گفتوگوهای منطقهای یک الزام است
وزیر خارجه ایران نوشت در سفر به عربستان بر این نکته توافق شده که «گفتوگوهای منطقهای یک گزینه نیست، بلکه یک الزام است». «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی که به همراه «محمدرضا عارف» معاون اول رئیسجمهور برای شرکت در اجلاس سران کشورهای عربی-اسلامی برای پایاندادن به جنایتهای رژیم صهیونیستی در منطقه به ریاض سفر کرده بود، بر اشتراکنظر مقامهای ایران و عربستان برای انجام گفتوگوهای منطقهای تاکید کرد. عراقچی دیروز چهارشنبه در مطلبی به زبان عربی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: دومین دیدار با محمد بن سلمان طی حدود یک ماه گذشته، در حاشیه اجلاس سران کشورهای عربی و اسلامی در ریاض. وزیر خارجه ایران در سفر منطقهای خود به ریاض، با «محمد بنسلمان» ولیعهد عربستان سعودی دیدار کرده بود.
حمایت آملی لاریجانی از تصویب FATF
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام اعلام کرد: ۴۰ بند FATF در کشور در حال اجراست. آیتالله صادق آملی لاریجانی در جمع فعالان اقتصادی بخش خصوصی با بیان اینکه ما مسائلی شکلی در طرح موضوعات در مجمع تشخیص مصلحت نظام داریم، اظهار کرد: یعنی این پرسش پیش میآید که آیا پس از دورهای که از بررسی موضوعی گذشته است ما میتوانیم دوباره آن را طرح کنیم یا نه؟ آملی لاریجانی یادآور شد: افایتیاف بیش از ۴۰ مورد را شامل میشود و یک قرارداد هم نیست یک کار اقدام مشترک است. ما همه قوانین آن را نداریم و از ۴۲ مورد ۴۰ مورد آن در کشور در حال انجام است. رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام یادآور شد: آنان چهار قانون مادر از ما میخواستند که دو مورد داخلی شد و دو مورد پالرمو و سیافتی داخلی نشد. در این زمینه خودم کار کردم و با تصویب پالرمو موافق بودم. به دوستان هم گفتم.به لحاظ فنی معتقد بودم ما حق تحفظ داریم، چون به لحاظ کنوانسیونهای بینالمللی ما حق تحفظ میتوانیم داشته باشیم در جایی که مخالف ماهیت قرارداد نباشد.
هلاکت و دستگیری ۱۱ تروریست در سیستانوبلوچستان
سخنگوی رزمایش عملیاتی شهدای امنیت قرارگاه قدس نیروی زمینی سپاه دیروز –چهارشنبه- گفت: طی ۴۸ ساعت اخیر ۴ تروریست مزدور وابسته به رژیم صهیونیستی به هلاکت رسیدهاند، ۷ نفر دستگیر و ۵ نفر دیگر نیز خود را تسلیم نیروهای امنیتی کردند. سردار احمد شفایی اظهار کرد: رزمایش عملیاتی شهدای امنیت قرارگاه قدس نیروی زمینی سپاه با مشارکت یگانهای صابرین، نیرو مخصوص، تکاور، بالگردی، جنگال و یگانهای مردمپایه و ردههای بسیج و یگانهایی از فراجا استان و ردههای اطلاعاتی از جمله اداره کل اطلاعات استان، سازمان اطلاعات سپاه و فراجا استان همچنان در حال انجام است. وی افزود: در ادامه این رزمایش به فضل الهی با انسجام و هماهنگی نیروهای اطلاعاتی و عملیاتی رزمایش و همراهی و مساعدت قابلتقدیر مردم شریف استان، در ۴۸ ساعت اخیر تعداد ۴ تروریست مزدور وابسته به رژیم صهیونیستی به هلاکت رسیدند و ۷ نفراز عوامل خود فروخته دستگیر و ۵ فریبخورده نیز خود را تسلیم نیروهای امنیتی کردند.
رایزنی بغداد و اربیل و از سرگیری
صادرات نفت اقلیم
محمد شیاع السودانی نخست وزیر عراق و مسرور بارزانی نخست وزیر دولت اقلیم کردستان دیدار و درباره پروندههای مشترک میان بغداد و اربیل و از سرگیری صادرات نفت اقلیم رایزنی کردند. محمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق دیروز چهارشنبه در نخستین دیدار خود پس از ورود به اربیل، با مسرور بارزانی، نخست وزیر دولت اقلیم کردستان عراق دیدار کرد. براساس بیانیه نخست وزیری عراق، السودانی در این دیدار برگزاری موفق انتخابات پارلمانی اقلیم کردستان عراق را به بارزانی تبریک گفت. دو طرف پروندههای مشترک میان دولت فدرال و دولت اقلیم کردستان عراق و در راس آن، تلاشها برای از سرگیری صادرات نفت اقلیم و تاکید بر اهمیت ساماندهی آن در راستای تحقق آرمانهای شهروندان در سراسر عراق علاوه بر اهمیت اجرای حکم دادگاه فدرال در رابطه با حقوق کارمندان دولتی در اقلیم را بررسی کردند.
موافقت مجلس با طرح اصلاح
قانون انتخابات مجلس
نمایندگان مجلس با دو فوریت طرح الحاق یک تبصره به ماده ۳۲ قانون انتخابات مجلس موافقت کردند. نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی امروز چهارشنبه مجلس با دو فوریت طرح الحاق یک تبصره به ماده ۳۲ قانون انتخابات مجلس موافقت کردند. محمد صالح جوکار، رئیس کمیسیون شوراهای مجلس شورای ورای اسلامی به عنوان متقاضی این طرح گفت: چهار حوزه انتخابیه ما فاقد نماینده است و چهار نفر از نمایندگان مجلس از سمت خود استعفا دادند و در دولت مشغول به کار شدند.
افشاگر پنتاگون به ۱۵ سال حبس محکوم شد
عضو سابق گارد ملی آمریکا که اطلاعات نظامی فوقمحرمانه ایالات متحده از جمله اسناد مربوط به جنگ اوکراین را در فضای مجازی منتشر کرده بود، به ۱۵ سال حبس محکوم شد. «جک تکسیرا» عضو سابق گارد ملی هوایی ماساچوست پس از اعتراف به جرم خود در ماه مارس برای انتشار اطلاعات نظامی فوقمحرمانه پنتاگون در فضای مجازی، روز سهشنبه توسط «ایندیرا تالوانی» قاضی منطقهای ایالات متحده در بوستون به ۱۵ سال حبس محکوم شد.
گروه سیاسی: پس از چند سال کشمکش و مجادله سیاسی بر سر فیلترینگ، به نظر میرسد دولت پزشکیان در حال جامه عمل پوشیدن به یکی از مهمترین وعدههای انتخاباتی خود است. دولت وفاق ملی به آرامی در حال برداشتن گامهایی استوار برای شکستن قفل فیلترینگ است. مسعود پزشکیان، علیرغم اینکه در ابتدا همراهان اندکی در میان در میان ۲۸ عضو شورای عالی فضای مجازی داشت اما حالا به نظر میرسد اکثریت را با خود همراه ساخته است.
به گزارش «تجارت»، مسعود پزشکیان رئیسجمهور سهشنبه شب (22 آبان) در جلسه شورای عالی فضای مجازی جلب رضایتمندی مردم را از ارکان اصلی تصمیمگیری و تصمیم سازی در حاکمیت دانست و گفت: معتقدم ما بدون درنظرگرفتن رضایتمندی مردم و صرفا بر اساس مفروضات خود نمیتوانیم کشور را اداره کنیم و لذا رضایت مردم باید محور تصمیمات ما قرار گیرد. در این نشست پزشکیان به موضوع فیلترینگ فضای مجازی اشاره کرد و با تأکید بر اینکه بر اساس پیمایشهای صورت گرفته به طور کلی اهداف این طرح محقق نشده است، تصریح کرد: ما ضمن تأکید بر ضرورت توسعه حکمرانی در فضای مجازی به منظور جلوگیری از آسیبهای آن معتقدیم ادامه این روند با توجه به ایجاد نارضایتیهای عدیده برای مردم قابل قبول نیست، لذا باید برای اصلاح این روند همه نهادهای حاکمیتی به زبان و نگاه مشترک برسند. در نخستین جلسه شورای عالی فضای مجازی در دولت چهاردهم، پزشکیان بر برخورد با فروشندگان فیلترشکنها تأکید کرده بود. اما در جلسه اخیر، دکتر پزشکیان با دستور بررسی دوباره سیاستهای کلی فیلترینگ، به بررسی دلایلی پرداخته است که سوپر انقلابیها برای توجیه ادامه فیلترینگ بر آن پافشاری میکنند.
