ضرورت بازسازی و توسعه زیرساخت حمل و نقل

عباس جبالبارزی نایب‌ رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران با تاکید بر اینکه باید زیرساخت حمل و نقل را بازسازی و توسعه دهیم، گفت: یکی از مهمترین مسائل که در جنگ ۱۲ روزه از نقاط ضعف بود، بحث حمل و نقل فرسوده است که باید در کانون تمرکز دولت و بخش خصوصی قرار گیرد. او ابراز داشت: دولت بایستی برای بخش خصوصی، فرایندهای پیچیده اداری را کمتر کند و به معنای واقعی تسهیل گری در کسب و کارها را فراهم کند تا با استفاده از توان خصوصی شاهد توسعه زیرساخت ها بخصوص در حوزه حمل و نقل و لجستیک باشیم. وی یکی دیگر از مسائل مهم در حوزه اقتصاد پسا جنگ را مبارزه با فساد عنوان کرد و گفت: این امر باید در اولویت قرار گیرد و یک تغییر اساسی در مسائل مالی صورت بگیرد و بحث شفافیت مالی مورد توجه قرار گیرد. جبالبارزی عنوان کرد: در جنگ ۱۲ روزه رژیم اسرائیل به ایران، اتاق جنگ تشکیل دادیم و برای تامین کالاهای بهداشتی و ضروری اقدام کردیم از مواد اولیه تا نظام تولید و توزیع را مورد بررسی قرار دادیم تا کالاهای مورد نیاز مردم به سرعت و بدون افزایش قیمت در اختیارشان قرار گیرد.

سقف افزایش نهایی قیمت خودرو حدود ۱۵ درصد تعیین شد

معاون وزیر صمت با اشاره به افزایش قیمت خودرو گفت: براساس نامه قائم‌مقام وزارت صمت، درصد افزایش نهایی حدود ۱۵ درصد تعیین شده و تمام مراحل این فرایند به‌صورت قانونی طی شده است. حسین فرهیدزاده، رئیس سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، در یک برنامه تلویزیونی درباره افزایش اخیر قیمت خودرو گفت: فرایند این افزایش از مدت‌ها قبل و پیش از شروع جنگ 12 روزه آغاز شده بود و به‌هیچ‌وجه تصمیمی آنی یا تحت‌تأثیر تحولات اخیر نبوده است. وی با بیان اینکه مراحل کارشناسی بر اساس دستورالعمل‌های مشخص انجام شده، افزود: این موضوع پس از بررسی‌های لازم به وزارت صمت ارسال و توسط تنظیم‌گر فنی نیز بررسی‌های دقیق‌تری روی آن صورت گرفته است. حتی اعداد کارشناسی‌شده نیز مورد بازبینی قرار گرفته و در نهایت، وزارت صمت با در نظر گرفتن ملاحظات اجتماعی و برای جلوگیری از فشار بر مردم، درصد افزایش را تعدیل کرده است. فرهیدزاده با اشاره به مکاتبات صورت‌گرفته در این زمینه تأکید کرد: براساس نامه قائم‌مقام وزارت صمت، درصد افزایش نهایی حدود 15 درصد تعیین شده و تمام مراحل این فرایند به‌صورت قانونی طی شده است. 

