فشارافزایی مید ان گازی پارس جنوبی د ر د ستور کار

 جلسه‌ای د ر خصوص برنامه اجرایی طرح فشارافزایی مید ان مشترک گازی پارس جنوبی صبح د یروز (شنبه) با حضور معاون اول رئیس‌جمهور برگزار و آخرین هماهنگی‌ها، ‌اقد امات و تصمیمات د ر راستای چارچوب طرح تامین و توافقنامه مالی بین وزارت نفت و صند وق توسعه ملی بحث،‌ بررسی و تصمیم‌گیری شد . محمد رضا عارف معاون اول رئیس جمهور د ر این جلسه که وزیر نفت، رئیس صند وق توسعه ملی و مسئولان د ستگاه‌های مرتبط حضور د اشتند ، با قد رد انی از هماهنگی‌های انجام شد ه بین وزارت نفت و صند وق توسعه ملی د ر راستای ایجاد  چارچوب تامین مالی برنامه اجرایی طرح راهبرد ی فشارافزایی مید ان گازی پارس جنوبی تصریح کرد : بهره‌برد اری و توسعه میاد ین مشترک نفت و گاز از جمله اولویت‌ها و راهبرد های د ولت چهارد هم است که با اجرای این طرح به امید افزایی د ر صنعت نفت و همچنین جامعه، افزایش تولید  ناخالص د اخلی و بویژه اشتغالزایی کشور کمک شایان توجهی می‌کند . معاون اول رئیس‌جمهور با اشاره به اهمیت و ضرورت اجرای هر چه سریع‌تر این طرح بزرگ برای اضافه برد اشت و د رآمد زایی کشور، بر ضرورت هماهنگی و همکاری وزارت نفت و صند وق توسعه ملی برای اجرای طرح فشارافزایی مید ان مشترک گازی پارس جنوبی تاکید  کرد .

اجازه نمی‌د هیم امنیت ایران تهد ید  شود 

رئیس اقلیم کرد ستان عراق با بیان اینکه «فصل مهم و مقطع جد ید ی» د ر تقویت روابط میان ایران و اقلیم رقم خورد ه است، تاکید  کرد : راهکارهای امنیتی و نظارت بر مرزها تقویت شد ه‌اند  تا جلوی هرگونه فعالیتی را بگیرند  که بر ثبات مرزهای میان د و طرف تأثیر بگذارند . «نیچیروان بارزانی» رئیس اقلیم کُرد ستان عراق د ر مصاحبه‌ای اختصاصی با ایسنا، به سوالاتی د رباره روابط تهران-اربیل، پیگیری توافقات انجام‌شد ه د ر جریان سفرهای میان طرفین و همچنین موضوع توافقنامه امنیتی ایران و عراق پاسخ د اد .  بارزانی گفت که سفر «مسعود  پزشکیان» رئیس‌جمهوری اسلامی ایران به اقلیم کرد ستان و همچنین سفر او به تهران، «مرحله و فصل مهم و مقطع جد ید ی د ر تقویت روابط» میان طرفین بود ه است. رئیس اقلیم کرد ستان عراق همچنین خبر د اد  که «ارگان‌ها و د ستگاه‌های ذی‌ربط عراق و ایران د ر حال نظارت و پیگیری چگونگی اجرایی‌شد ن و انجام‌د اد ن توافقات د ر بخش‌های مختلف از جمله اقتصاد ی، امنیتی و یا همکاری‌های فرهنگی هستند ». او د ر اد امه گفت که «باید  از سوی هر د و طرف، راهکارهایی برای سرعت د اد ن و تسهیل د ر حوزه گمرک و تحرکات بازرگانی و مباد لات کالاها د ر د روازه‌های مرزی لحاظ شوند ».

گروه سیاسی: انتشار خبر د رگذشت یک د انشجوی 19 ساله د ر روز پنج‌شنبه (25 بهمن) طی یک حاد ثه زورگیری د ر اطراف کوی د انشگاه تهران، موجی از بهت و نگرانی سراسری را د ر کشور ایجاد  کرد . ساعت ۲۱ چهارشنبه مورخِ ۲۴ بهمن ۱۴۰۳، واحد  گشت پلیس د ر محد ود ه بزرگراه جلال آل احمد  نبشِ کوچه جنت با جوانی ۱۹ ساله مواجه شد  که بر اثر اصابت جسم تیز به مجاری تنفسی مجروح و با همکاری عوامل اورژانس به بیمارستان شریعتی تهران منتقل شد  که بر اثر شد ت جراحات د ر ساعت ۷:۳۰ صبح د رگذشت.
به گزارش «تجارت»، از همان ساعاتِ ابتد اییِ حاد ثه قتل د رد ناک امیر محمد  خالقی، پی‌جوییِ قتل آغاز و د ر تحقیقات مید انی و با بهره‌گیری از تصاویر د وربین‌هایِ مد اربسته مشخص شد  که د انشجویِ جوان د ر زمان مراجعت به خوابگاه د انشجویی د ر منطقه امیرآباد  مورد  ضربه‌ جسم تیز توسط د و زورگیرِ موتورسوار قرار گرفت و سارقان د ر زمان ربود نِ کوله پشتی، مقتول را مورد  اصابت چاقو قرار د اد ند . پس از د رگذشت این د انشجو، تیم ویژه‌ای د ر اد اره د هم پلیس آگاهی تهران بزرگ، تحقیقات جهت شناسایی و د ستگیری عاملان این سرقتِ را د ر د ستورکار قرار د اد ند  و اطلاعات تکمیلی متعاقبا از سوی فراجا اعلام می‌شود . شایان ذکر است که پس از اعلام این خبر د رد ناک تعد اد ی از د انشجویان د ر کوی د انشگاه تهران تجمع برگزار کرد ند  و خواستار برقراری هرچه بیشتر امنیت کوی د انشگاه و د انشجویان شد ند .
 د ستور پزشکیان به وزیر علوم برای پیگیری ویژه قتل د انشجو
د ر جد ی‌ترین واکنش به ماجرای قتل د انشجوی د انشگاه تهران، رئیس‌جمهور به وزیر علوم مأموریت ویژه د اد  تا موضوع جان باختن د انشجوی د انشگاه تهران د ر خیابان اطراف کوی د انشگاه را پیگیری کند . «حسین سیمایی صراف» وزیر علوم، تحقیقات و فناوری د یروز شنبه د ر جمع هیأت رئیسه د انشگاه تهران د ر واکنش به قتل د انشجوی د انشگاه تهران، اعلام کرد : رئیس‌جمهور، د ر حکمی بند ه را موظف به پیگیری کرد ند ؛ طبق حکم رئیس‌جمهور ما اجازه نمی‌د هیم ماجرای د انشگاه به بیرون کشید ه شود  و اگر بخواهند  ماجرا را به بیرون تسری د هند  و کسانی بخواهند  خود سرانه ورود  کنند ، به جد  برخورد  می‌کنیم و هیچ مماشاتی ند اریم. 
همچنین د ر پی قتل د رد ناک امیر محمد  خالقی د انشجوی د انشگاه تهران، محمد  رضا عارف معاون اول رئیس جمهور نیز طی تماس با وزیر کشور د ستور ویژه برای بررسی همراه با فوریت و د قت همه ابعاد  این حاد ثه تلخ و اطلاع رسانی شفاف به مرد م را صاد ر کرد . د ستور مقام‌های ارشد  د ولت چهارد هم د ر شرایطی است که جمعه (26 بهمن) سرد ار منتظرالمهد ی سخنگوی پلیس، ضمن ابراز تأسف از حاد ثه اخیر و ابراز همد رد ی با خانواد ه متوفی، گفت: د ر پی حاد ثه‌ حمله سارقانِ زورگیر که منجر به قتلِ د انشجویِ جوان شد ؛ سرد ار راد ان د ستور پیگیریِ ویژه و سریعِ موضوع را به پلیس آگاهی کشور صاد ر کرد .

د ستگیری افراد  مظنون د ر رابطه با قتل د انشجوی د انشگاه تهران
د اد ستان تهران از بازد اشت افراد  مظنون د ر رابطه با پروند ه قتل د انشجوی د انشگاه تهران خبر د اد . علی صالحی د اد ستان تهران با تسلیت به خانواد ه امیر محمد  خالقی د انشجوی رشته مد یریت کسب و کار د انشگاه تهران که چهارشنبه شب د ر محله‌ای نزد یک به کوی د انشگاه تهران توسط سارقان با سلاح سرد  به قتل رسید ، اظهار کرد :  رئیس قوه قضاییه بلافاصله پس از وقوع این روید اد  تلخ د ستور د اد ند ، موضوع با د قت و جد یت و سرعت د نبال شود  لذا پروند ه را جهت رسید گی به شعبه ویژه و بازپرسی ویژه قتل ارجاع د اد یم.  وی با بیان اینکه این پروند ه تحت بررسی و رصد  آنی جلو می‌رود ، تصریح کرد : برای پیگیری این پروند ه جلسات متعد د ی با همکاران د ر حوزه انتظامی برگزار کرد یم و نظارت لازم د ر این حوزه د ر حال انجام است.  د اد ستان تهران با اشاره به اینکه متاسفانه هنوز به مرحله کشف این جرم نرسید ه‌ایم گفت: افراد  مظنون د ر این رابطه د ستگیر شد ند  و تحقیقات د ر این زمینه د ر حال انجام است. کارهای فنی و اطلاعاتی د ر د ست اقد ام است. تلاش د اریم د ر اسرع وقت مرتکب این بزه را د ستگیر کرد ه و به سزای اعمالش برسانیم.  صالحی با تاکید  بر اینکه قطعا برخورد  د ستگاه قضایی د ر این رابطه قاطعانه، سریع و مطابق قانون خواهد  بود ، گفت: کسانی که د ست به چنین جرایمی زد ه و مرتکب چنین اعمال خشونت بار می‌زنند ، بد انند  که برخورد  د ستگاه قضایی با آنها بسیار قاطع و جد ی و بازد ارند ه خواهد  بود . 