اراده جدی دولت پزشکیان برای رفع ضابطهمند فیلترینگ
تمامی شواهد و قراین طی ماههای گذشته از این واقعیت حکایت دارد که رفع فیلترینگ در دستور کار ویژه دولت قرار داد. در این زمینه به وضوح میتوان اظهارات جدید مقامهای دولت چهاردهم را مرجع قرار داد. مسعود پزشکیان دیروز در حاشیه جلسه هیئت دولت در جمع خبرنگاران درباره زمان رفع فیلترینگ اظهار کرد: در حال بحث هستیم و دیروز هم جلسه داشتیم. فاطمه مهاجرانی نیز در حاشیه جلسه هفتگی دولت با اشاره به مسئله فیلترینگ، گفت: رفع مسدود سازی یا فیلترینگ و ضابطهمند شدن آن مطرح شد. از روز اول در دستور کار قرار گرفت و در حال پیگیری است. درباره طرح دولت برای ارائه به شورای عالی فضای مجازی گفتوگو کردیم اما در نهایت کارگروهی مسوول بررسی آن شد. شهرام دبیری معاون پارلمانی رییسجمهور نیز برنامههای دولت چهاردهم در خصوص فیلترینگ با اشاره به آخرین اقدامات دولت در موضوع فیلترینگ هم گفت: موضوع فیلترینگ در دست اقدام است و انشاءالله به زودی حل میشود.
وعده انتخاباتی که میتواند جامه عمل به خود بگیرد
رفع فیلترینگ شاید ملموسترین وعدهای بود که از سوی مسعود پزشکیان در جریان رقابتهای انتخاباتی داده شد. او تلاش کرد از طرح وعدههای بزرگ در زمینه اقتصادی امتناع کند اما تنها حوزهای که با صراحت مورد تاکید پزشکیان قرار گرفت، در ارتباط با حوزه اینترنت بود. او که از حمایت برخی گروههای اصلاحطلب و افراد مورد توجه مردم برخوردار بود، وعده داد که با تمرکز بر رضایت عمومی، سیاستهای مرتبط با فضای مجازی را به شکلی منطقی بازنگری خواهد کرد. با وجود این، پس از آغاز کار دولت چهاردهم، موضوع فیلترینگ همچنان به قوت خود باقی ماند. این موضوع، با وجود جلسات متعدد شورای عالی فضای مجازی و فشار افکار عمومی، هنوز به نتیجهگیری عملی منجر نشده است. اما در جلسه اخیر، پزشکیان با اشاره به تأثیرات منفی ادامهی این روند، رضایت مردم را به عنوان معیار اصلی تصمیمگیریها معرفی و از رفع فلترینگ حمایت کرد. طرح موضوع رفع فیلترینگ شاید در ظاهر ساده و پیش پا افتاده باشد اما واقعیات میدانی نشان میدهد که دولت وفاق ملی کار بسیار دشواری برای اجرای این طرح دارد. بسیاری از سوپز انقلابیها و تندروها به شدت مخالف رفع فیلترینگ هستند. حتی آنها توانایی برگزاری متینگ خیابانی ضد رفع فیلترینگ دارند و با تریبونهای بزرگی که در اختیار دارند، صدای رسایی برای منکوب کردن پزشکیان دارند. لذا به نظر میرسد داستان رفع فیلترینگ طی هفتههای و شاید ماههای آتی به چالشی بزرگ برای دولت چهاردهم تبدیل شود.
معنای دفاع دولت از رفع فیلترینگ
همزمان با جدی شدن موضوع رفع فیلترینگ، دولت در صدد ارائه معنای دفاع دولت از رفع فیلترینگ بر آمده است. در این زمینه، مسعود پزشکیان در نشست دیروز چهارشنبه هیات دولت تصریح کرد: نتایج ارزیابیهای علمی و تحلیل اثرات اجتماعی فیلترینگ نشان میدهد که هیچ یک از اهداف این طرح محقق نشده بلکه مضرات و مشکلات دیگری نیز ایجاد کرده، اما تعجبآور است که ما همچنان نسبت به ادامه این روند پرضرر و بینتیجه اصرار داریم. وی در ادامه با بیان اینکه طرح دولت برای رفع فیلترینگ به معنای رها کردن فضای مجازی نیست، بلکه موجب توسعه و تقویت حکمرانی و استفاده بهینه مردم از آن خواهد شد، افزود: بنای دولت توسعه آموزش و تولید محتواهای فرهنگی به ویژه برای نوجوانان و جوانان و نیز افزایش خدمات دولتی بر بستر شبکههای اجتماعی است که منجر به استفاده بهینه از اینترنت خواهد شد. رئیس جمهور با بیان اینکه دولت به دنبال ایجاد نگاه مشترک با دیگر نهادهای حاکمیتی درباره رفع فیلترینگ است، بر ضرورت تسریع در اجرای مصوبه جلسه شورایعالی فضای مجازی و تشکیل کارگروه ویژه به منظور بررسی ابعاد مختلف این موضوع، رفع دغدغهها و نگرانیها در این زمینه و ارائه نتیجه به جلسه بعدی این شورا برای تصمیمگیری نهایی تأکید کرد.
ایمان زنگنه
عضو انجمن اقتصاددانان
انتخابات آمریکا به دلیل نقش پر رنگ این کشور در اقتصاد جهانی، بازارهای مالی جهان را در التهاب قرار داده است. البته این انتخابات سیاستهای بین المللی و سیاستهای اقتصادی را تغییر خواهد داد، زیرا آمریکا یک کشور قدرتمند اقتصادی و سیاسی است. از طرفی دولتها در سایر کشورها تجربه یک دوره 4 ساله ریاست جمهوری ترامپ را دارند؛ بنابراین اقتصاد کشورها با توجه به نتایج انتخابات آمریکا و سیاستهای اعلامی ترامپ واکنش متفاوتی خواهد داشت. در دور اول ترامپ ایران عضو کشورهای بریکس و شانگهای نبود، ولی امروز ایران عضو فعال بریکس و شانگهای شده و اقتصادش نسبت به گذشته در مقابل تحریمها قویتر شده است، این موضوعات موجب خواهد شد تا انتخابات آمریکا در اقتصاد ایران تاثیر بلند مدتی نداشته باشد و صرفا به تغییر تاکتیک های مواجهه و نوع تعامل میانجامد. بریکس در حال بزرگ شدن است و سطح مبادلات بین اعضای آن در حال افزایش است، این موضوع در آینده میتواند به دور زدن تحریمها کمک کند؛ بنابراین بریکس گزینه بالقوهای برای دلار زدایی و همچنین ایجاد ارز مشترک است. همه این موارد نشان میدهد که دولتمردان ما با فرض تداوم تحریمها برای اقتصاد کشور برنامه ریزی کردهاند. با وجود این سیاستها، دولت چهاردهم به دنبال رفع تحریم ها و پایان دادن به محدودیتهاست که اگر محقق شود اقتصاد ایران به سرعت رشد خواهد کرد؛ در واقع دولتمردان منتظر رفع تحریمها نیستند، بلکه سیاستهای خود را مبنی بر ادامه تحریم و مقابله با آن حفظ کردهاند. اقتصاد امروز ایران نسبت به دورانی که ترامپ در 8 سال پیش رئیس جمهور آمریکا بود، بسیار مقاومتر، هوشمندتر و با برنامهتر شده است، در این شرایط ترامپ نمیتواند در بلند مدت به ایران فشارهای جدیدی تحمیل کند که مثل دوره اول او موجب تنگناهای متعدد شود. با وجود تنشهای منطقه و گمانهزنیها از سیاستهای ترامپ ممکن است در کوتاه مدت انتظارات تورمی اندکی تحریک شود و نوسان داشته باشیم، اما در میان مدت نرخ ارز به ثبات و قیمت بنیادی خود باز خواهد گشت. ترامپ مسلماً به دنبال پایان دادن به جنگ غزه است و به اسرائیل فشار خواهد آورد که با غزه و لبنان سازش و یا صلح کند. از طرف دیگر ایالات متحده ناچار است به جنگ روسیه و اوکراین هم پایان دهد و زمان زیادی را باید برای آن صرف کند. بواسطه مواضعی که ترامپ در خصوص تعرفهها و پیمانهای بین المللی اتخاذ کرده؛ ریسک سرمایه گذاری در جهان افزایش مییابد، زیرا او در دو مورد تصمیم گیری خواهد کرد که اولی موضوع مهاجرت و دوم اعمال تعرفه در کالای وارداتی است. در این شرایط اقتصاد بین المللی از تصمیمهای آمریکا تاثیر خواهد پذیرفت. همچنین ترامپ کشورهای عضو ناتو را مجبور خواهد کرد که بخش بیشتری از هزینههای این پیمان را پوشش دهند و احتمال دارد در صورت عدم تامین خواسته های ترامپ، وی تعرفههای سنگین بر کالاهای اروپایی وضع کند.د ترامپ به دنبال وضع تعرفه بیشتر بر کالاهای چینی نیز خواهد بود و به نوعی میخواهد با چین مواجهه غیرمستقیم و نبرد تجاری داشته باشد. محدودیت جهت سرمایه گذاری در چین نیز شامل بخشی از اقدامات تقابلی خواهد شد. ترامپ در داخل آمریکا به دنبال کاهش نرخ بهره است و قبلاً در مورد این موضوع با فدرال رزرو درگیریهایی داشته است؛ بنابراین با آمدن ترامپ سرمایه گذاری در طلا جذابتر خواهد شد. ترامپ در برخی از سخنرانیهای خود صحبت از تعامل و توافق با ایران کرده است و با توجه به اینکه ترامپ یک تاجر است به دستاوردهای جدید و با اهمیت بیشتر توجه دارد تا دستاوردهایی که دور بوده و یا دست یافتنی نیست. بنابراین ظن کاهش محدودیتها در قبال تعاملات تجاری فی مابین نیز میتواند مطرح شود، اگر ترامپ بتواند با آن در ایالات متحده دستاورد سازی کند.
