مرکز مبادلات ارزی این روزها خالی از مشتری شده و بخشنامه بانک مرکزی آنها را به ساختمان میرداماد منتقل کرده است. پرداخت برخی از ارزها، این روزها با مشکلاتی همراه شده و ارز دولتی برخی کالاها حذف شده است.
به گزارش تجارت آنلاين به نقل ازمهر، حال وهوای این روزهای مرکز مبادلات ارزی مانند بانکهای بدون مشتری است. مرکز مبادلاتی که زمانی مرکز مراجعه تجار، وارد کنندگان، بازرگانان، تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی برای تامین ارز مورد نیازشان بود، این روزها خالی از رفت و آمد شده است و تعداد مراجعان آن به اندازه انگشتان دست در یک روز هم نمی رسد.
باجه های خالی و بدون مشتری بانکها و فضای سوت و کور مرکز مبادلات ارزی در بدو ورود؛ اولین نکته ای است که مورد توجه هر آدمی قرار می گیرد و در اولین نگاه به نظر می رسد این مرکز تعطیل شده است اما باجه نشینان در برابر این ابهام می گویند که مراجعان براساس بخشنامه سال گذشته بانک مرکزی به اداره نظارت این بانک در میرداماد می روند و به همین دلیل این مرکز خالی از مشتری شده است.
بانک مرکزی مستقیما کد تخصیص ارز صادر می‌کند
در صورتی که پیش از این، کد تخصیص ارز در مرکز مبادلات ارزی صادر می شد اما مشتریان هر بانک مجبورند که براساس این بخشنامه به ساختمان مرکزی بانک مرکزی مراجعه کنند. در گذشته بانکهای مستقر در مرکز مبادلات ارزی با توجه به اولویت کالاهای وارداتی و زمان انجام ثبت سفارش، مبلغ ارز مورد نیاز و غیره درخواست کد تخصیص را به بانک مرکزی می دادند و این بانک کد را صادر می کرد اما از سال ۹۳ به بعد خود بانک مرکزی به صورت مستقیم کدها را به واردکنندگان می دهد.
نمایندگان برخی از بانکهای مستقر در مرکز در پاسخ به این پرسش مهر که دلیل این اقدام بانک مرکزی چه بوده و آیا تخلفاتی در این زمینه صادر شده که بانک مرکزی چنین تصمیمی را گرفته است؟ می گویند در برخی از موارد اختلافاتی بین مشتری و بانکها پیش آمده و مشتری چندین ماه در نوبت تخصیص ارز بوده است، شاید اینگونه دلایل منجر به این سیاست گذاری شده باشد.
بازگشت صدور کد ارزی به مرکز مبادلات
آنان ادامه می‌دهند که اما بانک مرکزی مشتریان را نمی شناسد و این بانکها هستند که نسبت به مشتری شناخت کافی دارند و اعتبار آنها را بررسی می کند. برخی از مشتریان اعتبار ۱۵ و حتی ۲۰ ساله در برخی از بانکها دارند و حتی برخی از آنها با چندین بانک همکاری می کنند. اما به هر حال قرار است که دوباره در سال ۹۴ کدهای صادره از سوی مرکز مبادلات ارزی به مشتری ارائه شود.
نمایندگان برخی از بانکهای مستقر در مرکز مبادلات ارزی در بیان دلیل اینکه چرا دوباره پس از حدود یکسال که مرکز مراجعه ساختمان مرکزی بانک مرکزی تعیین شده بود، دوباره مرکز مبادلات قرار است که به عنوان محل مراجعه انتخاب شود، می گویند برخی از تجار و بازرگانان مطرح می کنند که به دلیل سخت گیری‌های بانک مرکزی در ورود افراد متفرقه به ساختمان مرکزی این بانک، قادر به ورود به ساختمان میرداماد برای درخواست ارزی نشدند و دوباره به این مرکز مراجعه کرده اند، در صورتی که باید چاره ای برای این موضوع اندیشیده شود.