عذرخواهی وزیر علوم
د ر سطحی د یگر، حسین سیمایی صراف، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری د ر نشست خبری د یروز پس از جلسه با مسؤلان و د ست اند رکاران ، پیرامون حواشی قتل د انشجوی د انشگاه تهران که د ر سازمان مرکزی د انشگاه تهران برگزار شد ، با اشاره به حاد ثه قتل د انشجوی این د انشگاه بر اثر حمله زورگیران اظهار کرد : ما عزاد ار یک حاد ثه تلخ هستیم. این د انشجو مانند  یکی از فرزند ان من بود  و بسیار تأسف‌بار است که خبر قتل عزیزی را بشنویم. از این بابت به‌شد ت متأسفم. وی د ر اد امه با بیان اینکه از ملت شریف ایران، د انشجویان و بطور کلی جامعه علمی و د انشگاهی کشور عذرخواهی می‌کنم و موضوع را به‌طور جد ی پیگیری خواهم کرد ، گفت: بر اساس ابلاغ رئیس‌جمهور، وزیر علوم، مسئول پیگیری این موضوع شد ه است. وزیر علوم معتقد  است مسائل د انشگاه نباید  به خارج از محیط د انشگاه کشید ه شود .  

 گروه اقتصاد  کلان: براساس بررسی‌های انجام‌شد ه د ر خصوص لایحه بود جه۱۴۰۴، با وجود  تأکید  بر ارائه فروض محاسباتی مصارف، فروض محاسباتی برخی از اقلام مهم از جمله د ر بود جه هد فمند ی، متناسب‌سازی و پاد اش پایان خد مت بازنشستگان ارائه نشد ه است و لذا تصویر بود جه کامل و شفاف نیست.به گزارش تجارت به نقل از تسنیم، با توجه به بررسی‌های انجام‌شد ه د ر خصوص بخش د وم لایحه بود جه سال 1404، توجه و اهتمام لایحه د ر راستای تعریف برنامه‌های عملیاتی د ستگاههای اجرایی و تقسیم اعتبارات بر مبنای برنامه‌های پیشنهاد ی از جمله نکات مثبت لایحه بود جه است. رویکرد  برنامه‌محوری و تعریف اعتبارات د ستگاهی بر اساس برنامه‌های مشخص و تعریف‌شد ه یکی از تکالیف سازمان برنامه د ر تد وین بود جه‌های سالانه بود ه است.

بود جه‌ریزی براساس برنامه و پروژه‌های د ستگاه‌ها
بر اساس ماد ه 118 قانون برنامه هفتم د ولت مکلف بود  که منابع اجرای احکام برنامه را هر سال د ر بود جه سنواتی د رج کند  و از سوی د یگر بر اساس بند  «پ» ماد ه (13) قانون برنامه هفتم پیشرفت سازمان برنامه و بود جه مکلف بود  که به‌منظور تحقق اهد اف این قانون و اهد اف قانونی د ستگاههای اصلی لایحه بود جه سالانه را به‌صورت برنامه‌محور که حاوی برنامه‌های اجرائی و اهد اف کمّی باشد  تهیه کند  تا این برنامه‌ها مبنای صد ور تخصیص پرد اخت و نظارت د یوان محاسبات کشور باشد .د ولت د ر شکل‌د هی جد اول بود جه و پیوستهای تقد یمی تلاش کرد ه است د ر این مسیر حرکت کند  هرچند  ارتباط د قیق مصارف مذکور با برنامه هفتم پیشرفت و شیوه نظارت و هد ایت اعتبارها د ر جهت تحقق برنامه به‌جای پرد اخت مستمر حقوق و مزایای شاغلین و بازنشستگان محل ابهام جد ی است و لازم است فرایند های تخصیص اعتبار و نظارت د یوان محاسبات متناسب با برنامه‌های اعلامی مشخص گرد د ، همچنین تعیین رد یفهایی برای اجرای احکام برنامه هفتم به‌ویژه سیال‌سازی بد هیهای د ولت به بانکها و افزایش سرمایه بانکهای د ولتی را می‌توان یکی د یگر از اقد امات مثبت لایحه پیشنهاد ی د انست که اثرات مثبتی بر فضای اقتصاد  کلان خواهد  د اشت.

جزئیات بود جه‌ای د ستگاه‌ها مشخص نیست
با توجه به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، نقاط ضعف لایحه را از منظر اصول بود جه‌ریزی و ارقام کلان مصارف می‌توان د ر عد م ارائه جزییات مربوط به بود جه د ستگاهی د انست با توجه به اینکه بخش عمد ه‌ای از بود جه د ستگاهی مربوط به پرد اخت حقوق و د ستمزد  کارکنان بخش د ولتی است تفاوت افزایش بود جه د ستگاهی نسبت به فروض رشد  حقوق و د ستمزد  از جمله نقاط مبهم لایحه بود جه است، لذا می‌بایست د ر لوایح بود جه آتی این موضوع مورد  توجه قرار گیرد  یکی از پیشنهاد ات د ر این راستا ارائه فصول هزینه‌ای اعتبارات د ستگاههای اجرایی است.
 عد م‌شفافیت د ر مصارف هد فمند ی و متناسب‌سازی حقوق
همچنین علی‌رغم تأکید  قانون‌گذار د ر مواد  (180) و (182) قانون اصلاح آئین‌نامه د اخلی مجلس مبنی بر ارائه فروض محاسباتی و نقصان فروض ارائه‌شد ه د ر مرحله اول، سند  لایحه ارائه‌شد ه د ر مرحله د وم رافع این اشکال نیست و همچنان فروض محاسباتی برخی از اقلام مهم از جمله د ر بود جه هد فمند ی، متناسب‌سازی و پاد اش پایان‌خد مت بازنشستگان، بار مالی اصل و سود  اوراق مالی سررسید شد ه و سایر هزینه‌های د ستگاهی ارائه نشد ه است و لذا تصویر ارائه‌شد ه از بود جه کامل و شفاف نیست.

رشد  ۹۳ د رصد ی مصارف بود جه ۱۴۰۴ نسبت به ۱۴۰۳
با توجه به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، اعتبارات هزینه ای د ر قانون بود جه ۱۴۰۴ نسبت به سال گذشته ۷۸ د رصد  افزایش یافته است.  تملک د اراییهای سرمایه ای ۵۰ د رصد  و تملک د اراییهای مالی نیز ۲۵۳ د رصد  رشد  د اشته است.مصارف عمومی د ولت د ر قانون بود جه برنامه د ولت برای هزینه کرد  د ر سال مالی آتی است. این هزینه کرد ها د ر سه  رد یف عمد ه «اعتبارات هزینه ای تملک د اراییهای سرمایه ای و تملک د اراییهای مالی صورت می پذیرد  اعتبارات  هزینه ای هزینه کرد  بابت امور جاری و اجرایی د ولت و د ستگاههای اجرایی است. تملک د اراییهای سرمایه ای هزینه کرد   بابت اجرای طرحهای عمرانی و توسعه ای د ر سطوح ملی و استانی است.تملک د اراییهای مالی هزینه کرد  بابت  مجموعه ای از تعهد ات مالی د ولت شامل تسویه اوراق مالی اسلامی افزایش سرمایه بانکها تاد یه تسهیلات بانکی و.....  است. به طور کلی تخصیص اعتبارات د ستگاههای اجرایی ملی به صورت متمرکز و توسط سازمان برنامه و بود جه صورت  و شورای برنامه ریزی توسعه استان تخصیص اعتبارات عمرانی استانی را بر عهد ه د ارد .اعتبارات هزینه ای د ر قانون بود جه 1404 نسبت به سال گذشته 78 د رصد  افزایش یافته است.  تملک د اراییهای سرمایه ای 50 د رصد  و تملک د اراییهای مالی نیز 253 د رصد  رشد  د اشته است. همانگونه که مشخص است د ر طی سنوات اخیر سهم اعتبارات هزینه ای از مجموع مصارف عمومی د ولت روند  نسبتاً ثابتی د ارد .با توجه به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، تملک د ارایی سرمایه‌ای د ر طی 4 بود جه اخیر روند  نزولی د اشته و تملک د اراییهای مالی روند  صعود ی د ارد  د ر واقع میتوان اینگونه نتیجه  گرفت د ر طی چند  سال اخیر با توجه به رشد  کمتر منابع د رآمد ی د ولت نسبت به مصارف عمومی د ولت به سمت  افزایش تامین مالی از محل بد هی سوق پید ا کرد ه است.به عبارت د یگر د ولت د ر سالهای اخیر روند  باثبات سهم  اعتبارات هزینه ای از سقف بود جه را به هزینه ایجاد  بد هی حفظ کرد ه، لذا مجبور شد ه است برای بازپرد اخت بد هی های  سررسید  شد ه خود  بود جه عمرانی را کاهش د هد  این نکته مؤید  این معناست که د ر سال 1404 همچنان چالشهای  جد ی د ر تامین منابع مورد  نیاز برای طرحهای عمرانی وجود  خواهد  د اشت و این موضوع مستلزم توجه سیاست گذاران  مالی به انواع روشهای تامین مالی برای پیش برد  طرح های عمرانی است.

گروه اقتصاد  کلان:با افزایش نرخ ارز، قیمت کالاهای اساسی، اجاره‌بها، هزینه‌های د رمانی و آموزشی به‌شکل قابل‌توجهی رشد  کرد ه است، این د ر حالی است که میزان افزایش حقوق کارگران معمولاً با تأخیر و کمتر از نرخ تورم انجام می‌شود ، که نتیجه آن کاهش قد رت خرید  و سخت‌تر شد ن تأمین نیازهای اساسی خانوارهاست.کاهش قد رت خرید  کارگران، علاوه بر تأثیر مستقیم بر معیشت آن‌ها، موجب کاهش تقاضای مصرفی د ر بازار می‌شود ، این امر می‌تواند  تولید  د اخلی را تحت تأثیر قرار د هد  و زمینه‌ساز رکود  اقتصاد ی شود ، از سوی د یگر، افزایش فشار اقتصاد ی بر خانوارهای کارگری می‌تواند  تبعاتی نظیر گسترش فقر، مهاجرت نیروی کار به کشورهای د یگر و کاهش بهره‌وری د ر محیط‌های کاری را به‌د نبال د اشته باشد .اما محمد  شیریجیان، معاون اقتصاد ی بانک مرکزی د رباره اثر افزایش قیمت د لار د ر نرخ تورم سال جاری و توقف سیاست‌های مهار تورم بانک مرکزی با توجه به رخد اد های سیاسی اظهار د اشت: سیاست مهار تورم د ر د ستور کار بانک مرکزی قرار د ارد  و تمرکز بانک مرکزی به‌سمت طرف تقاضا و کنترل نقد ینگی است.معاون بانک مرکزی تأکید  کرد : سیاست بانک مرکزی د رباره کالاهای اساسی همچنان اد امه تأمین ارز ترجیحی است. نرخ ارز ترجیحی هم مشخص است و طبیعتاً آثار تورمی افزایش نرخ ارز بر روند  اقلام معیشتی مرد م حتماً به‌صورت حد اقلی خواهد  بود .به گزارش تسنیم, این د ر حالی است که کارشناسان اقتصاد ی با بررسی بسیار ثابت کرد ه‌اند  که نوسانات ارزی باعث افزایش اقلام مختلف شد ه و اثرگذاری زیاد ی روی گرانی‌ها و افزایش هزینه معیشت د اشته است.

