سود آنها از تضعیف صنعت نفت شکل می گیرد. تضعیف صنعت نفت ایران چه فایده و آورده ای برای این جریانات دارد؟
این کار صورت می گیرد تا این صنعت به اندازه ای ضعیف شود تا این کارتل های دارای نفوذ، هدایت فروش نفت ایران را به دست بگیرند. این کار را یکبار در گذشته انجام داده اند و باز هم می خواهند آنرا انجام دهند.
به هر حال صنعت نفت ایران به 250میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد، کشور تحریم است، اف ای تی اف تصویب نشده وامکان جذب سرمایه خارجی هم وجود ندارد. از سوی دیگر میادین ایران با افت فشار مواجه شده اند و میادین مشترک هم در اختار همسایگان است. اگر صندوق توسعه ملی ورود نکند، چگونه می توان این سرمایه را تامین کرد؟
اینکه صنعت نفت ایران به 250میلیارد دلار صسرمایه گذاری نیاز دارد، توسط جواد اوجی مطرح شد. آقای اوجی اعلام کرد برای رفع نارتازی گاز به 80 میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد. بعد هم برخی قراردادهای خاص به روسیه و چین و... امضا شد. مثلا با چین قرارداد 400میلیارد دلاری امضا شد. برخی افراد و گروه ها تلاش می کنند از ایران چهره ای تندرو ارائه کنند تا زمینه جذب سرمایه های خارجی فراهم نشود. اگر ایران بتواند به بازارهای بین المللی باز گردد و سرمایه های بین المللی جذب کند، دیگر جایی برای این افراد و گروه ها باقی نمی ماند تا از فضای خاص کشور سوء استفاده کرده و منافع میلیاردی از صنعت نفت برداشت کنند. همین لحظه در حال مطالعه خبری بودم که می گوید، عربستان سعودی به اندازه ای از تحریم های ایران سود برداشت کرده که اقتصاد این کشور 4.4درصد رشد داشته است.
لایه هایی از این مشکل در بودجه 1404 هم مشاهده می شود. فرایند فروش نفت طی سالهای اخیر با مشارکت برخی نهادها و ارگان ها صورت می گیرد؟
در بودجه 1404، فروش 1میلیون و 780هزار بشکه نفت با نرخ 63دلار پیش بینی شده است. از این میزان 330هزار بشکه توسط نیروهای مسلح به فروش می رسد. اما دوستان توجه ندارند که این شیوه فروش نفت، بازارهای نفت ایران در فضای بین المللی را به هم می ریزد. یعنی نفت ایران در بازار نفت با نفت ایران رقابت می کند! نفت ایران باید از یک کانال و به ذیل یک راهبرد وارد بازارهای جهانی شود. امروز هم باید دیپلماسی پویا و فعالی در پیش گرفته شود. این پیام باید به جهان ارسال شود که ریسک سرمایه گذاری در ایران پایین و ریسک سرمایه گذاری در شرق دریای مدیترانه(قلمروی اقتصادی رژیم صهیونیستی) بالا است.
اسرائیل مایل به ورود صنعت نفت ایران به بازارهای جهانی نیست. چرا که در حال حاضر هزینه تولید گاز طبیعی و میعانات گازی از شرق دریای مدیترانه بسیار بالاست. چون فاصله سطح تا عمق آب که منابع در آنجا کشف شده 2کیلومتر و بسیارزیاد است.اسرائیل به دنبال آن است نوار غزه را از فلسطنی ها تخلیه کند، سواحل لبنان را تحت نظر بگیرد تا بتواند استخراج منابع گازی خود را به صرفه کند. برای اسرائیل حالت ایده آل آن است که ایران در بازار نفت و گاز حضور نداشته باشد. نبود ایران در بازار و بحران در خلیج فارس قیمت های فنت را به اندازه ای بالا ببرد که سرمایه گذاری در میادین شرق مدیترانه به صرفه باشد. اگر ایران وارد بازار انرژی جهانی شود بازی به هم می ریزد.
دولت پزشکیان باید تصمیم نهایی را بگیرد و اجازه ندهد منابع انرژی ایران به صورت پراکنده به فروش برسد. همانطور که در عرصه سیاسی از ایران یک صدای واحد باید به جهان مخابره شود، در حوزه اقتصاد هم منابع انرژی ایران باید از یک کانال واحد عرضه شده و به فروش برسد.
