گروه سیاسی: رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز در دیدار هزاران نفر از دانش‌آموزان و دانشجویان با تبیین علل اساسی مبارزه‌ی حداقل ۷۰ ساله ملت ایران با ظلم و زیاده‌خواهی‌های آمریکا، تأکید کردند: مقابله اسلامی، ملی، عقلانی، خردمندانه و انسانی ملت ایران با استکبار آمریکا که منطبق با قوانین بین‌المللی است، با نقشه‌راه صحیح و بدون غفلت یا تعلل ادامه خواهد یافت و در این مسیر پیروزمندانه، رژیم صهیونیستی و آمریکا در قبال هر اقدام ضدّ ملت ایران، قطعاً پاسخ دندان‌شکنی خواهند گرفت.
به گزارش «تجارت»، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در ابتدای سخنانشان با اشاره به پیشنهاد یکی از دانشجویان در زمینه چگونگی مقابله با استکبار، گفتند: همه بدانند در این مبارزه، هر اقدام لازم نظامی، تسلیحاتی و سیاسی برای آمادگی ملت ایران، انجام خواهد شد و مسئولان هم‌اکنون نیز مشغول اینگونه کارها هستند. ایشان افزودند: حرکت کلی ملت و مسئولان در مقابله با استکبار جهانی و دستگاه جنایتکار حاکم بر نظم جهانی کنونی، حرکتی منطقی و منطبق با دین و شرع و اخلاق و قوانین بین‌المللی است و ملت و مسئولان در این جهت هیچگونه تعلل و کوتاهی نخواهند کرد.
مبارزه ملت ایران با استکبار را امری دائم و مستمر است
رهبر انقلاب، مبارزه ملت ایران با استکبار را امری دائم، مستمر و در متن زندگی ملت خواندند و گفتند: نامگذاری یک روز به نام روز ملی مبارزه با استکبار جهانی، در واقع برای فراموش نشدن این مبارزه تاریخی است؛ بخصوص اینکه دست‌هایی در کار است که در حرکت شجاعانه و آگاهانه ملت برای ایستادگی و مبارزه با آمریکا و عواملش در منطقه، تردید ایجاد و سپس این مقابله را انکار کنند. ایشان با اشاره به تلاش برخی برای ایجاد شبهه در حقانیت مسئله تسخیر لانه جاسوسی، گفتند: بعضی می‌گویند سفارت آمریکا هم مثل سفارت‌خانه همه کشورها، محل تحرکات دیپلماتیک و جمع‌آوری اطلاعات بوده است؛ پس چرا تسخیر شد؟ حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با ردّ این شبهه، تأکید کردند: سفارت آمریکا در تهران، همانگونه که اسناد بدست آمده از آن تأیید می‌کند، ستاد برنامه‌ریزی برای تحریک و ساماندهی ضدانقلاب و تفاله‌های ساواک شاه، ایجاد اختلاف، تحریک قومیت‌ها، کودتا، تهدید جان امام خمینی(ره) و نابودی انقلاب بود و این واقعیت حتی اگر برخی از عاملان آن حادثه دچار تردید شده باشند، تغییر نمی‌کند. رهبر انقلاب اسناد کشف‌شده در لانه جاسوسی را بسیار مهم و روشنگر برشمردند و افزودند: جوانان کتاب‌های اسناد لانه و مدارک دیگر را مطالعه کنند تا از حقیقت تبدیل سفارت آمریکا به مرکز شبکه‌سازی و توطئه علیه انقلاب، بیشتر آگاه شوند.
تسخیر لانه جاسوسی یک نقطه عطف تاریخی و فراموش ناشدنی بود
ایشان تسخیر لانه جاسوسی را به علت روشن شدن ماهیت حقیقی سفارت آمریکا، یک نقطه عطف و یک حادثه تاریخی و فراموش ناشدنی خواندند و افزودند: به همین علت بود که امام با آن دید نافذ، حرکت دانشجویان را تأیید کردند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در پاسخ به سوالی اساسی درباره علت مبارزه ملت ایران با استکبار جهانی، گفتند: بدون تردید این مقابله ناشی از سلطه‌گری ظالمانه و وقیحانه دولت آمریکا بر ملت عزیز و ایران ما بوده است. ایشان با اشاره به برخی تاریخ‌نویسان منحرف که تسخیر لانه جاسوسی را نقطه آغاز رویارویی ملت ایران و آمریکا می‌نامند، افزودند: این یک دروغ است و این مقابله، حداقل به ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ برمی‌گردد؛ زیرا آمریکایی‌ها در آن تاریخ با خیانت به حسن اعتماد ساده‌لوحانه دولت مصدق، آن حکومت ملی و مردمی را با کودتایی خونین سرنگون و حکومت ظالمانه شاه را دوباره برقرار کردند. رهبر انقلاب جوانان را به مطالعه درباره ماجراهای نهضت ملی و کودتای ۲۸ مرداد و اهل تحقیق را به تولید آثاری در این زمینه توصیه کردند و افزودند: اینها نقاط عطف تاریخ ملت ایران است و باید به خوبی تبیین شوند. ایشان، ایجاد ساواک و آموزش شیوه‌های شکنجه‌های وحشتناک به بازجویان آن، حضور ده‌ها هزار مستشار مفت‌خور آمریکایی برای دخالت در امور ارتش و دولت و نفوذ و جاسوسی را از دیگر اقدامات ضدایرانیِ آمریکایی‌ها برشمردند و گفتند: همه این اقدامات برای تحقیر ملت و تسلط بر ایران صورت می‌گرفت.
مبارزه ملت ایران در برابر آمریکا پیروز خواهد شد
رهبر انقلاب با اشاره به کمک‌های رژیم خبیث پهلوی به رژیم صهیونیستی، افزودند: پهلوی با هدایت آمریکا و تأمین نفت و دیگر پشتیبانی‌ها، در خیانتی فراموش ناشدنی، رژیم غاصب را تقویت می‌کرد؛ آن هم در حالیکه اغلب دولت‌های منطقه با رژیم صهیونیستی قطع رابطه کرده بودند. ایشان گفتند: متأسفانه امروز هم برخی دولت‌ها بی‌اعتنا به جنایات بسیار فجیع رژیم صهیونیستی در غزه و لبنان، به این دشمن خونخوار کمک اقتصادی و حتی نظامی می‌کنند. رهبر انقلاب مقابله ملت ایران با استکباررا برخاسته از تعالیم اسلام و یک فریضه خواندند و افزودند: مقابله با سلطه اقتصادی، نظامی، فرهنگی و تحقیرآمیز زورگویان جهانی ادامه خواهد داشت. رهبر انقلاب، تردیدافکنی برخی افراد در خصوص امکان مقابله با نظام پیشرفته، قوی و مسلطی همچون آمریکا را با توجه به تجربه موفق ۴۶ سال اخیر ملت ایران، صحیح ندانستند و گفتند: ملت ایران تا امروز در این مبارزه قطعاً موفق شده است که یک نشانه آن توانایی در تضعیف قدرت آمریکا است که با هیبت و تشر خود ملتها را می‌ترساند و به عقب‌نشینی وادار می‌کرد. ایشان بیانیه تعداد زیادی از انجمن‌های علمی دانشجویان آمریکا علیه فرهنگ و تمدن غرب و اقدامات آمریکا و دفاع آنها از کشورها و ملتهای مظلوم را نشانه‌ای دیگر از موفقیت و پیشروی حرکت مقابله با استکبار خواندند و افزودند: این مبارزه روز به روز شدت خواهد یافت و ملت ایران و ملتهای مظلوم و جبهه مقاومت نیز قطعاً پیشرفت خواهند کرد.حضرت آیت‌الله خامنه‌ای جنایات فجیع رژیم صهیونیستی در غزه و کشتار ۵۰ هزار تن که اکثر آنان زنان و کودکان هستند و فجایع کنونی در لبنان را که همگی با پشتیبانی و مشارکت وقیحانه و صریح تسلیحاتی و سیاسی آمریکا در حال انجام است، باعث رسوایی ادعاهای حقوق بشری آنها خواندند و گفتند: مبارزه با استکبار، مبارزه‌ای عقلانی، خردمندانه و منطبق با منطق بین‌المللی است.