میانگین هزینه سبد  معیشت کارگران 29میلیون و 940هزار تومان است
محسن باقری رئیس کمیته د ستمزد  شورای‌عالی کار د ر واکنش به اظهارات معاون بانک مرکزی گفت: این اظهارات غیرکارشناسی است انگار مسئولان از جامعه و بازار خبر ند ارند . حاضر به مذاکره هستیم تا ثابت کنیم آنچه باعث تورم د ر جامعه شد ه است نوسانات ارز و عد م کنترل گرانی‌ها است، تورم ناشی از د ستمزد  روی اقتصاد  بسیار اند ک است.باقری با یاد آوری اینکه بخش زیاد ی از هزینه کارگران صرف اجاره‌بها می‌شود  اضافه کرد : کارفرمایان معتقد ند  د ولت باید  هزینه مسکن کارگران را بپرد ازد . سبد  غذایی ارائه‌شد ه از سوی وزارت بهد اشت د چار تغییراتی شد ه است، رقم سبد  معیشت هنوز از سوی کارفرمایان اعلام نشد ه است.وی با تأکید  اینکه میانگین هزینه سبد  معیشت کارگران براساس تورم منتهی به آذر ماه به 29 میلیون و 940 هزار تومان رسید ه است گفت: پیش‌بینی ما این است که د ر جلسه 29 بهمن ماه روی اعد اد  و ارقام سبد  معیشت بحث و مذاکره شود .رئیس کمیته د ستمزد  شورای‌عالی کار با ابراز اینکه "عد د ی که کانون شورای اسلامی کار اعلام کرد ه براساس محاسبات خود  و مبتنی بر سبد های موجود  و مراجعی بود ه است که به آنها د سترسی د اشتیم ولی با توجه به سبد  جد ید ی که وزارت بهد اشت ارائه کرد ه است باید  مجد د اً جلسات کارشناسی برگزار کنیم." اد امه د اد : سبد ی که وزارت بهد اشت اعلام کرد ه است د ر سال 1392 ارائه شد  و ظاهراً هر 10سال یک بار براساس طبع جامعه و اتفاقات اقلیمی کشور و شاخص‌های خود  آن را بازنگری می‌کند . سبد  جد ید  جد ول میزان کالری‌ها و اقلام غذایی است و مشخص می‌کند  برای یک زند گی سالم فرضاً چه‌میزان گوشت یا روغن باید  مصرف شود  و ما براساس کالری‌های اعلام‌شد ه، ارقام و اعد اد  جد ید  را 29 بهمن ماه ارائه خواهیم کرد . 

زهرا آقاجانی
استاد یار موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی

امروزه شکل‌گیری خوشه‌های صنعتی د ریایی و توسعه آنها از عناصر اصلی رشد  اقتصاد ی د ر کشورهای برخورد ار از مزیت د سترسی به د ریاها محسوب می‌شود . این خوشه‌ها نه تنها به رشد  اقتصاد  ملی کمک می‌کنند ، بلکه به اشتغال‌زایی، توسعه منطقه‌ای، توسعه سرزمینی متوازن، کاهش نابرابری‌های اقتصاد ی، ارتقای کیفیت زند گی مرد م د ر جوامع ساحلی و د ر نهایت تقویت جایگاه جهانی کشورها منجر می شود .  خوشه‌های صنعتی د ریایی مناطق جغرافیایی هستند  که فعالیت‌های مرتبط با د ریا د ر آن‌ها متمرکز شد ه است. این خوشه‌ها معمولا شامل فعالیت‌های متنوعی نظیر عملیات بند ری و لجستیک د ریایی، کشتی‌سازی، تعمیر شناورها، فعالیت‌های فراساحلی مرتبط با تولید  انرژی، شیلات، فناوری زیستی د ریایی، گرد شگری د ریایی و ساحلی و غیره می‌شوند . صنایع مستقر د ر خوشه‌های صنعتی د ریایی، به مانند  هر خوشه صنعتی د یگری با یکد یگر ارتباط متقابل د اشته و زیرساخت‌ها، منابع و تخصص‌های موجود  را د ر میان خود  به اشتراک می‌گذارند  که این مهم منجر به اثربخشی و ترغیب نوآوری د ر بین اعضای خوشه‌ها می‌شود .
د ر واقع قرارگیری این خوشه‌ها د ر امتد اد  سواحل و یا د ر مجاورت بناد ر، امکان د سترسی مشترک صنایع مستقر د ر خوشه‌ها به د ریا و منابع طبیعی موجود  د ر آنها، امکانات بند ری و خطوط کشتیرانی مرتبط را فراهم می‌نماید .
خوشه‌های صنعتی د ریایی نقش کلید ی د ر پشتیبانی از تجارت جهانی (بین‌المللی)، تولید  انرژی و تلاش‌ برای حفاظت از د ریاها ایفا می‌کنند . از جمله خوشه‌های د ریایی مطرح جهان می‌توان به خوشه‌های فعال د ر کشورهای سنگاپور، هلند  (روترد ام)، ایالات متحد ه (بوستون و لس‌آنجلس)، نروژ (برگن)، د انمارک (کپنهاگ)، هنگ‌کنگ، چین (شانگهای)، امارات متحد ه عربی (د وبی)، کره جنوبی (بوسان و اولسان) و کاناد ا (ونکوور) اشاره کرد . جملگی این خوشه‌ها از ویژگی‌های تقریبا مشترکی برخورد ار هستند  که عبارتند  از: موقعیت استراتژیک به لحاظ د سترسی به شبکه‌های حمل‌ونقل بین‌المللی د ریایی، بهره‌مند ی از امکانات بند ری و خد مات د ریایی مربوطه، ساخت و تعمیر انواع شناورها و تولید  انرژی‌های فراساحلی (عمد تا نفت و گاز).
د ر برخی از خوشه‌های مذکور نیز، متناسب با مزیت‌های نسبی آنها، بخش‌های مختلفی نظیر پالایشگاه‌ها، صنایع شیمیایی، شیلات، فناوری‌های زیستی د ریایی (از جمله کشاورزی د ریایی، بهد اشت آبزیان، تولید  د اروها و آنزیم‌های د ریایی، پاکسازی آلود گی‌های زیست محیطی و تولید  سوخت‌های زیستی) و نیروگاه‌های باد ی فراساحلی مستقر شد ه‌اند .
توسعه خوشه‌های د ریایی صنعتی، می‌تواند  نقش مهمی د ر کمک به شتاب بخشید ن به رشد  اقتصاد ی کشورها ایفا کند . کشورهای د ر حال توسعه نیز با د رک اهمیت این موضوع،‌ ایجاد  و گسترش این خوشه‌ها را د ر د ستور کار قرار د اد ه‌اند . به عنوان مثال هند وستان از سال ۲۰۱۵ میلاد ی د ر حال اجرای برنامه ساگارمالا با هد ف توسعه و ارتقای نقش بناد ر د ر اقتصاد  این کشور است. یکی از محورهای این برنامه، صنعتی‌سازی بناد ر برای کاهش هزینه‌های لجستیک بواسطه استقرار صنایع د ر پسکرانه آنهاست که ایجاد  خوشه‌های صنعتی یکی از زیربرنامه‌های این محور محسوب می‌شود . د ولت اند ونزی سیاست محور د ریایی را برای تبد یل این کشور به هاب جهانی د ریایی و برنامه توسعه اقتصاد  آبی را د ر قالب توسعه فعالیت‌های شیلات پاید ار، گرد شگری د ریایی و تولید  انرژی تجد ید پذیر د نبال می‌کند . ترغیب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی د ر خوشه‌های صنعتی د ریایی، یکی از اقد امات مهم این برنامه است. ویتنام د ر استراتژی توسعه اقتصاد  د ریایی خود  (۲۰۳۰-۲۰۲۰)، بر توسعه خوشه‌های صنعتی د ریایی د ر حوزه‌هایی مانند  کشاورزی د ریایی، کشتیرانی و گرد شگری د ریایی و همچنین سرمایه‌گذاری د ر زیرساخت‌های بند ری و زیست فناوری د ریایی متمرکز شد ه است. برنامه د یگر این کشور، ابتکار رشد  آبی است که استفاد ه پاید ار از منابع د ریایی را ترویج می‌کند . د ر این برنامه، همکاری‌های بین‌المللی و سرمایه‌گذاری د ر خوشه‌های د ریایی مورد  توجه قرار گرفته است. برنامه‌های مشابهی د ر کشورهایی نظیر فیلیپین، کنیا، بنگلاد ش، برزیل و مراکش د ر حال اجراست.
با این حال، بررسی‌ها نشان می‌د هد  توسعه خوشه‌های صنعتی د ریایی و پیوستن آنها به زنجیره‌های جهانی ارزش د ر کشورهای د ر حال توسعه، با موانعی روبرو است. از جمله این موانع می‌توان به موارد ی همچون کمبود  زیرساخت‌های بند ری و پسکرانه، د سترسی محد ود  به سرمایه و منابع مالی، کمبود  نیروی انسانی متخصص و ماهر، موانع سیاستگذاری و رگولاتوری، مشکلات حکمرانی و عد م ثبات د ر فضای سیاسی کشورها اشاره نمود . با توجه به موانع بیان شد ه و نیز تجربیات کشورهای پیش‌رو د ر زمینه توسعه خوشه‌های صنعتی د ریایی، نکات زیر برای توسعه و ارتقای جایگاه این خوشه‌ها، برای کشورهایی همچون ایران که از پتانسیل‌ بالایی برای بهره‌گیری از منابع ساحلی و د ریایی برخورد ار می‌باشند ، قابل ارایه هستند :
• توجه به نقش خوشه‌های صنعتی د ریایی د ر تنوع بخشی اقتصاد ی و کاهش وابستگی به صنایع منبع پایه و نیز مشارکت کشورها د ر زنجیره‌های ارزش جهانی • اولویت‌ د اد ن به سرمایه‌گذاری د ر زیرساخت‌هایی نظیر شبکه‌های حمل‌ونقل، بناد ر و مراکز پژوهش و نوآوری برای توسعه خوشه‌های صنعتی د ریایی؛ • توسعه سرمایه‌گذاری د ر آموزش و تربیت نیروهای متخصص د ر زمینه‌هایی مانند  مهند سی د ریایی، کشتی‌سازی و مد یریت پاید ار شیلات؛ • ایجاد  چارچوب‌های قانونی برای ایمنی د ریایی، محافظت از محیط زیست و جذب سرمایه‌گذاری خارجی د ر زمینه صنایع د ریایی؛ • همکاری‌های مشترک با کشورهای همسایه برای توسعه توانمند ی‌های موجود  و رفع چالش‌های د ریایی مشترک د ر بین این کشورها؛ • همکاری و تعامل با کشورهای پیشرو د ر زمینه اقتصاد  و صنایع د ریا پایه به منظور انتقال د انش و فناوری د ر خصوص شیوه‌های نوین بکارگیری منابع د ریایی و محافظت از آن (به طور مثال شیلات پاید ار و تولید  انرژی‌های تجد ید پذیر)؛ بطور کلی می‌توان گفت خوشه‌های صنعتی د ریایی به عنوان یکی از مهم‌ترین کانون‌های رشد  و توسعه اقتصاد  د ریا پایه، د ر آیند ه نقش مهمی د ر گسترش استفاد ه از انرژی‌های تجد ید پذیر فراساحلی، توسعه کاربرد های زیست فناوری د ریایی، نوآوری فناورانه د ر بخش بناد ر و کشتیرانی و همچنین حفاظت از محیط زیست د ریایی و ساحلی ایفا خواهد  کرد . د ر برنامه هفتم پیشرفت ج.ا.ا نیز با د رک اهمیت مسائل فوق، بر توسعه فعالیت‌های اقتصاد ی د ریا محور (موضوع مواد  ۶۰ تا ۶۳ فصل ۱۲ برنامه) و ارتقای جایگاه خوشه‌های صنعتی د ر رشد  اقتصاد ی کشور (موضوع ماد ه ح بند  ۴۸ برنامه) تاکید  شد ه است. از همین روی توجه به توسعه خوشه‌های صنعتی د ریایی د ر کشور به عنوان فصل مشترک د و محور مورد  اشاره، از اهمیت بیش از پیش برخورد ار است. 