گروه انرژی- امیرمهدی نعمتی: اردیبهشت ماه سال 1403 بود که قرارداد توافق استراتژیک 10 ساله هند با ایران برای استفاده از بندر چابهار به امضا رسید. قراردادی که هم برای ایران و هم برای هند ظرفیت های اقتصادی قابل توجهی را ایجاد می کند. ایران را به درا»دهای قابل توجه ترانزیت از این مسیر می رساند و هند را از طریق ایران به بازار پر سود آسیای مرکزی متصل می کند. روابط تیره هند با پاکستان و چین فرصت مناسبی را در حوزه ترانزیت در اختیار ایران قرار داده تا بتواند با این کشور وارد یک مشارکت ترانزیتی شود. در بحبوحه رقابت قدرتهای جهانی برای نفوذ در منطقه، کشور هند نیز به دنبال کسب جایگاه خود است و سیاست اقتصادی و خارجی آن نقش مهمی در توسعه منطقهایفا خواهند کرد. توافق استراتژیک 10 ساله هند با ایران برای استفاده از بندر چابهار، همراه با مذاکرات برای توافق تجارت آزاد (FTA) با اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU)، نشان از عزم این کشور برای تقویت حضور اقتصادی و سیاسی خود دارد. اختلالات گسترده در تجارت جهانی و منطقهای ناشی از بحرانهای پی در پی از جمله کووید، سقوط دولت افغانستان و روی کارآمدن طالبان، جنگ روسیه و اوکراین و بحران دریای سرخ، هند را به بازنگری در مسیرهای تجاری خود مجبور کرد. در کنار چالشهای اساسی زنجیرههای تأمین برای تنوع تجاری، روابط تیره هند با رقبای همسایهای خود یعنی پاکستان و چین، منجر به مسدود شدن مسیرهای زمینی دسترسی به کشورهای غربی هند شده است. قرارداد 10 ساله بندر چابهار که اردیبهشتماه سال جاری میان ایران و هند امضا شده است، به هند این امکان را میدهد با انتقال کالا از طریق مسیر ایران به قفقاز جنوبی، آسیای مرکزی و فراتر از آن یعنی اوراسیا، دسترسی داشته باشد. در واقع مسیر ایران، گلوگاههای دریایی را برای کالاهای هندی دور میزند و آنها را دور از اختلالات تجاری قرار میدهد تا به صورت ایمن و قابل پیشبینی، به بازارهای مصرف برسند. مسیر 7200 کیلومتری کریدور بینالمللی شمال-جنوب (INSTC) که در اوایل دهه 2000، به عنوان جایگزینی برای مسیر استاندارد دریایی (از کانال سوئز به سمت دریای مدیترانه) معرفی شده بود، کریدور مورد علاقه هندیها برای دسترسی به بازارهای آسیای مرکزی، قفقاز و اروپا است. این کریدور، دارای سه شاخه است: شاخه شرقی (هند-ایران-آسیای مرکزی و افغانستان-روسیه-اروپای شرقی)، شاخه میانی (هند-ایران-دریای خزر-روسیه-اروپای شرقی) و شاخه غربی (هند-ایران-آذربایجان-روسیه-اروپای شرقی). هند با درک شرایط و ویژگیهای منحصر به فرد کشورهای آسیای مرکزی، قصد ورود جدی به بازار اقتصادی آنها دارد. به طوری که آرون کومار چاترجی، سفیر هند در قرقیزستان،گفته بود: «هند اهمیت ارتباط منطقهای را میشناسد و به ایجاد کریدورهای حمل و نقل برای رسیدن به آسیای مرکزی و ورای آن باور دارد. به همین علت، ما از کشورهای آسیای مرکزی دعوت کردهایم تا از بندر چابهار در ایران و همچنین پایانه شهید بهشتی این بندر، برای تجارت دریایی با هند و سایر کشورهای جهان استفاده کنند». با توجه به شناخت نیازهای لجستیکی و ترانزیتی هندیها و کشورهای آسیای مرکزی، باید هر چه سریعتر از مزایای بندر چابهار و مسیر ریلی چابهار-سرخس به منظور اتصال شبه قاره هند به کشورهای محصور در خشکی شمال شرق ایران بهره برد. در واقع، فعالسازی شاخه شرقی کریدور شمال-جنوب، باید در اولویت مسائل دولت قرار بگیرد؛ چراکه میتواند با گره زدن منافع اقتصادی کشورهای ذینفع، گامی مهم در جهت بهبود موقعیت ژئواستراتژیک خود در نظم نوین جهانی بردارد. با این رویکرد، توصیه میشود ساخت و بهرهبرداری از پسکرانه ریلی بندر چابهار یعنی چابهار-سرخس، به بخش غیردولتی واگذار شود تا آنها براساس منافع خویش، تأمین مالی پروژه و اجرای آن را تسریع کنند تا کشور از منافع مستقیم و غیرمستقیم آن بهرهمند شود. با ورود بخش غیردولتی در سرمایهگذاری و اپراتوری شاخه شرقی کریدور شمال-جنوب، تحولی در امنیت و توسعه شرق کشور، اشتغالزایی، همبستگی منافع اقتصادی به منظور انعطافپذیری در مقابله با تحریمهای ظالمانه، احیای نقش فعال در زنجیره ارزش منطقهای و فراتر از آن، تنظیم منافع مشترک مردم صورت خواهد گرفت.