 تدوین بسته راهکارهای تجاری
 در دوره جنگ تحمیلی ۱۲ روزه
سرپرست معاونت خدمات تجاری سازمان توسعه تجارت ایران، با اشاره به تاب‌آوری زیرساخت‌های تجاری کشور در دوره تنش و بحران از تدوین بسته راهکارهای تجاری در دوره تنش و پسا جنگ از سوی سازمان توسعه تجارت ایران خبر داد. سید محمدصادق قنادزاده  با بیان اینکه سطح تهاجم بیشتر در حوزه هوایی بود و کمترین اختلال و چالش متوجه زیرساخت‌های دریایی، ریلی و جاده‌ای شد، گفت: تجارت خارجی در جنگ ۱۲ روزه متوقف نشد، چراکه یک درصد از تجارت ایران از مسیر هوایی انجام می‌شود. وی افزود: در این دوره گمرکات کشور فعال بودند، اما زمانی‌که تنش اتفاق می‌افتد میزان احتیاط‌ها و ریسک‌ها بالاتر می‌رود از این‌رو طبیعی است که شاهد کاهش مبادلات تجاری باشیم. اما هم اکنون نمی‌توان قضاوت قطعی کرد که چه حجم در دوره جنگ اخیر کاهش تجارت داشتیم و به نظر می‌رسد که در این ماه شاهد کاهش حجم کوچکی از تجارت باشیم. وی گفت: ایران بیش از ۴ دهه با انواع تحریم‌های ظالمانه دست و پنجه نرم می‌کند و به عبارتی در این مدت جایگزین‌ها و جانشین‌های متعددی در حوزه تجارت را تجربه و تمرین کردیم از این‌رو تاب‌آوری جریان اقتصاد و تجارت شکل گرفته است؛ جلسات متعددی در وزات صمت و سازمان توسعه تجارت ایران تشکیل و برای تامین ارز کالای اساسی برای یک دوره بلندمدت، اقدامات فوریتی در نظر گرفته شد.

امسال ۱.۸ میلیون تن برنج
 در کشور تولید می شود
معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی پیش بینی کرد با توجه به تداوم خشکسالی و محدودیت منابع آبی امسال بین ۱.۶ تا ۱.۸ میلیون تن برنج در کشور تولید شود. مجید آنجفی معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی درباره اقدامات انجام شده برای تأمین برنج مورد نیاز کشور اظهار کرد: از آنجا که کسری برنج مورد نیاز کشور از محل واردات تأمین می‌شود، دولت در پی جنگ تحمیلی ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی به ایران ممنوعیت چهار ماهه واردات برنج در فصل برداشت را برداشت تا مشکلی در بازار مصرف پیش نیاید. وی با اشاره به اینکه برنامه اجرای طرح جهش تولید برنج در دستور کار است تا بتوان پایداری تولید این محصول را در کشور حفظ کرد، افزود: در این طرح روش‌هایی چون پروژه خشکه کاری برنج، توسعه مکانیزاسیون و بهبود تغذیه گیاهی همراه با انتقال یافته‌های نوین تحقیقاتی و علمی به کشاورزان در برخی مناطق استان‌های گلستان، مازندران و گیلان اجرا می‌شود تا علاوه بر کاهش مصرف آب، میزان تولید در واحد سطح نیز افزایش یابد. معاون وزیر جهاد کشاورزی یادآور شد: با توجه به محدودیت منابع آبی و شرایط موجود در کشور، استفاده از ارقامی که نیاز آبی کمتری دارند و انتقال کشت از مزارع آبی و تناوب کشت به اراضی دیم در دستور کار قرار دارد. آنجفی از برنامه توسعه کشت علوفه و حبوبات در اراضی دیم کشور خبر داد و اظهار داشت: این اقدامات علاوه بر کاهش تبعات منفی خشکسالی، باعث اصلاح الگوی کشت، ایجاد تناوب مطلوب، بهره وری منابع و افزایش تولید حبوبات و محصولات علوفه‌ای با استفاده از نزولات جوی می‌شود.
 
 طلای جهانی در آستانه ثبت افزایش هفتگی
قیمت طلا در معاملات روز جمعه بازار جهانی، تحت تاثیر تصویب لایحه کاهش مالیات و هزینه‌های دولت ترامپ در کنگره آمریکا، افزایش یافت و در آستانه افزایش هفتگی قرار گرفت. بهای هر اونس طلا برای تحویل فوری، در معاملات روز جاری، با ۰.۱ درصد افزایش، به ۳۳۲۹ دلار و ۶۷ سنت رسید. قیمت این فلز گرانبها از ابتدای هفته جاری تاکنون، ۱.۷ درصد افزایش داشته است. بهای هر اونس طلا در بازار معاملات آتی آمریکا، با ۰.۱ درصد کاهش، به ۳۳۳۹ دلار و ۳۰ سنت رسید. قانون کاهش مالیات دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، پنجشنبه از آخرین مانعش در کنگره آمریکا عبور کرد؛ قانونی که بودجه سرکوب مهاجرت ترامپ را تامین و کاهش مالیات سال ۲۰۱۷ او را دائمی می‌کند و معافیت‌های مالیاتی جدیدی را که او سال میلادی گذشته در طول مبارزات انتخاباتی‌اش وعده داده بود، اعمال خواهد کرد. «ادوارد مایر»، تحلیلگر موسسه مارکس، گفت: از طریق این لایحه، ما هیچ پیشرفتی در نظم بخشیدن به امور مالی خود در آمریکا نداریم، بنابراین در طولانی‌مدت، باید برای دلار، نزولی و برای طلا، صعودی باشد. دفتر بودجه کنگره آمریکا، تخمین زده است که این قانون طی یک دهه، ۳.۴ تریلیون دلار به بدهی ۳۶.۲ تریلیون دلاری آمریکا اضافه خواهد کرد.