ارتباط غیرمستقیم ایران با د ولت جد ید  سوریه
نمایند ه ویژه وزیر خارجه ایران د ر امور سوریه گفت: جمهوری اسلامی ایران به صورت غیرمستقیم با مسئولین کنونی سوریه د ر ارتباط است و پیام‌هایی نیز از مسولین سوریه د ریافت کرد ه‌ایم. «محمد رضا رئوف شیبانی» با تایید  اظهارات اخیر «اسعد  شیبانی» وزیر امورخارجه د ولت موقت سوریه مبنی بر تباد ل پیام‌های مثبت بین تهران و د مشق گفت: جمهوری اسلامی ایران به صورت غیرمستقیم با مسئولین کنونی سوریه د ر ارتباط است و پیام‌هایی نیز د ریافت کرد ه‌ایم. نمایند ه ویژه وزیر امور خارجه کشورمان د ر  امور سوریه افزود : نگاه ما نسبت به تحولات سوریه و بازگشت روابط با سوریه، نگاهی رو به جلو هست. وی تاکید  کرد  : ما با تامل و تانی تحولات سوریه را رصد  می‌کنیم و د ر زمان مناسب تصمیم‌ خاص خود مان را خواهیم گرفت. شیبانی با بیان اینکه «همه جریان‌های سیاسی سوریه باید  د ر تعیین سرنوشت کشور مشارکت د اشته باشند » افزود  : مواضع جمهوری اسلامی ایران د رباره تحولات د مشق روشن است و با توجه به جایگاه ویژه‌ای که کشور سوریه د ر منطقه خاورمیانه د ارد ،‌ اعتقاد  د اریم که آیند ه و سرنوشت آن توسط مرد م این کشور تعیین شود  و همه جریان‌های سیاسی این کشور د ر این امر مشارکت کنند . 

تقبیح رفتار ضد بشری آمریکا
 با هموطنان ایرانی 
سخنگوی وزارت امور خارجه رفتار نامناسب و تحقیرآمیز د ولت آمریکا با مهاجران از جمله برخی اتباع ایرانی را ناموجه و خلاف موازین حقوق بشر د انست و آن را تقبیح کرد . اسماعیل بقائی د یروز شنبه ۲۷ بهمن ۱۴۰۳ با اشاره به اهمیت رعایت هنجارهای بین‌المللی مربوط به رفتار با مهاجران، برخورد  خشن و غیرانسانی با اتباع ایرانی را غیرقابل‌قبول د انست و تاکید  کرد  که وزارت امور خارجه بر اساس وظایف قانونی خود  از هیچ کوششی برای حمایت از حقوق اتباع ایرانی د ریغ نمی‌کند  و بر همین اساس د ستورالعمل‌ مقتضی به د فتر حفاظت منافع ایران د ر واشنگتن و د یگر نمایند گی‌های د یپلماتیک و کنسولی ایران د ر آمریکای جنوبی برای هرگونه مساعد ت به هموطنان طرد شد ه از آمریکا ابلاغ شد ه است. وی افزود : ایران وطن همه ایرانیان است و هموطنانمان می‌توانند  آزاد انه به میهن خود  بازگشته و ترد د  د اشته باشند . بقائی تصریح کرد : وزارت امور خارجه آماد ه تسهیل این امر و مساعد ت جهت رفع هرگونه مشکلی د ر این رابطه می‌باشد .

رد  قاطع معامله قرن 
جد ید  از سوی محمود  عباس
رئیس تشکیلات خود گرد ان فلسطین مخالفت کامل خود  با کوچاند ن فلسطینیان از سرزمین تاریخی خود  اعلام و تاکید  کرد  که معامله قرن جد ید  رقم نخواهد  خورد . محمود  عباس، رئیس تشکیلات خود گرد ان فلسطین گفت: تاکید  می کنیم که هرگونه فراخوان د ر راستای کوچاند ن مرد م فلسطین را به طور کامل نمی پذیریم. او افزود : هرکس معتقد  است که می تواند  معامله قرن جد ید  رقم بزند ، متوهم است. تحقق ثبات و امنیت بین المللی نیازمند  مشارکت همه برای اجرایی شد ن رهکار موسوم به «د و د ولتی» است. محمود  عباس افزود : فلسطین به د لیل وتوهای آمریکا موفق به کسب عضویت کامل د ر سازمان ملل نشد . ملت فلسطین تنها ملت موجود  د ر جهان است که همچنان تحت استعمارگری است. رئیس جمهوری آمریکا اخیرا د ر اظهاراتی جنجالی خواستار تخلیه کامل منطقه نوار غزه و کوچاند ن اهالی آن به کشورهای عربی همسایه و د یگر مناطق و سیطره آمریکا بر نوار غزه شد  که با موج مخالفت های جهانی روبرو شد .

هشد ار زلنسکی د رباره د ید ار ترامپ با پوتین
زلنسکی د ید ار ترامپ با پوتین را «خطرناک» می‌د اند  چون هیچ تضمینی از سوی ترامپ مبنی بر اینکه او د ر صف اول مذاکرات صلح خواهد  بود ، وجود  ند ارد . به نظر می‌رسد  تماس تلفنی «ولاد یمیر پوتین» و «د ونالد  ترامپ» رئیسان جمهور روسیه و آمریکا باعث نگرانی د ر کی‌یف مبنی بر توقف مذاکرات و کم اهمیت شمرد ن چشم‌اند از پیوستن اوکراین به ناتو شد ه است. «ولود یمیر زلنسکی» رئیس جمهور اوکراین د ر گفتگو با کریستین امانپور، خبرنگار سی‌ان‌ان د ر حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ، اذعان کرد ، از این که اولین تماس ترامپ با پوتین بود ه، خوشحال نیست.  رهبر اوکراین هشد ار د اد  که اگر ترامپ قبل از او با رئیس جمهور روسیه د ید ار کند ، حتی «خطرناک‌تر» خواهد  بود .  رئیس‌جمهور اوکراین به سی‌ان‌ان گفت که ترامپ هیچ تعهد ی برای ملاقات اول با زلنسکی ند اد ه است. زلنسکی افزود ، با این حال، رئیس جمهور ایالات متحد ه نیاز به «جلسه فوری» برای گفتگو د ر مورد  «برنامه‌های مشخص» برای پایان د اد ن به جنگ را د رک کرد ه است.  او همچنین اعتراف کرد  که به ترامپ گفته است که پوتین از او می‌ترسد : «من به ترامپ گفتم پوتین از او می‌ترسد  و او حرف من را شنید .»  زلنسکی با عصبانیت گفت: «و حالا پوتین می‌د اند .»

تصمیم جریان صد ر عراق
 برای بازگشت به عرصه سیاسی
‌هشت ماه قبل از برگزاری ششمین انتخابات پارلمانی د ر عراق از زمان حمله آمریکا به این کشور د ر سال ۲۰۰۳، منابع سیاسی نزد یک به جریان صد ر عراق (که اکنون نامش را جریان ملی شیعی نهاد ه است) از تصمیم این جریان برای بازگشت به عرصه سیاسی و مشارکت د ر انتخابات خبر د اد ند . جریان صد ر عراق و رهبر آن «مقتد ی صد ر» که نمایند ه بیش از یک سوم شیعیان عراق است، از اوت ۲۰۲۲ به انزوای کامل خود  از فعالیت سیاسی اد امه می‌د هند .

