مراحل رفع فیلترینگ در حال انجام است

فاطمه مهاجرانی در نشست خبری خود با نمایندگان رسانه‌ها، با اشاره به شهادت پنج تن در اقدام اخیر متجاوزانه صهیونیست‌ها، اظهار کرد: از قرارگاه پدافند تشکر می کنیم که غیورانه جنگیدند و بیدار بودند و در راه حفظ آرمان‌ها و خاک کشورمان برای همیشه بیدار هستند. سخنگوی دولت همچنین یادآور شد: ایران حاصل قومیت‌ها و زبان‌های مختلف است و انتصاب فرماندار زن در کردستان و یک استاندار عرب در خوزستان برای اولین‌بار از جمله ‌اقدامات اخیر دولت است که نشانه‌ای از وفاق در ایرانی است که ترکیب قومیت‌های مختلف است. سخنگوی دولت در پاسخ به پرسشی درباره وضعیت فیلترینگ و نیز برگزاری تجمعی در این زمینه برای مخالفان رفع فیلتر و طرح این موضوع که آیا موافقان رفع فیلتر نیز امکان برگزاری تجمع خواهند داشت یا نه، تصریح کرد: این صدا شنیده است. مراحل انجام آن در حال اقدام است. دولت به اندازه همه کسانی می‌خواهند برای [رفع] فیلترینگ راهپیمایی کنند، پیگیر موضوع است و نیازی به راهپیمایی و به نوعی لشکرکشی‌های خیابانی نیست و ما پیگیر مطالبات مردم هستیم.

 

ضرورت تحریم بین‌المللی رژیم صهیونیستی

وزیر امور خارجه ایران گفت که «شورای امنیت موظف است در برابر اصرار رژیم صهیونیستی به جنگ و خونریزی در غزه و لبنان، وارد عمل شده و بر اساس فصل هفتم منشور ملل متحد تحریم‌های شدید را علیه این رژیم اعمال کند». «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران دیروز سه‌شنبه و در نشستی با رؤسای نمایندگی‌های خارجی مقیم تهران خواستار اقدام فوری و قاطع جامعه بین‌المللی برای توقف جنایات جنگی رژیم صهیونیستی شد. عراقچی اظهار کرد: در برهه حساس و تعیین‌کننده کنونی، جمهوری اسلامی ایران بر ضرورت تلاش‌های جمعی دیپلماتیک جهت توقف تجاوزات و جنایات رژیم صهیونیستی تاکید دارد. وزیر امور خارجه ایران با بیان اینکه «طرح‌هایی که صرفاً منافع رژیم صهیونیستی را در نظر بگیرند حتما محکوم به شکست خواهند بود»، گفت: بی‌شک استمرار نسل‌کشی در نوار غزه و تجاوزات رژیم صهیونیستی علیه لبنان و سوریه و تکرار ماجراجویی‌های نظامی رژیم در سایر مناطق تهدیدکننده صلح و امنیت بین‌المللی است و بر این اساس شورای امنیت موظف است در برابر اصرار این رژیم به ادامه جنگ و خونریزی در غزه و لبنان وارد عمل شده و بر اساس فصل هفتم منشور ملل متحد تحریم‌های شدید را علیه این رژیم اعمال کند.

در گفت‌وگوی تجارت با کارشناس مسائل لبنان دوران جدید حزب‌الله با شیخ نعیم قاسم ارزیابی شد

گروه سیاسی: با گذشت قریب به یک ماه از شهادت سید حسن نصرالله، این جنبش شیخ «نعیم قاسم» را به عنوان دبیرکل جدید برگزید. در بیانیه حزب‌الله لبنان در این‌باره آمده است: بر اساس ایمان به خداوند متعال، التزام به اسلام اصیل محمدی (ص) و پایبندی به اصول و اهداف حزب‌الله و بر اساس سازوکار مصوب برای انتخاب دبیرکل، شورای حزب الله با انتخاب جناب شیخ نعیم قاسم به عنوان دبیرکل موافقت کرد. حزب‌الله از خداوند متعال می‌خواهد که به ایشان در رهبری حزب‌الله و مقاومت اسلامی آن کمک کند.
به گزارش «تجارت»، نعیم قاسم، چهارمین دبیر کل حزب الله از بطن تاسیس تا به امروز است. شیخ «نعیم قاسم» در سال ۱۹۵۳ میلادی (۷۱ ساله) در روستای «کفرفیلا» در استان «النبطیه» در جنوب لبنان متولد شد. شیخ قاسم فعالیت‌های سیاسی خود را در دهه ۱۹۷۰م در جنبش «اَمَل» به‌رهبری امام «موسی صدر» آغاز کرد و چنانکه خود گفته، در تأسیس «حرکه المحرومین» نیز نقش داشته است. او همچنین معاون فرهنگی جنبش امل بود و پس از ناپدیدشدن امام موسی صدر، از جنبش امل جدا شد. شیخ نعیم قاسم در سال ۱۹۸۲ میلادی همراه با سید «عباس موسوی»، «صبحی طُفیلی»، «محمد یزبک»، «ابراهیم امین السید» و شهید سید «حسن نصرالله» در تأسیس حزب‌الله سهیم بود و از سال ۱۹۹۱ تا پیش از دبیرکلی، معاون دبیرکل حزب‌الله لبنان بوده است. او همچنین رئیس شورای پارلمانی حزب‌الله لبنان و مسئول هماهنگی وزرای نزدیک به حزب‌الله در دولت لبنان است. جانشین شهید سید حسن نصرالله همچنین نقش اساسی در توسعه روابط حزب‌الله با دیگر احزاب سیاسی لبنان داشته است. او در بسیاری از مذاکرات که منجر به توافقات سیاسی با دولت لبنان شد، ایفای نقش کرده است. او به نظریه ولایت فقیه و در نتیجه ولایت آیت‌الله «سید علی خامنه‌ای» (دام ظله) پس از امام خمینی (ره) باور دارد و درباره هر کدام از ۲ رهبر جمهوری اسلامی ایران کتاب نوشته است. شیخ نعیم قاسم همچنین دستی در تالیف داشته و نویسنده آثار پرشماری در زمینه‌های حقوق مدنی، وضعیت زنان، وضعیت معلمان، وضعیت دانش‌آموزان، حقوق مردان و زنان، وظایف والدین نسبت به فرزندان و غیره است. با این تفاسیر در مقطع کنونی این مساله مهم قابل طرح است که آینده حزب الله بعد از برگزیدن شیخ نعیم قاسم به عنوان دبیرکل جدید و جانشین سید حسن نصرالله به چه سمتی پیش خواهد رفت؟ «تجارت» به منظور بررسی این موضوع با محمد خواجوئی، کارشناس مسائل لبنان و مدیر گروه جامعه و سیاست در لبنان مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه گفت‌وگو داشته است.

حزب‌الله احیای دوباره و ایستادگی خود در مورد تاکید قرار داد
محمد خواجویی در ارتباط با تاثیر برگزیده شدن نعیم قاسم به دبیر کلی حزب الله و تاثیرات آن بر معادلات سیاسی و میدانی تاکید کرد: «انتخاب شیخ نعیم قاسم، حدود یک ماه بعد از ترور سید حسن نصرالله و بعدتر سید هاشم صفی‌الدین صورت می‌گیرد. این انتخاب می‌تواند حامل این پیام باشد که حزب ‌الله علی‌رغم تمامی ضربات که در چند ماه اخیر متحمل شده ، موفق به حفظ ساختار خود بوده است. با انتخاب دبیرکل جدید این پیام منتقل می‌شود که حزب‌الله به لحاظ تشکیلاتی همچنان پابرجا بوده و می‌خواهد جایگاه خود را در نظام سیاسی لبنان استمرار ببخشد. فارغ از این این امر، انتخاب شیخ نعیم قاسم از نظر مولفه‌های روانی برای اعضای این جنبش می‌تواند روحیه‌بخش و دارای اهمیت باشد. در مجموع پیام انتخاب شیخ نعیم قاسم در برهه کنونی عبارت است از بقا و ایستادگی حزب الله به رغم همه سختی و دشواری‌ها و آمادگی برای ورود به مرحله احیای دوباره است.