قدرتمندان بازار خودروهای
 برقی چین معرفی شدند
شرکت مشاوره‌ای «الیکس پارتنرز» پنجشنبه اعلام کرد که فقط ۱۵ برند از ۱۲۹ برندی که در حال حاضر، خودروهای برقی و پلاگین هیبریدی در چین می‌فروشند، با توجه به رقابت شدید که برخی را به ادغام و خروج از بازار مجبور کرده‌اند، تا سال ۲۰۳۰ از نظر مالی پایدار خواهند بود. این شرکت مشاوره‌ای، بدون ذکر نام برندها اعلام کرد که پیش‌بینی می‌شود این ۱۵ برند تا پایان دهه جاری، تقریبا ۷۵ درصد از بازار خودروهای برقی و پلاگین هیبریدی چین را تشکیل دهند و هر کدام به طور متوسط ‌سالانه ۱.۰۲ میلیون دستگاه خودرو بفروشند. با این حال، «استفن دایر»، رئیس بخش خودروی «الیکس پارتنرز» در آسیا، گفت: انتظار می‌رود ادغام در چین کندتر از سایر بازارها پیش برود زیرا دولت‌های محلی ممکن است به دلیل اهمیت برندهای ناموفق برای اقتصادهای منطقه‌ای، اشتغال و زنجیره‌های تامین، از آنها حمایت کنند. 

  گروه صنعت و تجارت: ازسرگیری پروازهای ورودی به فرودگاه امام خمینی(ره)، اگرچه گامی ساده به‌نظر می‌رسد، اما در واقع نقطه آغازی برای بازگشت به شرایط عادی اقتصادی کشور محسوب می‌شود. از روز جمعه، 13 تیرماه، پس از نزدیک به 10 روز توقف پس از جنگ، روند عادی پروازهای تجاری و باری به‌مقصد گمرک هوایی فرودگاه امام خمینی(ره) تهران از سر گرفته شد؛ تصمیمی که می‌تواند نشانه‌ای مهم از بازگشت تدریجی کشور به روال عادی کسب‌وکار و زنجیره تأمین کالاهای اساسی تلقی شود. 
به گزارش «تجارت»، این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که جنگ دوازده‌روزه‌ای که کشور را در وضعیت آماده‌باش و محدودیت قرار داده بود، روز چهارم تیرماه به پایان رسید، در پی آن، پروازهای باری و تجاری به‌مقصد گمرک فرودگاه امام خمینی ـ که یکی از حیاتی‌ترین مرزهای هوایی کشور در زمینه واردات اقلام حساس و ضروری محسوب می‌شود ـ به حالت تعلیق درآمد، در این مدت، تنها کالاهای موجود در انبارهای عمومی این گمرک ترخیص می‌شد و ورود کالای جدید از طریق پروازهای بین‌المللی امکان‌پذیر نبود.

گمرک فرودگاه امام خمینی؛ شریان حیاتی برای واردات اقلام حساس
گمرک مرز هوایی امام خمینی(ره)، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مبادی رسمی واردات کشور، نقش ویژه‌ای در تأمین کالاهایی نظیر دارو، تجهیزات پزشکی، مواد اولیه صنعتی و کالاهای مصرفی حساس ایفا می‌کند. در سال‌های گذشته، بخش بزرگی از واردات و ترخیص تلفن همراه، قطعات الکترونیک، تجهیزات آزمایشگاهی و دارویی از طریق همین گمرک انجام می‌گرفته است، به همین دلیل، توقف فعالیت پروازهای ورودی به این مرز، موجب ایجاد گره در زنجیره تأمین برخی از واحدهای اقتصادی و عرضه کالاهای مصرفی شد. بر اساس گزارش‌های غیررسمی، در برخی بخش‌ها مانند واردات تلفن همراه یا مواد اولیه صنایع بهداشتی و غذایی، تأخیر در ورود کالاها باعث نگرانی‌هایی  در سطح بازار و شرکت‌ها شده بود.