  گروه صنعت و تجارت: توسعه تجارت با کشورهای همسایه یکی از برنامه‌های راهبرد ی د ولت چهارد هم بود  و آمارها نیز نشان از رشد  تجاری طی 10 ماه گذشته نسبت به مد ت مشابه سال گذشته با همسایگان د ارد ؛ د ر ۱۰ ماهه امسال ۵۹.۷ میلیارد  د لار بین ایران و ۱۵ کشور همسایه تباد ل شد  که این میزان بیانگر رشد  ۱۹.۲ د رصد ی نسبت به مد ت مشابه پارسال است. مسعود  پزشکیان رئـــیــس د ولــت چهارد هم گفته بود : همه مشکلات را می‌توانیم د ر منطقه با د اد وستد  و رفت‌وآمد  و سرمایه‌گذاری‌های مشترک با کشورهای همسایه حل کنیم. ایران با ۱۵کشور همسایه ارتباط آبی و خاکی د ارد  و همین موضوع به‌‌‌‌‌‌منزله ایجاد  فرصت قابل‌توجه برای مراود ات تجاری با کشورهای همسایه است. با این‌‌‌‌‌‌وجود ، بررسی د اد ه‌های تجاری ایران و کشورهای همسایه حکایت از آن د ارد  که بخش بزرگی از محصولات صاد راتی ایران با کشورهای همسایه مشابه است. این نزد یکی به‌ویژه د ر حوزه مواد  خام، معد نی، محصولات حاصل از نفت و فرآورد ه‌های نفتی به‌چشم می‌خورد . علاوه‌‌‌‌‌‌براین تحریم و نبود  امکان برای مراود ات مالی و بانکی میان ایران و سایر کشورها به سد ی د ر مسیر توسعه‌تجارت کشور بد ل شد ه و د ر موارد ی به هزینه‌های تجاری کشور می‌افزاید . اما مسئله‌ای که مورد  انتقاد  بسیاری از فعالان اقتصاد ی قرار گرفته، این است که چرا روابط تجاری ایران با کشورها محد ود  به چند  کشور امارات، ترکیه، عراق، هند ، پاکستان، روسیه، عمان، آلمان، افغانستان شود  به طوری‌که حد ود  80 د رصد  از تجارت کشور با این کشورها صورت می‌گیرد  و همه این مسائل ریشه د ر گره تحریم‌ها د ارد .
به تازگی کارنامه تجاری ایران طی 10 ماه گذشته اعلام شد ه است که نشان از حفظ شرکای تجاری گذشته د ارد . د ر همین زمینه، سید  روح اله لطیفی سخنگوی کمیسیون روابط بین الملل و توسعه تجارت خانه صنعت معد ن و تجارت ایران د ر خصوص تجارت غیرنفتی ایران با کشورهای همسایه اظهار کرد : از ابتد ای سال تا پایان د ی ماه، ۹۳ میلیون و ۵۶۶ هزار و ۴۶۲ تن کالای غیرنفتی به ارزش ۵۹ میلیارد  و ۶۵۶ میلیون و ۷۰۷ هزار و ۹۹۵ د لار، بین ایران و ۱۵ کشور همسایه تباد ل شد  که این میزان ۵۹.۲ د رصد  وزن و ۵۷.۵ د رصد  کل تجارت خارجی ۱۰ ماهه ایران را به خود  اختصاص د اد ه است. وی افزود : ۷۵ میلیون و ۳۷۸ هزار و ۲۵۶ تن کالا به ارزش ۲۹ میلیارد  و ۷۸۰ میلیون و ۸۴۲ هزار و ۳۸۳ د لار از ایران به ۱۵ کشور همسایه صاد ر شد ه که این میزان نسبت به مد ت مشابه ۲۴ د رصد  د ر وزن و ۲۸ د رصد  د ر ارزش، افزایش د اشته است. لطیفی د ر خصوص سهم صاد رات به همسایگان از کل صاد رات ایران گفت: صاد رات کالاهای غیرنفتی ایران به کشورهای همسایه ۵۹.۲ د رصد  وزن و ۶۲.۴ د رصد  از ارزش کل صاد رات ۱۰ ماهه ایران را شامل شد ه است.

رشد  صاد رات به همه کشورهای همسایه
وی افزود : عراق با خرید  ۱۰ میلیارد  و ۱۷۵ میلیون و ۳۱ هزار د لار و رشد  ۳۱ د رصد ی، امارات با خرید  پنج میلیارد  و ۹۶۱ میلیون و ۱۸۶ هزار د لار و رشد  ۱۲ د رصد ی، ترکیه با خرید  پنج میلیارد  و ۵۳۵ میلیون و ۲۲ هزار د لار و رشد  ۴۳ د رصد ی، افغانستان با یک میلیارد  و ۹۷۲ میلیون و ۳۰۴ هزار د لار و رشد  ۳۱ د رصد ی و پاکستان با خرید  یک میلیارد  و ۹۴۴ میلیون و ۷۶۹ هزار د لار و رشد  ۱۶ د رصد ی، پنج مقصد  نخست کالاهای صاد راتی ایران د ر ۱۰ ماهه امسال د ر بین همسایگان بود ند . لطیفی د ر خصوص صاد رات به سایر همسایگان گفت: عمان با خرید  یک میلیارد  و ۲۹۷ میلیون و ۷۶۴ هزار د لار (رشد  ۱۴ د رصد ی)، روسیه با ۸۸۹ میلیون و ۳۲۵ هزار د لار (رشد  ۱۷ د رصد ی)، آذربایجان با ۵۷۲ میلیون و ۹۵۳ هزار د لار (رشد  ۱۴.۵ د رصد ی)، ترکمنستان با ۴۶۰ میلیون و ۳۰۱ هزار د لار (رشد  ۲۵ د رصد ی)، ارمنستان با ۴۰۲ میلیون و ۴۹۴ هزار د لار (رشد  ۲۱ د رصد ی)، قزاقستان با ۲۲۷ میلیون و ۴۴۵ هزار د لار (رشد  ۳۹ د رصد ی)، کویت با ۱۹۲ میلیون و ۶۱۱ هزار د لار (رشد  ۳۴ د رصد ی)، قطر با ۱۱۲ میلیون و ۴۱۶ هزار د لار (رشد  ۲۴ د رصد ی)، عربستان با ۲۳ میلیون و ۷۸۴ هزار د لار (رشد  ۶۴۹۲ د رصد ی) و بحرین با خرید  ۱۳ میلیون و ۴۳۷ هزار د لار (رشد  ۶۱ د رصد ی)، به ترتیب د ر رتبه‌های ششم تا ۱۵ مقاصد  صاد راتی ایران د ر بین همسایگان بود ند . سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صمت د ر خصوص وارد ات از کشورهای همسایه گفت: بیش از ۱۸ میلیون و ۱۸۸ هزار تن کالا از کشورهای همسایه به ارزش ۲۹ میلیارد  و ۸۷۵ میلیون و ۸۶۵ هزار د لار د ر این مد ت وارد  کشور شد ه که نسبت به مد ت مشابه ۸ د رصد  کاهش د ر وزن و ۱۱.۵ د رصد  از لحاظ ارزش رشد  د اشته و این میزان ۵۹ د رصد  وزن و ۵۳.۳ د رصد  ارزش کل وارد ات ۱۰ ماهه کشور را به خود  اختصاص د اد ه است.

رشد  بی‌سابقه وارد ات از ترکیه
بر اساس آماری که ارائه شد ه است، امارات با فروش ۱۶.۹ میلیارد  د لار (کاهش یک د رصد ی)، ترکیه با ۹.۹ میلیارد  د لار (رشد  ۶۳ د رصد ی)، روسیه با ۱.۲ میلیارد  د لار (کاهش ۲۲ د رصد ی)، عمان با ۶۷۲ میلیون د لار (کاهش ۱۴ د رصد ی) و پاکستان با ۵۷۱ میلیون د لار (رشد  ۸ د رصد ی)، پنج شریک اول فروش کالا به ایران د ر بین کشورهای همسایه بود ند . همچنین عراق با فروش ۴۷۸ میلیون د لار کالا (کاهش ۵ د رصد ی)، قطر با ۱۷۲ میلیون د لار (رشد  ۹۱ د رصد ی)، افغانستان با ۵۳.۵ میلیون د لار (رشد  ۶۲ د رصد ی)، قزاقستان با ۴۷.۴ میلیون د لار (کاهش ۱۶ د رصد ی)، ارمنستان با ۳۹.۷ میلیون د لار (بد ون تغییر)، آذربایجان با ۳۷ میلیون د لار (کاهش ۳۱ د رصد ی)، ترکمنستان با ۱۷.۴ میلیون د لار (کاهش ۴۹ د رصد ی)، کویت با ۱۴ میلیون د لار (رشد  ۶۲ د رصد ی)، بحرین با ۸۳۹ هزار د لار (کاهش ۳۲ د رصد ی) و عربستان با ۳۴ هزار د لار به ترتیب د ر جایگاه بعد ی فروش کالا به کشورمان د ر بین همسایگان ایران قرار د ارند .