هیچ حرکتی از سوی دشمن، بدون پاسخ نخواهد ماند
ایشان با انتقاد از افرادی که به دنبال غیرمنطقی نشان دادن حرکت ملت ایران در مقابل استکبار هستند، افزودند: این افراد را متهم به خیانت نمی‌کنیم اما وقتی این حرکت صحیح، عقلایی و منطبق بر منطق بین‌المللی را غیرعقلایی جلوه می‌دهند، حداقلش این است که کوته‌بین و کوته‌نظر هستند. رهبر انقلاب عزیز بودن ملت ایران در افکار عمومی دنیا را با وجود تلاش‌های گسترده دستگاههای رسانه‌ای نظام سلطه، نشانه‌ای از اثرگذاری مبارزه موفق و منطقی جمهوری اسلامی دانستند و گفتند: اینکه پس از عملیات وعده صادق، مردم در خیابان‌های کشورهای مختلف شادی می‌کنند یعنی حرکت ملت ایران، مورد قبول منطق بین‌المللی و البته منطق اسلامی و قرآنی است. ایشان استمرار این حرکت اصولی را بر اساس نقشه‌ای صحیح، ضروری خواندند و افزودند: استمرار این حرکت در گرو پیشرفت علمی و فناوری و برخورداری از نقشه راه است که جوانان عزیز در سراسر کشور می‌توانند با تقویت فکری و علمی کشور به آن کمک کنند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر اینکه مسئولان و دست‌اندرکاران با امکانات موجود در حال تلاش همه‌جانبه هستند و به هیچ وجه کوتاه نمی‌آیند، گفتند: مطمئن باشید هیچ حرکت دشمن از جانب کسانی که به عنوان نماینده ملت ایران در حال تلاش برای مقابله با آن هستند، بی‌پاسخ گذاشته نمی‌شود و فراموش نخواهد شد و دشمنان چه رژیم صیهونیستی و چه ایالات متحده آمریکا در خصوص آنچه در قبال ملت ایران و جبهه مقاومت انجام می‌دهند، قطعاً پاسخ دندان‌شکنی دریافت خواهند کرد.
جبهه مقاومت قطعاً دشمن را شکست خواهد داد
ایشان جنایات کنونی رژیم اشغالگر با کمک و دخالت و مشارکت آمریکا را باعث رنگ باختن کامل ادعاهای فریبکارانه «حقوق بشر آمریکایی» دانستند و افزودند: دنیا امروز متوجه شده است که مدعیان جنایتکار حقوق بشر که انسان‌های بزرگی همچون نصرالله، هنیه و سلیمانی را تروریست می‌نامند، خودشان باند تروریستی و باند جنایتکار هستند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای وظیفه ملت ها در برابر این حجم از جنایت و فریبکاری را ایجاد حرکتی عمومی خواندند و گفتند: شما جوانان و دانش‌آموزان و دانشجویان باید با ارتباط و تماس با جوانان کشورهای اسلامی و منطقه و فراتر از منطقه، حقایق را برای آنها روشن و یادآوری کنید که باید حرکت عمومی و عظیمی علیه استکبار ایجاد شود. رهبر انقلاب اسلامی در پایان خاطرنشان کردند: به توفیق الهی، با این حرکت اسلامی و انسانی، ملت ایران و جبهه مقاومت جایگاه خود را در دنیا پیدا خواهد کرد و قطعاً دشمن را شکست خواهد داد.
کامران ندری
کارشناس اقتصادی
دولت‌ها هر سال حقوق کارمندان را کمتر از نرخ تورم افزایش می‌دهند که با تداوم این روند، قدرت خرید افراد به طور پیاپی کاهش پیدا می‌کند و بخش بزرگی از جمعیت زیر خط فقر قرار می‌گیرد. دستمزد واقعی که معادل نسبت دستمزد اسمی به سطح عمومی قیمت‌هاست، طی چند سال گذشته به طور مستمر کاهش پیدا کرده است؛ زیرا نرخ رشد دستمزد اسمی همواره از نرخ تورم کمتر بوده است. بنابراین قدرت خرید کارمندان و مستمری‌بگیران پایین آمده و فقیرتر شده‌اند. دولت‌ها همواره به بهانه اینکه افزایش حقوق کارمندان باعث تشدید تورم می‌شود، این رقم را به اندازه کافی افزایش نمی‌دهند و این رویه در دولت‌های سیزدهم و دوازدهم نیز وجود داشت. اما این سیاست نه‌تنها در اقتصاد ایران بلکه در دیگر اقتصاد کشورهای دیگر نیز جواب نداده است. باید با دقت بیشتری عوامل ایجادکننده تورم در اقتصاد ما مورد توجه قرار گیرد. تداوم وضعیت کنونی باعث می‌شود چند سال آینده چیزی از بخش بزرگی از جمعیت کشور که حقوق‌بگیر هستند باقی نماند. دولت هر سال حقوق کارمندان را کمتر از نرخ تورم افزایش می‌دهد که با این روند قدرت خرید افراد به طور پیاپی کاهش پیدا می‌کند و با تداوم این مسیر، بخش بزرگی از جمعیت زیر خط فقر قرار می‌گیرد. دولت باید طوری برنامه‌ریزی کند که در جبران کافی نبودن افزایش حقوق دستمزدها در سال‌های اخیر، سطح حقوق پرداختی در یک دوره بالاتر از نرخ تورم برود تا بخشی از کاهش قدرت خرید مردم جبران شود. دولت باید متوجه باشد که این مسیر درست نیست و به طور مستمر رفاه اقتصادی مردم را پایین می‌آورد و قدرت خرید آنها را کم می‌کند. این فشار به طبقه حقوق‌بگیر وارد می‌شود و در نهایت به جایی خواهیم رسید که 90 درصد مردم فقیرند و آن 10 درصد آن‌قدر ثروتمند هستند که شکاف به‌وجودآمده را نمی‌توان به‌راحتی اصلاح کرد. شکی در این نیست که ما در مسیر نادرستی هستیم و اگر امسال هم دولت پزشکیان، سیاست دولت‌های قبلی را پیش بگیرد و بگوید به‌ناچار مجبور به افزایش حقوق کارمندان کمتر از نرخ تورم است، باید این چشم‌انداز را به مردم بدهد که در سال‌های آینده نرخ تورم را کاهش می‌دهد و میزان افزایش حقوق را بالاتر از تورم تعیین می‌کند. در سطح کارشناسی، تفاوت زیادی بین دولت آقای پزشکیان و دولت سیزدهم قابل مشاهده نیست و در واقع دولت چهاردهم همان کاری را انجام می‌دهد که دولت آقای رئیسی و قبل از آن انجام می‌دادند و حتی این نگرانی وجود دارد که وضعیت در سال‌های آینده بدتر هم بشود.
گروه اقتصاد کلان: سیاست‌های انقباضی دولت و بانک مرکزی از منظر سیاست پولی و مالی در حدود دو سال اخیر شدت گرفته است. در سال‌های اخیر برای کنترل پایه پولی، دولت به واسطه بانک مرکزی ترازنامه بانک‌ها را فریز کرد بنابراین اعتباردهی بانک‌ها با مشکل مواجه شد. با وجود اینکه سیاست‌های انقباضی باید منجر به افزایش نرخ بهره حقیقی در اقتصاد شود اما از طریق محدودیت کانال اعتبار، صف طولانی برای وام تشکیل شده و در پی افزایش تقاضای پول، نرخ بهره رشد پیدا می‌کند. به گزارش «تجارت»، با توجه به سیاست‌های انقباضی که بانک مرکزی در پیش گرفت، نرخ ارز در حال کنترل بود تا اینکه تنش های نظامی در منطقه باعث افزایش نرخ در هفته اخیر شد. البته این در حالی است که پایین نگه داشتن نرخ ارز منجر به افزایش واردات و کاهش صادرات می‌شود. این اتفاق به زیان شرکت‌های بورسی است. اگر دولت برای تامین درآمد خود در شرکت‌های بورسی دست‌اندازی نکند مشکلی ایجاد نمی شود. با سیاست‌های انقباضی که در ماه‌های اخیر اتخاذ شد ریزش‌های بسیار شدید و وضعیت رکودی تجربه شد و طی این سال‌ها نسبت به بازارهای رقیب و تورم بسیار جا ماند و با تصمیمات خلق‌الساعه، عملا آسیب‌های بسیاری را به بازار سرمایه وارد کرد. رویکرد دولت جدید بر اساس بررسی مواضع دولتمردان تنش‌زدایی از روابط بین‌المللی است. در کنار آن حذف قیمت‌گذاری دستوری و تک نرخی کردن دلار به جز کالاهای اساسی که به آنها یارانه پرداخت می‌شود از برنامه‌های دولت بوده است. این موضوعات موجب شکل‌گیری خوشبینی نسبت به آینده اقتصاد شده است. از سوی دیگر طبق لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ دولت برنامه دارد از محل واگذاری دارایی‌های مالی در قالب اوراق دولتی حدود ۳۳۰هزار میلیارد تومان تامین مالی انجام دهد که در مقایسه با سال قبل رشد نزدیک به ۸۰ درصدی را نشان می‌دهد و به طور متوسط برابر با ماهانه ۲۷.۵همت است. دولت نیازمند منابع جهت بازپرداخت اصل و فرع اوراق سررسید شده است که با توجه به نیمه تعطیل بودن فروردین ماه جهت جلوگیری از انباشت انتشار اوراق به نیمه دوم سال این اقدام به‌نظر منطقی و درست می‌رسد؛ هرچند با درنظرگرفتن شرایط نابسامان بازار پول و بدهی که منجر به بدون مشتری ماندن اوراق و افزایش عرضه در مقابل تقاضای ضعیف می‌شود، ممکن است شاهد بالاتر رفتن متوسط نرخ بهره بدون‌ریسک باشیم.
