پاییز خشک در راه است
سخنگوی صنعت آب گفت: از هماکنون برای تأمین آب شرب تا دیماه، بدبینانهترین سناریوهای بارشی را درنظر گرفتهایم و بر اساس آن برنامه ریزیها صورت گرفته است.عیسی بزرگ زاده، سخنگوی صنعت آب در گفتوگو با تسنیم، اظهار داشت: گزارشهای سازمان هواشناسی و بررسیهای شرکت مدیریت منابع آب ایران نشان میدهد که پاییزی با بارشهای زیرنرمال در پیش داریم.وی افزود: وقتی از وقوع بارشهای زیرنرمال پاییز صحبت میکنیم، در واقع پاییزی خشک و کمبارش در راه است و انتظار بارشهای موثرتر پاییزی را در اواخر آبانماه و آذرماه داریم؛ از اینرو در دو ماه پیشرو، همراهی مردم در مصرف درست آب میتواند در کاهش تنشهای آبی بسیار موثر باشد.بزرگ زاده خاطرنشان کرد: برای تأمین آب شرب نگرانی نداریم، چرا که تأمین آب شرب را همواره بر اساس بدبینانهترین سناریوها طراحی میکنیم، از هماکنون نیز برای تأمین آب شرب تا دیماه، بدبینانهترین سناریوهای بارشی را درنظر گرفتهایم و بر اساس آن برنامه ریزیها صورت گرفته است.
پیشبینیها برای سال آبی آینده امیدوارکننده نیست
وزیر نیرو گفت: ایران در منطقهای خشک و نیمهخشک قرار دارد و در پایان یک دوره خشکسالی پنجساله هستیم، پیشبینیها برای سال آبی آینده امیدوارکننده نیست. در چنین شرایطی، نیازمند همراهی مردم برای مدیریت مصرف آب هستیم.عباس علیآبادی وزیر نیرو در حاشیه بهرهبرداری از سامانه خنککاری هوای ورودی توربین نیروگاه سیکل ترکیبی پرند در جمع خبرنگاران اظهار داشت: این طرح یکی از کمهزینهترین و سریعترین روشها برای افزایش ظرفیت نیروگاههاست، با اجرای آن توان تولید 90 مگاوات برق به ظرفیت نیروگاه پرند افزوده شد که معادل نیاز برق 90 هزار خانوار است.علیآبادی در خصوص پروژه انتقال آب سد طالقان گفت: این پروژه بهصورت معجزهآسا پیشرفت کرده است، فاز یک و دو تا تصفیهخانه کرج تکمیل شده و فاز نهایی آن تا تهران نیز ظرف روزهای آینده به پایان میرسد که بخش قابل توجهی از نیاز آبی تهران را برطرف خواهد کرد.وی ادامه داد: با این حال، این موضوع به معنای رفع کامل مشکل نیست و همچنان مدیریت مصرف باید در دستور کار مردم قرار گیرد.