رئیسجمهور سابق آمریکا به «بزرگترین اشتباه» خود اذعان کرد و گفت که در زمان ریاستش نباید افراد «خائن و غیرمحافظهکار» را به دولتش راه میداد؛ افرادی که او در ادامه از آنها نام میبرد. «دونالد ترامپ» رئیسجمهور سابق آمریکا و نامزد حزب جمهوریخواه در انتخابات ریاستجمهوری هفته آینده طی گفتوگو در پادکست «جو روگان» کمدین معروف آمریکایی ضمن اشاره به «بزرگترین اشتباه» خود طی ریاستش در سالهای ۲۰۱۷ الی ۲۰۲۱ عنوان کرد: «دوران ریاستجمهوری من عالی بود اما اگر اطرافم را با افراد متفاوتی پُر میکردم، میتوانست بهتر هم باشد. بزرگترین اشتباه من، افرادی بود که بعضا انتخاب کردم.» روزنامه واشنگتن پست با اشاره به این گفتوگو و به نقل از رئیسجمهور سابق آمریکا نوشت: «من برخی افراد را نباید انتخاب میکردم؛ مثلا غیرمحافظهکاران، افراد بد یا خائن. و امروز شما تا حدی درباره آنها میخوانید. فردی مثل "کِلی" اگرچه قلدر است اما در نهایت یک آدم ضعیف است.» «جان کلی» ژنرال بازنشسته آمریکایی که قبل از آنکه رئیس دفتر «دونالد ترامپ» شود، وزیر امنیت داخلی این دولت بود، اخیرا در مصاحبهای با روزنامه نیویورک تایمز بیان کرد: «رئیسجمهور سابق ترامپ با تعریف واژه فاشیسم در فرهنگ لغت همخوانی دارد.» ژنرال «مارک میلی» رئیس سابق ستاد مشترک ارتش آمریکا هم به «باب وودوارد» خبرنگار سرشناس آمریکایی در کتاب جدید این خبرنگار تحقیقی تحت عنوان «جنگ» گفته است: «ترامپ اکنون خطرناکترین فرد برای آمریکاست که ذاتا فاشیست است. او نمیتوانست تمایلات استبدادی خود را در زمان حضور در کاخ سفید کنترل کند.»
این اظهارات، زمینه را برای «کامالا هریس» معاون رئیسجمهور آمریکا فراهم ساخت تا این نامزد حزب دموکرات هم در اظهاراتی، رقیب جمهوریخواه خود را «فاشیست» بخواند. دونالد ترامپ در ادامه این پادکست نام شخص دیگری را به عنوان «بزرگترین اشتباه» دوران ریاستش ذکر میکند. او با اشاره به مشاور سابق امنیت ملی آمریکا، گفت: «بولتون با رئیسجمهور آمریکا جورج اچ دبلیو بوش بود وقتی آنها در سال ۱۹۹۰ بهطور احمقانهای به خاورمیانه رفتند. آنها هرگز نباید این کار را میکردند. من این مسئله را به عنوان یک غیرنظامی بارها میگفتم.» «جان بولتون» مشاور سابق امنیت ملی آمریکا نیز هفته گذشته گفت اگرچه بازگشت دوباره «دونالد ترامپ» به کاخ سفید خطراتی به همراه خواهد داشت اما این رئیسجمهور سابق آمریکا «فاشیست نیست». نامزد حزب جمهوریخواهان در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۴ که قرار است پنجم نوامبر (۱۵ آبان) برگزار شود، با اشاره به دموکراتها گفت: «دشمن داخلی ما تهدید بیشتری علیه ایالات متحده ایجاد میکند تا شخصی مانند رهبر کره شمالی. ما مشکلی با رهبر کره شمالی (کیم جونگ اون) نداشتیم. من این را به مردم میگویم که ما مشکل بزرگتری داریم و به نظر من آن دشمن داخلی ما است.» ترامپ بارها عبارت «دشمن داخلی» را برای توصیف حزب دموکرات استفاده و تاکید کرده که سیاستمدارانی نظیر «نانسی پلوسی» رئیس سابق مجلس نمایندگان آمریکا در این دستهبندی قرار میگیرند. ترامپ اخیرا هم گفت که ارتش میتواند علیه چنین «دشمنان داخلی» مستقر شود؛ اظهار نظری که انتقاداتی را علیه او برانگیخت. رئیسجمهور سابق آمریکا در رابطه با جنگ اوکراین و سرنوشت این کشور در صورت ورودش به کاخ سفید بدون ذکر جزئیات گفت: «من میتوانم برای خاتمه این درگیری، مذاکره کنم. البته اگر به شما بگویم که دقیقا چه کاری انجام میدهم، هرگز نمیتوانم به توافق برسم.» ترامپ بارها در وعدههای انتخاباتی خود تاکید کرده است که اگر رئیسجمهور شود، در عرض ۲۴ ساعت و حتی پیش از مراسم تحلیف به جنگ اوکراین خاتمه خواهد داد.
