یادداشت

شعیب بهمن 
کارشناس مسائل روسیه

ترامپ د ر کارزار انتخاباتی خود  بارها د رباره جنگ اوکراین صحبت کرد ه بود  و از سوی د یگر به د فعات مکرر نقش د ولت باید ن د ر حمایت از این جنگ را زیر سوال برد ه بود . او به خوبی می‌د انست که آمریکایی‌ها نقش موثر و مهمی د ر به راه اند اختن جنگ اوکراین د اشتند .ترامپ همواره با اشاره به اعد اد  و ارقام کمک‌شد ه به اوکراین از سوی ایالات متحد ه خود  را د ر مقام منتقد  این کمک‌ها قرار د اد  و با همین شعار توانست توجهات زیاد ی را به سمت خود  جلب کند ؛ چراکه او اعتقاد  د ارد  که اد امه این جنگ و کمک به اوکراین باعث می‌شود  که ایالات متحد ه منابع مالی عظیمی را از د ست بد هد . به همین جهت روشن بود  که اگر ترامپ به قد رت برسد  تلاش‌هایی را د ر خصوص پایان د اد ن به این جنگ انجام خواهد  د اد . لذا گفت‌وگوی ترامپ با پوتین و زلنسکی را باید  د ر راستای اجرای وعد ه‌هایی که د ر خصوص پایان جنگ اوکراین مطرح کرد ه بود  قلمد اد  کنیم تا د ر نهایت بتواند  از خود  یک تصویر عملگرا به تعهد اتش را نشان د هد . به نظر می‌رسد  که ترامپ یک نگاه واقع گرایانه‌تر نسبت به جنگ اوکراین و حتی اروپا د ارد . او معتقد  است که پیشروی روسیه د ر خاک اوکراین به این د لیل نیست که آنها صرفا بخواهند  از این اهرم پای میز مذاکره استفاد ه کنند  بلکه این پیشروی‌ها ناشی از نگرانی‌های بلند  مد ت روس‌ها و همچنین مسائل تاریخی و ژئوپلیتیکی بود ه است. به همین د لیل، اینکه ترامپ اعلام می‌کند  اوکراین نمی‌تواند  به سرزمین‌های قبلی خود  بازگرد د  یا اینکه اعلام می‌کند  این کشور نمی‌تواند  به عضویت ناتو د رآید ، به نظر می‌رسد  که بیانگر نگاه ترامپ برای پایان د اد ن به جنگ اوکراین است. این د و موضوع د قیقا از جمله مسائلی هستند  که روسیه بارها بر آن تاکید  کرد ه و گفته است که اوکراین نباید  به عضویت ناتو د رآید . لذا به نظر می‌رسد  که ترامپ فضای واقعی حاکم بر جنگ اوکراین را د رک کرد ه و به د نبال طرح‌های ماورای تصور برای پایان د اد ن به این نزاع که حالا میان روسیه و اوکراین د ر گرفته است، نخواهد  بود  و صرفاً تلاش می‌کند  این قائله را به پایان برساند .
راهبرد  ترامپ د ر قبال این پروند ه کاملاً مغایر با نظرات و نوع نگاه اروپا است. اروپایی‌ها هم د ر بحران ۲۰۱۴ روسیه شبه جزیره کریمه را به خاک خود  الحاق کرد  و هم د ر بحران فعلی اوکراین، مهمترین بازند گان این جنگ بود ند  و و د ر همان موقع متوجه شد ند  که بیشترین ضرر را متحمل شد ند  و حالا هم د قیقاً به همان نتیجه گذشته د ر خصوص جنگ اوکراین و روسیه رسید ه‌اند . آنها با تحریک ایالات متحد ه به صورت مستقیم یا غیر مستقیم وارد  جنگ اوکراین شد ند  و فکر می‌کرد ند  که آمریکا از آنها د فاع خواهد  کرد  ولی حالا با روی کار آمد ن د ونالد  ترامپ و اعمال سیاست‌های متفاوت وی، اروپایی‌ها فکر می‌کنند  که مجد د اً فریب خورد ند  و واشنگتن آنها را د ر یک بزنگاه تاریخی حساس تنها گذاشته است. چراکه ثمرات و آثار ژئوپلیتیکی و امنیتی جنگ اوکراین و رسمیت شناختن پیشروی روسیه د ر خاک این کشور می‌تواند  کشورهای اروپایی را با تهد ید  روبه‌رو کند . این د ر حالیست که اروپایی‌ها د ر این مد ت مراود ات سیاسی و اقتصاد ی خود  با روسیه را کاهش د اد ند  یا به صورت کلی آن را قطع کرد ند . بر همین اساس آسیب اصلی از پیشروی روسیه د ر اوکراین را متوجه خود  می‌د انند  و بر همین اساس مد ل گفت‌وگوی ترامپ با روسیه و حتی مذاکرات این د و با یکد یگر بر سر پایان جنگ اوکراین را علیه خود  می‌د انند . اینکه ترامپ اعلام می‌کند  که احتمال د ارد  با پوتین د ر عربستان د ید ار کند  به نوعی زمینه‌چینی برای ایفای نقش توسط ریاض قلمد اد  می‌شود . سعود ی‌ها از همان ابتد ای جنگ اوکراین تلاش کرد ند  تا بتوانند  د ر این پروند ه ایفای نقش کنند  و حتی یک کنفرانس با همین موضوع را میزبانی کرد ند  که البته روس‌ها هم د ر این کنفرانس حضور ند اشتند  و حتی مسکو از آن انتقاد  کرد . 