خلوتی مرکز مبادلات ارزی در حالی است که در سال‌های ۹۱ و ۹۲ این مرکز با ازدحام جمعیت فعالان اقتصادی یا نمایندگان آنها مواجه بود و حتی برخی از آنها مدت زمانی را برای ارائه درخواست‌های خود در نوبت می ماندند، حال این ازدحام جمعیت به ساختمان شیشه‌ای بانک مرکزی منتقل شده است.
ارز ثبت سفارشات سال ۹۳ و ۹۴
بررسی های مهر نشان می دهد معمولا بانک مرکزی به میزان ارز مورد نیاز و تقاضای واردکننده، با اختصاص ارز به همان میزان موافقت می کند. برخی تجار مطرح می کنند مرکز مبادلات فعلا به ثبت سفارشاتی که برای سال ۹۳ باشد، پاسخ می دهد اما به ثبت سفارشات جدید و برای سال ۹۴ فعلا ارزی تعلق نمی گیرد. البته بررسی های بیشتر خبرنگار مهر نشان داد که به برخی از تقاضاهای سال ۹۴ هم پاسخ داده می شود و بستگی به اولویت آن دارد.
مدت زمان تخصیص ارز هم بستگی به میزان، نوع ارز و موجود بودن آن دارد، همچنین اینکه متقاضی چه زمانی درخواست کرده باشد هم مورد توجه است. از سوی دیگر باجه نشینان مرکز مبادلات ارزی می گویند که بانک مرکزی معمولا مبالغ پائین را برای دریافت ارز در اولویت قرار می دهد و با متقاضیانی که ارز کمتری تقاضا کرده باشند، زودتر موافقت می کند. به عنوان مثال، مبالغی معادل ۱۰۰ هزار یورو در مدت زمان کمتری پرداخت می شود، البته اولویت های اول و دوم هم مورد توجه است.
این موضوع باعث اعتراض برخی از واردکنندگان می شود. به عنوان، مثال فردی برای مدت زمان دو ماه در انتظار دریافت ارز است اما فرد دیگری با وجود اینکه چند روز قبل ارز را تقاضا کرده ارز مورد نیاز خود را به دلیل اینکه میزان ارز درخواستی کمتر بوده است، ارز خود را دریافت می کند.
چه ارزهایی راحت تر پرداخت می‌شود؟
به هر حال مدت‌ها است که مرکز مبادلات ارزی رنگ ارز دلار را به خود ندیده است و بیشترین ارزهای تخصیص یافته از طریق هالک بانک ترکیه مانند یورو انجام و منتقل می شود و ارزهایی که بیشتر پرداخت می شوند، لیر ترکیه، یوآن کره جنوبی، روپیه هند و یوآن چین را دربر می گیرد.
پرداخت برخی از ارزها هم به روز و یا در عرض چند روز انجام می شود، مانند یوآن چین، روپیه هند، یورو و لیر ترکیه؛ البته در برخی از مواقع به دلیل تحریم ها و مشکلات فروش نفت، برخی از ارزها هم به راحتی تخصیص نمی یابد. وقتی متقاضیان چند ماه برای دریافت ارز در نوبت باشند به دلیل اینکه کالای آنها باید هر چه رودتر وارد شود، مجبورند که به بازار آزاد برای تامین ارز خود مراجعه کنند و از دریافت ارز از مرکز مبادلات ارزی انصراف می دهند.
یکی از کارمندان باجه بانکها به مهر گفت: پرداخت ین ژاپن پیش از این در عرض چند روز انجام می شد اما در حال حاضر متقاضیان دو تا سه ماه است که در نوبت دریافت ارز قرار دارند. هم اکنون مشکل اصلی پرداخت ین ژاپن است. پرداخت روبل روسیه هم کاهش یافته است. ارز خودروهای لوکس پیش از این حذف شده بود و اخیرا پرداخت ارز به لاستیک و مفتول فولادی هم حذف شده است و دیگر به برخی از اولویت‌ها ارز مبادله ای نمی‌دهند.