سالیانه ۸۰ میلیارد دلار
انرژی در کشور هدر میرود
مدیر انرژی و کربن شرکت ملی گاز گفت: در کشور سالانه معادل ۸۰ میلیارد دلار انواع حاملهای انرژی هدر میرود.به گزارش ایسنا، علی اصغر رجبی مدیر انرژی و کربن شرکت ملی گاز ایران، در مراسم در نشست همایش سرمایهگذاری در صنعت گاز کشور با بیان اینکه روزانه معادل ۹ میلیون بشکه نفت خام در قالب نفت گاز برق گازوئیل بنزین و سایر حاملههای انرژی در کشور تولید میشود، اظهار کرد: از این ۹ میلیون معادل بشکه نفت خام، ۵ میلیون بشکه در قالب مصرف برق گاز، گازوئیل و بنزین استفاده میشود و ۲ میلیون بشکه معادل نفت خام به عنوان صادرات و ۲ میلیون بشکه معادل نفت خام انرژی هدر میرود. وی با تاکید بر اینکه اگر این ۲ میلیون بشکه معادل نفت خام را ثضرب در ۳۶۵ روز و ضربدر میانگین قیمت نفت کنیم سالانه ۸۰ میلیارد دلار انرژی در کشور هدر میرود، اظهار کرد: طبق قانون برنامه هفتم پیشرفت در ماده ۴۶ جدول ۱۰ دولت موظف است تا پایان برنامه هفتم توسعه معادل یک میلیون و ۲۸۵ هزار بشکه نفت خام را به چرخه بازگرداند. مدیر انرژی و کربن شرکت گاز افزود: اگر میزان هدرربت را به گاز طبیعی تبدیل کنیم روزانه ۲۰۰ میلیون متر مکعب گاز یعنی معادل تولید ۸ فاز گاز عسلویه است که باید تا پایان برنامه هفتم به چرخه تولید بازگردانیم. رجبی تاکید کرد: در کشور ۲۱ هزار مشترک برای مرغداریها وجود دارد و ۵۸ هزار سالن مرغداری داریم که ۳۳ درصد آنها در استانهای شمالی یعنی مازندران گیلان و گلستان قرار دارند که در انتهای خط انتقال گاز قرار دارند و مصرف مرغداریها در کشور ۲.۴ میلیارد متر مکعب گاز در سال است. وی با بیان اینکه دمای آسایش مرغ ۴۲ درجه است گفت: در سالنها بعد از اینکه دما افزایش پیدا میکند به خاطر افزایش سطح آمونیاک ناشی از فضله مرغ درهای مرغداری را باز میکنند تا اکسیژن جایگزین شود و این باعث میشود هم گاز هدر برود و هم مصرف دان مرغ افزایش پیدا کند. مدیر انرژی و کربن شرکت ملی گاز افزود: اگر سنسور اکسیژن و دامپرهای تعویض هوا در مرغداریها وجود داشته باشد به میزان زیادی هم در مصرف گاز و هم در مصرف دان مرغ صرفهجویی میشود.رجبی با تاکید بر اینکه قیمت گاز در بورس انرژی هر متر مکعب ۱۷۵۰۰ تومان است، گفت: این در حالی است که گازی که به خانهها تحویل میدهیم هر متر مکعب ۲۰۰ تومان، گازی که به صنایع میدهیم حدود ۸ تا ۹ هزار تومان و گازی که به پتروشیمیها میدهیم ۵۰۰ تومان و در ورس انرژی هر متر مکعب ۱۷۵۰۰ تومان قیمت گذاری میشود. وی با بیان اینکه قبلاً اعلام میشد که یک هندوانه که ۲ لیتر آب دارد برای تولید آن ۲۰۰ لیتر آب مصرف میشود و در واقع ۱۸۰ لیتر آب مجازی از طریق صادرات هندوانه از کشور خارج میشد اما در گلخانهها برای صرفهجویی آب میزان گاز زیادی مصرف شد و در حال حاضر گاز مجازی به عنوان صادرات فلفل و یا سایر محصولات گلخانهای از کشور صادر میشود.
تولید روزانه نفت ایران ۳ هزار بشکه
افزایش یافت
با راهاندازی چاه فهلیان شماره ۵۲ در میدان آزادگان جنوبی، تولید روزانه نفت کشور را ۳ هزار بشکه افزایش یافت و ظرفیت این میدان به ۶۱ هزار و ۹۰۰ بشکه در روز رسید.با بهره برداری از چاه جدید در میدان آزادگان جنوبی، تعداد چاههای عملیاتیشده توسط پتروپارس در آزادگان جنوبی به 37 حلقه رسید. این اقدام در راستای سیاستهای کلان وزارت نفت برای توسعه میادین مشترک و افزایش ضریب برداشت نفت خام انجام شده است.حمیدرضا ثقفی، مدیرعامل گروه پتروپارس با اشاره به اهمیت این دستاورد گفت: دستیابی به ظرفیت جدید تولیدی در آزادگان جنوبی نتیجه تلاش متخصصان ایرانی است و در راستای سیاستهای وزارت نفت برای توسعه میادین مشترک و افزایش ظرفیت تولید کشور محقق شده است. امروز فرزندان این سرزمین در پتروپارس با همت و دانش خود توانستهاند به پیشرفتهای بزرگی در صنعت نفت دست یابند و این مسیر با همراهی و تعامل با کارفرمای محترم با قدرت ادامه خواهد داشت.