مراسم تشییع پیکر شهیده معصومه کرباسی و حجتالاسلام و المسلمین شهید محمد صباحی، شهید نماز جمعه با حضور پرشور مردم شیراز دیروز ۶ آبانماه برگزار شد. آنچه دیروز در این مراسم کاملاً مشهود بود، انبوه جمعیت عزادار که از ساعات اولیه صبح با چهرههای غمگین و گریان در میدان شهدای شیراز تجمع کرده بودند و با ناباوری خود را برای تشییع این ۲ پیکر پاک آماده میکردند. سیل عظیم جمعیت عزادار که بسیاری از آنان صبح زود در میدان شهدا حضور یافته بودند سرتاسر خیابانهای منتهی به حرم شاهچراغ(ع) را پوشیده بود و در قالب هیأتهای عزاداری به سر و سینه میزدند.
ما مرد صبر و مقاومت هستیم
زنان مقاومی که همیشه در صحنههای مختلف انقلاب، حضور آگاهانه خود را نشان میدهند به همراه فرزندان خود در مراسم تشییع پیکر مطهر این دو شهید عزیز حضور به هم رساندند؛ حضور روحانیون نیز کاملاً مشهود بود. فریاد مرگ بر اسرائیل و مرگ بر آمریکا به آسمان بلند بود و مردم نفرت خود را نسبت به ظالمین ابراز میکردند. خودرو حامل پیکرهای شهدا، میان مردم در حال حرکت بود و سیل جمعیت عزادار حرکت اتومبیل را کند کرده بود. مردم عزادار شیراز از خیابانها و کوچههای فرعی در حال پیوستن به تشییعکنندگان بودند و هر لحظه بر انبوه جمعیت افزوده میشد. مردم شیراز با حضور پرشور خود در مراسم تشییع شهیده قدس و شهید نماز جمعه بار دیگر وفاداری خود را به اسلام و قرآن را به نمایش گذاشتند و وحدت و همبستگی خود را به دشمنان نشان دادند.
از تمام مظلومان عالم حمایت میکنیم
هادی زارعی، ۴۰ ساله که شغل آزاد دارد در گفتوگو با خبرنگار ایسنا بیان کرد: با وجود دست و پایی که صهیونیستها در لحظات پایانی عمر خود میزنند حضور در صحنه بسیار مهم است تا به این رژیم غاصب بفهمانیم نه تنها حکومت اسلامی را حمایت میکنیم بلکه از همه مظلومان عالم نیز حمایت میکنیم. وی با بیان اینکه سند حمایت از مظلومین شهیده کرباسی است که به عنوان یک مسلمان ایرانی مظلومانه در لبنان به شهادت رسید، افزود: شهیده کرباسی با تشییع خود در چنین استان و شهرستان فریاد برآورد که «من مظلومانه شهید شدم». زارعی با اشاره به شهادت امام جمعه کازرون بیان کرد: ائمه جمعه با شهادت خودشان این پیام را میرسانند که مهمترین رکن دین نماز است و در این راه حتی جانشان را فدا میکنند. فریده جعفری، ۴۲ ساله و خانهدار که با فرزند خردسال خود در این مراسم شرکت کرده است نیز به خبرنگار ایسنا گفت: من همیشه در اینگونه برنامهها شرکت میکنم و دوست دارم راه شهیدان را ادامه دهم. وی تصریح کرد: شهید معصومه کرباسی به ما درس داد که ما زنان چه شاغل و چه خانهدار باشیم باید در راه دفاع از مظلومان قدم برداریم و به مردم غزه و لبنان پیام دهیم که با آنان همدل و همراه هستیم. با شرکت در این مراسم به فرزند خود استقامت، ایثار و شهادت را میآموزم.