 گروه اقتصاد ی – زهرا سلیمانی: کد ام وزارت خانه و د ستگاه مسئول خاموشی های اخیر د ر کشور است؟ آیا وزارت نیرو مقصر این ناترازی و کمبود  هاست، یا اینکه ریشه این مشکلات به ترک فعل وزارت نفت د ر تامین سوخت مورد  نیاز نیروگاه ها باز می کرد د ؟ اگر تصور کرد ه اید  که برای این پرسش های روشن و شفاف، پاسخ روشنی وجود  د ارد ، سخت د ر اشتباهید ؛ حتی د ر بطن د ولت هم هر کد ام از وزارتخانه های یاد  شد ه، د یگری را متهم می کند ، بد ون اینکه نهایتا برای مرد م و کارشناسان مشخص شود  اصل این مشکلات از کجا نشات می گیرد ؟ اوج این تناقضات د ر آخرین نشست هیات وزیران و حضور وزرای کابینه د ر جمع خبرنگاران باز می گرد د . د ر این زمینه، ابتد ا وزارت نیرو توپ را د ر زمین وزارت نفت اند اخت و اعلام کرد  ریشه این خاموشی ها به عد م تامین سوخت مورد  نیاز نیروگاه های اصلی کشور توسط وزارت نفت باز می گرد د . وزارت نیرو مد عی است ریشه خاموشی‌ها به علت عد م د ریافت سوخت کافی از وزارت نفت است بر اساس آمار و ارقام د ریافت شد ه از وزارت نیرو د ر حال حاضر ذخیره سوخت گازوئیل نیروگاههای کشور کاهش ۶۵ د رصد ی را نسبت به مد ت مشابه سال قبل نشان می‌د هد  که ۹۲ د رصد  (۱۶۰۲ میلیون لیتر) این مقد ار مربوط به نیمه شمالی کشور است. این د ر حالی است که میزان تخصیص گاز هم تا ۴.۵ میلیارد  لیتر نسبت به مد ت مشابه سال قبل کاهش د اشته است و این میزان کاهش با مصرف سوخت مایع (گازوئیل و مازوت) جبران شد ه است. د قایقی بعد  از این اظهارنظر محسن پاک نژاد  د ر جمع خبرنگاران ، نقش وزارت نفت د ر بروز بحران خاموشی را تکذیب کرد  و گفت:« خاموشی اخیر به د لیل عد م تامین سوخت نیروگاه‌ها نبود ه است!» وزارت نفت و شرکت ملی پالایش و پخش فرآورد ه‌های نفتی ایران مد عی است تولید  و تحویل سوخت به تمام بخش‌های صنعتی و خانگی و… نه‌تنها بی‌هیچ کم و کاستی انجام شد ه، بلکه تولید  و تحویل سوخت نیروگاهی د ر پاییز و زمستان امسال روند ی افزایشی را طی کرد ه، تا جایی که د ر مقایسه با پارسال، ۴ میلیارد  لیتر سوخت مایع بیشتر تحویل نیروگاه‌های کشور شد ه است.
د ر شرایطی که خبرنگاران و فعالان رسانه ای، میان این تایید  و تکذیب ها سرگرد ان ماند ه بود ند ، سخنگوی د ولت د ر گوشه ای د یگر ، صحبتهای تازه ای را مطرح کرد . فاطمه مهاجرانی که تلاش می کرد ، به زعم خود  موضوع را جمع و جور کند ، تلویحا تقصیر خاموشی ها را متوجه وزارت نفت د انست و مشکلاتی که د ر تامین سوخت نیروگاه‌ها وجود  د ارد  را  د لیل اصلی قطع برق برخی منازل و کسب و کارها و صنایع د انست.

چه کسی مسئول است؟
حسین صمصامی نمایند ه مرد م تهران د ر مجلس د وازد هم از نخستین نمایند گانی است که د ر گفتگو با تجارت ، ریشه اصلی خاموشی های اخیر را متوجه وزارت نفت د ولت چهارد هم د انسته و ترک فعل این وزارتخانه را ریشه اصلی بروز این مشکلات ارزیابی می کند . به اعتقاد  این نمایند ه عضو کمیسیون اقتصاد ی، ترک فعل وزارت نیرو د ر ذخیره سازی سوخت مایع مورد  نیاز نیروگاه ها، کار را به جایی رساند ه که مرد م د ر زمستان 1403 با مشکلات عد ید ه ای به د لیل خاموشی ها مواجه شد ه اند . صمصامی د ر گفتگو با تجارت می گوید :«اگر وزارت نفت د ولت وظایف خود  را به د رستی انجام د اد ه بود ، به هیچ عنوان این میزان ناترازی د ر سوخت مایع و متعاقب آن تولید  برق ایجاد  نمی شد . وزارت نفت می بایست پیش بینی د رستی از شرایط می د اشت و سوخت مایع مورد  نیاز کشور را ذخیره سازی می کرد . بر اساس برخی آمارهای بین 50 تا 60د رصد  به نسبت سال قبل، ذخایر گازوئیل و سوخت مایع کشور کاهش د اشته است.» 
پس از صمصامی مالک شریعتی، عضو کمیسیون انرژی  مجلس د وازد هم نیز به این بحث ورود  کرد  و د ولت چهارد هم را د ر خاموشی‌های گسترد ه مقصر قلمد اد  کرد . او تصمیم د ولت برای قطع‌مازوت‌سوزی د ر نیروگاه‌ها به بهانه‌ مقابله با آلود گی را آد رس غلط خواند  و سپس به نقش وزارت نفت د ر بروز این مشکلات اشاره کرد . او د ر این زمینه گفت: « اعلام جد ول خاموشی به بهانه حذف مازوت و کاهش آلود گی آد رس غلطی است که د ولت می‌د هد . اگر مازوت هم می‌سوزاند ند  باز ما خاموشی د اشتیم. علتش این است که تکالیف د ر خصوص ذخیره‌سازی سوخت، تکالیف افزایش راند مان نیروگاه‌ها و تکالیف د ر خصوص کیفی‌سازی سوخت پالایشگاه‌ها انجام نشد ه است. حذف مازوت و قطعی برق باعث ایجاد  مشکلات برای مرد م است. این‌که ما یک مشکل را با مشکل د یگر جایگزین کنیم راه‌حل مناسب نیست».
اشاره شریعتی به اقد امی است که د ولت د ر آبان‌ماه انجام د اد . د ر آن مقطع سخنگوی د ولت از منع نیروگاه‌ها برای مازوت‌سوزی به بهانه مقابله با آلود گی هوا خبر د اد  و همین امر موجی از واکنش‌ها را به‌د نبال د اشت. برخی از منتقد ین این اقد ام را نمایشی خواند ند  و مد عی شد ند  که با توجه به کم‌کاری‌های صورت‌گرفته د ر ذخیره‌سازی سوخت مورد  نیاز نیروگاه‌ها، د ولت تصمیم گرفته تا قطعی برق را به منع مازوت‌سوزی مرتبط کند  و بد ین ترتیب به بهانه تامین سلامتی مرد م، توجیهی برای خاموشی‌ها پید ا کند . هر چند  که گذر زمان نشان د اد  که د ر بسیاری از نیروگاه‌ها باز هم مازوت‌سوزی انجام می‌شود  و این موضوع را صد یقه ترابی، سرپرست معاونت محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست تأیید  کرد . د یگر نمایند ه‌ای که اهمال‌ د ولت د ر ذخیره‌سازی سوخت را علت قطعی گسترد ه برق قلمد اد  کرد ، امیرحسین ثابتی نمایند ه تهران بود . او د ر این خصوص اظهار د اشت: «با مسئولان وزارت نیرو، وزارت نفت و تعد اد ی از اعضای کمیسیون انرژی مجلس صحبت کرد م. جمع بند ی بر این است که «ترک فعل وزارت نفت» از شهریور ماه به بعد  و ذخیره نکرد ن گازوئیل، علت اصلی قطعی برق و تعطیلی کشور است».
 کارشناسان چه می گویند ؟
نایب رییس کمیسیون انرژی اتاق تهران د ر گفتگو با تجارت به ابعاد  و زوایای متفاوتی از این بحث ورود  کرد ه و می گوید :« متاسفانه د ر ایران، اغلب ریشه ها رها می شود  و مسائل فرعی مورد  توجه قرار می گیرد . د لیل اصلی کمبود  برق د ر کشورمان فقد ان سرمایه گذاری مناسب د ر این صنعت است. حال ممکن است یک اقد ام وزارت نفت یا نیرو برای مد تی مشکلاتی را ایجاد  کرد ه باشد ، اما مساله اصلی د ر ایران عد م تناسب عرضه با تقاضا د ر صنعت برق است. برای رفع این ناترازی ها، ایران به مشارکت بخش خصوصی د ر این صنعت نیاز د ارد . د ولت به د لیل تحریم ها و کمبود  منابع قاد ر نیست، سرمایه گذاری بالایی د ر این صنعت انجام د هد ، از طریق سرمایه های بخش خصوصی است که می توان به نیازهای این بخض پاسخ د اد .»
حمید رضا صالحی یاد آور می شود :« برآورد هایی که از مصرف برق د ر ایران وجود  د ارد ، نشان می‌د هد  که حد ود  یک‌سوم از میزان برق مصرفی کشور به خانه‌ ها اختصاص د ارد  و د وسوم د یگر د ر بخش‌های صنعتی و تجاری مورد استفاد ه قرار می‌گیرد . بر اساس محتوای برنامه ششم د ولت ها د ر ایران می بایست سالانه ۵۰۰۰ مگاوات ظرفیت جد ید  به شبکه برق اضافه می کرد ند ، اما این ظرفیت سازی صورت نگرفته است. کل ظرفیت برق ایران حد ود  80هزار مگاوات است؛ اگر تکالیف تعیین شد ه د ر برنامه ششم انجام شد ه بود ، ایران نه تنها مشکلی د ر تامین برق مورد  نیاز خود  د ر د اخل ند اشت، بلکه می توانست اقد ذام به صاد رات برق به کگسورهای همسایه نیز کند .»
او یاد آور می شود :« معتقد م مساله اصلی بحران برق د ر ایران، قیمت گذاری د ستوری و عد م مشارکت بخش خصوصی د ر این صنعت است. د ولت باید  زمینه های مشارکت بخش خصوصی را فراهم سازد . بخش خصوصی می تواند  طی 2الی 3سال ایند ه حد اقل 20هزار مگاوات برق مورد  نیاز کشور را تامین کند . اما ماله این است که با قیمت گذاری د ستوئری د ولت، بخش خصوصی اقبالی به سرمایه گذاری د ر این حوزه نشان نمی د هد . ای کاش د ولت اجازه د هد ، بخش خصوصی از د ل تفاهم با صنایع بتواند  برق تولید  شد ه خود  را به فروش برساند .» د ر کشاکش این تایید  ها و تکذیب ها اما نکته قابل توجه، مشکلاتی است که د ر اثر این خاموشی ها به زند گی و کسب و کار کشور وارد  شد ه است. اعد اد  و ارقام عجیبی از خسارت های صنایع کشور د ر اثر تعطیلی خطوط تولید  و کسب و کار منتشر می شود  . برخی روایت ها  از خسارت 8میلیارد  د لاری و برخی د یگر از خسارت 20میلیارد  د لاری د ر اثر این خاموشی ها منتشر شد ه است. فارغ از اینکه وزارت نیرو مقصر است یا وزارت نفت، لازم است، د ولت هر چه سریعتر از طریق اجماع نخبگانی زمینه پایان د اد ن به این ناترازی و بحران را فراهم سازد .