بازگشت پروازها، آغاز پایان بلاتکلیفی
اکنون با ازسرگیری پروازها و فعال‌شدن دوباره مرز و گمرک فرودگاه امام خمینی، انتظار می‌رود روند واردات و ترخیص کالاهای ضروری با سرعت بیشتری پیگیری شود، این تحول می‌تواند زمینه‌ساز کاهش فشار روانی بر بازارها، جلوگیری از کمبودهای زودرس و نیز مهار سیگنال‌های قیمتی منفی در برخی کالاها باشد. به‌ویژه در مورد کالاهایی مانند مواد اولیه و دارو که به‌شدت به زمان‌بندی واردات وابسته‌اند، تداوم توقف می‌توانست منجر به افزایش قیمت، کاهش موجودی در بازار و ایجاد موج دومینویی از اختلال در سایر بازارها شود، از همین رو، فعالان اقتصادی از این تصمیم به‌عنوان یک گام اساسی برای بازگشت ثبات و ترمیم زنجیره تأمین یاد می‌کنند.

پیامدهای مثبت بر واحدهای تولیدی
از سوی دیگر، بسیاری از واحدهای تولیدی در سراسر کشور، به‌ویژه در صنایع دارویی، بهداشتی، غذایی و قطعه‌سازی، مستقیماً به ورود به‌موقع مواد اولیه از طریق گمرک مرز هوایی امام خمینی وابسته‌اند. در مدت توقف پروازها، روند تولید در برخی از این واحدها با اختلال نسبی مواجه شده بود یا در حالت نیمه‌فعال قرار داشت، اکنون، با باز شدن دوباره مسیر هوایی و امکان دریافت کالاهای وارداتی، پیش‌بینی می‌شود که تولید در بسیاری از این بخش‌ها به مسیر عادی خود بازگردد.

ضرورت تداوم پشتیبانی لجستیکی در دوران پساجنگ
کارشناسان معتقدند در شرایط پساجنگ، بازسازی سریع زیرساخت‌های لجستیکی و ترمیم گلوگاه‌های ورودی کالا، یکی از مهم‌ترین ابزارهای بازگشت اعتماد به بازار و تداوم ثبات اقتصادی است. مرز هوایی  فرودگاه امام خمینی، به‌دلیل جایگاه خاص خود در واردات سریع، دقیق و ایمن کالاهای حساس، باید از اولویت‌های راهبردی دولت در پشتیبانی لجستیکی باشد. همچنین انتظار می‌رود نهادهای مسئول همچون گمرک، سازمان هواپیمایی و وزارت صمت، با هماهنگی کامل، برای تسهیل حداکثری فرآیند ترخیص و تحویل کالاهای معطل‌مانده در روزهای گذشته، اقدامات فوری و شفاف اتخاذ کنند.
ازسرگیری پروازهای ورودی به فرودگاه امام خمینی، اگرچه گامی ساده به‌نظر می‌رسد، اما در واقع نقطه آغازی برای بازگشت به شرایط عادی اقتصادی کشور محسوب می‌شود. این اقدام، ضمن باز کردن مسیر ورود کالاهای ضروری، به فعالان اقتصادی و مردم این پیام را مخابره می‌کند که کشور وارد مرحله‌ای از ثبات نسبی شده است و فرصت برای احیای جریان تولید، توزیع و مصرف فراهم شده است.