حزب‌الله آماده ادامه جنگ فرسایشی با اسرائیل است
این کارشناس مسائل لبنان در بخشی دیگری از گفته‌های خود در پاسخ به این پرسش که آیا نعیم قاسم می‌تواند زمینه را برای آتش‌بس و صلح با اسرائیل مهیا کند، تاکید کرد: «باید توجه داشت که حزب الله لبنان همواره مساله آتش‌بس با اسرائیل به نبیه بری سپرده است. در فضای سیاسی لبنان در عرصه مدیریت شیعیان توافقی نانوشته وجود دارد که بر اساس آن امور دیپلماتیک به نبیه بری سپرده شده است. البته این موضوع با هماهنگی کامل سران حزب‌الله صورت گرفته است. بر اساس این قاعده و با توجه به شرایط بغرنجی که در عرصه میدانی شاهد آن هستیم، به نظر می‌رسد نعیم قاسم نمی‌تواند نقش چندان چشم‌گیری در عرصه عمومی و بحث آتش‌بس داشته باشد. بنابراین به شکل طبیعی، مدیریت موضوع آتش‌بس همچنان در اختیار نبیه بری باشد. اما انتخاب نعیم قاسم بدین معنا است که حزب الله آمادگی این را دارد که نبرد فرسایشی خود با اسرائیل را ادامه بدهد.»

حزب الله ضربات سنگینی را متحمل شده اما توانایی احیای خود را دارد
خواجویی در ادامه پیرامون این موضوع که تا چه اندازه حزب الله لبنان در وضعیت بحران مدیریتی قرار دارد و آیا موجودیت این جنبش در معرض تهدید است، تصریح کرد: «ضربات وارد شده به کادر رهبری و فرماندهی حزب‌الله در چند ماه اخیر، ضربات بی‌سابقه‌ای بوده که حتی سید حسن نصرالله نیز در آخرین سخنرانی‌اش قبل از شهادت، بر آن انگشت صحه گذاشت. ترور چهره‌های نظامی ارشد و رهبران کاریزمای این جنبش، به طور طبیعی بر مدیریت و تشکیلاتشان تاثیر منفی گذاشته است. باید توجه داشت که تمامی این ضربات سنگین در یک برهه زمانی کوتاه اتفاق افتاده و امکان جبران و جانشینی تا کنون وجود نداشته است.»
وی افزود: «با وجود تمامی این ضربات باید توجه داشت که حزب الله لبنان یک تشکیلات عریض و طویل با تجربه و دارای شاخه‌های مختلف است. این جنبش، شاخه‌های سیاسی، نظامی، فرهگی، اقتصادی و... دارد. حزب الله دارای رسانه، نماینده سیاسی در پارلمان لبنان و شبکه تشکیلاتی پیچیده است. بنابراین باید این‌طور تحلیل کرد که حزب الله ضرباتی را متحمل شده اما این به معنای نابودیش نبوده و نیست. حزب الله دارای پایگاه مردمی است. همین گزاره کافی است که هیچ وقت این جنبش از میان نرود. حزب‌الله می‌تواند بخش بزرگی از ضربات وارد شده به خود را در بلتدمدت جبران و احیا کند. این جریان چالش‌های سیاسی و نظامی عدبده‌ای را پیش‌رو دارد اما تمامی این مسائل بدین معنا نیست که این جریان به سوی اضمحلال پیش برود. در مجموع باید گفت حزب الله به عنوان یک نیروی تاثیرگذار در تحولات لبنان باقی خواهد ماند.»

اسرائیل در صدد مهار تهدیدات و حزب الله در صدد فرسایشی کردن جنگ است
مدیر میز مطالعات لبنان در مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه، در بخشی دیگر اظهارات خود در ارتباط با آینده جنگ اسرائیل در جنوب لبنان و نیز آینده حزب الله گفت: «اسرائیل بعد از ضرباتی که به حزب الله وارد کرد، با انگیزه ایجاد ترتیبات امنیتی جدید در نواحی مرزی خود با لبنان، جنگ را گسترش بدهد. اسرائیل قصد دارد تا آن‌جا که امکان دارد حزب الله را تضعیف کند. تل‌آویو نیز می‌داند این جنبش قابل حذف نیست اما می‌خواهد تحرکات و میزان تهدیداتش را کاهش دهد. از طرف دیگر اسرائیل در پی نوعی تنبیه جمعی در لبنان نیز است. بدین معنا که هزینه مالی بزرگی را به لبنان تحمیل کند که از طریق آن جریان‌های سیاسی لبنانی، حزب‌الله را تحت فشار قرار دهند.»
وی افزود: «در مقابل این سیاست اسرائیل، حزب الله به رغم تمامی آسیب‌هایی که بر آن وارد شده، استراتژی فرسایشی شدن جنگ را در پیش گرفته است. حزب الله با توان نظامی‌ای که دارد، قصد دارد همچنان جنگ و تهدید را در میدان اسرائیل نگه دارد. سیاست آن‌ها این است که تل‌آویو دستاوردهای تاکتیکی خود را به دستاورد راهبردی تبدیل نکند. خط اصلی حزب الله در مقطع کنونی ناامن سازی فزآینده شمال اسرائیل است تا از این طریق مانع پیشروی گسترده آن‌ها شود.»

میدان لبنان سرنوشت نظم منطقه را در آبنده رقم خواهد زد
خواجویی در پایان تاکید کرد: «فرسایشی کردن جنگ، برای کل محور مقاومت اهمیت دارد. واقعیت امر این است که جبهه جنگ در لبنان، میدانی سرنوشت‌ساز برای نظم منطقه‌ای و موازنه قوا در آینده است. اگر اسرائیل در این جبهه موفق شود، به سمت دیگر اضلاع محور مقاومت و تقابل گسترده‌تر گام بر خواهد داشت. اما اگر در این جبهه محدود شود مسیر گسترش جنگ در منطقه با چالشی بزرگ مواجه خواهد شد. در ارتباط با آینده حزب الله نیز این موضوع که این جنبش جنگ کنونی با اسرائیل را چگونه پشت سر بگذارد، بسیار اهمیت دارد. اگر حزب الله در فرسایشی کردن جنگ موفق باشد و اجازه اجرایی شدن ترتیبات امنیتی موردنظر را به اسرائیل ندهد، طبیعتا می‌تواند وزن خود را در لبنان حفظ و چه بسا ارتقا ببخشد. اما اگر موفق به چنین امری نشود، چالشی بزرگ برای این جریان در لبنان ایجاد خواهد شد. به طور حتم بسیاری از جزیان‌ها در صورت شکست حزب الله در جنگ خواهان تضیف قدرت این جزیان هستند و تلاش خواهند کرد قدرتش را محدود کنند. اینکه حزب الله بتواند قدرت بازدارندگی را در برابر اسرائیل احیا کند، بسیار کار دشواری است اما در وزن این جریان در لبنان و حتی منطقه نقش حیاتی دارد. »

پزشکیان در دفاع از کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۴ مطرح کرد؛