مصدق مصدقپور
کارشناس مسائل منطقه
با نگاه به بیانیه پایانی نشست سران عربی و اسلامی در ریاض به وضوح میتوان دید که تمام کشورهای مذکور به خصوص عربستان سعودی اقدامات اسرائیل علیه لبنان و غزه را محکوم کردند و تمامی حملاتی که طی این مدت انجام شده را نوعی تمامیتخواهی ارضی قلمداد کردند. این نشست در حالی برگزار شد که اسرائیل همچنان به حملات خود در لبنان و غزه ادامه میدهد و حالا بحث الحاق کرانه باختری به سرزمینهای اشغالی را در چهارچوب «طرح اسرائیل بزرگ» مطرح کرده است. ولیعهد عربستان سعودی در افتتاحیه اجلاس مذکور سخنرانی خوبی را ارائه داد و بر این موضوع تاکید کرد که ریاض در کنار فلسطین ایستاده و از سوی دیگر بر راهکار دو دولتی تاکید کرد. بنسلمان به این موضوع اشاره کرد که وضعیت فلسطین به صورتی است که امروز سازمان ملل متحد میتواند آن را به عنوان یک کشور مستقل به رسمیت بشناسد و مورد شناسایی قرار بگیرد. بسیاری بر این عقیده هستند که خروجی این اجلاس غیرقابل تحقق است و برخی دیگر این اجلاس را مثبت ارزیابی کردند اما در کل باید گفت که در این فرایند میبایست یک نقشه راه عملی و مشخص طرح شود تا در نهایت بتوان آن را برای گذار از این بحران اجرایی کرد. بسیاری از افکار عمومی کشورهای عربی اعتقاد دارند که خروجی خاصی از اینگونه اجلاسها بروز و ظهور نخواهد کرد و دلیل آن را بیعملی دولتهای عربی در خصوص اسرائیل و رفتار آن در منطقه عنوان میکنند. با تمام این تفاسیر باید توجه شود که این اجلاس به صورت فوقالعاده و خارج از وقت مقرر خود برگزار شده و دوماً اینکه این نشست در زمانی برگزار شد که اوضاع احوال منطقه به شدت در هالهای از ابهام و تنش قرار دارد که ستون فقرات این وضعیت را باید رفتار و اعمال اسرائیل دانست. این اجلاس نشان داد که یک اجماع اسلامی و عربی علیه رژیم صهیونیستی تشکیل شده و همه آنها به رفتار اسرائیل علیه غزه و لبنان اعتراض دارند. مسئله دیگر این است که پیام این اجلاس میتواند متوجه رئیس جمهوری منتخب ایالات متحده یعنی دونالد ترامپ باشد. کشورهای حاضر در اجلاس سران اسلامی و عربی به نوعی در حال مخابره اعتراض خود به ایالات متحده در قبال رفتار اسرائیل علیه کشورهای منطقه هستند. همچنین این کشورها در حال ارسال مستقیم پیام خود به اسرائیل هستند. آنها در این شرایط در وهله اول به رژیم صهیونیستی اعلام میکنند که با یکدیگر متحد هستند و در وهله دوم به نوعی اعلام میکنند که اگر قرار باشد در آینده روابطی با تلآویو داشته باشند، این اقدامات اسرائیل به هر ترتیب مانع این روابط و چشمپوشی از جنایات آنها در غزه و لبنان میشود.
عملکرد بانک مرکزی در بازار ارز خوب بود
وزیر اقتصاد با بیان اینکه بانک مرکزی در قضیه کنترل نرخ ارز و دلار خوب عمل کرد، اظهارکرد که سکه به خاطر انس جهانی که ۲۰۰ دلار کاهش قیمت داشت، نزولی شد. به گزارش ایسنا، عبدالناصر همتی در حاشیه جلسه هیئت دولت در جمع خبرنگاران، گفت: وام ازدواج در شبکه بانکی در حال پرداخت است. وی در واکنش به سوال خبرنگاران درباره تعامل با بریکس، پیشرفت در اف ای تی اف و موضوع هوشمندسازی، تصریح کرد: معلوم است امروز سوال ندارید، سوالاتتان الکی است. وزیر اقتصاد همچنین با اشاره به کنترل قیمت ارز و سکه، گفت: بانک مرکزی در قضیه کنترل نرخ ارز و دلار خوب عمل کرد. سکه به خاطر انس جهانی که ۲۰۰ دلار کاهش قیمت داشت، نزولی شد. قیمت سکه در ایران هم به دلیل افزایش انس جهانی بود که با کاهشی شدن آن، نرخ سکه در ایران نیز کاهش یافت.وزیر اقتصاد با اشاره به وضعیت آرد و نان، گفت: قضیه آرد و نان خیلی مهم است. اول اینکه وضعیت آرد کنترل شد. از سال ۱۳۹۸ میزان مصرف خیلی بالا نرفته با اینکه ورودی مهاجران هم داشتیم. اما از نظر قیمتی، موفق نبوده است. مشکل اساسی این است که هر وقت سوبسید نان در ابتدای کار پرداخت شد با مشکل روبرو شدیم.
محل هزینه مالیات به مردم اطلاعرسانی شود
رییس سازمان امور مالیاتی کشور با اشاره به ضرورت شفافسازی نهادها در هزینه مالیات گفت: جزو وظایف مقامات استانی به ویژه شهرداریها است که محل هزینه منابع بزرگی که مردم و فعالان اقتصادی پرداخت میکنند، را اطلاعرسانی کنند. سیدمحمدهادی سبحانیان ۲۳ آبان ماه در دیدار با استاندار خوزستان اظهار کرد: هدف از سفر به استان خوزستان، دیدار با استاندار برای تبیین دستاوردهای نظام مالیاتی و اقدامات تحولی است. از طرفی کسب و کارها و فعالین اقتصادی ممکن است ابهاماتی در حوزه مالیاتی احساس کنند. بنابراین شناسایی این مشکلات در اولویتها است به این منظور با فعالان اقتصادی استان دیدار خواهیم داشت. به گزارش ایسنا، وی ادامه داد: خوزستان موتور محرکه اقتصاد کشور است و حل و فصل مسائل این استان را در راستای تسریع حرکت کشور میدانیم.رییس سازمان امور مالیاتی کشور با اشاره به اقدامات سال گذشته در توزیع عوارض آلایندگی در سال گذشته گفت: پرداخت عوارض آلایندگی سال گذشته، تقریبا در سنوات گذشته بیسابقه بود. در سال گذشته بیش از ۱۷ هزار میلیارد تومان عوارض آلایندگی به استان تخصیص یافت و بسیاری از پروژههای عمرانی و آبادانی سطح استان، از محل عوارض اجرا شد.
گروه اقتصاد کلان: قیمت بیت کوین که طی روزهای اخیر برای نخستین بار از مرز ۸۰ هزار دلار عبور کرده بود حالا به رکورد عبور از 90 هزار دلار رسیده است. پیروزی ترامپ و کنترل حزب جمهوریخواه بر کنگره، از عوامل اصلی رکوردشکنی قیمت بزرگترین ارز دیجیتال بودهاند. به گزارش تجارت، حرکت صعودی ارز دیجیتال پیشرو جهان در روز یکشنبه غیرقابل توقف بود زیرا بیتکوین برای اولین بار در تاریخ خود به بالای ۸۰ هزار دلار رسید.افزایش بیتکوین پس از انتخاب دونالد ترامپ جمهوریخواه بهعنوان رئیسجمهور ایالاتمتحده آغاز و این مورد امید سرمایهگذاران را افزایش داد که شرایط بازار رمزارزهای دیجیتال در ایالاتمتحده در هفته های آینده مساعدتر بشود . بیتکوین بعد از انتخابات ریاستجمهوری آمریکا به رکورد ۹۰ هزار و ۱۰۰ دلار رسید. بیتکوین روز سه شنبه در بحبوحه رشد گسترده بازار ارزهای دیجیتال پس از انتخاب مجدد دونالد ترامپ، به بالاترین سطح تاریخ خود یعنی ۹۰ هزار و ۱۰۰ دلار رسید. این نقطه عطف در حالی رخ داد که علاقه سرمایهگذاران به داراییهای دیجیتال، به دلیل خوشبینی در بازارهای ارزهای دیجیتال، همچنان در حال افزایش است. مارکت نوشت، بیتکوین در ساعت 3 و 55 دقیقه بعدازظهر به وقت شرقی با ۱.۳۸ درصد افزایش به ۹۰ هزار و ۱۰۰ دلار رسید، در حالی که اتریوم (ETH) با کاهش ۲.۲۲ درصدی معامله شد و به قیمت ۳۲۹۷ دلار فروخته شد. مجموع ارزش بازار جهانی ارزهای دیجیتال در حال حاضر ۲.۸۷ تریلیون دلار برآورد میشود که این رقم نسبت به روز قبل ۳.۴۱ درصد کمتر شده است. در حال حاضر ۵۹.۷۸ درصد کل بازار ارزهای دیجیتال در اختیار بیتکوین است که ۰.۸۴ درصد افزایش روزانه را ثبت کرده است. حجم کل بازار ارزهای دیجیتال در ۲۴ ساعت گذشته ۳۱۵.۰۸ میلیارد دلار است که ۲.۱۲ درصد افزایش داشته است. حجم کل در امور مالی غیر متمرکز در حال حاضر ۱۵.۱۲ میلیارد دلار است که ۴.۸۰ درصد از کل حجم ۲۴ ساعته بازار ارزهای دیجیتال بوده و حجم تمام سکههای پایدار اکنون ۲۸۶.۱۸ میلیارد دلار است که ۹۰.۸۳ درصد از کل حجم ۲۴ ساعته بازار ارزهای دیجیتال را تشکیل میدهد.
