چند سال است مزارع شمال ایران در سوگ از دست دان طلای سفید نشسته و اکنون محققان نگران آن هستند که برنج نیز به سرنوشت شوم پنبه دچار شود.
به گزارش تجارت آنلاین و به نقل از مهر، کشاورزی یکی از محورهای اقتصادی و به عنوان مهمترین رکن تأمین کننده امنیت غذایی و اجتماعی به شمار می آید که در این عرصه کنونی برنج به عنوان یکی از محصولات اساسی و استراتژیک کشور نقش تعیین کننده ای برای جامعه داردکه در تولید محصولات کشاورزی آب به عنوان مهمترین چالش تولید برنج در کشور محسوب می شود.
تغییر کاربری اراضی، کمبود آب و خشکسالی، مشکلات فراروی بازرگانی، واردات بی رویه، آسیب وارد کردن به اکوسیستم شمال و عدم رعایت الگوی کشت، نگرانی حذف کشت برنج ازمزارع شمال را بیشتر می کند.
در حال حاضر ۵۸۰ هزار هکتار از مزارع کشور به کشت برنج اختصاص دارد که مازندران با داشتن بیش از ۲۰۰ هزار هکتار، ۴۲ درصد محصول برنج کشور را تولید می کند.
قربانعلی نعمت زاده رئیس پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری طبرستان در حاشیه شانزدهمین همایش ملی برنج کشور در گفتگو با خبرنگار مهر، سرانه مصرف برنج در کشور را ۳۰ الی ۴۰ کیلوگرم دانست و گفت: در حال حاضر برنج با قرار گرفتن در وعده غذایی جایگاه خود را در بین مردم جامعه حفظ کرده است، لذا باید به مقوله امنیت غذایی و امنیت برنج به صورت گسترده پرداخته شود.
نشاء برنج در شالیزارهای الموت
به دلیل عدم سیاست های روشن دولت ها، نبود برنامه و تعهد به اجرای آن و همچنین نبود امنیت هم اکنون با چالش برنج مواجه شدیموی افزود: به دلیل عدم سیاست های روشن دولت ها، نبود برنامه و تعهد به اجرای آن و همچنین نبود امنیت غذایی و برنج هم اکنون با چالش برنج مواجه شدیم.
به گفته نعمت زاده در سال گذشته دو میلیون تن برنج سفید وارد کشور شد و این امر درحالی است که تولیدکنندگان برنج داخلی بهترین و باکیفیت ترین ارقام را به بازار مصرف ارائه می کنند اما با وجود سختی کار و مشقت های فراوان به دلیل واردات بی رویه در کشور از سود حاصله محصولات کشاورزی تولید شده باز می مانند.
حقوق کشاورزان در جیب دلالان
وی با انتقاد از سود حاصله دلالی عنوان کرد: دلالی که به واردات برنج روی می آورد چرا باید حق و حقوق کشاورزان را به جیب بزند و در دلیلی روشن تر چرا به جای ۵۰۰ تن برنج دو میلیون تن برنج وارد کشور می شود.
شالیزار
عضو انجمن برنج ایران با اشاره به بررسی طرح خود اتکائی بیان داشت: در طرح خود اتکائی باید طرح های ارائه شده سابق را مورد تحلیل و بررسی قرار دهیم چرا که به کاربردن کلماتی همچون اتکایی و خودکفایی به تنهایی حلال مشکلات کشاورزان نخواهد بود.
این کارشناس کشاورزی با طرح این سوال که چه اتفاقی بر سر برنج هیبریدی آمده است؟ افزود: زمانی بحث برنج هیبریدی به عنوان بحث برتر تولید برنج شناخته می شد امروز با وجود واردات بی رویه، این محصول در کجای کشور قرار گرفته است؟
اقتصاد مقاومتی بخش کشاورزی روی میز مذاکره حل نمی شود
نعمت زاده ادامه داد: سیاستگذاری های امروز ما در برنامه برنج کشور با اشکال مواجه است چرا که اقتصاد مقاومتی در بخش کشاورزی روی کاغذ و میز مذاکره حل و فصل نمی شود لزوما باید این طرح را در داخل زمین کشاورزی و میدان عمل اجرا کنیم.