نگاه کارشناسی
احمد اشتیاقی، کارشناس و تحلیلگر اقتصادی در این باره می گوید: در حال حاضر با توجه به سیاست‌هایی که بانک مرکزی در پیش گرفته که به نوعی انقباضی است و با توجه به کسری بودجه شدیدی هم که هر ساله داریم، می‌خواهند با انتشار اوراق نقدینگی را کنترل کنند. او افزود: به نظر می‌رسد این نرخ گواهی سپرده ۳۰ درصدی هم که سال گذشته بانک‌ها داده‌اند و عملاً این نرخ از سال گذشته تا الان در بازار مورد معامله قرار می‌گیرد به طوری که تامین مالی را به عددهای ۴۰ درصد افزایش داده؛ کما اینکه تامین مالی جمعی و پروژه‌هایی که وجود دارد، اکثرا بین ۳۸ تا ۴۰ درصد نرخ سود دارند ولی اقتصاد ایران در بلند مدت روی نرخ ۲۰ درصد بوده و قاعدتاً در دوره‌هایی مثل سال ۹۲ تا ۹۶ مقدار نرخ سودها بالا رفت و بعد دوباره از ۹۶ تا سال گذشته هم روی عدد ۲۲ درصد بود و بعد از سیاست جدید بانک مرکزی نرخ وارد کانال ۳۰ تا ۴۰ درصدی شده است. اشتیاقی گفت: اینکه اقتصاد ایران به این نرخ عادت می‌کند یا دوام می‌آورد باز می‌گردد به سیاست بانک مرکزی یعنی بانک مرکزی می‌تواند با تغییر سیاست انقباضی به سیاست انبساطی این نرخ را به همان کانال ۲۰ تا ۲۵ درصد بازگرداند. تا زمانی که سیاست انقباضی بانک مرکزی برای کنترل تورم یعنی کنترل رشد نقدینگی در پیش گرفته و کسری بودجه شدیدی که داریم که کسری بودجه هم از طریق انتشار اوراق تامین می‌شود این داستان وجود دارد، مگر اینکه بانک مرکزی سیاست خود را به انبساطی بازگرداند و سازمان برنامه و بودجه هم به جای اینکه با انتشار اوراق کسری بودجه را جبران کند باید بودجه‌ها را مقداری از محل هزینه‌ای کم کند تا بودجه تراز شود. او افزود: حالا فضای تحریمی کشور هم دست و بال بانک مرکزی را برای تغییر این نوع سیاست بسته است و اگر در فضایی که ایجاد می‌شود مثل انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، بتوان فضایی هم برای ما ایجاد شود تا امکان مذاکره باشد و تحریم‌ها برطرف شود، می‌توان امیدوار بود که به کانال ۲۰ تا ۲۵ درصدی بازگشت ولی در غیر این صورت به نظر می‌آید که برای مدتی این نرخ‌ها ماندگار است. معضلی که بازار بورس دارد عدم توجیه پذیری این نرخ است. برای مثال شرکت‌هایی که می‌خواهند با این نرخ تامین مالی شوند و از سویی هم مشمول قیمت گذاری دستوری هستند، به هیچ وجه با این بازه راضی نمی‌شوند. اشتیاقی تصریح کرد: پس اکثر افرادی که حاضر می‌شوند با این نرخ تامین مالی کنند یا از سر ناچاری است یا به نوعی وارد کننده هایی هستند که از رانت دلار نیمایی استفاده می‌کنند. برای تولید کننده‌ای که در بازار ایران تولید می‌کند، از هیچ رانتی استفاده نمی‌کند و از سمتی قیمت‌گذاریشان مشمول قیمت دلار است، به هیچ وجه صرفی ندارد. چیزی که فعلاً مشهود است اینکه بیشتر افرادی که به نوعی فعالیت آنها با واردات دلارهای نیمایی گره خورده می‌توانند از این رانت نیمایی بیشتر استفاده کنند و نه از محل بهره‌وری که ایجاد می‌کنند. وقتی گفته می‌شود حاشیه سود شرکت‌ها از ۲۵ درصد به ۱۲ درصد در بورس کاهش داشته است باید حساب کرد که شرکت می‌تواند بیش از ۴۰ درصد بازدهی از محل فعالیت خود ایجاد کند تا بتواند این تامین مالی را انجام دهد. به طور کلی برای اقتصاد ایران با نرخ تامین مالی بالا سرمایه‌گذاری اصلاً شکل نمی‌گیرد و چون در طول ۴۰ سال گذشته نرخ سود بین ۲۵ درصد بوده و با این نرخ سرمایه‌گذاری هم می‌تواند توجیه‌پذیر باشد. او افزود: تاثیر دیگر هم اینکه باعث می‌شود سرمایه موجودی هم که در حال فعالیت است با زیان مواجه شود و عملاً به تدریج به سمت ورشکستگی سوق داده می‌شود که این مدل تامین مالی به تدریج باعث تجمیع زیان انباشته و به ترتیب ورشکستگی بنگاه‌ها می‌شود.
گروه اقتصاد کلان: یک کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه معتقد است که بر اساس بررسی تکنیکال، شاخص کل بازار سهام در حال حاضر بازار در محدوده حمایتی 1 میلیون و 900 هزار واحد تا 2 میلیون و 56 هزار واحد قرار دارد و تصور اینکه شاخص به کمتر از این محدوده برسد دور از ذهن است. محمد غفوری در گفت و گو با «تجارت» اظهار کرد: در خصوص وضعیت بورس در هفته گذشته و انتظارات برای هفته های آتی باید گفت که معاملات بازار سهام طی هفته گذشته به شکلی رقم خورد که نسبتا شاهد حمایت در بازار بودیم و به نوعی حمایت ها مناسب بود، به طوری که بازار از منظر تکنیکی به بالای سطح 2 میلیون واحد برگشت و هفته معاملاتی را با عدد 2 میلیون 56 هزار واحدی به پایان رساند. او ادامه داد: شاخص کل نشان داده است که به کانال 1 میلیون و 900 هزار واحد تا 2 میلیون واحد خیلی حساس است. تقریبا یکی دو سالی است که بازارساز شاخص کل را در این محدوده ها نگه داشته است و فعلا در همین محدوده یعنی بین 1 میلیون و 900 هزار واحد تا 2 میلیون و 300 هزار واحد در بازار رنج می خورد. البته شاخص کل را نمی توان مبنی تحلیل بازار قرار داد، منتهی نماگر مهمی است که باید بررسی شود. اما هفته معاملاتی که گذشت تقریبا شاهد بهبود نسبی تقاضا در بازار سهام بودیم و می توان گفت حمایت هایی از بازار صورت گرفت. جلساتی توسط سازمان بورس برگزار شد و بسته های حمایتی را برای بازار سهام در نظر گرفتند و تزریق کردند که باعث شد کمی بازار به تعادل برسد. اما چشم اندازی که می توان برای هفته پیش رو داشت این است که ما انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را داریم که بر اقتصاد جهانی به صورت کلی تاثیرگذار خواهد بود و همین طور اقتصاد ایران با توجه به تنش ها و درگیری هایی که وجود داشته این است که مشخص شدن رئیس جمهور در آمریکا تاثیر زیادی بر چشم انداز اقتصاد ایران در آینده موثر است. بنابراین اگر به سمت انتخاب جمهوری خواه ها برویم انتظارات تورمی تشدید خواهد شد. گرچه بازارهای جهانی در چند هفته گذشته آمدن جمهوری خواهان را پیش بینی کردند. در این راستا مشاهده کردیم که بیت کوین در بازار کریپتو کارنسی به سقف جدیدی رسید و یا بازار جهانی هم با چاشنی سیاست انبساطی و چشم انداز کاهش نرخ بهره چشم انداز مثبتی از خود نشان دادند و کامودیتی ها وضعیت خوبی پیدا کرد و طلا هم شرایط مطلوبی را تجربه کرد. این کارشناس و تحلیلگر بورس تصریح کرد: بنابراین چشم اندازها به سمت آمدن جمهوری خوهان است. اما بازار سرمایه چه خواهد شد؟ در دوره قبلی انتخابات ریاست جمهوری آمریکا زمانی که پیش بینی ها به سمت انتخاب ترامپ بود بازار سرمایه در یک روز واکنش خیلی مثبتی ثبت کرد که ورود پول خیلی سنگینی رقم خورد که انتظارات به سمت تشدید شرایط تورمی می رفت و ما شاهد خروج پول سنگین از درآمد ثابت ها بودیم. اگر به سمتی برویم که آمدن ترامپ قطعی بشود ممکن است بازار سرمایه هم با وجود اینکه از نظر قیمتی به سطح خوبی رسیده است اما در بازار سرمایه ایران تعادلی وجود ندارد یعنی قیمت ها همیشه در یک خوشبینی و بدبینی شدید نوسان می کند.