وی با بیان اینکه هم اکنون تخصص روپیه هند برای واردات کالا در عرض چند روز انجام می شود، افزود: برخی از ارزها در مدت زمان ۳ یا ۴ روز و برخی هم تا ۱۰ روز تخصیص می یابد و برای برخی از کالاها پیش از این حتی یک روزه هم ارز مورد نیاز پرداخت می شد.
مراجعان مطرح می کنند که به دلیل تحریم‌های اعمال شده برای دولتی‌ها در بخش ارتباطات بین المللی و همکاری جهت تخصیص ارز، بانکهای خصوصی بهتر از بانکهای دولتی عمل می کنند و به همین دلیل متقاضیان ارزی بیشتر به سمت بانکهای خصوصی گرایش دارند.
این درحالی است که بانکهای خصوصی هزینه های بیشتری را به متقاضیان ارزی تحمیل می‌کنند اما این اقدام آنها باعث نمی شود که از میزان مراجعه تجار به آنها کم شود و متقاضیان ارزی باز هم به سمت آنها گرایش دارند، زیرا از یک سو سرعت عمل آنها بیشتر است و از سوی دیگر، گشایش ال سی‌ها به دلیل تحریم بانکهای دولتی مانع از مراجعه به آنها می‌شود.
در مقابل این نکته، باجه نشینان می گویند که هیچ تفاوتی بین بانکهای دولتی و خصوصی در تخصیص ارز وجود ندارد و تمامی آنها بستگی به نوع، میزان و وجود ارز مورد نیاز و تقاضا شده دارد و تخصیص ارز برعهده بانکها نیست و این مطلب که بانکهای خصوصی بهتر ارز تخصیص می دهد را مشتریان مطرح کرده اند و جو ایجاد می کنند که اصلا صحت ندارد و همه یکسان است. برخی از افراد مشتری چند بانک هستند و برای اینکه زودتر به نتیجه برسند از چند بانک تقاضا می دهند.
مرکز مبادلات ارزی از رونق افتاد
یکی از متقاضیان انگشت شمار ارز از مرکز مبادلات ارزی بانک مرکزی به خبرنگار مهر درباره وضعیت این مرکز و رسیدگی به درخواست‌های ارزی تجار و واردکنندگان گفت: واحدهای تولیدی به دلیل نوسانات ارزی که در چند سال اخیر اتفاق افتاده است، معمولا برای تامین ارز واردات خود از ارز مبادله ای استفاده می کنند، بدین صورت که برای دریافت ارز با مراجعه به سازمان توسعه تجارت و تعیین نوع ارز در سیستم و پورتال تعبیه شده، ثبت سفارش انجام می شود.
وی افزود: در نهایت واردکننده از طریق بانک گشایش کننده ارز در مرکز مبادلات جهت تخصیص ارز مورد نیاز اقدام می کند. الان هم با توجه به کمبود ارز مبادله ای مراجعه متقاضیان جهت پیگیری برای واردات کالا کاهش یافته است.
این واردکننده کالا تصریح کرد: میزان ارزی که بانک مرکزی تخصیص می دهد با میزان ارزی که ثبت سفارش می شود، معمولا یکسان است و بانک مرکزی با میزان درخواست موافقت می کند. البته باز هم بستگی به خط تولید و وضعیت کارخانه و واردات کالاهای ضروری و غیره دارد.
واردکننده دیگری هم که واردکننده خط تولید تجهیزات و ماشین آلات اتوبوس‌های شهری و برون شهری بود، مطرح کرد که میزان ارز تخصیص داده شده بستگی به پیش فاکتور صادر شده و دریافت شده ارز فروشنده کالا دارد.
وی درباره میزان همکاری بانک مرکزی با متقاضیان ارز وارداتی گفت: بانک مرکزی با متقاضیان همکاری می کند ولی تخصیص ارز بستگی به وضعیت ارزی بانک مرکزی و اینکه چه میزان از چه نوعی ارز دارد، خواهد بود، همچنین با ایجاد مرکز مبادلات ارزی وضعیت تجار برای مراجعه و دریافت و تامین ارز بهتر شده است.