  زورگیری، خفت‌گیری و سرقت‌های خشن مسئله جد ید ی نیست و د ر یکی د و د هه اخیر یکی از چالش‌ها و د غه‌های شهروند ان شد ه است، حواد ث تلخی که امنیت و آرامش عمومی شهروند ان را نشانه گرفته است؛ حاد ثه قتل د انشجوی د انشگاه تهران توسط زورگیران یکی از حواد ث تلخ و د رد ناک چند  روز اخیر است که بار د یگر بر لزوم توجه جد ی به امنیت شهروند ان و برخورد  قاطع با کسانی که قانون را ناد ید ه می‌گیرند ، تأکید  د ارد .
 به گزارش ایسنا، امیرمحمد  خالقی، د انشجوی ۱۹ ساله مقطع کارشناسی رشته مد یریت کسب و کار د انشگاه تهران، اهل خراسان جنوبی بود . او به تازگی ترم چهار د انشگاه را آغاز کرد ه بود . شب چهارشنبه حوالی ساعت ۲۱، د ر هنگام بازگشت از محل کار خود  (به گفته د وستانش، سمت مید ان انقلاب) که اولین روز شروع به کارش بود ، مورد  حمله د و سارق زورگیر د ر منطقه امیرآباد  قرار می‌گیرد . سارقان د ر زمان ربود نِ کوله پشتی، مقتول را مورد  اصابت چاقو قرار د اد ند . ضرباتی که به مجاری تنفسی امیرمحمد  اصابت کرد ه و او را د ر آن شب سرد  و تاریک زمین گیر کرد . وی به بیمارستان شریعتی منتقل می‌شود . علیرغم تمام تلاش‌هایی که برای زند ه ماند ن این د انشجوی نخبه هوش مصنوعی صورت می‌گیرد ، به د لیل شد ت جراحت وارد ه صبح حوالی ساعت ۷:۳۰ د ر بیمارستان شریعتی فوت می‌کند . این حاد ثه نه تنها جامعه د انشگاهی، بلکه تمام مرد م ایران را به شد ت متاثر کرد  و واکنش‌های گسترد ه‌ای از مسئولان، د انشجویان و مرد م را به همراه د اشت.
 از همان ساعاتِ ابتد اییِ حاد ثه، پی جوییِ قتل توسط تیم ویژه‌ای د ر اد اره د هم پلیس آگاهی تهران بزرگ، جهت شناسایی و د ستگیری عاملان این سرقتِ منجر به جنایت آغاز می‌شود  و سرد ار راد ان فرماند ه فراجا نیز د ستور پیگیریِ ویژه و سریعِ موضوع را به پلیس آگاهی کشور صاد ر کرد  و از نهاد های قانونگذار د رخواست کرد  تا برای تصویب قوانین بازد ارند ه د ر خصوص جرائم خشن اقد امات لازم را انجام د هند .
  مصطفی پاکنیت، کارشناس جرم شناسی عضو هیئت علمی د انشگاه الزهرا (س) د ر گفت‌وگو با ایسنا د ر خصوص روند  وقوع سرقت‌های خیابانی، به‌ویژه کیف‌قاپی و سرقت موبایل، بیان می‌کند : سیاست جنایی ایران د ر قبال سرقت، عمد تاً مبتنی بر ضمانت اجراهای کیفری است. مطابق قانون مجازات اسلامی، سرقت مقرون به آزار، از جمله کیف‌قاپی خشونت‌آمیز، مشمول مجازات شد ید تری خواهد  بود . با این حال، اجرای این قوانین با چالش‌هایی مواجه هستند . د ر نظریه «بازد ارند گی» کارآمد ی مجازات نه تنها به شد ت آن، بلکه به قطعیت و سرعت اجرای آن بستگی د ارد . د ر حال حاضر، فرایند  رسید گی‌های قضایی به‌ طور معمول طولانی است و بسیاری از مجرمان به د لیل تراکم پروند ه‌ها یا سیاست‌های قضازد ایی، به مجازات‌های سبک‌تری محکوم می‌شوند  که عملاً اثر پیشگیرانه لازم را ند ارد . همچنین، یکی از ضعف‌های سیاست جنایی تقنینی، عد م برخورد  قاطع با خرید اران اموال مسروقه است. ایجاد  بازارهای غیررسمی برای خرید وفروش گوشی‌های سرقتی، زمینه ارتکاب این نوع جرایم را تسهیل می‌کند .  د ر خصوص این جنایت تلخ، با د ستور د اد ستان تهران، یک شعبه ویژه د ر د اد ستانی، پروند ه سرقت و قتل د انشجوی د انشگاه تهران را رسید گی خواهد  کرد . همچنین سرد ار راد ان، فرماند ه فراجا د ستور پیگیریِ ویژه و سریعِ موضوع را به پلیس آگاهی کشور صاد ر کرد ه است.   سخنگوی پلیس د ر خصوص این جنایت نیز بیان د اشت که با توجه به تشکیل تیم‌های ویژه برای شناسایی عاملان این حاد ثه، د ر اسرع وقت آنان د ستگیر و به د ستگاه عد الت سپرد ه خواهند  شد . همچنین اظهار د اشت که اکثر این سارقان خشن د ارای سوابقِ متعد د  د ستگیری و بازد اشت توسط پلیس بود ه و ضروری است تا قوانین با ضریب بازد ارند گیِ بیشتر توسط مراجع ذیصلاح مصوب و ابلاغ شود .  سرد ار منتظرالمهد ی همچنین تأکید  د اشت که پلیس پایتخت ملزم به برگزاریِ جلسات فوریِ مشترک با مد یران شهری و د انشگاهیِ تهران، برای بررسیِ خلأهایِ محیطی اطراف د انشگاه‌ها و حل مشکلاتِ سخت افزاری و نرم افزاری برای پیشگیری از اتفاقات مشابه است.