مخالفت اعضای ناتو با درخواست ترامپ برای توقف خرید نفت روسیه
برخی اعضای ناتو از جمله مجارستان و اسلواکی مخالفت علنی خود با درخواست ترامپ جهت توقف خرید نفت روسیه را اعلام کردهاند.به نقل از اویل پرایس، برخی اعضای ناتو نارضایتی خود برای اجرای درخواست ترامپ جهت توقف کامل واردات نفت روسیه را اعلام کردهاند.رئیس جمهوری آمریکا در اوایل این هفته گفت:«من آماده اعمال تحریمهای سخت علیه روسیه هستم، اما به شرطی که تمام اعضای ناتو با آن موافقت کرده و همین تحریمها را اجرایی کنند، یا زمانیکه کشورهای ناتو خرید نفت از روسیه را متوقف کنند».وی گفت:«همانطورکه میدانید تعهد ناتو به پیروزی بسیار کمتر از صددرصد بوده و خرید نفت روسیه توسط بعضی اعضا بسیار شگفتانگیز است. این شرایط بهشدت موقعیت مذاکره و قدرت چانهزنی شما در برابر روسیه را تضعیف میکند. در هر صورت، هر وقت شما آماده باشید من هم آمدهام. فقط زمان آن را بگویید».
گروه زیربنایی:استادیار پژوهشکده ژئوتکنیک پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی، هشدار داد که بسیاری از کلانشهرهای ایران بر روی یا مجاور گسلهای فعال ساخته شدهاند و جابجایی تفاضلی دو سوی گسل در زمین میتواند حتی سازههای مهندسیشده را تحت تأثیر قرار دهد. وی با اشاره به مطالعات داخلی و تجربه زلزلههای جهانی، تأکید کرد که بررسی دقیق خطر گسل سطحی و رعایت ضوابط فنی در برنامهریزی شهری ضروری است.به گزارش ایسنا، دکتر سید مجتبی موسوی، استادیار پژوهشکده ژئوتکنیک پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی و مهندسی زلزله، در وبینار «حریم گسلها و برنامههای توسعه شهری» با بیان اینکه بحثهای مرتبط با حریم گسلها در کشور طی چهار تا پنج سال اخیر به صورت جدی مطرح شده است، گفت: این موضوع در محافل علمی، نشستها و سمینارها مورد بحث قرار گرفته و تلاش شده است تا با ارائه شفاف مسائل فنی، مدیریت ریسک گسلها بهتر بررسی شود.وی با اشاره به تأثیر مدیریت سیاسی بر بحثهای فنی افزود: در برخی موارد، به دلیل تضاد منافع یا پروژههای خاص، چینش سخنرانان در نشستها به گونهای انجام شده است که مشکلات پروژه خاصی ایجاد نشود و این موضوع گاهی باعث محدودیت در ارائه مسائل فنی شده است.موسوی با یادآوری نخستین جلسات مطرحشده در کلابهاوس در ۱۵ دی ۱۴۰۰، اظهار کرد: در آن جلسه به رویه موجود کشور در مواجهه با خطر گسترش سطح گسلها اشاره کردم و چشمانداز آینده و مشکلات احتمالی برای کشور مورد بحث قرار گرفت.وی ادامه داد: در سال ۱۴۰۱، دستورالعمل ساخت و ساز منتشرشده در پاییز ۹۹ مورد نقد و بررسی قرار گرفت و در سال ۱۴۰۲ نیز در نشستی که توسط مرکز مطالعات مدیریت برنامهریزی شهر تهران برگزار شد، رهنمودهایی در زمینه قوانین و مقررات حاکم بر ساخت و ساز ارائه شد تا اشکالات موجود شناسایی شود.