تاریخ ایران به نام و یاد شهدا زنده است
مریم ده بزرگی، ۵۲ ساله و خانهدار در گفتوگو با خبرنگار ایسنا بیان کرد: وظیفه شرعی همه ماست که با عشقی که به خاک ایران و ارادتی که به شهدا دارم در این مراسم شرکت کنیم، باشد که شهدا شفیع ما در آخرت باشند. وی افزود: تاریخ ایران همیشه با نام و یاد شهدا زنده است در این مراسم برائت خود را از استکبار جهانی نشان میدهیم و با تمام وجود پشت رهبری هستیم و در صراط مستقیم و خط رهبری قرار داریم. ده بزرگی با بیان اینکه از چیزی نمیهراسیم، تصریح کرد: شهیده کرباسی باعث افتخار برای تمام بانوان شیعه در سراسر دنیا است.
جوانان در تداوم راه شهدا از چیزی هراس ندارند
سید محمد مهدی کرامتی، دانشجوی زیست شناسی و ۲۱ ساله به خبرنگار ایسنا گفت: در این مراسم شرکت کردم تا به پیام رهبر انقلاب عمل کنم و از مردم مظلوم غزه و فلسطین حمایت خود را نشان دهم. در پایان مراسم رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جماعات کشور، حجتالاسلام و المسلمین محمد جواد حاج علی اکبری بر پیکر این شهید و شهیده نماز خواند و علی رغم اینکه پایان مراسم رسید اما شمار انبوهی از عزاداران در اطراف حرم مطهر شاهچراغ (ع) حضور داشتند و از پیکر شهدا دل نمیکَندند.
بعد از خودداری روزنامه آمریکایی طرفدار دموکراتها از حمایت از نامزدی کامالا هریس در انتخابات ریاست جمهوری، دختر مالک روزنامه توضیح داد این تصمیم در واکنش به پشتیبانی هریس از جنگ رژیم صهیونیستی علیه نوار غزه گرفته شده است. «نیکا سون شیونگ»، فعال ۳۱ ساله آمریکایی حوزه حقوق بشر و دختر مالک روزنامه «لس آنجلس تایمز» آمریکا، از روزنامههای طرفدار حزب دموکرات در این کشور در یک مصاحبه گفت به همراه پدرش تصمیم به حمایت نکردن از «کامالا هریس»، نامزد ریاست جمهوری حزب دموکرات در انتخابات ۲۰۲۴ گرفته است. او در حالی که با روزنامه «نیویورک تایمز»، از دیگر روزنامههای طرفدار حزب دموکرات، درباره این تصمیم مصاحبه میکرد، گفت: «خانواده ما مشترکا این تصمیم را گرفتند که از هیچ نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری حمایت نکنند. این نخستین و تنها دفعه بود که من هم در این فرآیند مشارکت کردم. ما شهروندان کشوری هستیم که علنا در حال تامین مالی این نسلکشی است و خانوادهای هستیم که آپارتاید در آفریقای جنوبی را تجربه کردهایم و با حمایت نکردن از هیچ نامزدی از فرصت استفاده کردیم تا توجیهات مربوط به هدف گرفتن گسترده روزنامه نگاران و تداوم جنگ کنونی علیه کودکان در غزه را باطل سازیم.» «پاتریک سون شیونگ» پدر نیکا سون شیونگ یک پزشک و میلیاردر است که در سال ۲۰۱۸ روزنامه لس آنجلس تایمز را به قیمت ۵۰۰ میلیون دلار خرید. پاتریک اما در اظهاراتی صحبتهای دخترش درباره اینکه او در تصمیم این روزنامه برای حمایت نکردن از کامالا هریس نقش داشته را رد کرد.