عضو انجمن ایران با بیان اینکه سلامت مردم با واردات برخی برنج های تاریخ گذشته و بی کیفیت به خطر می افتد، افزود: در بحث سلامت مردم چه کسی پاسخگو خواهد بود، چرا که با تغییر برند و بسته بندی برنج های وارداتی تاریخ گذشته وبی کیفیت سلامت مردم را با مشکل روبرو می سازند.
وی اضافه کرد: این محصولات مشخص نیست از کدام مرزها وارد کشور و بدون در نظر گرفتن سلامت مردم بسته بندی و با برند جدید به بازار مصرف عرضه می شوند.
نعمت زاده ادامه داد: همه باید برای حفظ و حراست بخش کشاورزی شمال کشور تلاش کنیم چرا که مزارع کشاورزی به عنوان کشتی ما را هدایت خواهد کرد در واقع اگر کوچیکترین مشکلی در این امر رخ دهد قطعا همه دچار مشکل می شوند.
به گفته عضو انجمن ملی برنج ایران یکی از پیام های این همایش ها باید به عنوان زنگ خطر به گوش مسئولین برسد تا بتوانند با مدیریت صحیح، جهادی و برنامه ریزی منطقی، روند خود اتکایی برنج در کشور را عملیاتی کنند.
خوشبختانه دولت جدید در حوزه مکانیزاسیون تاکنون تاثیر بسزایی از خود بر جای گذاشته به طوری که در حال حاضر به تمامی تقاضاها در عرصه تجهیز ماشین آلات کشاورزی پاسخ داده استکامبیز عباسی رئیس مرکز توسعه مکانیزاسیون کشور نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، مکانیزاسیون بخش کشاورزی را به عنوان یکی از دستاوردهای دولت برشمرد و بیان داشت: خوشبختانه دولت جدید در حوزه مکانیزاسیون تاکنون تاثیر بسزایی از خود بر جای گذاشته به طوری که در حال حاضر به تمامی تقاضاها در عرصه تجهیز ماشین آلات کشاورزی پاسخ داده است.
وی افزود: از نیمه دوم سال ۹۲ یک خط اعتباری مکانیزاسیون ایجاد شده که ۷۵۰ میلیارد تومان اعتبار ظرف کمتر از ۸ ماه جذب شده و در خط دوم اعتباری با کمک بانک کشاورزی و برنامه فنی مورد نظر۸۰۰ میلیارد تومان در حوزه مکانیزاسیون هزینه شد.
رئیس مرکز توسعه مکانیزاسیون کشور با اشاره به اینکه کشاورزان جزو کم توقع ترین اقشار جامعه هستند تصریح کرد: اگر تقاضای کشاورزان در زمینه ارائه تسهیلات، تجهیز و نوسازی ماشین آلات کشاورزی پاسخ داده شود در جهت تولید بیشتر محصولات خواسته ای نخواهند داشت.
عباسی با بیان اینکه سیاست های حمایتی دولت اصلا به نفع کشاورزان نیست، اظهار کرد: نه تنها دولت کنونی بلکه تمامی دولت ها همواره از ابزار قیمت و واردات جهت کنترل بازار استفاده کردند که این امر اشتباه، کاهش تولید محصولات کشاورزی را به همراه خواهد داشت.
وی ادامه داد: هرساله ۱۰ الی ۱۵ درصد از توان کشاورزی و میزان تولید کاسته می شود، چه دلیلی دارد تمامی مشکلات و معاملات کشاورزی را بر دوش کشاورزان بگذاریم؟ چرا به جای عملی کردن مصوبات، شعارهای الکی می دهیم؟ آیا اهمیت برنج بیشتر از تعرفه خودروها نیست، در اینصورت چرا هر ساله تعرفه جدیدی برای برنج مصوب می شود؟
رئیس مرکز توسعه مکانیزاسیون کشور با اشاره به سیر نزولی تولید طی هفت سال اخیر اظهار داشت: با وجود اینکه از سال ۸۵ تا ۹۲ با سیر نزولی روبرو بودیم بازهم در زمینه تولید محصولات به تحقیقات روی می آوریم در واقع به جای روی آوردن به این مسله باید سیاست حمایتی بخش کشاورزی را در دستور کارمان قرار دهیم.