گروه سیاسی: مسعود پزشکیان در جلسه علنی دیروز سه‌شنبه هشتم آبان ۱۴۰۴ مجلس شورای اسلامی، در دفاع از کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۴ کل کشور، با ابراز خوشحالی از حضور مجدد در مجلس از همراهی و همدلی نمایندگان که در هفته گدشته در کمیسیون تلفیق کلیات بودجه را بررسی و تصویب کردند گفت: از نظر فکری و چارچوب برای ارائه بودجه ۴ اصل را در نظر داشتیم؛ ساختار، توجه به ثبات، رشد اقتصادی و عدالت.
به گزارش «تجارت»، وی با اشاره به این‌که «با اساتید دانشگاه و کمیسیون اقتصادی و نخبگان مشورت و سعی شده است تا با همفکری و نگاه مشترک بودجه تدوین و به مجلس ارائه شود»، ادامه داد: در خصوص ساختار ما در اولین زمان ممکن قانونی علی‌رغم تمام مشکلات بودجه را تقدیم کردیم. پیش از این معمولا بودجه دو یا سه ماه بعد زمان قانونی مقرر می‌آمد ولی ما سعی کردیم بودجه را در زمان تعیین شده ارائه دهیم.
بودجه ارائه شده شفاف است. ما قبلا یک بودجه داشتیم که حساب و کتاب نمیشد و یک بودجه ای که حساب و کتاب میشد اما بودجه ارائه شده شفاف است.
به صورت شفاف همه پول‌هایی که در قیمت‌های مختلف هزینه می‌شد در این بودجه به شما ارائه
شده است.
اوراق برای درآمد دولت چاپ نمی‌شود
وی هم‌چنین خاطرنشان کرد: آن‌چه که نوشتیم با قانون برنامه هماهنگ هست. در خصوص ثبات اقتصادی تلاش کردیم که به بانک‌ها و بورس دقت کنیم. معمولا اگر دولت کم پول می‌آورد از بانک‌ها قرص می‌گرفت. ما نه تنها از بانک‌ها قرص نمی‌گیریم بلکه ۲۰۰ هزار میلیارد پول گذاشتیم تا بدهی بانک‌ها را بپردازیم و تلاش کردیم سرمایه بانک‌ها افزایش یابد. سعی کردیم تکلیف اضافی بر دوش بانک‌ها نگذاریم. در خصوص بورس نیر ما به جای این‌که اوراق چاپ کنیم بدهی‌های سر رسید و سود اوراق را به اندازه‌ای که باید بدهی دهیم اوراق چاپ کنیم. اوراق برای درآمد دولت چاپ نمی‌شود بلکه برای پرداخت بدهی دولت چاپ خواهد شد.

از کسبه و حقوق‌بگیران تا ۲۴ میلیون درآمد مالیات نمی‌گیریم
رئیس‌جمهور گفت: از رهبری نیز اجازه گرفتیم مقداری از ارزی که وسط سال تقاضا می کردیم را قبل این اتفاقات به بودجه بیاوریم. در رابطه با رشد اقتصادی تلاش کردیم مقررات و قوانین را ثبات ببخشیم. مدام مقررات و آیین‌نامه را عوص نکنیم. مالیات بنگاه و شرکت‌های بورسی را تلاش کردیم همان ۲۰ درصد بماند و به ۲۵ درصد مطابق قانون افزایش ندادیم. اگر درآمد کسب کردند و آن را سرمایه‌گذاری کردند مالیات به آن درآمد تعلق نمی‌گیرد. تلاش کردیم به آن‌ها کمک کنیم. برای کسبه مالیات را مانند حقوق‌بگیران کردیم و تا ۲۴ میلیون درآمد مالیات نمی‌گیریم. وی افزود: در خصوص عدالت به بانک‌ها کمک کردیم. به بانک‌ها پول دادیم تا تسهیلات اشتغال‌زایی ارائه دهند. امسال در بودجه ۱۴۰ همت برای پرداخت بدهی گندم کاران در نظر گرفته شده بود. امسال برای پرداخت مطالبات گندم‌کاران ۲۳۰ همت لازم بود. مجبور شدیم از رهبری اجازه گرفتیم و بدهی آن‌ها را دادیم. برای پرداخت پاداش بازنشستگی مشکل داشتیم. اما برای سال آینده ۲۵۰ همت برای پرداخت مطالبات گندم کاران پیش بینی شده است. سعی کردیم منابعی که داریم به اهداف مشخصی در اقتصاد بدهیم. وی بیان کرد: در خصوص عدالت سعی کردیم ۲۰ درصد حقوق را افزایش دهیم. اما متوسط افزایش حقوق ۲۸ درصد است. کسانی که هزینه بیشتر دارند و خانواده بزرگ تری دارند افزایش حقوق آنان تا ۴۰ درصد است. مالیات از حقوق ها بالای ۲۴ میلیون اخذ می شود. در خصوص نهاده ها و کالاهای اساسی و دارو و تجهیزات سعی کردیم ارز را داشته باشیم که در دارو و کالاهای اساسی مشکل پیدا نکنیم.

اگر باهم باشیم می‌توانیم ناترازی را حل کنیم
پزشکیان خاطر نشان کرد: یک فرصت هایی برای یکسری کارها گذاشتیم که لازمه آن کمک همه شما و دانشگاهیان است. شما می‌دانید که ناترازی در برق و گاز و آب داریم. نیاز به مداخلات علمی و کارشناسی دارد. هر اقدامی می‌خواهیم انجام دهیم باید گروهی که ممکن است از مداخله ما صدمه ببیند را در نظر بگیریم. اگر باهم باشیم می‌توانیم ناترازی را حل کنیم. ما ناترازی در برق و گاز داریم. همین الان گاز برخی کارخانجات را نمی‌توان تامین کرد. ما باید این مشکل را حل کنیم. وی خطاب به نمایندگان گفت: امیدوارم شما با همفکری در چارچوب بودجه به ما کمک کنید. در چارچوب برنامه و سیاست‌های کلی رهبری بودجه تدوین شده است. قدردان همراهی و همکاری شما هستم. امیدوارم دست به دست هم دهیم تا بتوانیم مشکلات کشور را حل کنیم.

«تجارت» از رابطه مستقیم نرخ ارز و بازار سرمایه گزارش می دهد

گروه اقتصاد کلان: رابطه نرخ ارز و بازار سرمایه چگونه است؟ آیا رشد بورس صرفا به رشد قیمت ارز وابسته است؟ به گزارش «تجارت»، بسیاری از پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که اگر بازار سرمایه بخواهد تا پایان سال با رشد یا جهش احتمالی مواجه شود باید این اتفاق از طریق محرک دلار باشد. به اعتقاد کارشناسان، پایین نگه داشتن دستوری نرخ ارز در شرایط تورم بالای 40 درصدی طبیعی است که احتمال پرش نرخ ارز در آینده را تقویت ‌کند، چرا‌که موارد مشابهی نیز در سال‌های قبل رخ داده بود و نرخ ارز بعد از سرکوب چند‌ ساله جهش‌های تاریخی را به ثبت رساند؛ اتفاقی که هم در دولت های گذشته رخ داد و به نظر می‌رسد با سیاست‌های فعلی در آینده نیز محتمل باشد. با این وجود همچنان چشم بازار سرمایه به دنبال نرخ ارز و سیاست ارزی بانک مرکزی است. به ‌طور کلی با پایین‌آمدن نرخ دلار، شرکت‌های صادرات‌محور پذیرفته‌شده بازار سهام که عمدتا جزو نمادهای شاخص‌‌‌‌‌‌ساز و تاثیرگذار بر شاخص‌کل به‌حساب می‌آیند، دچار کاهش درآمد فروش شده و بالطبع قیمت سهام آنها نیز با افت قیمت روبه‌رو می‌شود. به این ترتیب با توجه به موضوع یادشده صرف کاهش نرخ دلار به‌معنای کاهش قیمت سهم نیست، چون عوامل دیگری مانند افزایش تقاضا، افزایش تولید و غیره بر میزان سودآوری شرکت و رشد قیمت سهام آن تاثیرگذار هستند. در مورد تاثیر کاهش دلار بر بازار سهام، بیان کردیم که قیمت سهم‌‌‌‌‌‌ها در بازار بورس معمولا در بازه‌های زمانی طولانی‌مدت با کاهش قیمت ارز در داخل کشور همراه است و روندهای نزولی را در بازار شاهد خواهیم بود. در نهایت باید دید که تا پایان سال بازار سرمایه به چه سمت ‌و ‌سویی خواهد رفت و در این رابطه نرخ دلار چه نقشی را بر عهده خواهد گرفت. کارشناسان بر این باورند که ارتباط نرخ دلار در بازار آزاد و بورس اوراق‌ بهادار تهران را می‌توان تا حد زیادی مستقیم متصور شد. به این معنا که افزایش قیمت دلار منجر به رشد بورس و کاهش قیمت دلار نیز منجر به افت بورس یا کاهش رشد بورس می‌شود، اما در این میان دلار تنها عامل تاثیرگذار بر تغییرات و نوسانات بازار سهام نیست، بنابراین تعیین رابطه مستقیم دلار و بورس به ‌صورت ۱۰۰‌ درصدی امکان‌پذیر نیست، به ‌طوری ‌که بررسی روند ارزش بازار و شاخص‌ کل از ابتدای سال ۱۳۹۹ تاکنون نشان می‌دهد که دلار به ‌عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار بر رشد و ریزش بازار ظاهر شده، اما با این وجود در آن سال‌ها نیز دلار تنها عامل ریزش یا افت بورس نبوده ‌است. به این ترتیب از عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام به ‌جز دلار می‌توان به عوامل کلان اقتصادی و سیاسی، عوامل مربوط به صنایع بورسی و عوامل درون‌‌شرکتی مانند میزان سودآوری شرکت‌ها اشاره کرد.