 گروه صنعت و تجارت: در نشست کمیسیون فاوا اتاق ایران با توجه به بررسی چالش‌های ناشی از شرایط جنگ 12 روزه بر لزوم ارائه آموزش‌های کوتاه‌مدت برای ارتقای سواد دیجیتال و توقف استفاده روزانه از فیلترشکن‌ها تأکید شد. در نشست کمیسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات اتاق ایران که با هدف بررسی چالش‌ها و راهکار‌های اجرایی حوزه فاوا در شرایط بحرانی برگزار شد، تدوین یک سند جامع از آنچه در کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت در راستای ارتقای سطح امنیت در بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات لازم است، در دستورکار کمیسیون قرار گرفت.
به گزارش «تجارت»، اعضای این نشست همچنین برگزاری دوره‌های آموزشی کوتاه‌مدت به منظور افزایش سطح آگاهی دیجیتال در بین تصمیم‌گیران کشور را نیز ضروری دانستند. در ابتدای این نشست سادینا آبایی، رئیس کمیسیون فاوا اتاق ایران از بروز اتفاقاتی در دوران جنگ ۱۲ روزه که پشت سر گذاشتیم، صحبت کرد که مورد انتظار نبوده است. او تأکید کرد: همواره رویکرد‌های حاکم بر حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران، سخت‌گیرانه و امنیتی بوده است، بنابراین انتظار نمی‌رفت که در شرایط بحرانی با برخی محدودیت‌ها و اتفاقاتی که شاهد بودیم، مواجه شویم. پس متوجه شدیم که نگاه امنیتی و این میزان سخت‌گیری در کسب‌وکار‌های دیجیتال و حوزه فاوا نمی‌تواند مانع از برخی سوءاستفاده‌ها شود.
او از لزوم تغییر نگرش‌ها بر حوزه فاوا سخن گفت و افزود: در گذشته بخش خصوصی و مشورت‌هایی که داده می‌شد را نادیده می‌گرفتند، امروز انتظار داریم که این نگرش‌ها تغییر کند. این فعال اقتصادی با تأکید بر اصل تخصص‌گرایی در هر حوزه، گفت:، چون تخصص بی‌ارزش شد، نتوانستیم در شرایط خاص جنگی، موفق عمل کنیم، چون آمادگی و توان لازم را نداشتیم. فراموش نکنیم همان‌طور که بار‌ها گفته‌ام، جنگ‌های امروز، جنگ داده است و برای همین حوزه فناوری اطلاعات که بستر هرگونه فعالیت اقتصادی است، به شدت تهدید می‌شود.
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران اثرگذاری سواد دیجیتال را مورد توجه قرار داد و گفت: در روز‌هایی که پشت سر گذاشتیم، مشخص شد که سواد دیجیتال در سطح کشور پایین است و برای همین نتوانستیم امنیت لازم را در این حوزه حفظ کنیم. امروز باید به این سئوال مردم پاسخ دهیم چرا با وجود اینکه باید امنیت حوزه فاوا را بالا می‌بردیم، در شرایط جنگی، اینترنت را قطع کردیم؟ آبایی همچنین یکی از چالش‌ها و بستر‌های اصلی که منجر به کاهش امنیت این بخش شد را استفاده روزانه از VPNها دانست و ادامه داد: چرا در کشور شرایطی را مهیا کردیم تا مردم برای دسترسی به فضای مجازی مجبور به استفاده از VPN شوند؟ VPN امنیت را مختل می‌کند و باید برای رفع فیلتر و رهایی از VPN هرچه سریع‌تر تصمیم‌گیری کرد.
در بخش بعدی این نشست روسای انجمن‌های فعال در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات به بیان تجربیات خود در ۱۲ روز جنگی و آنچه باید ملاک عمل قرار گیرد، پرداختند. در این راستا مسعود رجایی، رئیس انجمن امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات (افتا) بر نقش مشاوره‌ای تشکل‌ها به ویژه در شرایط حاضر برای رفع کمبود‌هایی که تجربه کردیم، تأکید کرد. به اعتقاد او باید برای کاهش میزان آسیب‌های احتمالی، راهکار‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت ارائه داد.
حسین ریاضی، رئیس سندیکای صنعت مخابرات ایران از اهمیت تمرکز هر نهاد و سازمان روی مأموریت و مسئولیت ذاتی‌اش صحبت کرد و افزود: اگر نهاد‌های امنیتی فقط روی وظایف خود تمرکز داشتند، در وضعیت بهتری شرایط جنگی را پشت سر می‌گذاشتیم. نیما قاضی، رئیس انجمن تجارت الکترونیک از ضربه سنگین بر پلتفرم‌ها و شرکت‌های الکترونیک در شرایط جنگی خبر داد و گفت: این شرکت‌ها، چون سرمایه ثابت ندارند و بر پایه بدهی حرکت می‌کنند در طول جنگ ۱۲ روزه لطمه دیدند و همچنان چشم‌اندازی ندارند.
علی مسعودی، عضو کمیسیون فاوا اتاق ایران ضمن تأکید بر توجه دولت به دیدگاه‌ها و راهکار‌های عملیاتی بخش خصوصی از تدوین نقشه راه برای صادرات در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات برای رسیدن به درآمد‌های پایدار ارزی، صحبت کرد. داود ادیب، رئیس اتحادیه صادرکنندگان خدمات فنی مهندسی و پیمانکاری مخابرات از انسجام و اتحاد بین تشکلی‌های این حوزه و ضرورت رسیدن به صدای واحد بین فعالان این بخش سخن گفت و تأکید کرد: دولت با تجربه‌ای که کسب کرد متوجه شد که در حوزه فناوری اطلاعات کاری نمی‌تواند انجام دهد و اگر بخش خصوصی نباشد، توان ارائه خدمات لازم به مردم در این بخش را ندارد. روزبه بابازاده، رئیس انجمن اینترنت اشیا و علوم داده نیز بر نگاه واقع‌بینانه به مسائل و رهایی از تعارف‌ها تأکید کرد و گفت: در کشور سازوکار مدیریت بحران، طراحی نشده است. از طرفی تشکل‌ها هم باید در شرایط بحرانی به عنوان دیده‌بان‌ها عمل کرده و گزارش‌های واقعی، منسجم و کاملی را تهیه کرده و ارائه دهند. از سوی دیگر آموختیم که باید «ما» را تقویت کنیم و انسجام واقعی را شکل دهیم 