استادیار پژوهشکده ژئوتکنیک پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی با بیان اینکه در سالهای اخیر نیز مباحث مرتبط با احداث ساختمانهای بلندمرتبه در محدودههای نزدیک به گسلها مطرح شده است، گفت: نشستهای متعددی با حضور مهندسان مشاور و کارشناسان زلزله برگزار شد تا مسائل به صورت فنی و شفاف بررسی شود، از جمله نشست برگزارشده در هتل ولنجک.وی تأکید کرد: در ابتدا باید دو مفهوم متفاوت را از یکدیگر تمیز دهیم؛ نخست خطر گسیل سطحی و دوم اثرات حوزه نزدیک یا «بیرفیلد» و پاسخهای ناشی از نزدیک بودن سازه به کوثر گسلها. در این سخنرانی، تمرکز ما بر خطر گسیل سطحی است و تفاوت آن با سایر اثرات زمینلرزه باید مورد توجه قرار گیرد.موسوی با بیان اهمیت شفافسازی مسائل فنی گفت: «هدف ما ارائه دیدگاهی فنی و علمی درباره خطر گسل سطحی است تا در برنامهریزی شهری و طراحی سازهها، تصمیمگیریهای دقیقتر و ایمنتری انجام شود.استادیار پژوهشکده ژئوتکنیک پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی با بیان جزئیات خطر ناشی از جابجایی تفاضلی دو سوی گسل گفت: اگر این جابجایی به سطح زمین برسد و به خاک و سازههای روی آن منتقل شود، اثر قابل توجهی بر عملکرد سازهها خواهد داشت.موسوی با اشاره به تصاویر ارائه شده در این زمینه یادآور شد: در این تصاویر، جابجایی قائم تا دو متر و افقی حدود یک و نیم متر مشاهده میشود که تفاوت قابل توجهی با طراحیهای معمول مهندسی پی و سازه دارد و نشان میدهد خطر گسل سطحی میتواند به شکل ویژهای سازهها را تحت تأثیر قرار دهد.وی خاطر نشان کرد: نقطه عطف توجه جهانی به خطر گسل سطحی در سال ۲۰۱۹ میلادی رخ داد، زمانی که دو زلزله بزرگ در ترکیه و تایوان اتفاق افتاد و گستره زیادی از گسلها مشاهده شد. برخی سازهها، حتی با طراحی مناسب، دچار چرخش و جابجایی شدند، اما آسیب جدی به ساختمان وارد نشد. این موضوع اهمیت بررسی دقیق خطر گسل سطحی را نشان میدهد.موسوی با اشاره به آییننامه ۲۸۰۰ در ایران گفت: از ابتدای دهه ۸۰ شمسی، این آییننامه به صراحت بیان میکرد که احداث ساختمان بر روی یا مجاور گسلهای فعال که احتمال ایجاد شکستگی سطحی در هنگام زلزله دارند، باید اجتناب شود و در صورت لزوم، ضوابط فنی ویژه برای این سازهها لحاظ شود.وی تاکید کرد: با توجه به اینکه بسیاری از کلانشهرهای ایران بر روی یا در مجاورت گسلهای فعال احداث شدهاند، توجه به این موضوع حیاتی است. اهمیت موضوع از همان دوره دکترای من در پژوهشگاه مطرح شد و برنامههای پژوهشی متعددی برای مدلسازی گسترش سطحی و بررسی تأثیر آن بر سازهها تعریف شد.موسوی ادامه داد: در ۱۵ سال اخیر، همراه با دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری، اثر گسل سطحی بر تونلها، لولهها و سازههای مختلف بررسی شده است. نتایج این پژوهشها در کنفرانسهای جهانی زلزله ارائه شده و ایران به عنوان یکی از مراجع علمی معتبر در زمینه گسترش سطحی شناخته شده است.