پردرآمدها از گرفتن یارانه نقدی حذف می شوند
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: برای حذف افراد پردرآمد از یارانه‌های نقدی یک آئین‌نامه هفته قبل در دولت مطرح و بررسی شد و به تصویب رسید که هفته جاری ابلاغ می‌شود. به گزارش مهر احمد میدری, وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی طی گفتگویی در پاسخ به این سوال که آیا در لایحه بودجه سال آینده هم مطلبی برای حذف افراد پردرآمد از یارانه‌ها و پرداخت یارانه بیشتر به نیازمندان، دیده شده است، گفت: خیر، چیزی در لایحه بودجه نیامده است. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: برای حذف افراد پردرآمد از یارانه‌های نقدی یک آئین‌نامه هفته قبل در دولت مطرح و بررسی شد و به تصویب رسید که هفته جاری ابلاغ می‌شود. میدری همچنین در مورد اجرای کالابرگ الکترونیکی نیز بیان داشت، سال قبل مبلغی برای کالابرگ در بودجه دیده نشد، در لایحه بودجه ۱۴۰۴ هم اعتباری برای کالابرگ دیده نشده است. یارانه نقدی که نخستین مرحله واریز آن در آذر ۱۳۸۹ اجرا شد، در زمان حاضر به یک دغدغه برای دولت‌ها تبدیل شده است و تاکنون دولت‌های مختلف با طرح و ایده‌های گوناگون سعی کرده‌اند آن را اجرا کنند. دولت‌ها گاه با هدف ایجاد عدالت در واریز یارانه‌ها و از بین بردن ناترازی بودجه هدفمندی، تغییراتی در مبلغ یارانه و فهرست افراد مشمول دریافت آن ایجاد کرده‌اند اما همچنان نه مشکل ناترازی رفع شده است و نه می‌توان مطمئن بود که عدالت در خصوص واریز یارانه‌ها به‌طورکامل در حال پیاده شدن است.
هدف‌گذاری برای صادرات یک سوم پسته کشور
وزیر کشاورزی خبر داد: با ظرفیت‌های موجود در کشور صادرات یک میلیارد دلار پسته هدف‌گذاری شده است. غلامرضا نوری قزلجه در یازدهمین دوره جشنواره ملی پسته ایران - دامغان به میزبانی دانشگاه دامغان از هدف‌گذاری صادرات یک میلیارد دلار پسته در کشور خبر داد و بیان کرد کی از راهبردهای مهم وزارت جهاد کشاورزی برای تحقق این امر ارتقای بهره‌وری است. وی با بیان اینکه اصلاح ارقام پسته دیگر راهبردی است که برای افزایش صادرات این محصول در دستور کار قرار دارد افزود: استفاده از سیستم‌های نوین آبیاری دیگر اقدامی است که برای افزایش صادرات پسته برنامه‌ریزی شده است. وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به ظرفیت‌های تولیدی پسته در شهرستان دامغان گفت: مسئولان محلی برای جذب سرمایه‌گذار به خصوص در عرصه فراوری اقدام کنند. نوری پسته کاری را یک فرهنگ ارزشمند تولیدی در شهرستان دامغان دانست و افزود: پسته تولیدی در این شهرستان دارای ویژگی‌های کیفی بسیار مناسبی است. وی بیان کرد: طبق اعلام سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان تولید پسته در شهرستان دامغان با رشد ۳۳ درصدی روبرو بوده و این جز در سایه جهاد پسته کاران این شهرستان و همراهی مسئولان میسر نمی‌شود.
گروه صنعت و تجارت: گزارشی که از سوی انجمن ملی تولیدکنندگان فولاد منتشر شده است نشان می‌دهد که ارزبری ناشی از واردات زنجیره آهن با وجود اینکه از منظر وزنی کاهش داشته، در شش ماهه ابتدایی سال جاری با رشد همراه شده است؛ در واقع بررسی آمار صادرات و واردات زنجیره آهن و فولاد کشور در نیمه نخست امسال و مقایسه آن با عملکرد مدت مشابه سال گذشته نشان می‌دهد که صادرات این زنجیره با افت دو درصدی به لحاظ وزنی و با افت ۱۶ درصدی ارزش صادرات مواجه بوده است. همچنین میزان محصولات فولادی صادرشده در ۶ ماه نخست سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل، از لحاظ وزنی ۱۳درصد و از نظر ارزشی نیز ۱۴درصد با کاهش همراه شود.
اما علت کاهش صادرات فولاد چه بود؟ کارشناسان و تحلیلگران از دو عامل به عنوان مهم‌ترین علت کاهش صادرات فولاد یاد می‌کنند؛ اول، محدویت انرژی در نیمه نخست سال و دیگری مسئله بازگشت ارز صادراتی بوده است. طبق برآوردها در شش ماهه ابتدایی سال جاری، صنایع به طور کلی رقمی بین 5 تا 6 میلیارد دلار عدم‌النفع داشته‌اند. فولادی‌ها هنوز از شوک قطعی برق در نیمه نخست سال رها نشده؛ قطعی گاز آنها آغاز شد و فرصت سه ماهه پاییز برای جبران بخشی از تولید را از دست دادند. چندی روز گذشته حامد خواجوی، مدیرعامل شرکت ملی گاز استان یزد طی نامه‌ای با عنوان «ابلاغ محدودیت مصرف گاز صنایع فولادی» آغاز محدودیت گازی صنایع را به واحدهای صنعتی ابلاغ کرد. همچنین احمد مهدوی ابهری دبیر کل انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی در رابطه با محدودیت گاز پتروشیمی‌ها به مهر گفته بود: سرمای زود هنگام در برخی از استان‌ها و با توجه به اینکه در ماه آبان هستیم موجب ایجاد محدودیت برای شرکت‌های پتروشیمی شده است. به دلیل برودت هوا محدودیت‌های گازی برای ما آغاز شده است و برخی از پتروشیمی‌ها کاملاً از مدار خارج شده اند و برخی تنها با یک فاز مشغول به فعالیت هستند.
آمار تولید زنجیره فولاد کشور در نیمه نخست سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که اعمال محدودیت‌های برق صنایع، تاثیری فراتر از انتظار بر روند تولید فولادسازان گذاشته و زیان زیادی را متحمل این صنعت و اقتصاد کشور کرده است و ادامه این روند در فصل سرد سال با قطعی گاز قطعا رکورد دیگری را در کاهش صادرات رقم خواهد زد.