عضو انجمن ملی برنج ایران افزود: استان مازندران ظرف مدت کمتر از هفت ماه توانسته اعتبارات بخش تجهیز و نوسازی ماشین آلات کشاوری را جذب کند تا جایی که امروز با توسعه حوزه مکانیزاسیون کشاورزی در زمینه دریافت اعتبار با مشکل مواجه نیست.
به گفته عباسی در بازه زمانی ۱۲ ساله با وضعیت تجهیز و نوسازی ماشین آلات کشاورزی می توانیم ۸۰ درصد از مزارع کشور را با تراکتورهای مختص شالیزاری عملیات تعیین بستر را انجام دهیم.
وی با بیان اینکه مکانیزاسیون برنج وابسته به صنعت و واردات است، تصریح کرد: در حوزه مکانیزاسیون در بخش تراکتور برنج بیش از ۲۱ تأمین کننده ماشین آلات شالیزاری، تولید داخلی و واردات انجام می دهند اما با وجود اینکه تأمین کنندگان ماشین آلات کشاورزی در کشور محدود است نباید پشت این محدودیت ها و مانع ها قرارگیریم.
به تاکید کارشناسان، تغییر کاربری اراضی شالیزاری، قابل توجه بودن محصولات ویژه تولید، پایین بودن نقدینگی کشاورزی و بی نتیجه بودن تحقیقات از جمله محدودیتها است و باید برای حفظ اراضی به موارد ذکر شده توجه ویژه ای شود.
همچنین برای رسیدن به ضریب خوداتکایی و بهره وری، میزان تولیدات باید افزایش یابد و اصلاح و نوسازی تکنولوژی و کارخانجات، افزایش ضریب مکانیزاسیون، افزایش سطح ارقام پرمحصول، توسعه سطح پرورش رتون و کشت مجدد ارقام برنج، توسعه تحقیقات کاربری بویژه ارقام اصلاح شده باید مدنظر قرار گیرد.
تغییر کاربری اراضی، کمبود آب و خشکسالی، مشکلات فراروی بازرگانی، واردات بی رویه، آسیب وارد کردن به اکوسیستم شمال و عدم رعایت الگوی کشت، نگرانی حذف کشت برنج ازمزارع شمال را بیشتر می کند.
در حال حاضر ۵۸۰ هزار هکتار از مزارع کشور به کشت برنج اختصاص دارد که مازندران با داشتن بیش از ۲۰۰ هزار هکتار، ۴۲ درصد محصول برنج کشور را تولید می کند.
قربانعلی نعمت زاده رئیس پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری طبرستان در حاشیه شانزدهمین همایش ملی برنج کشور در گفتگو با خبرنگار مهر، سرانه مصرف برنج در کشور را ۳۰ الی ۴۰ کیلوگرم دانست و گفت: در حال حاضر برنج با قرار گرفتن در وعده غذایی جایگاه خود را در بین مردم جامعه حفظ کرده است، لذا باید به مقوله امنیت غذایی و امنیت برنج به صورت گسترده پرداخته شود.
نشاء برنج در شالیزارهای الموت
به دلیل عدم سیاست های روشن دولت ها، نبود برنامه و تعهد به اجرای آن و همچنین نبود امنیت هم اکنون با چالش برنج مواجه شدیموی افزود: به دلیل عدم سیاست های روشن دولت ها، نبود برنامه و تعهد به اجرای آن و همچنین نبود امنیت غذایی و برنج هم اکنون با چالش برنج مواجه شدیم.