ارزیابی کارشناسان چیست؟
در این خصوص یک کارشناس بازار سرمایه گفت: علم اقتصاد، تجربه جهانی و داخلی این را به همه مسئولان و حتی خود مردم اثبات کرده که تک نرخی کردن و توقف تخصیص ارز نیما امری مثبت برای اقتصاد ایران و همه مردم است اما در حال حاضر که ایران به‌صورت همزمان هم در حال مقاومت اقتصادی متاثر از تحریم و هم جنگ با رژیم صهیونیستی است، باید ارز نیمایی برقرار و با نرخ منطقی در دست صادر کننده و وارد کننده قرار گیرد. سجاد بوربور افزود: نرخ ارز نیمایی از بدو تولد تا به امروز دارای فراز و نشیب‌های بسیاری بوده است و منتقدان و طرفداران متعددی نیز داشته اما در تمامی این سال‌ها میانگین فاصله نرخ ارز بازار آزاد با ارز سامانه نیما، ۲۷ درصد بوده که عددی منطقی است. امروز هم دلار آزاد حدود ۶۴ هزار تومان و دلار نیمایی حدود ۴۸ هزار تومان است. وی ادامه داد: این مسئله برای همه روشن است که چند نرخی بودن ارز و نظارت نادرست بر تخصیص آن از قدیم عامل فساد و نابود شدن پول‌های بیت المال که در اصل برای مردم است شده اما بسیاری از کسانی که اقدام به تحلیل این موضوع می‌کنند این مورد را فراموش می‌کنند که در دهه اخیر، ایران چه فشارهای سیاسی-اقتصادی را متحمل شده و حالا نیز در بحرانی‌ترین شرایط این دهه قرار دارد. بوربور تصریح کرد: این جمله نباید از یاد هیچ کسی که به دنبال تحلیل وضعیت است برود که «بازار آزاد برای زمان صلح است» و در این زمان باید به اقتصاد دستوری تن دهیم تا از این بحران گذر کنیم، ضمن اینکه کشور ما سال‌هاست که تحریم‌ است و تا زمانی که این تحریم‌ها و مشکلات سیاسی خارج از کشور ادامه یابد و مشکلات پرونده fatf ایران حل نشود، وجود ارز نیمایی برای اقتصاد کشور امری ضروری و واجب است. این کارشناس حوزه ارز با اشاره به سخت شدن تجارت پس از شدت تحریم‌ها عنوان کرد: در حال حاضر بیشترین فروش نفت ایران و معاملات تجاری با کشور چین و به تبع مقصد عمده حواله‌های ارزی صادرکنندگان ایران چین است البته که ایران نمی‌تواند برای واردات به چین اتکا و باید بعضی از کالاهای مهم و گاه استراتژیک را از اروپا وارد کند و باید مقدار زیادی از حواله‌ها را در همین راستا به کشورهای اروپایی انتقال دهند. وی در بخش دیگری از سخنان خود در واکنش به هزینه ورود کالا گفت: انتقال پول از چین به اروپا به وسیله حواله‌های ارزی به دلیل تحریم‌ها، هزینه گزاف ۲۰ درصدی را بر روی دوش وارد کننده کالا از اروپا می‌گذارد؛ حال اگر ارز نیمایی برداشته شود، وارد کننده که مجبور است کالا را در داخل به قیمت ارز رایج بفروشد دچار زیان بسیاری می‌شود. بوربور در پایان با اشاره به اینکه البته باید تفاوت نرخ ارز نیما و بازار آزاد در سطح معقول ۲۷ درصد باقی بماند، گفت: اگر این تفاوت نرخ دچار نوسان باشد، صادر کننده سرمایه خود را در خارج از کشور نگه می‌دارد تا قیمت دلار نیمایی بالاتر رفته و آن وقت کالای خود را وارد کشور می‌کند. ضمن اینکه بالا رفتن نیما و نزدیکی بیش از حد آن به نرخ بازار آزاد موجب ضرر شرکت‌هایی بزرگی می‌شود که با نرخ نیما مواد اولیه را تهیه می‌کنند و به قیمت آزاد می‌فروشند و تنها سود نصیب آن دسته از افراد می‌شود که کالای خود را به نرخ ارز نیمایی می‌فروشند. همچنین رحمان سعادت، دیگر کارشناس بازار سرمایه نظری مشابه دارد و معتقد است: ارز نیما از لحاظ ساختاری و پایه دارای مشکلات بسیاری است و نمی‌توان وجود آن را برای شرایط عادی در یک کشور توجیه کرد اما در شرایط بحرانی و جنگی که اکنون در آن هستیم وجود آن برای اقتصاد ایران، مانند تولید پراید واجب و ضروری است. وی افزود: یکی از حوزه‌هایی که در حال حاضر سرمایه‌گذاران، نقدینگی خود را به آن تزریق می‌کنند بازار ارز است که دلیل بارز آن هم وجود فاصله زیاد بین نرخ ارز بازار آزاد با نیمایی یا جهانگیری سابق است ضمن اینکه هرچه این فاصله کمتر شود، فساد نیز رو به افول رفته و مهمتر از آن، نقدینگی سرگردان است که به سمت بازار سرمایه سوق پیدا می‌کند. وی تصریح کرد: سال‌هاست که اقتصاد ایران در دور باطلی با عنوان تک نرخی شدن ارز گیر افتاده است و تا کنون نتوانسته راه حلی برای آن پیدا کند. از ۱۳۹۶ به‌صورت رسمی و قبل‌تر از آن به‌صورت غیر رسمی، ارز با قیمت پایین‌تری به افراد یا شرکت‌های مختلف تخصیص داده شده و دولت‌ها روندی را برای حل این چند نرخی در پیش گرفتند که تا کنون نتوانسته بازار را به وضعیت مطلوبی برساند. سعادت با بیان اینکه بالا بردن نرخ ارز نیمایی به عنوان یکی از راهکارهای رو به رو شدن با مشکل چند نرخی تا به امروز به بن‌بست خورده، تاکید کرد: با وجود شرایط بحرانی و تحریم در کشور به هر میزان ارز نیمایی دچار رشد در قیمت شده، دلار نیز از آن تاثیر پذیرفته و در نهایت هیچ اتفاق مفیدی تا امروز در این حوزه رخ نداده است. این کارشناس عنوان کرد: در شرایط کنونی، برداشته شدن سامانه نیما و یا بالا بردن قیمت ارز نیمایی نه تنها به نفع اقتصاد که به ضرر آن است.

