گاهی به رویدادهای سال 93 در بخش مسکن
بازار مسکن‌ایران، سال 93 را متفاوت تر از هرسال آغاز کرد.
به گزارش تجارت آنلاين، درست در اواخر فروردین ماه، زمزمه‌های اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها‌از سر گرفته شد و همزمان با آن اتحادیه‌های صنفی نرخ‌های جدید خود را روی میز دولت گذاشتند. هجمه روانی اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها، مستاجران را به فکر جابه جایی زودهنگام‌انداخت و با آنکه مطابق عرف هرساله، تابستان و پس از پایان امتحانات مدارس، حجم غالب جابه جایی‌ها‌در بازار مسکن اتفاق می‌افتد نگرانی ناشی از شوک قیمتی پس از اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها، باعث شد مستاجران‌ایرانی در‌این سال زودتر از همیشه به فکر تمدید قرارداد سالانه و جابه جایی بیفتند. این در شرایطی بود که در بازار خرید و فروش نیز مالکان سردرگم، رفتارهای متفاوتی به نمایش گذاشتند.
علی اکبر بیگی فعال بازار مسکن به« تجارت» می‌گوید: با انتشار اخبار اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها، قیمت برخی املاک در غرب تهران تا 3 برابر هم رشد کرد به طوری که نرخ ملکی با ارزش متری 2 میلیون تومان به متری 6 میلیون تومان رسید و مالکان بسیاری، با مراجعه به بنگاه‌های املاک فایل‌های فروش خود را بسته و از عرضه خانه خود تا شفاف شدن وضعیت و قیمت‌ها، صرفه نظر کردند.
او همچنین در ادامه می‌گوید: بی نظمی‌قیمت‌ها‌که از ابتدای سال 93 آغاز شده بود تا اواسط تابستان بیشتر دوام نیاورد و مالکانی که بی حساب و کتاب نرخ‌های خود را بالا برده بودند با مشاهده کسادی بازار، دوباره قیمت‌ها‌را پایین آورده و تعدیل کردند.
ابهام بازار مسكن در جريان مذاكرات هسته اي
علاوه بر فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها، جریان پرونده هسته‌ای‌ایران بر ابهام بازار مسکن در‌این سال دامن زده و معامله گران بازار مسکن را سردرگم کرده بود. بیم و امیدها‌و انتشار اخبار متفاوت و متناقض از روند مذاکرات گرچه به طور محسوس نرخ سایر بازارها‌مانند ارز و سکه را تحت تاثیر قرار می‌داد اما در بازار به رکود نشسته مسکن رفتار متفاوتی‌ایجاد کرده و روند معاملات را کند کرده بود. علی صمدی فعال بازار مسکن در منطقه تهرانپارس به تجارت می‌گوید: امسال عمده ترین درخواست مشتریان از مشاوران املاک‌این بود که وضعیت قیمت‌ها‌را برایشان پیش بینی کنند. آن‌ها‌می‌خواستند بدانند در صورت خرید یا فروش متضرر می‌شوند یا نه؟ اما واقعیت‌این بود که مشاوران املاک نیز جواب پرسش مشتریان را نمی‌دانستند. هر روز خبری درباره مذاکرات منتشر می‌شد و علاوه بر مشتریان، فعالان بخش ساخت و ساز و سرمایه‌گذاران نیز مستاصل مانده و نمی‌توانستند به یک جمع بندی و تحلیل اقتصادی برسند. غلامرضا دهقان دیگر فعال بازار مسکن، به سایر رخدادهای تاثیرگذار بر بازار مسکن سال 93 اشاره می‌کند و به «تجارت» می‌گوید: حوادث سیاسی منطقه نیز بر بازار امسال تاثیرگذار بود به طوری که حمله داعش به عراق، نگرانی‌هایی در میان شهروندان‌ایرانی‌ایجاد کرد و به ابهام درباره وضعیت پرونده هسته‌ای دامن زد. غیر از‌این سقوط بی سابقه قیمت نفت نیز بار دیگر حساب و کتاب معامله گران بازار مسکن را به هم ریخت و تعدادی از بساز و بفروش‌ها‌املاک خود را از فایل فروش بنگاه داران خارج کردند.