به گفته نعمت زاده در سال گذشته دو میلیون تن برنج سفید وارد کشور شد و این امر درحالی است که تولیدکنندگان برنج داخلی بهترین و باکیفیت ترین ارقام را به بازار مصرف ارائه می کنند اما با وجود سختی کار و مشقت های فراوان به دلیل واردات بی رویه در کشور از سود حاصله محصولات کشاورزی تولید شده باز می مانند.
حقوق کشاورزان در جیب دلالان
وی با انتقاد از سود حاصله دلالی عنوان کرد: دلالی که به واردات برنج روی می آورد چرا باید حق و حقوق کشاورزان را به جیب بزند و در دلیلی روشن تر چرا به جای ۵۰۰ تن برنج دو میلیون تن برنج وارد کشور می شود.
شالیزار
عضو انجمن برنج ایران با اشاره به بررسی طرح خود اتکائی بیان داشت: در طرح خود اتکائی باید طرح های ارائه شده سابق را مورد تحلیل و بررسی قرار دهیم چرا که به کاربردن کلماتی همچون اتکایی و خودکفایی به تنهایی حلال مشکلات کشاورزان نخواهد بود.
این کارشناس کشاورزی با طرح این سوال که چه اتفاقی بر سر برنج هیبریدی آمده است؟ افزود: زمانی بحث برنج هیبریدی به عنوان بحث برتر تولید برنج شناخته می شد امروز با وجود واردات بی رویه، این محصول در کجای کشور قرار گرفته است؟
اقتصاد مقاومتی بخش کشاورزی روی میز مذاکره حل نمی شود
نعمت زاده ادامه داد: سیاستگذاری های امروز ما در برنامه برنج کشور با اشکال مواجه است چرا که اقتصاد مقاومتی در بخش کشاورزی روی کاغذ و میز مذاکره حل و فصل نمی شود لزوما باید این طرح را در داخل زمین کشاورزی و میدان عمل اجرا کنیم.
عضو انجمن ایران با بیان اینکه سلامت مردم با واردات برخی برنج های تاریخ گذشته و بی کیفیت به خطر می افتد، افزود: در بحث سلامت مردم چه کسی پاسخگو خواهد بود، چرا که با تغییر برند و بسته بندی برنج های وارداتی تاریخ گذشته وبی کیفیت سلامت مردم را با مشکل روبرو می سازند.
وی اضافه کرد: این محصولات مشخص نیست از کدام مرزها وارد کشور و بدون در نظر گرفتن سلامت مردم بسته بندی و با برند جدید به بازار مصرف عرضه می شوند.
نعمت زاده ادامه داد: همه باید برای حفظ و حراست بخش کشاورزی شمال کشور تلاش کنیم چرا که مزارع کشاورزی به عنوان کشتی ما را هدایت خواهد کرد در واقع اگر کوچیکترین مشکلی در این امر رخ دهد قطعا همه دچار مشکل می شوند.
به گفته عضو انجمن ملی برنج ایران یکی از پیام های این همایش ها باید به عنوان زنگ خطر به گوش مسئولین برسد تا بتوانند با مدیریت صحیح، جهادی و برنامه ریزی منطقی، روند خود اتکایی برنج در کشور را عملیاتی کنند.
خوشبختانه دولت جدید در حوزه مکانیزاسیون تاکنون تاثیر بسزایی از خود بر جای گذاشته به طوری که در حال حاضر به تمامی تقاضاها در عرصه تجهیز ماشین آلات کشاورزی پاسخ داده استکامبیز عباسی رئیس مرکز توسعه مکانیزاسیون کشور نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، مکانیزاسیون بخش کشاورزی را به عنوان یکی از دستاوردهای دولت برشمرد و بیان داشت: خوشبختانه دولت جدید در حوزه مکانیزاسیون تاکنون تاثیر بسزایی از خود بر جای گذاشته به طوری که در حال حاضر به تمامی تقاضاها در عرصه تجهیز ماشین آلات کشاورزی پاسخ داده است.