سرمقاله

حسن سبحانی
استاد اقتصاد

اگر رویه فعلی حاکم باشد و مسئولان بگویند خرج که وجود دارد، ما سراغ درآمد می رویم علاوه بر اینکه موفق نمی شوند، با این وضعیت مواجه خواهند شد که هزینه های تامین درآمد، به مراتب از هزینه های کاستن از مخارج بیشتر است. یکی از راه هایی که اکنون متاسفانه در حال انجام آن هستند.افزایش قیمت دلار مربوط به واردات کالاهای اساسی است. پیشنهاد کردند دلاری که به غلط با 28 هزار تومان با آن کالاهای اساسی وارد می شده، به اندازه نرخ تورم افزایش یابد. این افزایش که مقداری درآمد برای دولت ایجاد می کند، خود موجب افزایش سطح عمومی همه قیمت ها می شود و همه مردم را ناراضی می کند. ذیل مفهوم «تراز عملیاتی» بررسی می شود که اگر دولتی بخواهد امور جاری کشور را با درآمدهای غیروابسته به منابع طبیعی اداره کند، آیا کسری دارد یا خیر. به عنوان مثال درباره کشور ما، اتکای به درآمد نفت، درآمدی وابسته به منابع طبیعی در نظر گرفته می شود. بنابراین اگر دولت ایران بخواهد حتی به اندازه یک ریال کار عمرانی نکند و فقط امور کشور، شامل امور عمومی، امنیتی، اقتصادی، بهداشتی، آموزشی و رفاه و این موارد را رسیدگی کند و از پول نفت هم استفاده نکند، آیا درآمدهای غیرنفتی اش کفایت می کند یا خیر!؟ اگر درآمدها برای پرداختن به امور جاری کشور کفایت کرد، می گوییم این بودجه تراز عملیاتی اش یا صفر یا مثبت است. یک هزینه اضافی هم وارد کار می شود که اگر آن هزینه عمرانی را درنظر بگیریم، از هر 100 واحد پولی که دولت می خواهد خرج کند، باید 62 واحد قرض بگیرد یا دارایی بفروشد که از جمله آنها نفت است. بنابراین ببینید که چقدر اوضاع خطرناک است و همان شعر سعدی را یادآور می شود که «خدا را بر آن بنده باید گریست / که دخلش بود نوزده، خرج بیست». اما اینجا اکنون نوزده و بیستی هم وجود ندارد! دخل 38 و خرج 100 است! ؛ پذیرفتنی است که در دوره ای کوتاه مدت، نمی توان کار بزرگ کرد. اما از آنجا که این روند از گذشته بوده و اکنون به مثابه بهمنی بزرگ شده، دولت و مجلس باید به جد و در کوتاه مدت، به سراغ هزینه های کشور بروند و با طبقه بندی هزینه ها، نسبت به کاهش آنها اقدام کنند. به این دلیل که ما اگر از هزینه هایمان کم نکنیم، هیچ گاه نمی توانیم به اندازه هزینه ها درآمد تامین کنیم. کاهش هزینه ها، نارضایتی ها و یا مشکلاتی درست می کند، اما اولویت بندی آنها، آن هم در این بودجه ای که این میزان بزرگ است می تواند دولت و مجلس را به سراغ مواردی ببرد که حذف آنها و یا فعلا از رده خارج کردنشان، موجب حساسیت زیادی نمی شود. اما اگر رویه فعلی حاکم باشد و مسئولان بگویند خرج که وجود دارد، ما سراغ افزایش درآمد می رویم علاوه بر اینکه موفق نمی شوند، با این وضعیت مواجه خواهند شد که هزینه های تامین درآمد، به مراتب از هزینه های کاستن از مخارج بیشتر است؛ به عنوان مثال، یکی از راه هایی که اکنون متاسفانه در حال انجام آن هستند، افزایش قیمت دلار مربوط به واردات کالاهای اساسی است. پیشنهاد کردند دلاری که به غلط با 28 هزار تومان با آن کالاهای اساسی وارد می شده، به اندازه نرخ تورم افزایش یابد، این اقدام به این معنا است که اگر نرخ تورم را 40 درصد بگیریم، 28 هزار تومان، 41 هزار تومان می شود، این افزایش که مقداری درآمد برای دولت ایجاد می کند، خود موجب افزایش سطح عمومی همه قیمتها می شود و همه مردم را ناراضی می کند. با توجه به شرایطی که کشور در آن قرار دارد، تلاش برای کاهش هزینه ها باید به مراتب از تلاش برای افزایش درآمدها بیشتر باشد. اکنون مقامات می گویند قصد افزایش قیمت بنزین را نداریم و آن صحبتها درباره افزایش قیمت بنزین در بودجه جا پیدا نکرده است. اما مصیبت بزرگتری وجود دارد و آن اینکه در تمام 35 سال گذشته در کشور ما، یک قیمت مصنوعی به نام بازار ارز وجود داشته که شاید 5 درصد ارز کشور در آن بازار باشد و سهم اندکی دارد. اما متاسفانه مقامات همیشه به آن قیمت مصنوعی نگاه کرده اند، آن قیمت را ملاک قرار داده اند و قیمت فرآورده های نفتی یا برق و برخی کالاهای دیگر را با آن قیمت مصنوعی می سنجند. برای نمونه اگر بر فرض یک لیتر بنزین یک دلار باشد، اگر قیمت دلار را به بازار آزاد بگیرید یک لیتر بنزین می شود 60 هزار تومان، اما اگر به قیمت غیرواقعی توجه نکنید و بگویید مثلا قیمت ارز 30 هزار تومان یا 3 هزار تومان است، همان 30 هزارتومان و سه هزارتومان می شود.

یادداشت

محمدصالح صدقیان
رئیس مرکز عربی مطالعات ایران

تعویق انتخابات اقلیم کردستان عراق ابعاد مختلفی داشت؛ به عنوان نمونه بخشی از آن به اختلافات در درون اقلیم کردستان عراق مربوط می‌شد و بخشی دیگر به اختلافات با بغداد و همچنین اختلاف با کمیسیون برگزاری انتخابات ارتباط داشت. از سوی دیگر باید متوجه بود که .مشکلات اقتصادی در اقلیم کردستان هم در تعویق انتخابات دخیل بود اما در نهایت حزب دموکرات و اتحادیه میهنی کردستان برای برگزاری این انتخابات به یک جمع‌بندی رسیدند و آن را برگزار کردند. نکته مهم در مورد انتخابات اقلیم کردستان این است که احزاب سوم و چهارم که به نوعی احزاب انشعابی از اتحادیه میهنی کردستان و حزب دموکرات به حساب می‌آیند، به خروجی این انتخابات اعتراض دارند. این احزاب بر این عقیده هستند که دو حزب اصلی تمام قدرت را در دست دارند و در این میان اجازه مانور به احزاب دوم و سوم را نمی‌دهند. باید توجه شود که این اختلاف به قبل از سال ۲۰۰۳ و پیش از سقوط بعث در بغداد ارتباط دارد که درونمایه آن بحث قبضه قدرت توسط دو حزب اصلی است. اساساً خلق احزاب سوم و چهارم در کردستان عراق به دلیل اختلافات بر سر تقسیم قدرت بود و حالا هم همین جریان‌های انشعابی به نتیجه انتخابات در اقلیم کردستان اعتراض دارند. آنها معتقدند حزب دموکرات کردستان در اربیل و دهوک توانسته بر آرای شهروندان این مناطق تاثیر بگذارد و از سوی دیگر مدعی هستند که در سلیمانیه هم همین اتفاق از سوی حزب دموکرات رخ داده است. این در حالیست که حزب دموکرات و اتحادیه میهنی کردستان نتایج انتخابات و سلامت آن را تایید کردند و با یکدیگر اختلافی ندارند. از منظر دیگر باید متوجه بود که حکومت حاکم بر اربیل از ناظران و بازرسان بین المللی برای نظارت بر انتخابات اقلیم کردستان دعوت کرد؛ به گونه‌ای که هیاتی از سازمان ملل متحد، کشورهای عربی و اروپایی برای نظارت بر این انتخابات به درخواست اربیل وارد اقلیم کردستان شدند تا در نهایت آنها بتوانند نوعی از دموکراسی را به نمایش بگذارند که به نظر می‌رسد در اجرایی کردن این اقدام موفق عمل کردند و توانستند تصویری از دموکراسی را در اقلیم کردستان عراق نمایان کنند. 