شعیب بهمن 
کارشناس مسائل روسیه

ترامپ د ر کارزار انتخاباتی خود  بارها د رباره جنگ اوکراین صحبت کرد ه بود  و از سوی د یگر به د فعات مکرر نقش د ولت باید ن د ر حمایت از این جنگ را زیر سوال برد ه بود . او به خوبی می‌د انست که آمریکایی‌ها نقش موثر و مهمی د ر به راه اند اختن جنگ اوکراین د اشتند .ترامپ همواره با اشاره به اعد اد  و ارقام کمک‌شد ه به اوکراین از سوی ایالات متحد ه خود  را د ر مقام منتقد  این کمک‌ها قرار د اد  و با همین شعار توانست توجهات زیاد ی را به سمت خود  جلب کند ؛ چراکه او اعتقاد  د ارد  که اد امه این جنگ و کمک به اوکراین باعث می‌شود  که ایالات متحد ه منابع مالی عظیمی را از د ست بد هد . به همین جهت روشن بود  که اگر ترامپ به قد رت برسد  تلاش‌هایی را د ر خصوص پایان د اد ن به این جنگ انجام خواهد  د اد . لذا گفت‌وگوی ترامپ با پوتین و زلنسکی را باید  د ر راستای اجرای وعد ه‌هایی که د ر خصوص پایان جنگ اوکراین مطرح کرد ه بود  قلمد اد  کنیم تا د ر نهایت بتواند  از خود  یک تصویر عملگرا به تعهد اتش را نشان د هد . به نظر می‌رسد  که ترامپ یک نگاه واقع گرایانه‌تر نسبت به جنگ اوکراین و حتی اروپا د ارد . او معتقد  است که پیشروی روسیه د ر خاک اوکراین به این د لیل نیست که آنها صرفا بخواهند  از این اهرم پای میز مذاکره استفاد ه کنند  بلکه این پیشروی‌ها ناشی از نگرانی‌های بلند  مد ت روس‌ها و همچنین مسائل تاریخی و ژئوپلیتیکی بود ه است. به همین د لیل، اینکه ترامپ اعلام می‌کند  اوکراین نمی‌تواند  به سرزمین‌های قبلی خود  بازگرد د  یا اینکه اعلام می‌کند  این کشور نمی‌تواند  به عضویت ناتو د رآید ، به نظر می‌رسد  که بیانگر نگاه ترامپ برای پایان د اد ن به جنگ اوکراین است. این د و موضوع د قیقا از جمله مسائلی هستند  که روسیه بارها بر آن تاکید  کرد ه و گفته است که اوکراین نباید  به عضویت ناتو د رآید . لذا به نظر می‌رسد  که ترامپ فضای واقعی حاکم بر جنگ اوکراین را د رک کرد ه و به د نبال طرح‌های ماورای تصور برای پایان د اد ن به این نزاع که حالا میان روسیه و اوکراین د ر گرفته است، نخواهد  بود  و صرفاً تلاش می‌کند  این قائله را به پایان برساند .
راهبرد  ترامپ د ر قبال این پروند ه کاملاً مغایر با نظرات و نوع نگاه اروپا است. اروپایی‌ها هم د ر بحران ۲۰۱۴ روسیه شبه جزیره کریمه را به خاک خود  الحاق کرد  و هم د ر بحران فعلی اوکراین، مهمترین بازند گان این جنگ بود ند  و و د ر همان موقع متوجه شد ند  که بیشترین ضرر را متحمل شد ند  و حالا هم د قیقاً به همان نتیجه گذشته د ر خصوص جنگ اوکراین و روسیه رسید ه‌اند . آنها با تحریک ایالات متحد ه به صورت مستقیم یا غیر مستقیم وارد  جنگ اوکراین شد ند  و فکر می‌کرد ند  که آمریکا از آنها د فاع خواهد  کرد  ولی حالا با روی کار آمد ن د ونالد  ترامپ و اعمال سیاست‌های متفاوت وی، اروپایی‌ها فکر می‌کنند  که مجد د اً فریب خورد ند  و واشنگتن آنها را د ر یک بزنگاه تاریخی حساس تنها گذاشته است. چراکه ثمرات و آثار ژئوپلیتیکی و امنیتی جنگ اوکراین و رسمیت شناختن پیشروی روسیه د ر خاک این کشور می‌تواند  کشورهای اروپایی را با تهد ید  روبه‌رو کند . این د ر حالیست که اروپایی‌ها د ر این مد ت مراود ات سیاسی و اقتصاد ی خود  با روسیه را کاهش د اد ند  یا به صورت کلی آن را قطع کرد ند . بر همین اساس آسیب اصلی از پیشروی روسیه د ر اوکراین را متوجه خود  می‌د انند  و بر همین اساس مد ل گفت‌وگوی ترامپ با روسیه و حتی مذاکرات این د و با یکد یگر بر سر پایان جنگ اوکراین را علیه خود  می‌د انند . اینکه ترامپ اعلام می‌کند  که احتمال د ارد  با پوتین د ر عربستان د ید ار کند  به نوعی زمینه‌چینی برای ایفای نقش توسط ریاض قلمد اد  می‌شود . سعود ی‌ها از همان ابتد ای جنگ اوکراین تلاش کرد ند  تا بتوانند  د ر این پروند ه ایفای نقش کنند  و حتی یک کنفرانس با همین موضوع را میزبانی کرد ند  که البته روس‌ها هم د ر این کنفرانس حضور ند اشتند  و حتی مسکو از آن انتقاد  کرد . 

«پیت هگست»، وزیر د فاع آمریکا د ر مصاحبه‌ای عنوان کرد  «د ونالد  ترامپ»، رئیس جمهور ایالات متحد ه تصمیم نهایی را د رباره د اد ن تسلیحات هسته‌ای به اوکراین می‌گیرد  و امکان د ست زد ن به چنین اقد امی را مرد ود  نمی‌د اند . وزیر د فاع آمریکا همچنین د ر مصاحبه با پایگاه اینترنتی «بریتبارت» گفت بلند پروازی کی‌یف برای آنکه مرزهای سال ۲۰۱۴ را بازیابی کند  «غیرواقع‌بینانه» است و اوکراین باید  خود ش را برای یک صلح حاصل از مذاکرات که بعد ا صلحبان‌های خارجی از آن پشتیبانی کنند  آماد ه سازد .
پیش از این «ولود یمیر زلنسکی»،‌ رئیس جمهور اوکراین از متحد ان غربی د رخواست کرد ه بود  که د ر صورت برقراری یک توافق صلح برای جنگ اوکراین، به عنوان تضمین امنیتی یا کی‌یف را به عضویت د ر ائتلاف ناتو د ر آورد ه و یا به آن تسلیحات بیشتری بد هند . وزیر د فاع آمریکا گفت صحبت‌های او نباید  به عنوان اولتیماتوم تفسیر شوند  بلکه «واقع‌گرایی» را منعکس می‌کنند  و نهایتا این د ونالد  ترامپ است که باید  د رباره این مساله تصمیم بگیرد . او خاطرنشان کرد : «من کسی نیستم که خط قرمز اعلام کند . من با رئیس جمهور د ر ضمن رفع و رجوع این مسائل همکاری می‌کنم اما ما باور د اشتیم که د اشتن گفتگوی واقع‌بینانه مفید  است. د ر نهایت ترامپ تنها شخصی است که مشخص می‌سازد  زمینه یا امکان اقد ام د ر قبال یک موضع خاص وجود  خواهد  د اشت یا خیر.»
ترامپ روز جمعه از مواضع وزیر د فاع د ولت خود  مبنی بر اینکه کی‌یف باید  واقعیاتی شامل عملی نبود ن بازگشت به مرزهای قبل از سال ۲۰۱۴ و مرد ود  بود ن عضویتش د ر ائتلاف ناتو را بپذیرد ، حمایت کرد . رئیس جمهور آمریکا پیش از این گفته بود  حمایت «جو باید ن»، رئیس جمهور ایالات متحد ه از بلند پروازی کی‌یف برای پیوستن به ناتو مقصر وقوع جنگ اوکراین بود ه و د ر صورتی که خود ش رئیس جمهور بود  این جنگ هرگز اتفاق نمی‌افتاد .
ترامپ  روز چهارشنبه با «ولاد یمیر پوتین»،‌رئیس جمهور روسیه یک گفتگوی تلفنی طولانی مد ت را انجام د اد  که به منزله اولین تماس تایید  شد ه بین رهبران ۲ کشور از زمان شروع جنگ اوکراین د ر سال ۲۰۲۲ تا کنون است. رئیس جمهور آمریکا متعاقب آن نیز گفتگویی را با ولود یمیر زلنسکی،‌ رئیس جمهوراوکراین انجام د اد  د ر حالی که زلنسکی بعد  از این گفتگو به خبرنگاران گفت اینکه ترامپ اول با پوتین تماس د اشته بعد  با خود  او «خوشایند  نیست» اما گفتگوی خود  با ترامپ را یک «بحث واقعا خوب» د انست. هگست همچنین اد عاها د رباره اینکه تعامل ترامپ با روسیه نشانه ضعف است را رد  کرد . او اد عا کرد : «د لیل نشستن ولاد یمیر پوتین و زلنسکی د ر پشت میز مذاکره قد رت ترامپ و قد رت آمریکا است. این اتفاق د ر ریاست جمهوری جو باید ن و د ر سالهای گذشته رخ ند اد .» رئیس جمهور آمریکا اظهار کرد  نگرانی‌های روسیه د ر قبال پیوستن اوکراین به ناتو را د رک می‌کند  و کی‌یف قرار نیست بر مبنای هیچ راه‌حلی تبد یل به بخشی از این بلوک شود . به نوشته راشاتود ی مسکو د ائما با ورود  اوکراین به ائتلاف ناتو مخالفت و گسترش این ائتلاف به سمت شرق را تهد ید ی برای امنیت ملی خود  خواند ه و تهد ید ات مربوط به گسترش ناتو را عامل اصلی جنگ فعلی د ر اوکراین خواند ه است.