گروه صنعت و تجارت: تجارت خارجی ایران در سه‌ماهه نخست ۱۴۰۴ با کاهش در هر دو بخش صادرات و واردات همراه شد؛ افتی که در کنار تغییر ترکیب کالاهای مبادله‌شده، نشانه‌هایی از تعدیل در ساختار مبادلات غیرنفتی کشور دارد.
به گزارش «تجارت»، بر اساس تازه‌ترین گزارش گمرک جمهوری اسلامی ایران، در سه‌ماهه نخست سال ۱۴۰۴، مجموع مبادلات تجاری غیرنفتی ایران به ۴۳ میلیون و ۴۸۹ هزار تن کالا به ارزش ۲۴ میلیارد و ۶۸۴ میلیون دلار رسید. این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل، نشانگر کاهش کم‌سابقه در هر دو شاخص وزنی و ارزشی صادرات و واردات است؛ روندی که می‌تواند بر پویایی تعاملات خارجی کشور اثرگذار باشد.
 در فصل بهار، صادرات غیرنفتی ایران به ۳۴ میلیون و ۴۷۶ هزار تن کالا به ارزش ۱۱ میلیارد و ۶۵۵ میلیون دلار رسید که نسبت به بهار سال گذشته، از لحاظ وزن ۹.۳ درصد و از نظر ارزش ۱۴.۴ درصد کاهش داشته است. این میزان افت به‌ویژه در شاخص ارزش، هشداردهنده است؛ چراکه حاکی از کاهش درآمدزایی ارزی صادرات، افت قیمت کالاها در بازارهای هدف یا کاهش رقابت‌پذیری تولیدات داخلی است. میانگین ارزش گمرکی هر تن کالای صادراتی ۳۳۸ دلار برآورد شده که نسبت به سال گذشته ۵.۶ درصد کاهش داشته؛ نشانه‌ای دیگر از تنزل کیفی سبد صادراتی کشور. به بیان دیگر، سهم کالاهای با ارزش افزوده بالا در صادرات ایران کاهش یافته و صادرات همچنان وابسته به کالاهای خام یا نیمه‌خام باقی مانده است.