مرکز پژوهش‌های اتاق ایران منتشر کرد

گروه صنعت و تجارت: مرکز پژوهش‌های اتاق ایران ضمن بررسی لایحه بودجه 1404، پیشنهادهای بخش خصوصی را در حوزه‌های تامین مالی تولید، مالیات، عوارض و تعرفه، صادرات، تهاتر بدهی و تسویه حساب مطالبات ارائه کرد. در این گزارش ذکر شده است، اگرچه لایحه بودجه 1404 نسبت به لایحه بودجه 1403، شفاف‌تر تدوین شده و برای اولین بار برخی ارقام با جزئیات بیش‌تری در لایحه درج شده‌اند و لایحه از نظر ظاهری آراسته‌تر از لوایح سنوات گذشته تدوین شده است، اما اطلاعات ارائه شده در این سند امکان ارزیابی کامل سیاست‌های بودجه‌ای دولت و آثار آن بر اقتصاد ملی را برای عموم مردم و به‌ویژه فعالان اقتصادی فراهم نمی‌کند. به اعتقاد بخش خصوصی ارائه دو مرحله‌ای لایحه بودجه منجر به ارائه کلیات بودجه با حداقل اطلاعات و عدم ارائه محل‌های هزینه کرد منابع بودجه شده است که این امر نیز علاوه بر کاهش شفافیت بودجه، منجر به ابهام در بررسی بودجه برای فعالان اقتصادی و نمایندگان مجلس شده است.
در گزارش مرکز پژوهش‌های اتاق ایران سعی شده ضمن ارائه تصویری از اقتصاد کلان کشور و چشم انداز پیش روی آن در سال 1404 تحلیلی از لایحه بودجه سال 1404 و مهمترین فرصت‌ها و چالش‌های آن از منظر بخش خصوصی ارائه شود. در این گزارش تصویر اقتصاد ایران و چشم انداز پیش رو، چارچوب کلی منابع و مصارف بودجه 1404، نرخ حقوق گمرکی ورودی نهاده‌های تولیدی، حمایت از توسعه بخش معدن، سیاست‌های مالیاتی و عوارض، واگذاری دارایی‌های صندوق‌های بازنشستگی به سازمان تأمین اجتماعی و سیاستگذاری درباره حوزه انرژی و هدفمندی بررسی شده است. در بخش دوم این گزارش اتاق ایران پیشنهادهای بخش خصوصی را در 6 محور اصلی یعنی تأمین مالی تولید، مالیات، عوارض و تعرفه، صادرات، تهاتر بدهی و تسویه حساب مطالبات عرضه کنندگان کنجاله سویا ارائه کرده است.

تأمین مالی تولید
منابع حاصل از لغو معافیت مالیاتی صادرات مواد و محصولات معدنی و صنایع معدنی فلزی و غیرفلزی، به‌صورت خام و نیمه‌خام و عوارض صادراتی موضوع این بند پس از وصول توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی مستقیماً به «صندوق حمایت از تکمیل زنجیره ارزش صنایع» که به‌موجب این قانون تشکیل می‌شود، واریز می‌گردد. آئین‌نامه نحوه اداره این صندوق به پیشنهاد وزارت صمت و با مشارکت سازمان برنامه‌وبودجه و وزارت امور اقتصادی و دارایی و اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران به تصویب هیات وزیران خواهد رسید. تبصره- صندوق مکلف است منابع را صرفاً برای توسعه و تکمیل زنجیره ارزش صنایع مواد خام و نیمه‌خام، توسعه و به‌روزرسانی ماشین‌آلات و تجهیزات خطوط تولید تخصیص دهد.

مالیات، عوارض و تعرفه
کلیه ماشین‌آلات و تجهیزات با رعایت ماده (3) قانون جهش تولید دانش‌بنیان مصوب 1401، قطعات، مواد اولیه و واسطه‌ای تولیدی در سال 1404 از پرداخت حقوق گمرکی معاف هستند.حقوق گمرکی و مالیات بر ارزش‌افزوده واردات کالاهای اساسی، انواع دارو و مواد اولیه آن، ملزومات مصرفی پزشکی ‌ و شیر خشک مخصوص اطفال را به صفر (0) درصد در نظر گرفته می‌شود.حقوق دولتی معادن در سال 1404 معادل حقوق دولتی تعیین شده در سال 1403 تعیین می‌شود. وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است حقوق دولتی سال 1404 را بر اساس نرم‌افزار و با در نظر گرفتن تفاوت برای «مواد معدنی فرآوری شده و کانی‌آرایی شده نسبت به کلوخه»، «معادن کوچک و متوسط نسبت به معادن بزرگ» و «معادن کم‌عیار نسبت به معادن با عیار بالا»محاسبه کند.حق ثبت اسناد رهنی و وثیقه که توسط واحدها و شرکت‌های دانش‌بنیان و تولیدی و خدماتی دارای کارت بازرگانی و یا پروانه بهره‌برداری از وزارت صنعت و معدن و تجارت و وزارت جهاد کشاورزی و وزارت تعاون کار و امور اجتماعی و یا پروانه کسب از اتحادیه‌های صنفی و سایر مراجع ذیصلاح جهت اخذ تسهیلات از بانک‌ها و مؤسسات اعتباری مجاز کشور تنظیم می‌گردد معادل نصف تعرفه ثبت موضوع ماده ۱۲۳ اصلاحی ماده 2 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب 1384/8/15 است. در راستای سیاست‌های حمایت از تولید و تحقق شعار سال، نرخ مالیات موضوع ماده (۱۰۵) قانون مالیات‌های مستقیم اشخاص حقوقی دارای پروانه بهره‌برداری از وزارتخانه‌های ذی‌ربط در فعالیت‌های تولیدی در سال 1404 معادل 7 واحد درصد کاهش می‌یابد. این بخشودگی علاوه بر سایر معافیت‌ها و بخشودگی‌ها و مشوق‌های قانونی اشخاص مذکور است. معادل یک درصد از مالیات بر ارزش‌افزوده کالاهای تولید شهرک‌های صنعتی به بازسازی، نوسازی و نگهداری زیرساخت‌های شهرک‌های صنعتی در ردیف مستقلی در بخش مصارف اختصاص یابد.
صادرات
در پیمان‌سپاری ارزی درباره صادرات محصولات کشاورزی، فرش و صنایع‌دستی، خدمات فنی و مهندسی و محصولات دانش‌بنیان ممنوع است. بانک مرکزی موظف است سازوکارهای لازم را برای تضمین ورود ارزهای کلیه صادرکنندگان به چرخه اقتصادی کشور، متناسب با سیاست ارزی و سیاست تجاری کشور، طراحی و اجرا کند. به‌منظور حمایت از صادرات و هدفمندسازی عوارض اخذشده از صنایع مختلف، وجوه اخذ شده از محل عوارض صادراتی به ردیف بودجه‌ای ... واریز می‌شود. محل هزینه کرد این منابع به‌موجب ردیف هزینه‌ای ... برای حمایت و ایجاد ارزش افزوده در همان صنعت و شهرک‌های صنعتی صرف می‌گردد.-سهمی از محل درآمدهای شرکت سهامی نمایشگاه‌های بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یارانه و مشوق حضور در نمایشگاه‌های بزرگ دنیا به بخش‌های مرتبط صادراتی اختصاص یابد. به‌منظور توسعه بازارهای صادراتی و گشایش بازارهای دوردست، مشوق‌های هدفمندی در حوزه حمل بار صادراتی تعیین می‌شود. شرکت‌های صادرکننده خدمات فنی و مهندسی می‌توانند به میزان ارزی که در بانک‌های کشور و صرافی‌های مجاز مورد تأیید بانک مرکزی، تبدیل به ریال نموده‌اند، به همان نرخ تعهدات ارزی خود (در برابر بانک‌ها و یا منابع وام‌دهنده) تسویه نمایند. تعهدات ارزی فوق شامل کلیه تعهدات ضامنین و ضمانت‌نامه‌های صادره نیز می‌گردد.تبصره-آیین‌نامه اجرایی این بند، به پیشنهاد بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و با همکاری وزارت امور اقتصاد و دارایی و اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، ظرف یک ماه از ابلاغ این قانون، می‌باید به تصویب هیأت وزیران برسد.