گزارشات منتشر شده حاکی از آن است که بازار بیت کوین و ارزهای دیجیتال تقریبا ۳ ماه است که بیشترین افزایش را داشته اند و آلت کوین ها نیز نقش مهم تری در این روند داشته اند. اما «کوین تلگراف» تحلیل میکند که پیروزی دولت حامی بیتکوین احتمالا تنها دلیل جهش چند روز اخیر بیتکوین نیست و دلیل مهم دیگری در آن دخیل است. کوین تلگراف تحلیل میکند که بعید است پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا علت اصلی در پس جهش اخیر قیمت بیتکوین باشد و به شوک عرضه پس از «هاوینگ» اشاره میکند. به گفته جس مایرز، موسس Onramp Bitcoin، درست است که پیروزی دولت دوستدار بیتکوین، کاتالیزوری برای رشد قیمت آن بوده است، ولی این علت اصلی نیست. «هاوینگ بیتکوین» در ماه آوریل پاداشهای بلاک را از 6.25 به 3.125 بیتکوین رساند، که به این معناست که هر بلاک دیگری سختتر حل میشود و پاداش کمتری دارد. به گفته او، این مساله به آن معناست که شوک عرضه انباشته شده است. عرضه زیادی در قیمتهای فعلی وجود ندارد تا پاسخگوی تقاضا باشد، و تعادل قیمتی عرضه وتقاضا باید برقرار شود. صندوقهای قابل معامله بیتکوین (ETFs) که در اولین ماه سال جاری (ژانویه) معرفی شدند به تقاضا دامن زدهاند. در یازده نوامبر صندوقهای بیتکوین آمریکا شاهد ورودی بسیار بزرگی بودند، به طوری که 13 هزار و 940 بیتکوین در یک روز خریداری شد درحالی که تنها 450 بیتکوین استخراج شد. به گفته مایرز، منطقی به نظر نمیرسد که بگوییم هر چهار سال یک حباب قابل پیش بینی اتفاق میافتد ولی هرگز هیچ دارایی در جهان نبوده است که ایجاد عرضه جدید آن هر چهار سال یکبار نصف شود. ایجاد یک حباب پس از هاونیگ نتیجه آن است، که نشان میدهد که این مساله قبلا هم پس از هاوینگها در 2012، 2016 و 2020 اتفاق افتاده است و حالا هم دوباره اتفاق افتاده است و قیمتها بسیار بالاتر خواهد رفت. جیمز چک، تحلیلگر شرکت Onchain نیز سرمایه بازار بیتکوین را با طلا مقایسه میکند، که 6 تریلیون دلار در طول سال گذشته به آن اضافه شده است، ولی صدها میلیارد عرضه جدید و بازیافتی آن وارد بازار میشود. این درحالی است که بیتکوین با سرمایه بازار ۱.۶ تریلیون دلار کاملا کمیاب است و دارندگانی دارد که بارها و بارها از مشکلات زیادی گذشتهاند، بنابراین پیش بینی او این است که قیمت آن بالاتر خواهد رفت. آنتونی اسکاراموچی، سرمایه دار آمریکایی نیز به موضوع مشابهی اشاره کرد و به کسانی که بیتکوین نمیخرند گفت: ممکن است فکر کنید فرصت را ازدست دادهاید، ولی اینطور نیست، تازه شروع شده است.او اطمینان داشت که آمریکا یک ذخیره استراتژیک بیتکوین ایجاد میکند و سایر کشورها نیز آن را دنبال میکنند. تا روزهای اخیر، ۹۴ درصد از تمام بیتکوینهای موجود در گردش هستند یا از دست رفتهاند، به این معنی که تنها حدود ۱.۲ میلیون بیتکوین باقیمانده است که باید استخراج شوند، که فشار بیشتری بر عرضه و تقاضا وارد میکند.
گروه صنعت و تجارت: تامین سرمایه در گردش بنگاههای تولیدی، به بحران اساسی صنعت کشور تبدیل شده است؛ بهطوری که فعالان صنعتی عنوان میکنند که بنگاههای کوچک و متوسط در آستانه فروپاشی قرار دارند. به تازگی عباس جبالبارزی، نایبرئیس کمیسیون صنعت اتاق ایران، گفته است: از سال 1402 بانک مرکزی مهار تورم را در محدود کردن نقدینگی بخش تولید دید. در حالی که تورم در جایی ایجاد میشود که پول خلق ارزش نمیکند. اگر واحد تولیدی 100 میلیارد تومان در سال 1402 سرمایه در گردش نیاز داشت امسال با این وضعیت تورم، این رقم به 200 میلیارد رسیده است. بانک بزرگترین جذبکننده منابع سپردههاست اما دولت آنها را موظف کرده وام ازدواج و فرزند آوری بدهند. در همین حال برای تولیدکننده شرایط سختگیرانه برای دریافت وام میگذارند. جبالبارزی تأکید کرد: مسئله اساسی ما تأمین منابع مالی است. بانکها عنوان میکنند، منابعی برای تولیدکنندگان ندارند و فقط سرمایه در گردش قبلی را تمدید میکنند. این امر تبدیل به بحران اساسی صنعت و به ویژه بحران اساسی برای واحدهای کوچک و متوسط شده است. در حالی که این واحدها نزدیک به 40 درصد اشتغالزایی را بر عهده دارند در آستانه فروپاشی هستند.
بنا به آماری که از سوی رئیس اتاق تهران مطرح شده است، دلیل عمده کاهش سهم بخش صنعت و معدن در تولید ناخالص داخلی در سال ۱۴۰۲، عدم کفایت تسهیلات اعطایی نظام بانکی به این بخش بوده است. این آمار نشان میدهد که در سال ۱۴۰۱ تسهیلات پرداختی به بخش صنعت و معدن، ۵۵ درصد رشد نموده در حالیکه تورم سال یاد شده معادل ۴۵.۸ درصد بوده و در نتیجه خالص تسهیلات این بخش معادل ۹.۲ درصد رشد نموده، اما خالص تسهیلات، در مقایسه با سال ۱۴۰۰ معادل ۵.۴ درصد، کاهش یافته است. همچنین در سال ۱۴۰۲ رشد تسهیلات بخش صنعت و معدن معادل ۲۰ درصد و تورم معادل ۴۰.۷ درصد بوده که در نتیجه خالص رشد تسهیلات منفی ۲۰.۷ درصد شده است.بیمیلی بانکها به پرداخت وام به بنگاههایی غیر از بنگاههای تحت مالکیت خود، نبود کفایت سرمایه بانکها و باز پرداخت نشدن وامها توسط بدهکاران بزرگ، عرصه را برای تامین مالی بنگاههای تولیدی از طریق نظام بانکی تنگتر کرده است.
تخصیص 35 هزار میلیارد تومان منابع دولتی به بخش خصوصی
به تازگی حسن صمدزاده، رئیس اتاق بازرگانی ایران از موافقت دولت برای تخصیص منابع به بخش خصوصی خبر داده و گفته است که هیات دولت در راستای توسعه اقتصادی و حمایت از تولید با تخصیص ۳۵ هزار میلیارد تومان منابع بخش خصوصی موافقت کرد. چند روز گذشته بود که فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت عنوان کرد که موضوع محدودیت دسترسی به منابع مالی با نرخ مناسب اعم از تسهیلات و تامین مالی و پولی از بازار سرمایه در ستاد اقتصادی دولت مورد بررسی قرار گرفته و با توجه به این که حمایت از تولید ضرورت دارد مقرر شد برای طرحهای تولیدی و پیشران کشور در حد۲۵۰ تا۳۰۰ همت فراتر از روند کنونی تامین مالی صورت پذیرد. منابع بانكی یکی از مهمترين منابع تأمين سرمايه در گردش واحدهای تولیدی و بخش خصوصی بوده است، اما این تسهیلات مدتی با کاهش شدید همراه شد اما گزارشی که به تازگی بانک مرکزی منتشر کرده نشان از رشد تسهیلات بانکی به بخش صنعتی دارد.