کارنامه فولادی‌ها در شش ماهه نخست سال
در نیمه نخست امسال ۳ میلیارد و ۹۱ میلیون صادرات فولاد داشتیم که نسبت به مدت مشابه پارسال افت ۱۶ درصدی (۵۸۵ میلیون دلار) را نشان می دهد. بررسی وضعیت صادرات زنجیره آهن و فولاد از ابتدای سال جاری تا پایان شهریور ماه نشان می‌دهد که در این مدت در مجموع ١٣ میلیون و ٨٩٧ هزار تن به ارزش ۳ میلیارد و ۹۱ میلیون دلار محصولات فولادی صادر شده که نسبت به نیمه نخست پارسال که ۱۴ میلیون و ١٢٢ هزار تن به ارزش سه میلیارد و ۶٧۶ میلیون دلار بود، از نظر وزنی دو درصد و از نظر ارزش ۱۶ درصد کاهش یافته است.
بر این اساس، در نیمه نخست امسال یک میلیون و ٧٢٩ هزار تن مقاطع طویل فولادی به ارزش ۸۳۰ میلیون دلار صادر شده که نسبت به مدت مشابه پارسال از نظر وزنی ٣٢ درصد و از نظر ارزشی ٢٢ درصد افزایش یافته است. همچنین در این مدت ۵٢ هزار تن مقاطع طویل فولادی به ارزش ۴۹ میلیون دلار وارد کشور شده که از حیث وزن ۷ درصد کاهش اما از حیث ارزش ۱۰ درصد افزایش یافته است. در این بازه زمانی ١٧٠ هزار تن به ارزش ١١٣ میلیون دلار صادرات مقاطع تخت فولادی داشتیم که حجم صادراتی این مقاطع ٢۶ درصد وزنی و همچنین ٢۵ درصد ارزشی کاهش یافته است. ٧٠۵ هزار تن به ارزش ٧٢١ میلیون دلار نیز از این محصول وارد کشور شده که از نظر وزنی دو درصد کاهش اما از نظر ارزش ١٣ درصد افزایش یافته است. صادرات محصولات فولادی در ۶ ماهه نخست امسال یک میلیون و ٨٩٩ هزار تن به ارزش ٩۴٣ میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه پارسال حجم صادراتی ٢۴ درصد و ارزآوری ١٣ درصد افزایش یافته است. همچنین ٧۵٧ هزار تن به ارزش ٧٧٠ میلیون دلار محصولات فولادی طی شش ماهه ابتدایی امسال وارد کشور شده که به لحاظ وزنی ۲ درصد کاهش رخ داده اما از نظر ارزبری شاهد رشد ۱۳ درصدی هستیم.
از ابتدای سال جاری تا پایان شهریور ماه، دو میلیون و ٧٧۴ هزار تن فولاد میانی به ارزش یک میلیارد و ٣٠٧ میلیون دلار صادر شده است که نسبت به ۶ ماهه پارسال از نظر وزنی ٢۵ درصد و از نظر ارزشی ٢٩ درصد کاهش یافته است. ٣٢٠٠ تن به ارزش یک میلیون و ٩٠٠ هزار دلار نیز از این محصول طی نیمه نخست امسال واردات داشتیم که ٩۵ درصد رشد وزنی و ٣۵ درصد افزایش ارزبری اتفاق افتاده است. صادرات آهن اسفنجی نیز از ٩٠٣ هزار تن به ارزش ٢٣٢ میلیون دلار در نیمه نخست پارسال به ۵٩۶ هزار تن به ارزش ١۴۶ میلیون دلار در نیمه نخست امسال رسیده که بیانگر افت ۳۴ درصدی در وزن و کاهش ۳۷ درصدی در ارزش است.
پنج میلیون و ٣٨٠ هزار تن به ارزش ۴۵۴ میلیون دلار صادرات گندله سنگ‌آهن داشتیم که نسبت به شش ماهه ابتدایی سال گذشته، به لحاظ وزنی ١۶ درصد رشد کرده اما به لحاظ ارزش افت ١.٩ درصدی را نشان می‌دهد. صادرات کنسانتره سنگ‌آهن با افت چهار درصدی به لحاظ وزنی از سه میلیون و ٣۶۴ هزار تن به سه میلیون و ٢۴۶ هزار تن رسیده است؛ ارزش صادراتی آن نیز به لحاظ ریالی با افت ١٩ درصدی از ٢٩٨ میلیون دلار به ٢۴١ میلیون دلار رسیده است.
عبدالباسط انصاری
روزنامه‌نگار
پس از انتشار خبرها و تحلیل‌های متعدد در هفته های اخیر بر سر اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ سازمان ملل که بعد از جنگ ۳۳روزه تصویب شد(و شامل بندهایی همچون عقب‌نشینی حزب‌الله به شمال رودخانه لیطانی، تخلیه جنوب لبنان، استقرار صلح‌بانان ازمان ملل و خلع سلاح حزب‌الله است) روزنامه روزنامه لبنانی الاخبار که از منابع رسانه‌ای نزدیک به حزب الله لبنان است در این باره گزارشی جنجالی منتشر کرده که بازتاب گسترده‌ای داشت.
الاخبار روز چهارشنبه در گزارشی در این رابطه عنوان کرد: «حزب‌الله به هیچ یک از طرف‌ها در لبنان یا خارج از لبنان تعهدی نداده که با قطع ارتباط جبهه لبنان و غزه موافقت کند. حزب‌الله با اعمال هرگونه تغییر در مواد قطعنامه ۱۷۰۱ و سازوکارهای اجرایی آن نیز ابراز مخالفت نموده است اما با افزایش تعداد سربازان نیروهای بین‌المللی یا ارتش لبنان آن گونه که طبق قطعنامه ۱۷۰۱ انتظار می رود مخالفتی ندارد.» الاخبار در ادامه افزوده است: «حزب‌الله اما با اضافه شدن یک کشور دیگر به نیروهای بین‌المللی مخالف است و خواستار حذف کامل آلمان از نیروهای بین‌المللی -پس از اینکه در جنگ شریک دشمن[اسرائیل] شد- است. حزب‌الله امیدوار است که همه لبنانی‌ها درک کنند که با هیچ طرفی در مورد سلاح‌های خود مذاکره نخواهد کرد و پس از جنگ، [حفظ]بازوی نظامی حزب‌الله یک گزینه اجباری[قطعی] خواهد بود و سازمان با تمام توان آن را حفظ می‌کند.»
از سوی دیگر اما نجیب میقاتی رییس دولت پیشبرد امور[دولت موقت] لبنان همسو با غربی‌ها خواهان تخلیه جنوب از سوی حزب‌الله و تحویل سلاح‌های این گروه شده است. تحلیلگران رویکرد میقاتی را مشابه سعد حریری و ناشی از غرب‌گرایی و تمایل او برا تضعیف حزب‌الله می‌دانند. در همین چارچوب، افشای پیش‌نویس متنی درباره اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ حاکی از آن است که احتمالأ دولت موقت لبنان درصدد حذف حزب‌الله از فرآیند مذاکرات و تحمیل خواسته‌های اسرائیل و آمریکا به مقاومت لبنان است و علاوه بر عقب‌نشینی، پیگیر خلع سلاح حزب‌الله نیز هست. اما نبیه بری به عنوان رابط حزب‌الله بدون اشاره به بحث خلع سلاح، از آمادگی برای اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ بدون تغییر در متن آن سخن گفته و اعلام کرده است که توپ در زمین نتانیاهو قرار دارد.
با وجود این نکات و با فرض صحت جزئیات گزارش الاخبار، می‌توان گفت حزب‌الله ضمن احیای ساختار خود، در مواردی چون قطعنامه ۱۷۰۱ نیز تدابیر سیاسی و شرایط میدانی را در نظر دارد. مطلب روزنامه الاخبار را باید با نگاهی به نخستین سخنرانی شیخ نعیم قاسم به عنوان دبیرکل جدید حزب الله تحلیل کرد. فارغ از تقارن زمانی انتشار این مطلب با اولین سخنرانی شیخ نعیم قاسم پس از دبیرکلی حزب‌الله، می توان رویکرد قاطع مورد اشاره در مطلب فوق را در سخنرانی شیخ نعیم مشاهده کرد. تاکید قاطع وی بر ادامه برنامه‌ها و دستورالعمل‌های شهید نصرالله و عدول نکردن از آن، از یک سو و ایضا تاکید وی بر آزادسازی لبنان از دست اشغالگران با مبارزه و مقاومت و نه سازش و قطعنامه، نشان داد رویکرد حزب‌الله در مذاکرات آتش‌بس، چنین رویکردی است.