تهاتر بدهی
دولت، شرکت‌های دولتی و سازمان‌های دولتی از طریق اسناد تسویه خزانه، بدهی‌های قطعی خود به اشخاص حقیقی و حقوقی خصوصی و تعاونی خصوصی و مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی (شهرداری‌ها) که در چهارچوب قوانین و مقررات تا پایان سال 1402 ایجاد شده با مطالبات قطعی معوق دولت از اشخاص مزبور تا مبلغ پنجاه هزار میلیارد ریال به صورت جمعی- خرجی تسویه کند. مطالبات قطعی دولت از اشخاص فوق‌الذکر که در اجرای بند «پ» ماده (۲) قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور به شرکت‌های دولتی منتقل شده با بدهی دولت به شرکت‌های مذکور و مطالبات اشخاص حقیقی و حقوقی (تعاونی و خصوصی) از دولت بابت طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای با بدهی اشخاص یاد شده به بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی سازمان امور مالیاتی و سازمان تأمین اجتماعی و گمرک از طریق تسویه بدهی‌های بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی به دولت به وسیله این اسناد قابل تسویه است.

محدودیت های گازی برای صنایع و پتروشیمی ها آغاز شد

گروه مسکن و انرژی: در شرایطی که در سالهای قبل با بروز سرما و برندگی ها محدودیت های گازی صنایع و فعالان اقتصادی و تجاری آغاز می شد، امکسال بر اساس اعلام فعالان اقتصادی و صنفی این محدودیت ا بسیار زودتر آغاز شده است. پیش بینی‌ها حاکی از آن است که در سال جاری ناترازی ۳۰۰ میلیون متر مکعبی را در خوش بینانه ترین حالت ممکن تجربه خواهیم کرد. در هفته اول دومین ماه از پاییز و کاهش چند درجه‌ای هوا محدودیت گازی برای صنایع و پتروشیمی‌ها آغاز شد. ابتدای هفته جاری مدیر عامل شرکت ملی گاز، اعلام کرد: مصرف گاز در بخش خانگی، تجاری و صنایع غیر عمده با توجه به تغییرات آب و هوایی و ورود توده هوای سرد اسکاندیناوی که تاکنون سابقه نداشته است، امروز به بالاترین حجم خود نسبت به مدت مشابه پارسال، یعنی ۴۰۵ میلیون مترمکعب در روز رسید. وی ادامه داد: بر اساس آمار موجود، هیچ سالی در هفته نخست آبان‌، این حجم مصرف را تجربه نکردیم، ضمن آنکه با وجود پیش‌بینی هواشناسی درباره برودت هوا، باز هم با اختلاف ۲ تا ۳ درجه سردتر، پیش‌بینی مصارف گاز به‌ویژه در بخش خانگی، تجاری و صنایع غیر عمده بسیار متفاوت شده است. معاون وزیر نفت در امور گاز با تأکید بر حفظ پایدار جریان گاز در همه بخش‌ها، به‌ویژه بخش خانگی گفت: از ابتدای آبان و با ورود جبهه هوای سرد به کشور، در ۱۱ استان شمالی شاهد کاهش حدود ۱۲ درجه‌ای دما هستیم و این اتفاق بی‌سابقه در این زمان از سال، سبب افزایش مصرف گاز شده است. برای مقابله با ناترازی های گاز، یکی از راهکارهایی که می‌تواند به عنوان یک عامل بازدارنده به کار گرفته شود، سیاست‌های قیمتی است؛ این موضوع به اندازه‌ای حائز اهمیت است که اخیراً رضا نوشادی مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز گفته است سال گذشته ۴ همت از ۸ همت درآمد شرکت ملی گاز از محل گاز خانگی و تجاری به مردم پاداش صرفه‌جویی داده شد، اما از سوی دیگر از پرمصرف‌ها، حداقل دهک‌های ۸ تا ۱۰ جامعه هم انتظار می‌رود که قیمت واقعی گاز را بپردازند.
به گزارش گروه مسکن و انرژی از مهر نوشادی با بیان اینکه باید برای بدمصرف‌ها قیمت گاز را واقعی کنیم و حتی صنایع نیز قیمت واقعی گاز را پرداخت کنند، گفت: اکنون صنایعی مثل فولاد، سیمان و یا پتروشیمی درآمد بالایی دارند بنابراین باید قیمت واقعی گاز را بپردازند، زمانی فولاد و پتروشیمی به گاز ۱۷ سنتی معترض بودند و آن را تا متر مکعبی ۱۳ سنت، ۱۰ سنت و در نهایت ۷ سنت رساندند و اکنون بهای گاز ۵ هزار تومان در هر متر مکعب است و این در حالی است که شرکت ملی گاز از هر کدام از این صنایع هزاران میلیارد تومان طلبکار است که پرداخت نمی‌کنند.
احوال ناخوش پتروشیمی ها
احمد مهدوی ابهری دبیر کل انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی در رابطه با محدودیت گاز پتروشیمی‌ها می‌گوید: سرمای زود هنگام در برخی از استان‌ها و با توجه به اینکه در ماه آبان هستیم موجب ایجاد محدودیت برای شرکت‌های پتروشیمی شده است. به دلیل برودت هوا محدودیت‌های گازی برای ما آغاز شده است و برخی از پتروشیمی‌ها کاملاً از مدار خارج شده اند و برخی تنها با یک فاز مشغول به فعالیت هستند. مهدوی ابهری با اشاره به آغاز زود هنگام محدودیت‌ها ی گازی خاطر نشان کرد: در چنین شرایطی به نظر می‌رسد عدم النفع ما بیشتر از سال گذشته باشد به طوری که سال گذشته ۷۵۰ میلیون دلار عدم النفع داشتیم و بخش اعظمی از صادرات و ارزآوری کاهش پیدا کرد و امسال هم این عدم النفع بیشتر می‌شود.
به گفته وی متأسفانه ما باید زود تر فکری به حال این مسئله می‌کردیم و در در مواردی نظیر صرفه جویی، واردات از همسایگان و..... صورت می‌گرفت و صرفه جویی آنطور که باید انجام نشد به همین علت پتروشیمی‌ها در حال زیان هستند؛ مخصوصاً پتروشیمی‌هایی که از خوراک گاز استفاده می‌کنند. ما برای جلوگیری از قطعی گاز در میادین گازی سرمایه گذاری کردیم و امیدواریم با چنین اقدامی دیگر شاهد کمبود گاز در واحدهای پتروشیمی نباشیم.