وی با توضیح نحوه انتشار گسلها در خاک افزود: مطالعات ما نشان داده است که هر چه به هسته گسل نزدیک میشویم، شدت گسترش کاهش مییابد. این نتایج در طراحی مهندسی و ارزیابی خطر گسل سطحی بسیار حائز اهمیت است و باید در محدورد توجهوده چند ده متر از سطح زمین به دقت مورد توجه قرار گیرد.این استادیار پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی تأکید کرد: یکی از سؤالات مهم این است که چرا برخی سازهها بر روی گسلهای فعال آسیب ندیدهاند. پاسخ به این سؤال بستگی به مقدار جابجایی، فاصله از هسته گسل و طراحی سازه دارد. از همان زمان، هدف ما بررسی و مدلسازی دقیق خطر گسترش سطحی برای ارزیابی و کاهش ریسک سازهها بوده است.
۲ مانع مهم اجرای ضوابط حریم گسلها در شهرها
دکتر مرتضی طالبیان، دانشیار پژوهشکده علوم زمین شناسی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی در وبینار «حریم گسلها و برنامههای توسعه شهری» با بیان اینکه یکی از معضلات اساسی این است که با گسترش روزافزون شهرها، شناسایی گسلها دشوارتر میشوند، افزود: متاسفانه بسیاری از شهرهای بزرگ کشور در نزدیکی یا بر روی گسلهای فعال بنا شدهاند و این امر از گذشته به دلیل دسترسی به منابع آبی شکل گرفته است.طالبیان، ایران را یک کشور لرزهخیز دانست که در گذشته زمینلرزههای بزرگی را بهویژه در شمال و شرق خود تجربه کرده است، ادامه داد: با این حال، گسلها در سراسر کشور پراکندهاند و هر یک توان ایجاد زمینلرزه را دارند. تفاوتهای زمینشناسی در نقاط مختلف کشور باعث میشود در برخی مناطق مانند جنوب غربی، گسلها کمتر به سطح زمین برسند، اما در سایر نقاط، گسیختگیهای سطحی بهطور مستقیم ایجاد میشود.دانشیار پژوهشکده علوم زمین با تاکید بر اهمیت مطالعه گسیختگیهای سطحی اظهار کرد: شناخت گسلها میتواند در برآورد خطر زمینلرزه، چه در مقیاس محلی و چه در سطح ملی، نقش تعیین کنندهای داشته باشد. علاوه بر این، برنامهریزی شهری و طراحی سازههای مقاوم در برابر زمینلرزه مستلزم آن است که پارامترهای گسلها بهطور دقیق شناسایی و بررسی شوند.این استاد زمینشناسی اظهار کرد: پیش از توسعه شهری باید گسلها شناسایی شوند؛ زیرا مطالعه زمینهای بکر و طبیعی بسیار سادهتر از بررسی در مناطق ساختهشده است. اهمیت این موضوع بهویژه برای احداث شهرهای جدید یا توسعه شهرها در محدودههای جدید دوچندان است.وی با اشاره به نمونهای از آثار قرارگیری ساختمان بر روی صفحه گسل، گفت: ممکن است یک ساختمان مقاوم در اثر زمینلرزه فرو نریزد، اما به دلیل قرارگیری بر روی گسل فعال، کاربری خود را از دست بدهد. این موضوع نشان میدهد که هرچند ساختوساز مناسب میتواند از تلفات جانی جلوگیری کند، اما همچنان خسارتهای اقتصادی و از دست رفتن قابلیت استفاده از ساختمان اجتنابناپذیر است.طالبیان درباره ویژگیهای محدوده گسلها توضیح داد: پهنا و گستردگی حریم گسلها، میزان پیچیدگی شکستگیها، نوع گسل و عوارض سطحی ناشی از آنها از جمله شاخصهای مهم در مطالعات هستند.