گروه سیاسی: تارنمای «نشنال اینترست» د ر گزارشی با اشاره به توانمند ی‌های ایران د ر زمینه ساخت موشک های کروز و بالستیک ضد کشتی و تهد ید  آنها علیه ناوهای هواپیمابر آمریکایی به جد ید ترین د ستاورد  ارتش جمهوری اسلامی پرد اخت و نوشت که پهپاد  حد ید  ۱۱۰ د ر کنار د یگر تسلیحات به ایران این امکان را می د هد  که ناوهای هواپیمابر آمریکایی را به صورت جد ی تهد ید  کند .
به گزارش «تجارت»، د ر نوشتار نشنال اینترست آمد ه است: تعد اد  انگشت شماری سامانه تسلیحاتی ضد کشتی پیشرفته د ر ایران وجود  د ارد  که می تواند  به صورت آنی مانع از عبور نیروهای آمریکایی از تنگه مهم هرمز شوند . د ر این گزارش با اشاره به برد  ۴۰۰ کیلومتری موشک بالستیک ضد کشتی خلیج فارس، اد عا شد ه که سرعت این سلاح کمتر از ۳ ماخ بود ه و این سرعت کم و برد  کوتاه، رهگیری آن را برای کشتی های همراه ناوهواپیمابر آمریکایی آسان‌ تر می‌ سازد . نشنال اینترست با اشاره به د رگیری های اخیر آمریکا و نیروهای مسلح یمن د ر آبهای منطقه نوشت: با این حال، نیروی د ریایی آمریکا د ر محافظت از خود  د ر برابر موشک های ضد کشتی به مراتب ساد ه تر حوثی ها به زحمت افتاد ه اند .
نشنال اینترست با برشمرد ن امکانات خلیج فارس نوشت: یک جستجوگر الکترواپتیکال/ماد ون قرمز این موشک و کلاهک ۸۰۰ کیلوگرمی آن را به سمت هد ف هد ایت می کند . احتمال د ارد  که د ر آبهای خلیج فارس یا تنگه هرمز از این سلاح علیه ناوهای جنگی نیروی د ریایی آمریکا استفاد ه شود . هر د و منطقه باریک بود ه و مانور را برای کشتی های جنگی د شوار می سازد . علاوه بر این، ایرانی‌ها می‌توانند  سامانه های پد افند ی گروه ناو هواپیمابر را اشباع کرد ه و آسیب زیاد ی به ناو هواپیمابر آمریکایی وارد  کنند . موشک خلیج فارس را چند ین سامانه د یگر مانند  موشک های کروز سومار و هویزه تکمیل می کنند . برد  اولی ۲ هزار کیلومتر و د ومی حد ود  یک هزار و ۲۵۰ کیلومتر است. هویزه اگر چه برد  کمتری نسبت به سومار د ارد ، اما از د قت بیشتری برخورد ار است. د ر همین حال ارتش ایران به تازگی نخستین پهپاد  انتحاری زیر سطحی جهان (حد ید  ۱۱۰) را رونمایی کرد . این سلاح می تواند  توسط هوش مصنوعی به سمت هد ف هد ایت شود  و توانایی پرتاب آن از زیر د ریا از توانمند ی های کلید ی آن به شمار رفته و عنصر غافلگیری را د ر اختیار ایرانی ها قرار د اد ه و رهگیری آن را بسیار د شوار می سازد .
نشنال اینترست ضمن ابراز نگرانی‌ از به کارگیری این پهپاد  د ر خلیج فارس پر ازد حام و همزمانی آن با موشک اند ازی حوثی‌ها به د یگر گلوگاه های د ریایی، نوشت: همه این تحولات به این معنی است که ایران این پتانسیل را د ارد  که گروه ناو هواپیمابر آمریکا را با سامانه های ضد  کشتی مختلفی که د ر اختیار د ارد ، به طور جد ی تهد ید  کند . د ر انتهای این گزارش، نشنال اینترست به د ولت ترامپ توصیه کرد : به جای آنکه یک گروه ناوهواپیمابر را به خطر بیند ازد ، باید  زیرد ریایی های حامل موشک‌های کروز را د ر آب ‌های نزد یک ایران مستقر کند .

د ونالد  ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا د ر هفته‌های اخیر بارها اد عا کرد ه است که چین کانال پاناما را مد یریت می‌کند  و تهد ید  کرد  که این آبراه را پس خواهد  گرفت اما این سوال مطرح است که چرا ترامپ تمرکز خود  را بر روی این مساله گذاشته است. با وجود  اد عاهای مطرح شد ه ترامپ؛ بررسی های نشان می‌د هد  که آمریکا همچنان کاربر اصلی این کانال است، اما مشارکت چین د ر پروژه‌های زیرساختی اطراف این آبراه که به طور مستقیم توسط پاناما اد اره می‌شود ، د ر سال‌های اخیر افزایش یافته است.
سالانه ۱۴ هزار کشتی از این گذرگاه ۸۲ کیلومتری که اقیانوس اطلس و اقیانوس آرام را به هم وصل و از یک سفر طولانی و پرهزینه جلوگیری می‌نماید ، استفاد ه می‌کنند . این آبراه مد ت زمان انتقال کالاها از شنژن د ر جنوب شرقی چین به سواحل شرقی آمریکا یا بین سانفرانسیسکو و نیویورک (از غرب به شرق ایالات متحد ه یا بالعکس) را هفته‌ها کاهش می‌د هد . پس از مشارکت پاناما د ر ابتکار کمربند  و جاد ه د ر سال ۲۰۱۷، شرکت‌های چینی د ر اطراف این کانال فعال‌تر شد ند . پاناما د ر اوایل ماه جاری میلاد ی شراکت د ر این ابتکار را به د لیل فشارهای آمریکا متوقف کرد .
با این حال، علت اصلی خشم ترامپ از کنترل چین بر بناد ر پاناما مربوط به آنهایی است که قبل از مشارکت این کشور آمریکای لاتین د ر ابتکار کمربند  و جاد ه فعال بود ند . پنج بند ر کانتینری د ر اطراف کانال پاناما وجود  د ارد . همه آنها توسط شرکت‌های خارجی اد اره می‌شود . سه بند ر اصلی کانتینری به نام‌های «کولون»، «رود من» و «مانزانیو» توسط شرکت‌های مستقر د ر سنگاپور، تایوان و آمریکا اد اره می‌شوند . اما بیشتر توجه آمریکا بر د و مورد  از بزرگ‌ترین آنها یعنی «کریستوبال» و «بالبوآ» متمرکز شد ه است. آنها د ر د و انتهای کانال قرار د ارند  و از سال ۱۹۹۷ توسط یک شرکت تابعه از «سی‌کی هاتچینسون» (CK Hutchison) واقع د ر هنگ کنگ اد اره می‌شوند .
ژنرال لورا جی ریچارد سون، رئیس سابق فرماند هی جنوبی ارتش آمریکا د ر سال ۲۰۲۳ به قانونگذاران گفت: د ر هر د رگیری بالقوه جهانی، چین می‌تواند  از بناد ر راهبرد ی منطقه‌ای برای محد ود  کرد ن د سترسی کشتی‌های تجاری و د ریایی ایالات متحد ه استفاد ه کند . به نوشته بی‌بی‌سی، ویکتور لی تزار کوی (Victor Li Tzar-kuoi) رئیس سی‌کی هاتچینسون به‌ عنوان عضو کمیته ملی «کنفرانس مشورتی سیاسی خلق چین»، فعالیت می‌کند  که بالاترین نهاد  مشاوره سیاسی چین متشکل از هزاران عضو است که برای کمک به نفوذ د ولت د ر د اخل و خارج از کشور کمک می‌کند . د ر حالی که توجه ترامپ بر بناد ر بالبوآ و کریستوبال متمرکز شد ه، شرکت‌های چینی د ر پروژه‌هایی د ر نقاط د یگر د ر اطراف کانال مشارکت د اشته‌اند . د ر حال حاضر سه پل د ر نقاط مختلف از کانال پاناما عبور می‌کنند . د ر قسمت شمال «پل قاره آمریکا»، یک شرکت چینی د ر حال ساخت پل چهارم است که شهر پاناما را به استان «پانامای غربی» متصل می‌کند . این توافق که رویترز ارزش آن را حد ود  ۱.۴۲ میلیارد  د لار گزارش کرد ه، با تاخیر مواجه شد ه است.
مقامات آمریکایی نسبت به مشارکت شرکت‌های چینی د ر این پروژه ابراز نگرانی کرد ه‌اند . تد  کروز سناتور جمهوری خواه به تازگی گفت که پل نیمه کاره به چین این توانایی را می‌د هد  که بد ون هشد ار کانال را مسد ود  کند . د یگر پروژه‌های بزرگ شامل «پایانه کروز آماد ور» است که توسط «شرکت مهند سی بند ر چین» د ر سمت اقیانوس آرام کانال پاناما ساخته شد ه است. توسعه «متروی پاناما سیتی» که از انتهای جنوبی کانال عبور می‌کند  توسط شرکت «گروه تونل راه آهن چین» ساخته شد ه است. اما مقامات پانامایی چند ین پروژه د یگر که چینی‌ها به د نبال ساخت آن بود ند ، را کنار گذاشتند . اد ی تاپیرو، اقتصاد د ان مستقر د ر پاناما، معتقد  است که حد ود  ۵۰ د رصد  از پروژه‌هایی که پس از پیوستن پاناما به ابتکار کمربند  و جاد ه آغاز گرد ید ، متوقف یا تعلیق شد ند .
بی‌بی‌سی از جمله آنها به لغو پروژه بزرگ برای توسعه یک بند ر جد ید  د ر جزیره مارگاریتا، توقف خط راه آهن سریع السیر پیشنهاد ی د ر سراسر کشور از پاناما سیتی تا د یوید  د ر غرب کشور و لغو طرح ساخت سفارت جد ید  چین د ر جزایر آماد ور کازوی، اشاره کرد ه است. د ر سال ۲۰۲۳ چین ۱.۴ میلیارد  د لار د ر پاناما سرمایه گذاری کرد  که افزایشی ۴ برابری از زمان آغاز ابتکار کمربند  و جاد ه د ر سال ۲۰۱۷ است. سرمایه گذاری های آمریکا، اگرچه د ر مجموع بسیار بیشتر است، د ر همان د وره با کاهش روبرو بود ه است. طبق ارقام شرکت مد یریت کانال پاناما، از اکتبر ۲۰۲۳ تا سپتامبر ۲۰۲۴، حمل و نقل به یا از چین ۲۱ د رصد  از محموله‌های عبوری از آبراه را تشکیل می‌د هد . با این حال، ایالات متحد ه همچنان بزرگترین سرمایه گذار د ر پاناما و اولین استفاد ه کنند ه از کانال باقی ماند ه است. د ر سال گذشته، سه و نیم برابر بیشتر از چین، محموله از طریق این کانال به و از آمریکا عبور کرد ه است.