تکانه‌های وعده بی سرانجام وام 80 میلیون تومانی
وعده وام 80 میلیون تومانی عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی نیز بی تاثیر نبود و باعث‌ایجاد تکانه‌هایی در بازار مسکن شد. آخوندی پیش از گرفتن تایید بانک مرکزی به رسانه‌ها‌اعلام کرد وام 80 میلیون تومانی مسکن در دستور کار قرار گرفته است و در صورت تایید شورای پول و اعتبار، این وام به متقاضیان پرداخت می‌شود. وزیر راه دولت یازدهم به ذکر کلیات اکتفا نکرده و جزییاتی درباره پرداخت‌این وام نیز مطرح کرد. جزییاتی مانند افراد واجد الشرایط و میزان سود وام و اقساط آن و. . . که‌این موضوع، خبر پرداخت وام 80 میلیون تومانی را جدی تر از یک وعده نشان داد. روز پس از اظهارات وزیر، تیتر نخست بسیاری از روزنامه‌ها‌به وام 80 میلیون تومانی اختصاص داشت و به‌این ترتیب بازار مسکن متاثر از وعده بی سرانجام وزیر شد. افزایش قیمت هر برگه اوراق تسهیلات مسکن تا مرز 100 هزار تومان و تشکیل صف‌های طولانی برای خرید اوراق، یکی از مهمترین تبعات وعده آخوندی بود که انتقادهای زیادی نیز به دنبال داشت.
موج تغییر شغل بنگاه داران املاک
با پایان نیمه اول سال، پیک بازار مسکن یا دوره اوج تقاضا نیز رخت بست بی آنکه تحولی رخ دهد. اتحادیه مشاوران املاک کشور با بر شمردن تعداد قراردادهای منعقد شده در سالهای گذشته، رکود بازار مسکن در سال 93 را در 20 سال گذشته بی سابقه توصیف کرده بود. این در شرایطی بود که بنگاه داران نیز از کاهش چشمگیر قراردادهای خرید و فروش خبر می‌دادند. زنده دل فعال املاک در منطقه سعادت آباد تهران از ریزش فعالان‌این صنف و موج تغییر شغل همکارانش، به «تجارت» خبر می‌دهد و مجید راستگو دیگر فعال بازار از کاهش چشمگیر شمار قراردادهای منعقد شده می‌گوید. راستگو به تجارت توضیح می‌دهد: در 6 ماه گذشته تنها‌یک قرارداد خرید و فروش امضا کرده ام‌این در شرایطی است که در سالهای گذشته هر ماه به طور میانگین دو یا سه قرارداد فروش در دفتر کار من به ثبت می‌رسید.
کاهش 50 درصدی پروانه‌های ساختمانی
در پاییز سال 93 مرکز آمار‌ایران گزارش تعداد پروانه‌های صادر شده ساخت و ساز را منتشر می‌کند و از کاهش چشمگیر تعداد‌این اسناد خبر می‌دهد. بنا به گزارش مرکز آمار‌ایران شمار پروانه‌های صادر شده در فصل بهار سال 93 نسبت به مدت مشابه قبل ریزش قابل توجهی داشته است به طوری که‌این آمار نشان می‌دهد میزان پروانه‌های صادر شده در تهران 5/50درصد نسبت به سال گذشته کاهش داشته است و شمار پروانه‌های صادر شده توسط شهرداری‌های کل کشور 4/38درصد ریزش را تجربه کرده است.
سیل مهاجرت تهرانی‌ها‌به شهرهای حاشیه‌ای
ادامه دار شدن رکود سابقه در بازار مسکن و سیاست‌های منفعلانه دولت باعث شد که برخی تشکل‌های صنفی شخصا دست به کار شده و با‌ایجاد هیجانات کاذب، مردم را تشویق به حضور در بازار کنند. بر همین اساس اتحادیه مشاوران املاک تهران بارها‌و بارها‌نشست‌های خبری برگزار کرده و با تکرار خبر بازگشت رونق به بازار مسکن و فرا رسیدن بهترین زمان خرید خانه، تلاش کرد تا مردم را به بازار بکشاند‌این در شرایطی بود که مشاوران املاک نگاه واقع بینانه‌تری به‌این بازار داشته و در گفت و گوهایشان با رسانه‌ها‌اظهار می‌کردند که مهمترین علت رکود بازار کاهش قدرت خرید مردم است. در همین زمان شهرک‌ها‌و شهرهای حاشیه تهران با موج استقبال پایتخت نشینان مواجه شد به طوری که نرخ املاک در‌این مناطق نسبت به سالهای گذشته تا حدود دو برابر نیز رسید. مشاوران املاک مناطقی مانند شهرک‌اندیشه، ساوجبلاغ، رودهن پرند و. . . در گفت و گو با «تجارت» از افزایش حداقل یک تا دو میلین تومانی قیمت هر متر آپارتمان در‌این مناطق خبر داده و گفتند با کاهش قدرت خرید در تهران، سیل استقبال پایتخت نشینان از شهرها‌و شهرک‌های حاشیه‌ای به راه افتاده است زیرا خانواده‌ها‌برای جلوگیری از کاهش ارزش پول خود بهترین راه را خرید ملک در شهرک‌ها‌و شهرهای حاشیه پایتخت دانسته‌اند.