آمار تسهیلات بانکی به صنعت
بر اساس تازهترین آمارهای منتشر شده بانک مرکزی از تسهیلات پرداختی در ۷ ماهه نخست امسال، بخش صنعت و خدمات بیش از ۷۸ درصد تسهیلات بانکی را به خود اختصاص دادهاند. در سال ۱۴۰۳ بانکهای کشور به بخشهای مختلف اقتصاد تسهیلاتی پرداختند که بانک مرکزی در تازهترین آمار خود، میزان تسهیلات پرداختی به هر بخش را منتشر کرده است. بر این اساس بیشترین سهم تسهیلات پرداختی از ابتدای امسال تا پایان مهر ماه به بخشهای صنعت و خدمات بوده است. این دو بخش در کنار یکدیگر بیش از ۷۸ درصد تسهیلات پرداختی بانکها را به سمت خود سرازیر کردهاند. از سوی دیگر بخش مسکن و ساختمان کمترین سهم تسهیلات پرداختی را در ۷ ماهه ابتدایی امسال به خود اختصاص داده است. خرین آمار انتشار یافته توسط بانک مرکزی از تسهیلات پرداختی در ۷ ماهه ابتدایی امسال نشان میدهد بخش «خدمات» بیشترین سهم از تسهیلات پرداختی بانکها را به خود اختصاص داده است بر این اساس ۴۰.۷ درصد کل تسهیلات پرداختی بانکها معادل یک هزار و ۱۵۲ هزار میلیارد تومان تا پایان مهر امسال مختص بخش خدمات بوده است. پس از بخش خدمات، بخش صنعت و معدن قرار گرفته که ۳۸.۱ درصد از کل تسهیلات پرداختی یعنی حدود یک هزار و ۷۷ هزار میلیارد تومان را به خود اختصاص داده است. به طور کلی میتوان گفت بخش صنعت و خدمات بزرگترین بخشهای دریافتکننده تسهیلات در سال جاری بودند به طوریکه این دو بخش در کنار یکدیگر بیش از ۷۸ درصد از کل تسهیلات پرداختی را از آن خود کردهاند. در کنار این دو بخش، بخشهای بازرگانی، کشاورزی و مسکن قرار گرفتهاند که به ترتیب ۱۰.۴ درصد، ۵.۴ درصد و ۵.۲ درصد از کل تسهیلات بانکی را تا پایان مهر امسال به خود جذب کردهاند.
اما در این بین بخش خصوصی از اینکه نتوانسته سهمی از برداشت صندوق توسعه ملی داشته باشد؛ انتقاد میکند چرا که سهم اصلی برداشتها از صندوق توسعه ملی هم به دولت اختصاص دارد و بخش خصوصی با وجود فشاریهای اقتصادی بسیار از اين منابع سهمی نداشته است. اواسط اردیبهشت ماه سال جاری بود که رضا محمدی، معاون صندوق توسعه ملی خبر داد که این صندوق بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار از دولت مطالبه دارد، اما توانسته سال گذشته رکورد وصول مطالبات را شکاند و بیش از ۲.۲ میلیارد دلار از مطالبات صندوق وصول شد.
گروه صنعت و تجارت: در نشست هیات اعزامی اتاق بازرگانی تهران به چین با رئیس و مدیران ارشد اتاق بازرگانی بینالمللی پکن چند پیشنهاد عملیاتی برای توسعه همکاریهای دوجانبه از جمله حضور بنگاههای ایرانی عضو اتاق تهران در نمایشگاههای پکن به ویژه نمایشگاه هایتک با مساعدت طرفین مطرح و مورد بررسی قرار گرفت. طرفین در پایان این دیدار یک تفاهمنامه همکاری نیز امضا کردند. به گزارش اتاق تهران، رئیس اتاق بازرگانی تهران با رئیس شورای توسعه تجارت خارجی پکن (اتاق بازرگانی بینالمللی پکن) تفاهمنامه همکاری مشترک امضا کرد. محمود نجفی عرب رئیس اتاق تهران، شهاب جوانمردی نایبرئیس، فریدون وردینژاد دبیر کل و سپهر برزی مهر قائممقام دبیرکل اتاق تهران در ادامه سفر به چین با مسئولان شورای توسعه تجارت خارجی پکن دیدار کردند. در ابتدای این دیدار، رئیس شورای توسعه تجارت خارجی پکن (اتاق بازرگانی بین المللی پکن)، در ابتدای صحبتهای خود درباره اهمیت و خصوصیات شهر پکن و اینکه 8 اثر از فهرست میراث جهانی یونسکو در این شهر قرار دارند اشاره کرد و گفت: بخش مهمی از نخبگان چین در پکن زندگی میکنند و در این شهر سیاسی بیش از 90 دانشگاه معروف و تراز اول جهانی وجود دارد. همچنین بیش از هزار موسسه تحقیقاتی و پژوهشی درجه اول چین در پکن قرار گرفتهاند و 250 شرکت تراز اول جهانی دفترشان در پکن است. علاوه بر این پکن به عنوان یک مرکز برای توسعه و مبادله هایتک و فناوری در سطح جهان محسوب میشود و بسیاری از مذاکرات بینالمللی در حوزه فناوری در این شهر انجام و در موردش تصمیمگیری میشود. گوآن ژنهاو در ادامه به روابط چین و ایران اشاره کرد و گفت: روابط دو کشور چین و ایران از سابقه بسیار طولانی و تاریخی برخوردار است و خوشبختانه در حوزه اقتصاد و تجارت هم روابط دو کشور سال به سال گسترش پیدا کرده تا جایی که بیش از 10 سال است، چین شریک تجاری اول ایران است و پکن و تهران خواهرخوانده هستند. او گفت: دفتر شورای توسعه تجارت خارجی پکن بزرگترین دفتر این شورا در کل چین است. این دفتر در حوزههای تسهیل در تجارت و سرمایهگذاری، کمک به آشنایی با قوانین و مقررات تجاری و بینالمللی، برگزاری دیدارها، نشستها و نمایشگاهها و تبادلات دو جانبه با همتایان خارجی فعالیت میکند. رئیس شورای توسعه تجارت خارجی پکن با اشاره به اینکه این نهاد با 240 اتاق بازرگانی در 96 کشور جهان ارتباط دارد، گفت: یکی از مهمترین نمایشگاههایی بینالمللی که زیر نظر ما برگزار میشود نمایشگاه هایتک پکن است و ما از اتاق بازرگانی تهران و اعضای شما دعوت میکنیم که در این نمایشگاه حضور داشته باشند. گوآن ژنهاو گفت: شورای توسعه تجارت خارجی پکن به عنوان بانک اطلاعات تجارت خارجی در پکن محسوب میشود و ما خوشحال هستیم که امروز با اتاق بازرگانی تهران تفاهمنامه همکاری امضا میکنیم؛ اتفاقی که میتواند باعث آشنایی و نزدیکی اعضا ما و شما و تبادل اطلاعات بین ما و شما برای گسترش روابط اقتصادی دو کشور شود. در ادامه رئیس اتاق بازرگانی تهران با اشاره به اینکه ایران ما در اتاق تهران علاقهمند هستیم در جهت توسعه روابط اقتصادی با اتاق پکن حرکت کنیم؛ گفت: تهران شهری 14 میلیونی است و شباهتهای زیادی با پکن دارد. حدود نیمی از تولید ناخالص داخلی کشور مربوط به بنگاههای مستقر در تهران است و اتاق بازرگانی تهران، بزرگترین اتاق ایران است که بیش از 60 درصد فعالان اقتصادی ایران در حوزه تجارت خارجی که در بخشهای بازرگانی، صنعت، معدن، کشاورزی فعالیت دارند، عضو اتاق تهران هستند. محمود نجفی عرب با اشاره به اینکه به دلیل حوزه تخصصی فعالیت خود که صنعت دارو است بارها به چین سفر کرده، گفت: شیب رشد اقتصادی و تحولات توسعهای در چند دهه گذشته در چین برای من بسیار ملموس و شگفت انگیز بوده است. در حال حاضر حجم تجارت بین ایران و چین در سال گذشته بدون در نظر گرفتن نفت و گاز 33 میلیارد دلار بوده و ما به شدت علاقهمندیم روابطمان با چین را توسعه دهیم و اتاق بازرگانی تهران و شورای توسعه تجارت خارجی پکن میتوانند نقش اساسی در این بین بازی کنند. او با دعوت از رئیس شورای توسعه تجارت خارجی پکن (اتاق بازرگانی بینالمللی پکن) برای حضور در تهران گفت: شما در طول سال نمایشگاههای متعددی را در زمینه تجارت، تکنولوژی، سرمایهگذاری و... برگزار میکنید و ما علاقهمند هستیم زمینه حضور شرکتهای ایرانی در این نمایشگاهها فراهم شود. پیشنهاد ما این است که برای حضور شرکتهای ایرانی در این نمایشگاهها تسهیلات ویژهای در نظر بگیرید و ما هم به عنوان اتاق تهران تسهیلات مضاعفی در نظر میگیریم و تلاش میکنیم که بتوانیم از سازمان توسعه تجارت نیز برای مشارکت در هزینه حضور شرکتهای ایرانی در این نمایشگاههای کمک بگیریم تا در نهایت بنگاههای صادراتی عضو اتاق تهران بتوانند با بیشترین تسهیلات ممکن و با کمترین هزینه در نمایشگاههای مختلف پکن شرکت کنند. او با اشاره به اینکه اقتصاد ایران و چین نباید مرعوب تحریم شود، گفت: هدفگذاری دو طرف باید این باشد که مسیر همکاری برای تجارت و روابط اقتصادی بین ایران و چین را هموار سازند؛ پیشنهاد من این است که در سال دو جلسه مذاکره مستقیم بین اعضای دو اتاق در تهران و پکن برگزار شود. همچنین میتوان به صورت فصلی وبینار داشته باشیم. علاوه بر این علاقهمند هستم اتاق تهران و پکن در جهت عملیاتی کردن پروژه کمربند-راه اقدامات عملی را انجام دهد تا کار به نتیجه برسد؛ این پروژه از نظر اقتصادی به نفع دو کشور خواهد بود زیرا ارتباط چین با اروپا از مسیر ایران فراهم میشود و برای ما هم ارتباط با شرق از طریق جاده ابریشم تسهیل میشود.