به گفته وی، در برخی موارد عارضه سطحی به صورت پله یا اسکارپ ظاهر میشود و در برخی دیگر، مجموعهای از درزها و شکستگیها یک پهنه وسیع را در بر میگیرد.وی خاطرنشان کرد: گاهی آثار گسل در سطح زمین بهوضوح دیده نمیشود، اما با بررسی جابجایی عوارض طبیعی مانند آبراههها، جادهها و سایر نشانهها میتوان آن را تشخیص داد. به همین دلیل، روشهای مختلفی برای مطالعه گسلها وجود دارد و این مطالعات باید در اولویت برنامهریزیهای توسعه شهری قرار گیرند.طالبیان با بیان اینکه در مقیاس کلان هنگام زمینلرزه تغییر شکل در محدوده وسیعی اطراف گسل رخ میدهد، گفت: دادههای ماهوارهای نشان میدهد این تغییر شکل میتواند تا چند صد متر و حتی چند کیلومتر امتداد داشته باشد.وی افزود: این تغییر شکل عمدتاً الاستیک است و به بالا و پایین رفتن یا حرکت جانبی پوسته منجر میشود، اما به دلیل تمرکز نداشتن، تخریب مستقیم ایجاد نمیکند. در مقابل، منطقهای که در دادهها به صورت خط قرمز و آشفتگی دیده میشود، دقیقاً زون گسیختگی است؛ جایی که تغییر شکل شدید رخ داده، جابجایی زیاد است و تخریب عمدتاً در آنجا متمرکز میشود.دانشیار پژوهشکده علوم زمین شناسی سازمان زمین شناسی با اشاره به اینکه حریم گسلها در استانداردهای مختلف تعاریف متفاوتی دارد، تصریح کرد: در برخی کشورها، مانند ایالات متحده و بهویژه در کالیفرنیا، حریمی حدود ۴۰۰ متر برای یک گسل تعریف شده است، اما این مقدار یکنواخت نیست و در مناطق مختلف و حتی در بخشهای گوناگون یک گسل متفاوت است.وی حریم گسلها را شامل یک هسته مرکزی دانست که در آن گسیختگی اصلی رخ میدهد و یک زون اطراف آن به عنوان منطقه ممنوعه ساختوساز در نظر گرفته میشود.دانشیار پژوهشکده علوم زمینشناسی سازمان زمینشناسی اضافه کرد: دلیل این امر آن است که گسیختگیها همواره دقیقاً در محل قبلی تکرار نمیشوند و ممکن است در زمینلرزههای بزرگتر گستردهتر شوند.این استاد زمینشناسی ادامه داد: پهنای حریم گسلها به میزان شناخت ما از گسل وابسته است. هرچه اطلاعات زمینشناسی و لرزهای بیشتر باشد، امکان تعیین دقیقتر حریم وجود دارد؛ اما در مواردی که اطلاعات محدود است، بهصورت محافظهکارانه حریم گستردهتر در نظر گرفته میشود تا ایمنی افزایش یابد.وی خاطرنشان کرد: در گسلهای شناختهشده، حریم باریکتر است، اما در محلهایی که قطعات گسل به هم میرسند یا بهطور پیچیده در هم تنیده میشوند، پهنای حریم افزایش مییابد.طالبیان با اشاره به نمونههای زمینلرزه در ایران گفت: در زمینلرزه بم، هرچند بزرگی آن در رده متوسط قرار داشت، زون گسیختگی نسبتاً باریک بود؛ در حالی که در زمینلرزه قائن با بزرگی ۷.۳، زون گسیختگی خطی و نسبتاً مستقیم مشاهده شد.وی افزود: در برخی موارد مانند زمینلرزه گلباف، علاوه بر مؤلفه امتدادلغز، مؤلفه شاقولی نیز وجود داشت که جابجایی پلهای بزرگی ایجاد کرد. این نشان میدهد که حتی زمینلرزههای متوسط میتوانند جابجاییهای قابلتوجه و حریم گستردهای را ایجاد کنند.