  افزایش هزینه‌های سفر ‌و حذف مسافرت از سبد  قشری از خانواد ه‌ها براساس د اد ه‌های مرکز پژوهش‌های مجلس، وزارت میراث فرهنگی، گرد شگری و صنایع د ستی را بر آن د اشت تا اید ه «حراج سفر» را همزمان با نمایشگاه گرد شگری تهران اجرا کند ؛ طرحی مبهم که د ر جریان نمایشگاه چند ان هم به چشم نیامد ، با این وجود ، مد یرکل توسعه گرد شگری گفت که این طرح از سوی تعد اد ی از استان‌ها برای اوقات خلوتی سفر و نه برای زمان شلوغی مثل نوروز، به اجرا د رآمد ه است.  مصطفی فاطمی، مد یرکل توسعه گرد شگری د اخلی د ر گفت و گو با ایسنا د رباره ابهام‌ها و جزئیات طرح «حراج سفر» که همزمان با نمایشگاه گرد شگری تهران رونمایی شد ، اما طبق بررسی‌ها از سوی معد ود  استان‌ها با اعمال تخفیف‌هایی ۱۰ تا ۲۰ د رصد  برای سفر د ر ماه خلوت اسفند  به اجرا گذاشته شد ، توضیح د اد : ما از استان‌ها خواسته‌ایم زمینه‌ای را فراهم کنند  تا خد مات خود  را با نرخی مناسب برای زمان‌های خلوت سال عرضه کنند . سفر یک د وره پیک و شلوغی د ارد  که قاعد تا قیمت‌ها د ر آن د وره بالاتر است و یک زمان‌هایی هم خلوت است و سفر کم‌تر انجام می‌شود . از استان‌ها خواسته‌ایم این زمان‌ها را شناسایی کنند  و برای آن د وره، خد مات سفر را با نرخ‌های بهتر و یا با تخفیف عرضه کنند  تا مرد م بر آن اساس، برای یک سال آیند ه خود  برنامه‌ریزی کنند .

  مد یرکل د فتر آموزش د وره اول متوسطه وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه ۱۰۵۶ مد رسه متوسطه اول شبانه‌روزی د ر کشور وجود  د ارد  گفت: ۱۴۶ هزار د انش‌آموز د ر د وره متوسطه اول د ر این مد ارس تحصیل می‌کنند  و تنها د و استان تهران و قم بد لیل عد م د رخواست و متقاضی، مد ارس شبانه‌روزی ند ارند .  یزد انی د ر گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه بازماند ه از تحصیل د ر د وره متوسطه اول یعنی د انش‌آموزی که این د وره را طی نکرد ه و از سیستم آموزشی خارج شد ه است گفت: د انش‌آموزی که سنش بالارفته، د انش‌آموزی که به د لیل معلولیت جسمی د ر د وره متوسطه تحصیلش متوقف شد ه و د انش‌آموزی که د ر سن متوسطه فوت کرد ه‌، د ر آمار بازماند گان حساب می‌شوند .  وی با بیان اینکه آمار بازماند ه‌ از تحصیل‌ها به د لایل ذکر شد ه بالا د قیق نیست بنابراین توجه به شاخص‌ها اهمیت بیشتری د ارد  افزود : سال گذشته همه مد ارس متوسطه حد اقل ۱۰ تا ۱۵ د انش‌آموز را به چرخه آموزش برگرد اند ند  که اتفاق مبارکی است.  مد یرکل د فتر آموزش د وره اول متوسطه وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه برگشت حتی یک د انش‌آموز به نظام تعلیم و تربیت مهم است اد امه د اد : برخی از استان‌ها و حتی روستاها از طریق مد ارس شبانه روزی و روستا مرکزی اقد ام به بازگشت د انش‌آموزان به مد رسه و تحصیل کرد ه‌اند .