گروه مسکن و انرژی- امیرمهدی نعمتی:«قیمت بنزین سوپر وارداتی چقدر خواهد بود.» این پرسشی است که این روزها بسیاری از ایرانیان به دنبال رمزگشایی از آن هستند . اعداد و ارقام متفاوتی هم در خصوص آن مطرح می شود. در حال حاضر قیمت بنزین سوپر فوب خلیج فارس حدود ۱.۲ دلار است که در صورت محاسبه با نرخ دلار آزاد 67 هزار قیمت هر لیتر بنزین سوپر حدود ۸۰ هزار تومان میشود. اما در صورت محاسبه با قیمت دلار مبادله ای 51هزار تومان نرخ هر لیتر بنزین سوپر برای هر لیتر تقریبا ۶۱ هزار تومان خواهد شد.
اما آیا مکانیسم تعیین قیمت بنزین سوپر وارداتی به همین شکل خواهد بود یا دولت با استفاده از ارز ترجیحی و سایر گونه ای ارز دولتی، تلاش می کند نرخی پایین تر در نظر بگیرد. ابهام در خصوص واردات بنزین موضوعی است که به نشست خبرنگاران با وزیر نفت در حیاط دولت پس از نشست هیات وزیران راه پیدا کرد. محسن پاکنژاد درباره مکانیسم تعیین قیمت بنزین سوپر وارداتی گفت:« قیمت بنزین سوپر وارداتی متناسب با هزینه واردات و توزیع آن خواهد بود.»اگر این اظهارنظر وزیر نفت را به معنای راهبرد اصلی نرخ گذاری قیمت بنزین در نظر بگیریم می توان پیش بینی کرد که این نوع بنزین به نرخ65هزار (با نرخ ارز مبادله ای)تا 80هزار تومان(نرخ ارز بازار آزاد) به فروش خواهد رفت.
به عبارت روشنتر هزینه پر کردن باک یک خودرو با 60لیتر بنزین سوپر وارداتی با این اعداد و ارقام، حدود 4میلیون تومان خواهد شد. اما پاک نژاد درباره مصوبه دولت برای واردات این نوع بنزین بیان کرد:« این یک مطالبه اجتماعی بود و کسانی که دارنده خودروهای لوکس خارجی وارداتی هستند، انتظار دارند از سوختی متناسب با شرایط موتور این خودروها استفاده کنند، این ظرفیتی است که ایجاد میشود و هزینه آن را میپردازند. ما همیشه در بخشی از فرآوردهها را چه بنزین باشد و چه نفت و گاز برحسب ضرورت واردات داشتهایم این بار هم این واردات انجام شده است و کماکان ادامه دارد هم از شمال کشور و هم از جنوب.»
رفع ناترازی انرژی در ایران
جدا زا بحث نرخ گذاری بنزین سوپر، سایر موضوعات از جمله تامین سوخت مورد نیاز زمستان، کاهش صادرات نفت ایران پس از حضور ترامپ، واردات گاز از ترکمنستان، عرضه نفت در بورس و...از دیگر مواردی بود که وزیر نفت درباره آن به اظهار نظر پرداخت. وزیر نفت در پاسخ به سؤالی درخصوص تأمین سوخت در زمستان، بیان کرد: «مدیریت سوخت زمستانی برای منازل و مراکز صنعتی خواهیم داشت؛ گاهی تا 80 درصد سوخت در بخش خانگی مصرف میشود اما میکوشیم تا حد ممکن بخشهای دیگر دچار مشکل نشوند و بخش صنعت با حداقل چالش روبهرو شود.»
پاکنژاد در ادامه در پاسخ به سؤالی درباره برخی سخنان مبنی بر احتمال اعمال فشارهای بیشتر بر خرید نفت ایران با تغییر دولت آمریکا، گفت: تدابیر لازم اتخاذ شده است؛ اجازه بفرمایید وارد جزئیات نشوم اما مطمئن باشید همکاران ما در صنعت نفت متناسب با شرایط و محدودیتهایی که ممکن است پیش آید، اقدامهای لازم را پیشبینی کردهاند و مشکلی در این زمینه به وجود نخواهد آمد که مردم نگران شوند. برنامهریزیهای وزارت نفت در راستای حفظ پایداری تولید و صادرات نفت کشور انجام شده است و نگرانی خاصی در این زمینه وجود ندارد. وزیر نفت در ادامه گفت: تصمیم کاهش مصرف مازوت بهدلیل اهمیت سلامت مردم و حفظ محیط زیست اتخاذ شد تا وزارت نیرو به تشخیص خودش خاموشیهایی را اعمال کند؛ در سه سال گذشته اعداد و ارقام مازوتسوزی به مراتب بیش از آن چیزی است که امروز در نیروگاههای ما انجام میشود.
پاکنژاد در پاسخ به سوالی درخصوص واردات گاز از ترکمنستان، گفت: هماکنون از ترکمنستان واردات گاز نداریم اما مذاکرات مقدماتی برای این کار انجام شده است. ما بدهی گازی به این کشور نداریم و همه بدهیها پرداخت شده است. در ادامه باید مسیر را به سمتی ببریم که در زمینه درآمدهایی که شرکت ملی نفت ایران داشته است، شفافسازی شود.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه رییس دیوان محاسبات انتقاداتی را به بخش نفت در بودجه ۱۴۰۲ داشته و گفته که مشخص نیست که چه اتفاقی افتاده است و ما در نفت خودتحریمی داشتایم، گفت: ما به هر حال با محدودیتهای بینالمللی در حوزه فروش مواجه هستیم طبیعتا شاید یک بخشی از افشای اطلاعات حوزه فروش علیرغم اینکه ما علاقهمند به شفافسازی هستیم، شدنی نیست. البته شاید با دیوان محاسبات در گذشته تفاهمی صورت گرفته است اما در ادامه باید مسیر را به سمتی ببریم که در زمینه درآمدهایی که شرکت ملی نفت ایران داشته است، شفافسازی شود.
راهکار مقابله با فشار تحریمی ترامپ در بخش نفت
پاکنژاد در پاسخ به این سوال که در دولت قبلی ترامپ برنامههایی بود برای راه اندازی پالایشگاههای کوچک که ما بتوانیم فرآورده صادر کنیم و به نوعی با تحریمها مقابله کنیم. آیا این برنامهها را باز هم خواهیم داشت، گفت: اجازه بدهید که من بین رییس جمورهای آمریکا تفکیک نکنم که آقای ترامپ آمدند و آقای بایدن بودند. اساسا ساز و کارهایی هست و ما مستقل از این سازو کارها تدابیر خاص خودمان را برای اینکه بتوانیم فروش نفت را ادامه دهیم، داریم راهکارهای آن آزموده شده است و ما دغدغه جدی در این زمینه نداریم. اما پالایشگاههای کوچک جزو برنامههایی است که ما دنبال میکنیم به ویژه با سرمایهگذاری بخش خصوصی که قطعا از آن استقبال می کنیم. وزیر نفت تصریح کرد: ما امکان تخصیص نفت خام متناسب با درخواستی که مطرح میشود را داریم این یک فرآیندی دارد که ما این درخواستها را اجابت میکنیم و مشکلی بابت تامین خوراک مورد نیاز پالایشگاههای کوچک نداریم. وی در پاسخ به این سوال که آیا احتمال اینکه چین تحت فشار برای خرید نفت قرار بگیرد وجود دارد، گفت: تدابیر لازم اتخاذ شده است البته این جمله را کلی گفتم و از من بپذیرید مطمئن باشید با توجه به شرایطی که پیش خواهد آمد همکاران شما در صنعت نفت تدابیر لازم را اتخاذ کردهاند و جای نگرانی وجود ندارد.