وی افزود: از نیمه دوم سال ۹۲ یک خط اعتباری مکانیزاسیون ایجاد شده که ۷۵۰ میلیارد تومان اعتبار ظرف کمتر از ۸ ماه جذب شده و در خط دوم اعتباری با کمک بانک کشاورزی و برنامه فنی مورد نظر۸۰۰ میلیارد تومان در حوزه مکانیزاسیون هزینه شد.
رئیس مرکز توسعه مکانیزاسیون کشور با اشاره به اینکه کشاورزان جزو کم توقع ترین اقشار جامعه هستند تصریح کرد: اگر تقاضای کشاورزان در زمینه ارائه تسهیلات، تجهیز و نوسازی ماشین آلات کشاورزی پاسخ داده شود در جهت تولید بیشتر محصولات خواسته ای نخواهند داشت.
عباسی با بیان اینکه سیاست های حمایتی دولت اصلا به نفع کشاورزان نیست، اظهار کرد: نه تنها دولت کنونی بلکه تمامی دولت ها همواره از ابزار قیمت و واردات جهت کنترل بازار استفاده کردند که این امر اشتباه، کاهش تولید محصولات کشاورزی را به همراه خواهد داشت.
وی ادامه داد: هرساله ۱۰ الی ۱۵ درصد از توان کشاورزی و میزان تولید کاسته می شود، چه دلیلی دارد تمامی مشکلات و معاملات کشاورزی را بر دوش کشاورزان بگذاریم؟ چرا به جای عملی کردن مصوبات، شعارهای الکی می دهیم؟ آیا اهمیت برنج بیشتر از تعرفه خودروها نیست، در اینصورت چرا هر ساله تعرفه جدیدی برای برنج مصوب می شود؟
رئیس مرکز توسعه مکانیزاسیون کشور با اشاره به سیر نزولی تولید طی هفت سال اخیر اظهار داشت: با وجود اینکه از سال ۸۵ تا ۹۲ با سیر نزولی روبرو بودیم بازهم در زمینه تولید محصولات به تحقیقات روی می آوریم در واقع به جای روی آوردن به این مسله باید سیاست حمایتی بخش کشاورزی را در دستور کارمان قرار دهیم.
عضو انجمن ملی برنج ایران افزود: استان مازندران ظرف مدت کمتر از هفت ماه توانسته اعتبارات بخش تجهیز و نوسازی ماشین آلات کشاوری را جذب کند تا جایی که امروز با توسعه حوزه مکانیزاسیون کشاورزی در زمینه دریافت اعتبار با مشکل مواجه نیست.
به گفته عباسی در بازه زمانی ۱۲ ساله با وضعیت تجهیز و نوسازی ماشین آلات کشاورزی می توانیم ۸۰ درصد از مزارع کشور را با تراکتورهای مختص شالیزاری عملیات تعیین بستر را انجام دهیم.
وی با بیان اینکه مکانیزاسیون برنج وابسته به صنعت و واردات است، تصریح کرد: در حوزه مکانیزاسیون در بخش تراکتور برنج بیش از ۲۱ تأمین کننده ماشین آلات شالیزاری، تولید داخلی و واردات انجام می دهند اما با وجود اینکه تأمین کنندگان ماشین آلات کشاورزی در کشور محدود است نباید پشت این محدودیت ها و مانع ها قرارگیریم.
به تاکید کارشناسان، تغییر کاربری اراضی شالیزاری، قابل توجه بودن محصولات ویژه تولید، پایین بودن نقدینگی کشاورزی و بی نتیجه بودن تحقیقات از جمله محدودیتها است و باید برای حفظ اراضی به موارد ذکر شده توجه ویژه ای شود.
همچنین برای رسیدن به ضریب خوداتکایی و بهره وری، میزان تولیدات باید افزایش یابد و اصلاح و نوسازی تکنولوژی و کارخانجات، افزایش ضریب مکانیزاسیون، افزایش سطح ارقام پرمحصول، توسعه سطح پرورش رتون و کشت مجدد ارقام برنج، توسعه تحقیقات کاربری بویژه ارقام اصلاح شده باید مدنظر قرار گیرد.