علاوه بر این شیخ نعیم قاسم، در سه سخنرانی پس از شهادت سیدحسن نصرالله و پیش از انتخاب به عنوان دبیرکل نیز، با تاکید بر تداوم حمایت قاطعانه از غزه و هماهنگی با نبیه بری دبیرکل جنبش امل و رئیس پارلمان لبنان نشان داد ارسال پالس ضعف در دستور کار این جنبش نیست. همچنین تاکید نعیم قاسم پیش و پس از انتخاب به عنوان دبیرکل حزب‌الله، بر مسأله احیای توان عملیاتی و جبران خلا فرماندهی و رهبری، حاکی از این است که سیاست قطعی حزب‌الله حفظ دستاوردهای ۴ دهه مقاومت است و قرار نیست به سادگی از این رویکرد دست بردارد. علاوه بر این تعیین شروط قاطعانه همچون حذف نیروهای آلمانی از گروه‌های یونیفل(صلح‌بانان سازمان ملل) نشان دهنده این است که حزب‌الله نه تنها پالس ضعف ارسال نمی‌کند، بلکه در اوج درگیری و شهادت رهبران ارشد، از موضع اقتدار وارد مذاکره می‌شود و بنابراین دورزدن و حذف این نیرو ممکن نیست. بنابراین باید گفت مطلب انتشاریافته در الاخبار به عنوان یک منبع نزدیک به حزب‌الله، احتمالا نشانه نوعی هماهنگی و فضاسازی هوشمندانه رسانه‌ای است. حزب‌الله قصد دارد اعلام کند که نه تنها جنگ‌طلب نیست و پیگیر آتش‌بس است، بلکه قاطعیت خود را نیز حفظ می‌کند و در مسیر مذاکرات آتش‌بس تن به خلع سلاح، دست برداشتن از آرمان فلسطین یا پذیرش حذف از روند تحولات، نمی‌دهد. اکنون صهیونیست‌ها که در نبرد زمینی بنا به اذعان روزنامه یدیعوت آحارونوت حتی نیروهای بیشتری به نسبت جنگ ۳۳ روزه را به میدان آورده‌اند و یک روستا را هم در جنوب لبنان نتوانسته‌اند حفظ کنند، باید بین تلفات بیشتر و گریه و ناله سران جنایتکار خود همچون اسموتریچ، یا تن دادن به شروط حزب‌الله یکی را انتخاب کنند.
گروه اقتصاد کلان: وزیر امور اقتصادی و دارایی در واکنش به تعرفه ۹۶ درصدی گوشی‌های تلفن همراه با برند آیفون اعلام کرد: معقول این است که تعرفه واردات این گوشی بیش از ۳۰ درصد نباشد. به گزارش ایرنا، عبدالناصر همتی در جمع خبرنگاران پس از مراسم معارفه مدیرعامل جدید بیمه ایران با بیان این مطلب افزود: تعرفه ۹۶ درصدی واردات آیفون مصوبه ما نبوده است و حتما اصلاح خواهد شد. وزیر امور اقتصادی و دارایی در خصوص تامین ارز برای واردات این برند به کشور نیز گفت: تا امروز که آیفون در بازار بوده است و بسیاری از آن استفاده می کنند، همانگونه که تا امروز منابع آن تامین شده در ادامه نیز تامین خواهد شد و هر ارزی که باعث می شود سامسونگ وارد کشور شود قطعا برای آیفون هم استفاده خواهد شد.
وی اظهار داشت: حتما تعرفه واردات آیفون اصلاح خواهد شد چرا که ۹۶ درصد بی‌معنا است و ما چنین مصوبه‌ای نداشته‌ایم و معقول آن به نظر من این است که تعرفه بیش از ۳۰ درصد نباشد ضمن اینکه ارز واردات آیفون حتما توافقی خواهد بود. وزیر اقتصاد گفت: امروز به خاطر وجود تحریم‌ها و شرایط اقتصادی وضعیت صنعت بیمه کشور نیز مطلوب نیست. به گزارش ایسنا، عبدالناصر همتی در مراسم معارفه مدیرعامل بیمه ایران گفت: امروز در آستانه ورود به ۹۰ سالگی تاسیس شرکت بیمه ایران هستیم و امیدواریم شاهد تحولات جدیدی در این صنعت و فصل جدیدی در فعالیت‌های بیمه ایران باشیم. وی افزود: امروز متاسفانه سهم شرکت بیمه ایران از بازار بیمه مطلوب نیست و مدیران این شرکت باید تلاش کنند تا سهم به آنچه که در گذشته بوده است بازگرداند. سکاندار وزارت اقتصاد خاطرنشان کرد: شرایط اقتصادی امروز صنعت بیمه کشور را هم تحت تاثیر قرار داده است. تحریم‌های اقتصادی شرایط خاصی را برای صنعت بیمه و بازار بیمه کشور خلق کرده‌اند اما بخشی از آن را می‌توان خنثی و بخش دیگر را با تلاش و فکر متخصصان برطرف کرد.
همتی گفت: این باور غلط که بیمه‌ها با پرداخت تعهدات خود به مردم کمک می‌کنند تباه است در واقع این شرکت‌های بیمه‌ای و بازار بیمه است که به مردم مدیون هستند. وی ادامه داد: ما در سه سال گذشته شاهد تورم بالای ۴۰ درصد بوده‌ایم در این شرایط طبیعی است که جامعه نتواند بیمه‌هایی مانند عمر و زندگی را برای خود تامین کند بنابراین به خاطر مشکلات اقتصادی و پیامدهای آن سهم بیمه‌های عمر و زندگی از سبد بیمه و حق بیمه تولیدی مطلوب نیست. وزیر امور اقتصادی و دارایی افزود: همکاران ما در بیمه مرکزی باید تلاش کنند که شرکت‌های بیمه سودآور شوند.
در اصل شرکت‌های بیمه باید سودآوری داشته باشند تا صنعت و بازار بیمه رشد کند. همتی اظهار کرد: نظارت بیمه مرکزی باید به شکلی باشد که به صورت فنی در نرخ گزاری‌ها نظارت داشته باشد. شرکت‌های بیمه‌ای نیز نباید به رقابت‌های غلط بپردازند. وی ادامه داد: همچنین باید با فساد در صنعت بیمه مقابله کرد و حتماً باید به صورت جدی با گسترش آن برخورد کرد. وزیر اقتصاد خاطرنشان کرد: امروز صنعت بیمه ما از زیرساخت پتانسیل و نیروی انسانی مطلوب و کارآمدی برخوردار است بنابراین نیازمند مدیرانی کارآمد هست تا بتوانند از این پتانسیل‌ها نهایت استفاده مطلوب را داشته باشند. وی در پایان گفت: امروز نیازمند استفاده از ابزارهای نوین مانند هوش مصنوعی و پلتفرم‌های جدید برای گسترش بازار و تنوع بخشی به صنعت بیمه هستیم.
در این مراسم رئیس کل بیمه مرکزی گفت: امروز بخش عمده‌ای از مطالبات شرکت‌های بیمه‌ای به بیمه نامه‌های قسطی باز می‌گردد که مطالبات سر رسید نشده است. به گزارش ایسنا، پرویز خوش کلام خسروشاهی در حاشیه مراسم معارفه مدیرعامل بیمه ایران در رابطه با نوع همکاری بیمه مرکزی با شرکت‌های بیمه‌ای در راستای حمایت از آنها، به خبرنگاران گفت: کمک‌ها و همکاری بیمه مرکزی با شرکت‌های بیمه‌ای کمک مشورتی است، برای مثال به شرکت‌ها مشورت می‌دهیم که چگونه برنامه‌ریزی کرده تا بتوانند در حوزه توانگری، موفق‌تر بوده و کمک‌های بهتری را به متقاضیان و مردم ارائه و سودآوری بیشتری کسب کنند.
وی با اشاره به موضوع روش برخورد بیمه مرکزی با فساد و متخلفان بیمه‌ای گفت: در رابطه با موضوع تخلفات بیمه‌ای، بیمه مرکزی هرگونه مسئله‌ای که مطرح شود را بررسی کرده و براساس مقررات موجود، اقدام می‌کند. برای مثال اگر در حوزه‌ای تخلفی رخ دهد، اگر نیاز به سلب صلاحیت باشد، بی شک، اقدام به سلب صلاحیت می‌کنیم. با این حال در برخی مواقع با برخی تخلفات سلب صلاحیت صورت نمی‌گیرد، در بیمه مرکزی، در کمیته‌های تخصصی، رتبه بندی‌هایی صورت می‌گیرد که براساس آن اگر هر کسی در صنعت بیمه، از مدیران گرفته تا بخش‌های دیگر، هرگونه تخلف انجام داده و در صورت اثبات آن، نمره منفی در رتبه‌بندی آنها اعمال می‌شود و اگر کسی بر تخلفات خود اسرار داشته باشد و این تخلفات تداوم داشته باشد، بی شک بیمه مرکزی اجازه نمی‌دهد که متخلفان، در موقعیت‌های کلیدی بر مسند کار باشند.