بازار وارد مرحله رکود تخریبی شد
بیت الله ستاریان کارشناس مسکن درباره وضعیت بازار مسکن در سال 93 چنین اظهار نظر می‌کند و به «تجارت» می‌گوید: بازار مسکن در سال 93 در شرایطی تشدید رکود را تجربه کرد که ناگریز از تحمل افزایش قیمت‌ها‌نیز بود. افزایش قیمت مصالح ساختمانی، زمین، دستمزد کارگر، عوارض ساخت و ساز و. . . افزایش هزینه تولید را به سازنده تحمیل می‌کند‌این در شرایطی است که بازار بیشتر از‌این کشش افزایش قیمت‌ها‌را ندارد و به رکود نشسته است. این وضعیت در اصطلاح رکود تخریبی نامیده می‌شود و می‌تواند به رشد بیغوله نشینی و حاشیه‌نشینی منجر شود بنابراین بهتر است دولت پیش از آنکه وضعیت بازار مسکن غیرقابل مهارتر و سرکش تر شود سیاست‌ها‌و برنامه ریزی زودبازده و کارشناسآن‌های برای بازار مسکن در نظر بگیرد و به خرید و فروش‌ها‌رونق دهد. و حالا بازار مسکن در حالی سال 93 را رو به پایان می‌برد که دستمزد کارگران حدود 20 درصد دیگر افزایش پیدا کرده است و افزایش قیمت حامل‌های انرژی نیز در مجلس مصوب شده است. علاوه بر‌این زمزمه‌های افزایش قیمت سوخت و در نتیجه حمل و نقل نیز به گوش می‌رسد و تمام‌این مسایل حاکی از افزایش مجدد هزینه تولید مسکن در‌ایران است. این هزینه‌ها‌در کنار کاهش قابل ملاحظه صدور پروانه‌های ساختمانی و در نتیجه کاهش عرضه می‌تواند وضعیت بازار مسکن در سال 94 را به مراتب بغرنج تر کند.
خبرنگار: مریم شکرانی
علی اکبر بیگی فعال بازار مسکن به« تجارت» می‌گوید: با انتشار اخبار اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها، قیمت برخی املاک در غرب تهران تا 3 برابر هم رشد کرد به طوری که نرخ ملکی با ارزش متری 2 میلیون تومان به متری 6 میلیون تومان رسید و مالکان بسیاری، با مراجعه به بنگاه‌های املاک فایل‌های فروش خود را بسته و از عرضه خانه خود تا شفاف شدن وضعیت و قیمت‌ها، صرفه نظر کردند.
او همچنین در ادامه می‌گوید: بی نظمی‌قیمت‌ها‌که از ابتدای سال 93 آغاز شده بود تا اواسط تابستان بیشتر دوام نیاورد و مالکانی که بی حساب و کتاب نرخ‌های خود را بالا برده بودند با مشاهده کسادی بازار، دوباره قیمت‌ها‌را پایین آورده و تعدیل کردند.