پاکنژاد درباره تامین سوخت در زمستان، بیان کرد: مدیریت سوخت زمستانی برای منازل و مراکز صنعتی خواهیم داشت. گاهی تا ۸۰ درصد سوخت در بخش خانگی مصرف می شود، ولی تلاش می کنیم تا حد ممکن بخشهای دیگر دچار مشکل نشوند و بخش صنعت با حداقل چالش مواجه شود. وزیر نفت درباره کمبود انرژی گفت: به هرحال این مباحث با مدیریت سوخت زمستانی همراه است که با چه ساز و کارهایی بتوانیم متناسب با افزایش مصرف بخش خانگی و صنایع غیرعمده و تجاری که عموما در برخی از روزهای سرد سال تا ۸۰ درصد گاز کشور مختص استفاده در بخش خانگی است آن را مدیریت کنیم و این آمادگی وجود دارد که با سوختهای جایگزین این موضوع را اداره کنیم تا سایر بخش های مصرف کننده تا حد ممکن گرفتار نشوند. اینها سیاستهایی است که در یک نظام یکپارچه مدیریت انرژی و هماهنگی کامل بین وزارت نفت، صمت و نیرو در حال پیگیری است. تلاش ما این است که بخش صنعت با حداقل مشکل مواجه شود. پاکنژاد درباره عرضه نفت در بورس گفت: این کار یکی از راهکارهایی است که در گذشته مد نظر بوده است با چالش هایی مواجه بوده است اما در حال حاضر به عنوان یک پیشنهاد مطرح است که در حال رسیدگی است.
وی درباره تامین گاز برای نیروگاهها گفت: وقتی که هوا سرد می شود و مصرف در بخش خانگی تجاری و صنایع غیرعمده افزایش پیدا می کند طبیعتا بخشی از گاز تخصیصی به نیروگاهها کاهش پیدا می کند اما چون امکان استفاده از دو نوع سوخت دیگر برحسب تعریف نیروگاهها وجود دارد به طور مثال در نیروگاههای بخاری در واقع سوخت گاز و نفت کوره قابل استفاده است در نیروگاههای گازی و سیکل ترکیبی امکان استفاده از گاز و نفت گاز فراهم است با سوختهای جایگزین مفهومی را به عنوان سوخت معادل تحویلی به نیروگاهها فراهم کنیم که به این شیوه بتوانیم مدیریت کنیم میزان انرژی و سوخت نیروگاهها را در زمستان.
وزیر نفت ادامه داد: آنچه که تحویل گرفته ایم ۴۵ درصد کمتر بوده است در ابان ماه تا میزان ۹۰درصد میزان تحویل به نیروگاهها افزایش پیدا کرده است. ۹۰ درصد نسبت به بیست روز اول سال گذشته بوده است اما نیروگاهها به دلیل کسری که در این حوزه وجود داشته است به ویژه اینکه الان مقرر شده است نفت کوره و مازوت نسوزانند بنابراین به سمت نفت گاز پناه می آورند. البته این اتفاق در نیروگاههای گازی و سیکل ترکیبی افتاده است این باعث می شود در تامین نفت گاز تلاش کنیم مصرف نیروگاه بیشتر شود یعنی آنچه که از ابتدای شهریورماه پایه گذاری شده است به دلیل اینکه ورودی و خروجی تعادل تعریف شده را نداشته است. طبیعتا به حجمی از ذخایری که مطلوب مان است نرسیده ایم اما برای زمستان هم انشاءلله نگرانی وجود ندارد. وی در واکنش به اینکه برخی از منتقدان دولت مدعی شده اند که ممنوعیت استفاده از مازوت به دلیل عدم موجودی آن است، گفت: ما به لحاظ موجودی نفت کوره هیچ مشکلی نداریم و امکان تامین نفت کوره کاملا فراهم است این تصمیم دولت در راستای این است که از آن استفاده نشود اما ما هیچ مشکلی در تامین نفت کوره نیروگاهها نداریم.
معاون اول رئیس جمهور با تاکید بر اهمیت نقش مهم، کلیدی و محوری صنعت پتروشیمی در تولید و افزایش ثروت ملی و با بیان اینکه این صنعت به عنوان پیشران اقتصادی کشور در ارتقای ارزش افزوده، اشتغال زایی و اقتصاد ملی نقش مؤثری دارد، تصریح کرد: هیچ راهی جز اینکه به جایگاه اول در صادرات محصولات پتروشیمی در منطقه برسیم، وجود ندارد؛ چرا که نیروهای علمی برجسته در اختیار این صنعت، مزیت مهم پتروشیمی ایران در مقایسه با کشورهای مهم این بخش در جهان و بویژه همسایگان است. محمدرضا عارف در جلسهای با مدیران عامل شرکت های بزرگ پتروشیمی با تاکید بر رسیدگی به مسائل و مشکلات بخش پتروشیمی، تصریح کرد: برای اجرای برنامه هفتم توسعه و همچنین رسیدن به هدف رشد ۸ درصدی پیش بینی شده در این برنامه باید از بخش پتروشیمی کمک بگیریم. معاون اول رئیس جمهور با اشاره به نیاز ۱۵۰ میلیارد دلاری سرمایهگذاری خارجی برای تحقق رشد ۸ درصدی در برنامه هفتم توسعه خاطرنشان کرد: بخش پتروشیمی از مهمترین بخشهای اقتصادی برای ورود سرمایهگذاری خارجی است که در این صورت بازار بسیار خوبی نیز برای محصولات شرکتهای ایرانی در این حوزه در سطح جهان ایجاد خواهد شد. عارف با اشاره به اهمیت بهرهگیری از فناوریهای پیشرفته در صنعت کشور به ویژه بخش پتروشیمی افزود: با توجه به تغییرات سریع و گسترده فناوری در جهان باید با فناوریهای منطبق با مقتضیات روز دنیا حرکت کرد و بخش پتروشیمی همواره در بهرهگیری از فناوریهای روز دنیا پیشرو بوده است و باید در نظر داشت اگر نگاه سنتی حاکم شود، به هیچ عنوان هزینههای تولید اجازه رقابت در بازارهای جهانی را نمیدهد و لزوم استفاده از فناوریهای پیشرفته به ویژه هوش مصنوعی که به کارآمدی بالاتر و کاهش هزینهها کمک شایان توجهی میکند، یک الزام است. عارف توجه به «تحقیق و توسعه» در صنعت را نیز یک الزام اساسی و مهم برشمرد و تاکید کرد: موضوع تحقیق و توسعه در صنعت نه هزینه بلکه سرمایهگذاری است که به بازدهی و سود به شدت بالای شرکتها و صنایع منجر میشود که برای نمونه شرکتهای خودروسازی مهم در صنعت جهان ۳ درصد از فروش خود را برای تحقیق و توسعه قرار می دهند که در کشور از این موضوع غفلت شده است و نگاه تشریفاتی به موضوع مهم تحقیق و توسعه آسیب زا است که خوشبختانه بخش پتروشیمی به این موضوع مهم توجه کافی داشتهاند و باید در ادامه فعالیتهای خود بیشتر جدی بگیرند. وی با اشاره به برنامه دولت چهاردهم برای تربیت هزار نیروی کیفی و تاکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر تربیت ۱۰۰ نیروی شایسته در زمینه مدیریت عالی کشور در این طرح تاکید کرد: نگاه دولت در این طرح به بنگاههای بزرگ بخش خصوصی است که این نیروها میتوانند هم در صنعت استفاده شوند و اگر در حاکمیت نیز حضور پیدا کنند به دلیل شناخت کافی از مسائل و مشکلات صنایع بزرگ و پیشران از جمله پتروشیمی بسیاری از مشکلات این بخشها حل میشود.
تارنمای آلمانی «دویچه وله» نسبت به پیامد سیاستهای اقتصادی «دونالد ترامپ» برای این کشور و اروپا هشدار داد و نوشت که وضع تعرفهها و آغاز جنگ تجاری کاخ سفید علیه این قاره و چین، اعضای اتحادیه به ویژه آلمان را در شرایط بسیار سختی قرار میدهد.
تارنمای این رسانه آلمانی با طرح این پرسش که آیا اتحادیه اروپا باید از جنگ تجاری با ایالات متحده بترسد، آورده است: با انتخاب دوباره «دونالد ترامپ» بسیاری از کسبوکارهای اروپایی تحت تاثیر تعرفههایی قرار می گیرند که او وعده داده است. آن ها هراس دارند که این اتفاق ممکن است به جنگ تجاری منجر شود. نویسنده گزارش با بیان اینکه دونالد ترامپ علاقه زیادی به تعرفه دارد، نوشت که وی در دوره نخست ریاست جمهوری خود تعرفههای زیادی وضع کرد و کشورهای مختلف جهان و حتی متحد سیاسی واشنگتن را تحت تأثیر قرار داد. ترامپ در جریان کارزار انتخاباتی اخیر خود وعده داد که تعرفههای بیشتری را اعمال می کند. بنابراین کمتر از دو ماه دیگر، «مرد تعرفهای» به عنوان چهل و هفتمین رئیسجمهور ایالات متحده وارد کاخ سفید می شود.
طبق گزارش فوق، هدف ترامپ از این اقدام، بازگرداندن مشاغل تولیدی به ایالات متحده بیان شده است. وی ابتدا در نظر داشت تعرفه ۱۰ درصدی را بر همه کالاهای وارداتی وضع کند، سپس آن را به ۲۰ درصد افزایش داد. گفتنی است هر کالایی که از چین وارد میشد، با تعرفهای ویرانگر به میزان ۶۰ درصد مواجه میشد. گزارش این رسانه آلمانی، اتحادیه اروپا را از نظر ترامپ به عنوان «چین کوچک» توصیف کرده و آورده است: ترامپ تمرکز زیادی بر چین داشته است، اما اتحادیه اروپا را نیز «چین کوچک» میخواند. او در پایان اکتبر هشدار داد که این اتحادیه در نهایت هزینهاش را می پردازد و وعده داد که «قانون تجارت متقابل ترامپ» را تصویب خواهد کرد.