شبکه یورونیوز در مطلبی با اشاره به نزدیک‌شدن به زمان برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، نوشت: مقامات اتحادیه اروپا از پیروزی «دونالد ترامپ» و تحقق وعده‌های این نامزد حزب جمهوری‌خواه مبنی بر قطع کمک‌ها به اوکراین هراس فراوان دارند. نتایج نظرسنجی‌ها در کشورهای آن سوی آتلانتیک نشان می‌دهد که بسیاری از سیاست‌های اتحادیه اروپا از جریان‌های تجاری و یارانه‌های صنعتی گرفته تا نظارت دیجیتال ممکن است در نتیجه این انتخابات تغییر کند. یورونیوز در عین حال تاکید می‌کند که هیچ یک از این موضوعات به اندازه جنگ جاری میان روسیه و اوکراین نگرانی به وجود نیاورده است؛ نبردی که از دیدگاه این رسانه، هرگونه تغییر در سیاست کاخ سفید می‌تواند بر نتیجه میدان جنگ اثرگذار باشد. نویسنده در ادامه، نگرانی عمیق سران اتحادیه اروپا را ناشی از اظهارات نامزد حزب جمهوری‌خواه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا می داند که همواره بر قطع کمک ها به اوکراین تاکید کرده است. یورونیوز یادآور شده است: در حالی که کنگره آمریکا در اوایل سال جاری میلادی بر سر بسته ۶۰ میلیارد دلاری به اوکراین مذاکره می‌کرد، ترامپ تلاش داشت از طریق راه‌های نفوذ خود، بر ساختار این بسته نظامی فشار آورده و آن را به نوعی وام تغییر دهد. وی در همان زمان در اظهاراتی به صراحت گفت: ما هرگز نباید بدون امید به بازپرداخت پول بدهیم. ایالات متحده آمریکا دیگر نباید «احمق» باشد. رئیس جمهوری سابق آمریکا بعدها و پس از تصویب این بسته در یکی از گردهمایی های انتخاباتی در ماه ژوئن (خرداد)، «ولودمیر زلنسکی رئیس‌جمهوری اوکراین را بزرگترین تاجر در عمر خود توصیف کرد». و سپس با اشاره به کمک تصویب شده، افزود: «او (زلنسکی) هربار که به کشور ما می آید با ۶۰ میلیارد دلار باز می‌گردد». ترامپ سپس در میان تشویق جمعیت تاکید کرد که این موضوع را پس از پیروزی به عنوان رئیس‌جمهوری منتخب حل خواهد کرد. نامزد حزب جمهوری خواه یک ماه بعد و در دیدار با ویکتور اوربان نخست‌وزیر مجارستان به عنوان یکی از مخالفان اروپایی کمک به کی‌یف، گفت که در جنگ اوکراین و روسیه حتی یک پنی هم پرداخت نمی‌کند. وی افزود: اینگونه جنگ پایان می یابد، زیرا اوکراین نمی تواند روی پای خود بایستد.» پس از این دیدار، اوربان نیز در نامه‌ای به سران اتحادیه اروپا، با لحنی تحقیرآمیز ضمن تاکید بر موضع خود، هشدار داد که انتخاب مجدد «احتمالی» ترامپ، پویایی مالی میان آمریکا و اتحادیه اروپا بر سر حمایت از اوکراین را تغییر می دهد». یورونیوز در ادامه خاطرنشان کرده است: آمریکا به عنوان تولید کننده بزرگ تجهیزات نظامی در سطح جهان، پس از آغاز حمله روسیه، اولویت را ارائه تسلیحات پیشرفته مورد نیاز کی‌یف برای عقب راندن مسکو قرار داد و تاکنون بیش از ۶۴ میلیارد دلار (۵۹ میلیارد یورو) کمک نظامی به آن ارائه داده است. بر اساس آمارهای دولتی این کمک‌ها شامل موشک‌های دوربرد «اتکمز» و سامانه‌های دفاع هوایی «پاتریوت» است. کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیز اگرچه کمک‌های نظامی به ارزش ۴۳.۵ میلیارد یورو به اوکراین ارائه کرده اند، اما در عین حال با مشکلات بسیاری در این مسیر دست و پنجه نرم می کنند؛ از جمله رسیدن به هدف یک میلیون گلوله تا مارس ۲۰۲۴ که ناکام ماند و بسته کمک مالی ۶.۶ میلیارد یورویی که مجارستان مانع آن شده است.

وال‌استریت‌ژورنال فاش کرد

رسانه آمریکایی گزارش داد: ایالات متحده، به‌ویژه در طول یک سال جنگ غزه به دلیل حمایت‌های خود از اسرائیل در برابر حملات ایران و متحدانش مجبور به استفاده بیش از حد از موشک‌های رهگیر شده که این، توانایی واشنگتن را برای درگیری در جنگی احتمالی در اقیانوس آرام زیر سوال می‌برد. ایالات متحده به دلیل حمایت‌های نظامی‌اش از رژیم صهیونیستی در حملات آن علیه غزه و همچنین کمک به اوکراین در جنگ با روسیه به تازگی با کمبود در برخی از انواع موشک‌های پدافند هوایی مواجه شده است که پرسش‌هایی را در مورد آمادگی پنتاگون برای پاسخ به جنگ‌های ادامه‌دار در غرب آسیا و اروپا و درگیری احتمالی در اقیانوس آرام ایجاد می‌کند.
موشک‌های رهگیر به سرعت در حال تبدیل شدن به مهم‌ترین تجهیزات نظامی در طول بحران گسترده در غرب آسیا هستند، چراکه رژیم صهیونیستی و سایر متحدان ایالات متحده با تهدید فزاینده‌ای از موشک‌ها و پهپادهای شلیک شده توسط ایران و گروه‌های مقاومت مواجه هستند. این کمبود ممکن است پس از اقدام تنش‌زای صهیونیست‌ها در تعدی به ایران که مقامات آمریکایی نگرانند موج دیگری از حملات را علیه سرزمین‌های اشغالی جرقه بزند، حتی اهمیت بیشتری پیدا کرده است. به نوشته وال استریت ژورنال، در واقع، تعداد زیاد موشک‌های رهگیر مورد استفاده برای هدف قرار دادن موشک‌ها و پهپادها در غرب آسیا نگرانی‌ها را در مورد آمادگی نظامی ایالات متحده، به‌ویژه در منطقه اقیانوس آرام افزایش داده است.
موشک‌های «استاندارد» که معمولاً از کشتی پرتاب می‌شوند و انواع مختلفی دارند، از رایج‌ترین موشک‌های رهگیری هستند که ایالات متحده برای دفاع از اسرائیل در برابر حملات موشکی ایران استفاده کرده و برای توقف حملات انصارالله یمن به کشتی‌های غربی در دریای سرخ نیز حیاتی است. به گفته مقامات آمریکایی، این کشور از زمان آغاز جنگ غزه دست کم ۱۰۰ موشک استاندارد در غرب آسیا پرتاب کرده است. وال استریت ژورنال ادامه داد: وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) هرگز آمار ذخایر نظامی خود را فاش نمی‌کند اما استفاده زیاد از ذخیره محدود موشک‌های رهگیر، نگرانی‌ها را در مورد توانایی ایالات متحده و متحدانش برای همگام شدن با تقاضای بالا و غیرمنتظره ایجاد شده به دلیل جنگ‌های خاورمیانه و اوکراین افزایش داده است. به گفته تحلیلگران و مقامات، پنتاگون نگران است که قبل از اینکه بتواند انبارهای خود را جایگزین کند، با کمبود مواجه شود و این، ایالات متحده را در یک درگیری احتمالی در اقیانوس آرام آسیب‌پذیر می‌کند. از طرفی دیگر، افزایش تولید تسلیحات برای پنتاگون دشوار بوده است، زیرا اغلب مستلزم آن است که شرکت‌ها خطوط تولید جدید باز کنند، امکانات را گسترش دهند و کارگران بیشتری را استخدام کنند. این شرکت‌ها معمولا تمایلی به سرمایه‌گذاری در افزایش تولید بدون اینکه اطمینان یابند پنتاگون متعهد به خرید در سطوح افزایش یافته در بلندمدت است، ندارند. نگرانی در مورد کمبود موشک‌های رهگیر باعث شده است که مقامات ارشد پنتاگون به دنبال فناوری‌های جایگزین، از جمله استفاده از شرکت‌های جدیدتر برای کمک به افزایش تولید انواع جدید موشک‌های پدافند هوایی باشند. این در حالی است که به گفته تحلیلگران و مقامات دفاعی ایالات متحده، این کشور در سال‌های اخیر ذخایر موشک‌های رهگیر خود را گسترش داده بود اما واشنگتن طی هر ماه درگیرهای در خاورمیانه، ده‌ها موشک پرتاب کرده است و ظرفیت تولید نمی‌تواند با آن همگام شود.