ابهام بازار مسكن در جريان مذاكرات هسته اي
علاوه بر فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها، جریان پرونده هسته‌ای‌ایران بر ابهام بازار مسکن در‌این سال دامن زده و معامله گران بازار مسکن را سردرگم کرده بود. بیم و امیدها‌و انتشار اخبار متفاوت و متناقض از روند مذاکرات گرچه به طور محسوس نرخ سایر بازارها‌مانند ارز و سکه را تحت تاثیر قرار می‌داد اما در بازار به رکود نشسته مسکن رفتار متفاوتی‌ایجاد کرده و روند معاملات را کند کرده بود. علی صمدی فعال بازار مسکن در منطقه تهرانپارس به تجارت می‌گوید: امسال عمده ترین درخواست مشتریان از مشاوران املاک‌این بود که وضعیت قیمت‌ها‌را برایشان پیش بینی کنند. آن‌ها‌می‌خواستند بدانند در صورت خرید یا فروش متضرر می‌شوند یا نه؟ اما واقعیت‌این بود که مشاوران املاک نیز جواب پرسش مشتریان را نمی‌دانستند. هر روز خبری درباره مذاکرات منتشر می‌شد و علاوه بر مشتریان، فعالان بخش ساخت و ساز و سرمایه‌گذاران نیز مستاصل مانده و نمی‌توانستند به یک جمع بندی و تحلیل اقتصادی برسند. غلامرضا دهقان دیگر فعال بازار مسکن، به سایر رخدادهای تاثیرگذار بر بازار مسکن سال 93 اشاره می‌کند و به «تجارت» می‌گوید: حوادث سیاسی منطقه نیز بر بازار امسال تاثیرگذار بود به طوری که حمله داعش به عراق، نگرانی‌هایی در میان شهروندان‌ایرانی‌ایجاد کرد و به ابهام درباره وضعیت پرونده هسته‌ای دامن زد. غیر از‌این سقوط بی سابقه قیمت نفت نیز بار دیگر حساب و کتاب معامله گران بازار مسکن را به هم ریخت و تعدادی از بساز و بفروش‌ها‌املاک خود را از فایل فروش بنگاه داران خارج کردند.
تکانه‌های وعده بی سرانجام وام 80 میلیون تومانی
وعده وام 80 میلیون تومانی عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی نیز بی تاثیر نبود و باعث‌ایجاد تکانه‌هایی در بازار مسکن شد. آخوندی پیش از گرفتن تایید بانک مرکزی به رسانه‌ها‌اعلام کرد وام 80 میلیون تومانی مسکن در دستور کار قرار گرفته است و در صورت تایید شورای پول و اعتبار، این وام به متقاضیان پرداخت می‌شود. وزیر راه دولت یازدهم به ذکر کلیات اکتفا نکرده و جزییاتی درباره پرداخت‌این وام نیز مطرح کرد. جزییاتی مانند افراد واجد الشرایط و میزان سود وام و اقساط آن و. . . که‌این موضوع، خبر پرداخت وام 80 میلیون تومانی را جدی تر از یک وعده نشان داد. روز پس از اظهارات وزیر، تیتر نخست بسیاری از روزنامه‌ها‌به وام 80 میلیون تومانی اختصاص داشت و به‌این ترتیب بازار مسکن متاثر از وعده بی سرانجام وزیر شد. افزایش قیمت هر برگه اوراق تسهیلات مسکن تا مرز 100 هزار تومان و تشکیل صف‌های طولانی برای خرید اوراق، یکی از مهمترین تبعات وعده آخوندی بود که انتقادهای زیادی نیز به دنبال داشت.
موج تغییر شغل بنگاه داران املاک
با پایان نیمه اول سال، پیک بازار مسکن یا دوره اوج تقاضا نیز رخت بست بی آنکه تحولی رخ دهد. اتحادیه مشاوران املاک کشور با بر شمردن تعداد قراردادهای منعقد شده در سالهای گذشته، رکود بازار مسکن در سال 93 را در 20 سال گذشته بی سابقه توصیف کرده بود. این در شرایطی بود که بنگاه داران نیز از کاهش چشمگیر قراردادهای خرید و فروش خبر می‌دادند. زنده دل فعال املاک در منطقه سعادت آباد تهران از ریزش فعالان‌این صنف و موج تغییر شغل همکارانش، به «تجارت» خبر می‌دهد و مجید راستگو دیگر فعال بازار از کاهش چشمگیر شمار قراردادهای منعقد شده می‌گوید. راستگو به تجارت توضیح می‌دهد: در 6 ماه گذشته تنها‌یک قرارداد خرید و فروش امضا کرده ام‌این در شرایطی است که در سالهای گذشته هر ماه به طور میانگین دو یا سه قرارداد فروش در دفتر کار من به ثبت می‌رسید.