طالبیان ادامه داد: در زمینلرزه ورزقان نیز مشاهده شد که در بخشی از گسل، گسیختگی متمرکز و محدود بود، اما در بخشهای دیگر به صورت گستردهتری گسترش یافت و حریمی وسیعتر را دربر گرفت.وی یادآور شد: نمونه دیگری در زمینلرزه حجتآباد کرمان دیده شد که گسیختگی در محدودهای محدود رخ داد و در دو سوی آن گسیختگی بسیار کمی مشاهده شد. این موارد نشان میدهد که مکانیابی دقیق حریم گسل به شدت وابسته به ویژگیهای محلی و سازوکار گسل است.طالبیان با اشاره به اینکه در سالهای گذشته کارهای صحرایی انجام شده و تصاویر میدانی در دست است، گفت: علاوه بر روشهای میدانی، عوامل متعددی بر گستره و نوع حریم گسلها مؤثرند که لازم است آنها را مرور کنیم.وی افزود: نخستین عامل سازوکار زمین است. به عنوان نمونه، گسل جاجرم در شمالشرقی کشور که از نوع امتدادلغز است، زون نسبتاً باریکی دارد و غالباً مانند یک خط اصلی ظاهر میشود؛ شیب زیاد آن نشاندهنده نوع امتدادلغز و گسیختگیهای محدود است و تغییرهای سطحی در یک سمت معمولاً چند متری یا کمتر است.طالبیان ادامه داد: در گسل آستانه در البرز خاوری، اگرچه شکافهای متعدد مشاهده شده، پهنای زون گسیختگی کمتر از ۱۰ متر است و فراتر از آن گسیختگی سطحی گستردهای دیده نمیشود؛ این پدیده گسلهای البرز خاوری از نوعی است که گسیختگیها در ناحیهای محدود متمرکز میشوند.وی گفت: در مقابل، گسلهای راندگی مانند نمونهای در شمال تهران — میتوانند زون بسیار وسیعتری داشته باشند؛ سازوکار این گسلها و تعاملشان با لایههای سست سطحی باعث میشود پهنای حریم در سطح زمین افزایش یابد و عوارض ثانوی (مانند چینخوردگیها و برآمدگیها) تشکیل شود که خود به افزایش حریم منجر میشود.این استاد زمینشناسی افزود: در برخی مناطق مانند زرند کرمان، هنگامی که گسل راندگی به سطح میرسد، شکافهای کششی نرمال در فرا دیواره ایجاد میشود؛ این شکافها بهدلیل تخریب خاک جزء حریم محسوب شده و میتوانند نواحی تخریب سازهای را شکل دهند.وی تاکید کرد: برخی گسلها در سطح زمین نمود کمی دارند — مثلاً در زمینلرزه طبس با وجود ویرانی گسترده شهر، ترکهای سطحی قابل توجهی دیده نشد، زیرا گسل راندگی بهصورت پنهان عمل کرد و گسیختگی اصلی در سطح نمایان نشد.طالبیان افزود: گسلهای پنهان درونشهری نیز وجود دارند و اگر سازههای عمیق مانند تونلهای شهری به این گسلها برسند، اهمیتشان فزونی مییابد؛ بنابراین حتی وقتی در سطح علائمی مشاهده نمیشود، سازههای عمیق میتوانند با آن برخورد کنند و باید در برنامهریزی لحاظ شوند.وی گفت: عمق کانونی و بزرگی زمینلرزه تأثیر زیادی بر میزان جابجایی سطحی دارد. به طور مثال در منطقه گلباف وقوع دو زمینلرزه در سالهای مختلف با بزرگیهای متفاوت نشان داد که زمینلرزهای که عمق کانونی بیشتری داشته، جابجایی کمتر به سطح منتقل کرده و آنکه کمعمقتر بوده، جابجایی بیشتری در سطح ایجاد کرده است؛ بنابراین عمق زلزله نقش تعیینکنندهای در پهنای حریم و اندازه جابجایی سطحی دارد.