گروه مسکن و انرژی-زهرا سلیمانی:حباب بازار مسکن چگونه شکل می گیرد و چه عددی را شامل می شود؟ برخی تحلیلگران معتقدند که حباب شکل گرفته شده در بازار مسکن ناشی از رویکردهای سوداگرانه به بازار مسکن و. برآمده از سفته بازی است. گروهی دیگر از کارشناسان و استادان دانشگاهی اما دیدگاهی متفاوت و در برخی موارد متضاد داشته و معتقدند اطلاق عنوان حباب برای بازاری که در طول نیم قرن گذشته همواره صعودی بوده و هرگز توقفی در قیمت های آن مشاهده نشده، بی معناست. مجید گودرزی یکی از تحلیلگرانی است که معتقد است، بازار مسکن با حبابی حداقل 200درصدی مواجه است. گودرزی با محاسبه نرخ مسکن برای هر متر مربع از 3طریق «آگهی های مناقصه ساخت»،« درصدهای مشارکت در ساخت مسکن» و « قیمت گذاری از کارشناسان رسمی سازمان نظام مهندسی» به عدد 12میلیون برای ساخت هر متر مربع می رسد. او در عین حال 12میلیون تومان دیگر را نیز به عنوان بهای زمین به نرخ 12میلیون ساخت اضافه کرده و نتیجه گیری می کند نرخ واقعی برای هر متر مربع مسکن در شهری مانند تهران به طور میانگین 24میلیون تومان است. این در حالی است که میانگین نرخ مسکن در تهران در حال حاضر 88میلیون تومان برای هر متر مربع است. با این عدد و رقم گودرزی حباب موجود در مسکن را 200درصدی ارزیابی کرده و معتقد است که ترکیدن این حباب باعث رونق در بازار مسمن و ورود مسرف کنندگان به این بازار می شود.
قیمت گذاری بر اساس قیمت تمام شده راه منطقی استخراج نرخ واقعی مسکن
مجید گودرزی تحلیلگر بازار مسکن در گفتگو با تجارت در ارزیابی وضعیت فعلی مسکن در ایران و مصائب اقشار محروم و متوسط جامعه برای بهره مندی از از مسکن حداقلی یادآور شد:« قیمت گذاری ها در بازار مسکن، رها شده، بی قانون و غیر منطقی است. هر فردی در این کشور می تواند از صبح تا عصر، هزاران درصد آگهی فروش مسکن خود را افزایش دهد بدون اینکه کسی از او بپرسد چرا؟نه مبنای قانونی در این بازار وجود دارد و نه مبنای عرفی. به این دلیل که مسکن یک نیاز ضروری کم کشش است، مالکان تا جایی که توان داشته باشند، نرخ را بالا می برند.»
گودرزی در پاسخ به این پرسش که منطقی ترین راه برای تعیین نرخ مسکن چیست؟ می گوید:« قیمت گذاری بر اساس قیمت تمام شده منطقی ترین راهکار برای استخراج نرخ واقعی مسکن در ایران است. از این طریق نه به کسی اجحاف می شود و نه کسی متضرر می شود. ضمن اینکه سیاست گذاری های این بازار را منطقی می کند. 3راه برای پی بردن به قیمت واقعی مسکن پیشنهاد می شود: نخست، مراجعه به آگهی های مناقصه ساخت است. دومین راه، عرف های معمول برای درصدهای مشارکت در ساخت مسکن و نهایتا قیمت گذاری از طریق کارشناسان رسمی سازمان نظام مهمندسی است که هر ساله ابلاغ می شود.» او یادآور می شود:«در خصوص مناقصه ها شاهدیم که مثلا قیمت پیشنهادی و قیمت توافقی در ساخت واحدهای نهضت ملی مسکن، 8تا 12میلیون تومان برای هر متر مربع است. برخی موارد به واسطه افزایش قیمت مصالح ممکن است این عدد اندکی بالا رود. از سوی دیگر درسازمان آمارهای رسمی، فهرست بهای نظام مهندسی وجود دارد که هر سال ابلاغ می شود. در آنجا هم عدد و رقمی حول و حوش 8تا 12میلیون تومان برای هر متر مربع پیشنهاد شده بود. موضوع سوم هم نرخ مشارکت در ساخت است، اگر هزینه ساخت یک واحد مسکونی 12میلیون تومان باشد و مشارکت 50درصدی میان سازنده و صاحب زمین وجود داشته باشد، طبیعتا همین مقدار هم به عنوان بهای زمین به قیمت ساخت اضافه شده و نرخ نهایی مسکن استحصال می شود. به عبارات روشنتر اگر نرخ ساخت هر واحد مسکونی بین 8تا 12میلیون تومان باشد و همین مقدار هم به عنوان بهای زمین در نظرگرفته شود ، متوسط قیمت مسکن در شهری مانند تهران حداکثر 24میلیون تومان باید باشد. این در حالی است که میانگین نرخ ها حداقل 4برابر این رقم است.» او ادامه می دهد:« این موارد راهکارهای اصلی برای استحصال قیمت مسکن است. گزاره ای که امروز باعث قفل شدن بازار مسکن و فلاکت مردم در حوزه مسکن شده، نداشتن مبنا برای نرخ هاست. قانونگذار هم در این زمینه یک ترک فعل تاریخی انجام داده است. تا سال گذشته هیچ قانونی برای ساماندهی بازار مسکن وجود نداشت. در سال 1402 قانون ساماندهی بازار مسکن تصویب شد اما همین قانون هم در اجرا با به دلیل نبود ضمات های اجرایی لازم و کار کارشناسی روی زمین ماند . همچنین قانون مالیات برخانه های خالی و لوکس هم به خاطر نداشتن پایگاه داده از سوی دولت حجتی نتوانست عایدی و درآمدی به اندازه هزینه تصویب قانون هم داشته باشد!» این تحلیلگر بازار مسکن در خصوص وضعیت اقتصادی کشور و تاثیر آن در بازار مسکن می گوید:« جهش هایی که امروز در بحث قیمت مسکن صورت گرفته بی نظیر است و صنعت ساخت و ساز را قفل کرده است. هیچ ارتباط معناداری بین نخ ارز و بازار مسکن وجود ندارد. در دولت های قبل برای مقابله با قاچاق ارز و خروج ارز از کشور، نرخ ارز را بالا بردند اما دستکاری در نرخ ارز اثرات مخرب تری از اصل تحریم ها داشت و زندگی مردم را تحت الشعاع قرار داد. ضمن اینکه رانت زیادی در اختیار برخی افراد خاص قرار داد.»
او در ادامه می گوید:« اینکه نرخ مسکن با ارز محاسبه شود از اساس غلط است. کارگر ایرانی که ماهی 12میلیون تومان حقوق می گیرد، نمی تواند با نرخ هزینه های شیکاگو مسکن اجاره کند! در آمریکا کارگران و حداقل بگیران بین 2 هزار دلار معادل 140میلیون تومان درآمد دارد. زمانی می توان نرخ مسکن را با نرخ دلار محاسبه کرد که به حقوق بگیران ایرانی با دلار حقوق پرداخت شود.» گودرزی درباره تاثیر دلار 70 هزار توماین در بازار مسکن یادآور می شود:« این عدد نرخ واقعی مسکن نیست. پیشنهاد می کنم ارز را بر اساس قدرت خرید ریال محاسبه کرده و آزادسازی کنند. چیزی که در بازار ارز وجود دارد، نرخ واقعی ارز نیست. در دولت روحانی برای مقابله با تحریم ها و قاچاق ارز، نرخ ارز را 900درصد بالا بردند. در صورتی که دستکاری نرخ ارز از تحریم ها بیشتر تاثیر مخرب گذاشت. امروز هم تولید ریالی و فروش دلاری مسکن، یکی از بدترین سناریوهایی است که در بیشتر بخش های اقتصاد ایران از جمله مسکن در حال اجرایی شدن است. افرادی که در حال ایجاد ارتباط بین مسکن و نرخ دلار هستند، حاضر نیستند ودیعه مستاجران خود را دلاری محاسبه کنند. آنها ودیعه مسکن را ریالی می کردند و بر اساس محاسبات من در طول 5سال 94درصد ارزش ودیعه مستاجران از بین رفته است. این روند مستاجران را ضعیف و ضعیف تر می کند. به این روند باید پایان داده شود. یا تولید دلاری و فروش دلاری باید داشته باشیم، یا تولید ریالی و فروش ریالی.» اگر دولت به کارگران ایرانی بین 140 تا 200میلیون تومان حقوق دهد، ایرادی ندارد که مسکن را هم به سمت محاسبه دلاری ببرد. در مجموع باید اولا نرخ ارز واقعی شود و دولت دست از کاسبی با نرخ ارز بردارد و از سوی دیگر زمینو مصالحی که در داخل تولید می شود به گونه ای برای مسکن اقشار محروم و متوسط تخصیص داده شود که آنها با قیمت های پایین تر بتوانند صاحب مکن شوند.