کاهش 50 درصدی پروانه‌های ساختمانی
در پاییز سال 93 مرکز آمار‌ایران گزارش تعداد پروانه‌های صادر شده ساخت و ساز را منتشر می‌کند و از کاهش چشمگیر تعداد‌این اسناد خبر می‌دهد. بنا به گزارش مرکز آمار‌ایران شمار پروانه‌های صادر شده در فصل بهار سال 93 نسبت به مدت مشابه قبل ریزش قابل توجهی داشته است به طوری که‌این آمار نشان می‌دهد میزان پروانه‌های صادر شده در تهران 5/50درصد نسبت به سال گذشته کاهش داشته است و شمار پروانه‌های صادر شده توسط شهرداری‌های کل کشور 4/38درصد ریزش را تجربه کرده است.
سیل مهاجرت تهرانی‌ها‌به شهرهای حاشیه‌ای
ادامه دار شدن رکود سابقه در بازار مسکن و سیاست‌های منفعلانه دولت باعث شد که برخی تشکل‌های صنفی شخصا دست به کار شده و با‌ایجاد هیجانات کاذب، مردم را تشویق به حضور در بازار کنند. بر همین اساس اتحادیه مشاوران املاک تهران بارها‌و بارها‌نشست‌های خبری برگزار کرده و با تکرار خبر بازگشت رونق به بازار مسکن و فرا رسیدن بهترین زمان خرید خانه، تلاش کرد تا مردم را به بازار بکشاند‌این در شرایطی بود که مشاوران املاک نگاه واقع بینانه‌تری به‌این بازار داشته و در گفت و گوهایشان با رسانه‌ها‌اظهار می‌کردند که مهمترین علت رکود بازار کاهش قدرت خرید مردم است. در همین زمان شهرک‌ها‌و شهرهای حاشیه تهران با موج استقبال پایتخت نشینان مواجه شد به طوری که نرخ املاک در‌این مناطق نسبت به سالهای گذشته تا حدود دو برابر نیز رسید. مشاوران املاک مناطقی مانند شهرک‌اندیشه، ساوجبلاغ، رودهن پرند و. . . در گفت و گو با «تجارت» از افزایش حداقل یک تا دو میلین تومانی قیمت هر متر آپارتمان در‌این مناطق خبر داده و گفتند با کاهش قدرت خرید در تهران، سیل استقبال پایتخت نشینان از شهرها‌و شهرک‌های حاشیه‌ای به راه افتاده است زیرا خانواده‌ها‌برای جلوگیری از کاهش ارزش پول خود بهترین راه را خرید ملک در شهرک‌ها‌و شهرهای حاشیه پایتخت دانسته‌اند.
بازار وارد مرحله رکود تخریبی شد
بیت الله ستاریان کارشناس مسکن درباره وضعیت بازار مسکن در سال 93 چنین اظهار نظر می‌کند و به «تجارت» می‌گوید: بازار مسکن در سال 93 در شرایطی تشدید رکود را تجربه کرد که ناگریز از تحمل افزایش قیمت‌ها‌نیز بود. افزایش قیمت مصالح ساختمانی، زمین، دستمزد کارگر، عوارض ساخت و ساز و. . . افزایش هزینه تولید را به سازنده تحمیل می‌کند‌این در شرایطی است که بازار بیشتر از‌این کشش افزایش قیمت‌ها‌را ندارد و به رکود نشسته است. این وضعیت در اصطلاح رکود تخریبی نامیده می‌شود و می‌تواند به رشد بیغوله نشینی و حاشیه‌نشینی منجر شود بنابراین بهتر است دولت پیش از آنکه وضعیت بازار مسکن غیرقابل مهارتر و سرکش تر شود سیاست‌ها‌و برنامه ریزی زودبازده و کارشناسآن‌های برای بازار مسکن در نظر بگیرد و به خرید و فروش‌ها‌رونق دهد. و حالا بازار مسکن در حالی سال 93 را رو به پایان می‌برد که دستمزد کارگران حدود 20 درصد دیگر افزایش پیدا کرده است و افزایش قیمت حامل‌های انرژی نیز در مجلس مصوب شده است. علاوه بر‌این زمزمه‌های افزایش قیمت سوخت و در نتیجه حمل و نقل نیز به گوش می‌رسد و تمام‌این مسایل حاکی از افزایش مجدد هزینه تولید مسکن در‌ایران است. این هزینه‌ها‌در کنار کاهش قابل ملاحظه صدور پروانه‌های ساختمانی و در نتیجه کاهش عرضه می‌تواند وضعیت بازار مسکن در سال 94 را به مراتب بغرنج تر کند.
خبرنگار: مریم شکرانی
آخرین اخبار