در بخش دیگر گزارش دویچه وله تصریح شده است: یک جنگ تعرفهای بین ایالات متحده و اتحادیه اروپا میتواند به مشکلی برای اقتصاد آمریکا تبدیل شود. تعرفههای بیدلیل از سوی ایالات متحده بهطور حتم به تلافی با تعرفههای متقابل منجر خواهد شد. این امر موجب میشود کالاهای اروپایی برای مصرفکنندگان آمریکایی گرانتر شوند و به تورم دامن بزند. از سوی دیگر تعرفههای بالای ایالات متحده بر کالاهای چینی نیز ممکن است به طرق دیگر به اروپا آسیب برساند. اگر چین نتواند به ایالات متحده کالا صادر کند، به احتمال زیاد به اروپا روی خواهد آورد تا بازارهای آن را اشباع خواهد کرد. کارشناسان اعتقاد دارند سیاستهای اقتصادی مورد نظر ترامپ مشکلات عمدهای برای اتحادیه اروپا بهویژه آلمان، ایجاد خواهد کرد. طبق این گزارش، موسسه «ایفو» برآورد کرده است که وضع تعرفه ۲۰ درصدی بر کالاهای وارداتی میتواند موجب کاهش حدود ۱۵ درصدی صادرات آلمان به ایالات متحده شود که معادل خسارت اقتصادی ۳۳ میلیارد یورویی (معادل ۳۵.۳ میلیارد دلار) است. موسسه اقتصاد آلمان در کلن (IW) نیز محاسبه کرده است که جنگ تجاری با تعرفههای ۱۰ درصدی از سوی دو طرف میتواند در طول چهار سال ریاست جمهوری ترامپ، به اقتصاد آلمان ضرر ۱۲۷ میلیارد یورویی (حدود ۱۳۳ میلیارد دلار) وارد می کند. تعرفههای ۲۰ درصدی ممکن است خسارتی بالغ بر ۱۸۰ میلیارد یورو به اقتصاد آلمان تحمیل کند. بر این اساس، فدراسیون صنایع آلمان (BDI) اعلام کرد اتحادیه اروپا باید رقابت پذیری و قابلیت های دفاعی خود را تقویت کند و به چالش های ناشی از چین بپردازد. در گام نخست اکنون اولویت باید جلوگیری از وضع تعرفه های جدید باشد و اگر این کار جواب ندهد، اقدامات متقابل مورد نیاز خواهد بود؛ اما این اقدام به یک جبهه متحد از همه ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا نیاز دارد.
تارنمای افشاگر «دیکلاسیفایدیوکه» گزارش داد که دولت انگلیس بهرغم محدود کردن فروش سلاح به رژیم صهیونیستی، همچنان به حمایت تسلیحاتی از این رژیم ادامه میدهد. دیکلاسیفایدیوکه فاش کرد: حداقل دو محموله شامل قطعات یدکی برای هواپیماهای نیروی هوایی (رژیم) اسرائیل از سپتامبر گذشته که دولت حزب کارگر انگلیس برخی از مجوزهای صادرات سلاح به اسرائیل (فلسطین اشغالی) را به دلیل نگرانی های حقوق بشر به حالت تعلیق درآورد، ارسال شده است.
بر اساس اسنادی که این تارنمای افشاگر به آن دستیافته است، محموله شرکت مارتین-بیکر انگلیس در ماه اکتبر گذشته، به کارخانه اسرائیلی البیت سیستمز در فلسطین اشغالی ارسال شده است. مارتین-بیکر که مقر آن در منطقه آکسبریج در مومه لندن قرار دارد، در زمینه تولید صندلیهای ایجکت برای جنگندههای نظامی، از جمله در کابین خلبان ناوگان آموزشی T-۶ نیروی هوایی اسرائیل و اف۳۵، تخصص دارد. اسناد افشا شده نشان میدهد که دو محموله در ۱۵ اکتبر ۲۰۲۴ (۲۴ مهر ۱۴۰۳) به سرزمینهای اشغالی ارسال و یک محموله نیز در ۹ سپتامبر ۲۰۲۴ (۱۹ شهریور ۱۴۰۳) از پایگاه هوایی نواتیم که میزبان اسکادران جنگنده های اف-۳۵ اسرائیل است، به مقر مارتین-بیکر در انگلیس منتقل شده است.
کارشناسان در انگلیس میگویند که محدودیتهای تسلیحاتی دولت این کشور علیه رژیم صهیونیستی کامل و بازدارنده نیست. امیلی اپل، سخنگوی پویش ضد تجارت اسلحه، در این باره گفت: تصمیم دولت برای تعلیق صادرات سلاح به اسرائیل مضحک است. این دولت قوانین بین المللی را به سخره گرفته و سود دلالان اسلحه را بر جان فلسطینی ها ترجیح میدهد.» وی با بیان اینکه انگلیس باید رژیم صهیونیستی را به طور کامل و فوری تحریم کند تصریح کرد: هیچ بهانه و عذری در این زمینه پذیرفته نیست. دولت انگلیس شهریور ماه گذشته حدود ۳۰ مجوز از ۳۵۰ مجوز فروش سلاح به رژیم صهیونیستی را به دلیل نگرانی درباره «استفاده از آنها برای نقضهای جدی حقوق بشر بینالمللی» به حالت تعلیق درآورد.
تارنمای پولیتیکو نوشت: دولت جو بایدن رئیسجمهوری آمریکا امیدوار بود از اجلاس این هفته تغییر اقلیم برای اعلام طرح چندملیتی خود جهت تسریع در اقدامات برای کاهش گازهای گلخانهای استفاده کند. اما بهنظر میرسد که بازگشت دونالد ترامپ اهداف «جاهطلبانه» جددید این کشور را ناکام گذاشت. پولیتیکو به نقل از دو دیپلمات و با استناد به پیش نویس مطبوعاتی که به رویت این رسانه رسیده است نوشت: اعلام این طرح آمریکا هرگز محقق نشد؛ تحولی که تغییر در چشم انداز دیپلماسی آب و هوایی آمریکا را نشان می دهد که با بازگشت ترامپ و آمادگی او برای کسب دوباره قدرت، تاریک تر به نظر می رسد. این رسانه افزود: در حالی که معلوم نیست آیا انتخاب ترامپ باعث صرف نظر کردن از این پیشنهاد شده است یا خیر، مفهوم کاهش شدید آلاینده هایی که به گرمایش زمین کمک کند، مطابق با آنچه که دولت بایدن در نظر داشت، کاملا با وعده های رئیس جمهوری منتخب آمریکا درباره جلوگیری از هزینه های که صرف اهداف آب و هوایی می شود و افزایش تولید سوخت های فسیلی در تضاد است. ترامپ بارها گفته است که تغییرات آب و هوایی دروغی بیش نیست که با هدف آسیب زدن به رقابت پذیری اقتصادی آمریکا و ثروتمندتر کردن چین طراحی شده است. همچنین مشخص نیست که طرح دولت بایدن تا قبل از ناکامی آرام طرح خود تا چه حد پیش رفته بود. پیش نویس بیانیه مطبوعاتی که به رویت پولیتیکو رسیده است نشان می دهد که اعلامیه آمریکا برای ارائه در روز دوشنبه همزمان با افتتاحیه اجلاس آب و هوایی COP۲۹ در باکو تهیه شده بود. بر اساس گزارش مطبوعاتی منتشر شده، آمریکا و تعدادی از شرکای آن، خود را برای اعلام اهداف جاه طلبانه در زمینه کاهش آلودگی کربنی تا سال ۲۰۳۵ آماده می کردند و از دیگر کشورها می خواستند که به این ائتلاف ملحق شوند. بر اساس توافق آب و هوایی پاریس، کشورهای تا فوریه فرصت دارند تا طرح های خود را درباره چگونگی کاهش انتشار گازهای کربنی در دهه آینده ارائه دهند. پولیتیکو نوشت: با توجه به تغییر قابل توجه اوضاع سیاسی در آمریکا به دنبال پیروزی ترامپ در انتخابات، تصمیم دولت بایدن برای کنار گذاشتن طرح خود ممکن است ناشی از سرگردانی کسانی باشد که تیم بایدن امیدوار به ملحق شدن آنها به این طرح بودند. برای مثال اتحادیه اروپا شریک سنتی آمریکا دربحث های آب و هوایی است اما با چالش ناشی از ارائه اهداف جدید آب و هوایی خود با نزدیک شدن به ضرب الاجل ماه فوریه دست و پنجه نرم می کند. با روی کار آمدن ترامپ، اطمینانی وجود ندارد که آمریکا حتی یک هدف ملی را برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای ارائه دهد. وی وعده داده کشورش را از توافق پاریس خارج خواهد کرد. یکی ازمقامات آمریکایی آگاه از مذاکرات داخلی در این کشور، ژوئن (خرداد) گذشته به پولیتیکو گفت: برخی از محافظه کاران حتی ترامپ را تحت فشار قرار داده اند تا از معاهده سال ۱۹۹۲ سازمان ملل که زیربنای مذاکرات آب و هوایی است، خارج شود.