نوسانات قمیتی بازار مسکن حباب نیست
بیت اله ستاریان استاد دانشگاه تهران اما معتقد است اساسا مفهومی ذیل عنوان حباب در بازار مسکن بی معناست. به اعتقاد این تحلیلگر حباب زمانی معنا پیدا می کند که برای مدت زمانی ایجاد شده و بعد از فروکش کردن نوسانات بازار ضعیت آرامی را تجربه کند. این در حالی است که به زعم ستاریان بازار مسکن ایران طی 40سال گذشته همواره صعودی بوده و هرگز رنگ نزول به خود نگرفته و برداشت حباب از آن صورت گیرد. ستاریان در گفتگو با تجارت در پاسخ به پرسشی در خصوص میزان حباب در بازار مسکن می گوید:« قبل از پاسخ دادن به این پرسش باید تعریفقی از حباب رد بازار ها ارائه کرد و گفت که حباب چیست و در چه زمانی و حول محور چه کالاهایی شکل می گیرد؟ حباب های قیمتی زمانی اتفاق می افتند که یک کالا به اندازه کافی وجود داشته باشد، اما به دلیل احتکار شدن توسط برخی افراد و گروه های سودجو، کمبود آن در بازارها احساس شود. این کمبود ریشه صالی بروز حباب قیمتی در بازارهای گوناگون است. مثلا در خصوص ارز گفته می شود به دلیل سوداگری برخی یا تحریم و...عرضه ارز در بازارها کاهش پیدا می کند. سپس با افزایش تقاضا این کارتل های سوداگر ارز را در بازارها با قیمت های بالاتر تزریق می کنند. این عطش بازار تقاضا و عرضه محدود قیمت ارز را در محدوده ای ارقا می دهد که در اقتصاد از آن ذیل عنوان حباب قیمتی یاد می شود.»
ستاریان در ادامه یادآور می شود:« اما در بازار مسکن یک چنین وضعیتی در عرضه و تقاضا وجود ندارد. هیچ جریانی قادر به احتکار مسکن نیست تا آنرا در موقعیتی خاص دوباره عرضه کند. احتکار کالا در بازار های مختلف ممکن است اما در بازار مسکن یک چنین امری ممکن نیست. در عین حال بازار مسکن ایران بیش از نیم قرن است که با افزایش قیمت و نسوانات صعودی قیمت مواجه است. وقتی بازاری بیش از نیم قرن با رشد قمیتی مواجه باشد، نمی تواند حباب قیمتی داشته باشد. به عبارت روشنتر، حبابی که بیش از نیم قرن در بازاری ایجاد شده باشد، حباب نیست، بلکه قیمت فزاینده آن کالا و خدمات است. » این استاد دانشگاه در پایان می گوید:« هر سال هم بیشتر از قبل قیمت ها بالا می رود. وهم است که کسی بگوید در اقتصاد مسکن ایران حباب وجود دارد.
چون اولا باید تولید کالای مورد نظر بالا باشد و بعد دست به احتکار زده شود. کسی نمی تواند چند درصد مسکن کشور را احتکار کند که بعد بخواهد حول و حوش آن حباب ایجاد کند. البته از این منظر که حباب قیمتی حول محور بازارهای شکل می گیرد که در آن رویکردهای سوداگرانه به جای رویکردهای مصرفی وجود داشته باشد، احتمال وجود حباب در بازار مسکن ایران منتقی نیست. اما چون این افزایش قیمت ها مستر، فزاینده و طول المدت است، نمی توان نوسانات قیمتی در بازار مسکن را با عنوان حباب قیمتی تحلیل کرد.»
عامل خوشه و شیرینی و شکلات استان البرز،ازبازدید اعضای خوشه از واحدهای فرآوری فندق در استان گیلان خبر داد. به گزارش روابط عمومی خوشه شیرینی و شکلات استان البرز،های عسگری با بیان این خبر گفت: در راستای آشنایی تولید کنندگان شیرینی استان البرز با واحدهای فرآوری فندق به عنوان یکی از مواد اولیه تهیه شیرنی و شکلات و به منظور برقراری ارتباط و ایحاد همکاری بین این واحدها، تور صنعتی بازدید از خوشه فندق استان گیلان به عنوان تامین کننده فندق و به نمایندگی شرکت تعاونی زرین دانه اشکور برگزار شد. وی افزود: سال گذشته طی بازدیدی که از خوشه فندق استان گیلان داشتیم، تفاهم نامه همکاری بین دو خوشه منعقد شد که نتیجه این تفاهم نامه ، خرید بی واسطه اعضای خوشه شیرینی شکلات استان البرز از خوشه فندق گیلان بوده است. عسگری ضمن قدردانی از زحمات شرکت شهرک های صنعتی استان البرز برای برگزاری این تور و همچنین با قدردانی از همکاری عامل محترم خوشه فندق استان گیلان خاطرنشان کرد:طبق توافقات به عمل آمده، این همکاری از خرید فندق مورد نیاز شرکت «بهین فرایند صدر» از واحدهای عضو خوشه فندق ،شروع شده و به شرکت‌های دیگر نظیر فرمند، شیبابا و ... توسعه یافته است. عامل توسعه خوشه فندق استان گیلان نیز در این زمینه گفت :ما از سال ۱۴۰۱ پروژه توسعه خوشه فندق را شروع کردیم و واحدهای مختلف فرآوری فندق استان گیلان با ما همکاری می‌کنند. مومنی افزود: در بازدید سال گذشته خوشه شیرینی و شکلات استان البرز از دو واحد صنعتی، قراردادهای همکاری خوبی با خوشه شیرینی و شکلات استان البرز منعقد گردید که بر اساس آن شرکت زرین دانه به عنوان یکی از واحدهای بزرگ خوشه فندق با خوشه شیرینی و شکلات استان البرز قرارداد همکاری امضا کردند. وی ادامه داد: ما امسال به عنوان سومین و آخرین سال پروژه توسعه خوشه فندق استان گیلان فعالیت می‌کنیم و بعد از ۳ سال خوشه را به شبکه‌ای که قرار است در اتاق بازرگانی استان گیلان تشکیل شود تحویل می‌دهیم تا در ادامه بتوانند پروژه را توسعه بدهند . مدیرعامل شرکت تعاونی زرین دانه اشکور نیز با اظهار خرسندی از همکاری با خوشه شیرینی و شکلات استان البرزگفت: خوشه شیرینی و شکلات استان البرز از بزرگترین کارخانه یا همان شرکت زرین دانه بازدید و تفاهم نامه خوبی برای ایجاد همکاری امضا شد. مهندس رستم زاده افزود: منطقه «اشکورات رحیم آباد رودسر» دارای ۲۷۰ روستا می‌باشد که بیشتر محصول این منطقه فندق است و با حدود ۳۰ هزار تن تولید فندق در سال،رتبه اول کشوری را به خود اختصاص داده ایم. وی با بیان اینکه خوشه فندق استان گیلان زمینه همکاری ما با خوشه شیرینی و شکلات استان البرز را فراهم آورده که منجر به انعقاد قراردادهایی در این زمینه شده است، خاطرنشان کرد:این کارخانه را در سال ۱۳۹۶ احداث کردیم و پس از آن، بیشتر حجم فندق منطقه در این کارخانه فرآوری و محصولاتی مانند مغز فندق، فندق خام ،کره فندق وخمیر فندق و ... تولید می شود که از مواد اولیه مورد نیاز صنایع مختلف غذایی است.