گروه اقتصادی:راهکار کلیدی برای پایاندادن به استخراج غیرمجاز رمزارز در کشور که موجب افزایش غیرمجاز تقاضا و تشدید ناترازی برق شده است؛ اخذ قیمت صادراتی از مصارف خارج از الگوست.به گزارش تسنیم، یاسر پهلوانی کارشناس حوزه سیاستگذاری اقتصادی در رابطه با مصرف غیرمجاز برق با استخراج غیرقانونی بیتکوین و رمزارزهای دیگر خاطرنشان کرد: یکی از مهمترین چالشهای سالهای اخیر صنعت برق ایران، رشد فعالیتهای غیرقانونی استخراج رمزارز یا همان ماینینگ غیرمجاز است، این پدیده که بهدلیل جذابیت بالای سودآوری در ایران گسترش یافته، نهتنها موجب مصرف بیرویه انرژی شده بلکه بار سنگینی را بر شبکه برق کشور تحمیل کرده است، ریشه اصلی این مشکل را باید در شکاف عمیق میان قیمت یارانهای برق در داخل کشور و قیمت واقعی آن جستوجو کرد.وی ادامه داد: در شرایطی که برق در کشور ما با یارانه زیادی به دست مصرفکننده میرسد، هزینه استفاده از آن برای برخی فعالیتهای پرمصرف مانند استخراج رمزارز بسیار ناچیز است، همین موضوع باعث شده است استخراج غیرقانونی رمزارز در منازل، واحدهای تجاری و حتی کارگاههای کوچک به یک فعالیت رایج تبدیل شود اما پیامد آن، افزایش خاموشیها، فشار بر نیروگاهها، تحمیل هزینه به اقتصاد کشور و تضییع حقوق میلیونها مشترک عادی است که با صرفهجویی و مصرف بهینه سعی در استفاده منطقی از برق دارند.این کارشناس حوزه سیاستگذاری اقتصادی با اشاره به راهکار پایان دادن به استخراج غیرمجاز رمزارز در کشور با اخذ قیمت صادراتی از مشترکان پرمصرف، اظهار کرد: راهکار کلیدی برای پایان دادن به استخراج غیرمجاز رمزارز در کشور که موجب افزایش غیرمجاز تقاضا و تشدید ناترازی برق شده است؛ اخذ قیمت صادراتی از مصارف خارج از الگوست، بهبیان ساده، هر مشترک خانگی یا تجاری میتواند در چارچوب الگوی تعیینشده از برق یارانهای بهرهمند شود اما بهمحض عبور از این الگو، مصرف اضافه باید با همان قیمتی محاسبه شود که برق در بازارهای صادراتی ارزش دارد. وی در پایان گفت: در مجموع، اخذ قیمت صادراتی از مصرف برق پرمصرفها یک سیاست چندوجهی است که میتواند همزمان چندین مشکل اساسی را حل کند که از بین بردن صرفه اقتصادی ماینینگ غیرمجاز، تحقق عدالت در توزیع یارانهها، کاهش فشار بر شبکه برق، افزایش درآمد صنعت برق و ترغیب مشترکان به اصلاح الگوی مصرف بخشی از دستاوردهای اجرای این سیاست است. این سیاست، اگر با ابزارهای اجرایی و فرهنگی مناسب همراه شود، یکی از گامهای مهم در اصلاح ساختار انرژی کشور و حرکت بهسمت توسعه پایدار خواهد بود.