او در بیانیهای به سیانان گفت: «نیکا نظر شخصی خود را مطرح کرده و همچون هر عضو دیگر جامعه حق مطرح کردن نظر شخصی خود را دارد. او نه نقشی در روزنامه لس آنجلس تایمز دارد و نه هیچ مشارکتی در هیچ یک از تصمیمات و بحثهای هیات تحریریه روزنامه ایفا کرده و این مساله به دفعات شفاف سازی شده است.» چند روز پیش پاتریک سون شیونگ، مالک روزنامه لس آنجلس تایمز در یک تصمیم ناگهانی تصمیم به حمایت نکردن از کامالا هریس، نامزد ریاست جمهوری دموکراتهای آمریکا در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ گرفت که به نوشته سیانان، در بین کارمندان این روزنامه طرفدار حزب دموکرات جنجال به پا کرده است. این روزنامه از زمانی که در سال ۲۰۰۸ از نامزدی «باراک اوباما»، نامزد وقت حزب دموکرات آمریکا حمایت کرد تا کنون همواره از نامزدهای ریاست جمهوری این حزب در هر انتخاباتی حمایت کرده است. سه تن از اعضای هیات تحریریه لس آنجلس تایمز در واکنش به این تصمیم مالک روزنامه استعفا کردند. نیکا سون شیونگ یک روز قبل از آن هم در پستی در رسانههای اجتماعی نوشت: «نسل کشی یک خط قرمز است. تصمیم ما به معنی رای دادن به دونالد ترامپ نیست بلکه خودداری کردن از حمایت از نامزدی است که ناظر بر جنگی علیه کودکان است. من به این تصمیم لس آنجلس تایمز برای حمایت نکردن از هریس افتخار میکنم چون مطمئن هستم چیزی تحت عنوان کودکان تاریکی و حیوانات انساننما نداریم.»
نامزد معاونت دونالد ترامپ در ریاست جمهوری از طرح چشمپوشی اوکراین از بخشی از خاک خود در ازای برقراری صلح در این کشور حمایت کرد. «جیدی ونس» که در رقابت انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ به عنوان نامزد «دونالد ترامپ» در ریاست جمهوری معرفی شده است، گفت کییف در نهایت ممکن است برای پایان دادن به جنگ خود با روسیه، بخشی از خاک خود را به این کشور واگذار کند. به نوشته پایگاه «راشاتودی»، جیدی ونس گفت هم اوکراین و هم روسیه از جنگ خسته شدهاند و ممکن است کییف نهایتا تصمیم بگیرد برای برقراری صلح از بخشی از خاک خود چشمپوشی کند. نامزد معاونت رئیس جمهور آمریکا در یک نشست پرسش و پاسخ در شهر دیترویت به اعلام مواضع خود پیرامون برخی مسائل مهم جامعه آمریکا همچون سقط جنین، مهاجرت و هزینههای مسکن پرداخت. در این جلسه همچنین موضوع جنگ اوکراین مطرح شده و جیدی ونس ادعا کرد هر ۲ طرف از جنگ خسته شده و به دنبال آن هستند که به نحوی به جنگ پایان دهند. ونس مدعی شد که هر ۲ طرف جنگ در اوکراین برای یافتن نیروی جنگی اعم از مرد و زن به مشکل برخورده و به سختی برای یافتن تجهیزات مورد نیاز خود برای ارسال به خطوط مقدم جنگ تلاش میکنند، اقتصادهای آنها بیرمق شده است و بخشهایی از کشورهایشان نیز به طور کامل از بین رفته است. نامزد معاونت ریاست جمهوری ترامپ اظهار کرد هم مسکو و هم کییف به منظور پایان دادن به خصومتها باید یک سری امتیازات بدهند. او در پاسخ به پرسش درباره اینکه آیا اوکراین در نهایت مجبور به واگذاری برخی از اراضی خود به روسیه خواهد شد گفت که ممکن است کییف در نهایت این موضوع را در نظر بگیرد. او بیان داشت: «رهبران اوکراین در اظهاراتشان مشخصا به طور خصوصی و حتی به صورت علنی شروع به گفتن این حرف کردهاند که این جنگ نمیتواند تا ابد ادامه یابد. آنها نیروی انسانی ندارند، آنها تجهیزات ندارند، آنها پول ندارند و به این ترتیب فکر میکنم اوکراین نهایتا مجبور به اتخاذ این تصمیم بشود.» ونس همچنین بدون توضیحات بیشتر گفت: «روسیه هم مجبور میشود تصمیمی برای متوقف ساختن جنگ بگیرد.» او ادامه داد: «شاید لزوما کسی مجبور به دوست داشتن روسیه نباشد اما لازم است کییف و مسکو را به نزد یکدیگر بیاوریم تا وارد دیپلماسی واقعی شوند.»