یک واردکننده روغن نباتی هم به خبرنگار مهر گفت: به دلیل اینکه روغن نباتی جزو کالاهای اساسی است، نسبت به سایر کالاها راحت تر و با اولویت می تواند به آن ارز دولتی تعلق گیرد. کالاهای اساسی در ردیف‌های یک و دو قرار دارند. روغن هم مانند برنج، گندم و دارو ارز خود را به راحتی می گیرد.
گرچه اخیرا رئیس کل بانک مرکزی از منتفی شدن برنامه اجرای ارز تک نرخی تا اطلاع ثانوی خبرداده است و پیش از این هم سیف در گفتگویی با مهر اعلام کرد که تقویت مرکز مبادلات ارزی در دستور کار است، اما برخی از فعالان اقتصادی به ارز تک نرخی امیدوارند و می گویند که با تک نرخی شدن ارز تشریفات ارزی حذف می شود و کارها با سرعت بیشتری انجام خواهد شد، اما باید بانک مرکزی به نحوی به وضعیت واردات و تولیدکنندگان توجه کند.
جلسه کارکنان مرکز مبادلات با مدیران بانک مرکزی
برخی از فعالان و کارکنان مرکز مبادلات ارزی در گفتگو با مهر مطرح کردند که با تک نرخی شدن ارز مرکز مبادلات ارزی جمع خواهد شد، البته این کار کمی زمان‌بر است و با تثبیت روند بازار ارز این کار صورت خواهد گرفت. البته پیش از این هم مطرح شده بود که این مرکز جمع شود اما این موضوع دوباره منتفی شد و حالا مطرح می شود که می خواهند دوباره مرکز را تقویت کنند و با آغاز دوباره مراجعه های متقاضیان ارزی به این مرکز از یکی دو ماه آینده مرکز مبادلات ارزی دوباره تقویت شود که البته باید تقویت این مرکز از طریق تقویت منابع ارزی هم توجه شود.
آنان مطرح می کنند که جمع کردن مرکز مبادلات ارزی بستگی به سیاست‌های بانک مرکزی دارد و اخیرا کارکنان این مرکز جلسه ای را با مدیران ارشد بانک مرکزی برگزار کرده اند و دراین مورد که مرکز چه زمانی جمع خواهد شد، از مسئولان سئوال شده است و البته آنها پاسخ درستی به این سئوال نداده‌اند.
این کارمندان بانکی می گویند که اگر مرکز مبادلات ارزی با تک نرخی شدن ارز جمع شود، مطمئنا نرخ ارز به شدت افزایش خواهد یافت. از وظایف مهم مرکز این است که اجازه افزایش نرخ ارز را ندهد و با سوبسیدی که به ارزهای دولتی تعلق می گیرد، قیمت ارز شکسته می شود و اختلاف قیمت ارز در مرکز مبادلات و بازار آزاد دقیقا این موضوع را مشخص می کند.
آنان عنوان می کنند که عملکرد این مرکز سوء استفاده‌های ارزی را کاهش داده است و با جمع کردن فعالیت آن افراد سودجود دوباره سوداگری ارزی را آغاز خواهند کرد و با جمع آوری ارز و بازی با مردم، قیمت‌ها را بالا خواهند برد.
درخواست فعالان اقتصادی از مرکز مبادلات ارزی
به هر حال فعالان اقتصادی که در این مرکز رفت و آمد می کنند، تقاضاهایی از بانک مرکزی دارند و می گویند که واحدهای تولیدی در سال‌های اخیر به دلیل نوسانات ارزی دچار آسیب‌های جدی شدند و به دلیل ضررهای هنگفت به تعطیلی کشانده شدند، به همین دلیل کارهای آنها تسریع شود و هزینه‌های جانبی اشان در مراجعه به این مراکز کمتر شود. برخی از واحدهای تولیدی، بخش‌های بازرگانی خصوصی در این سالها به دلیل عدم تخصیص ارز به تعطیلی کشانده شده و ورشکست شده‌اند که باید به وضعیت آنها توجه کرد.
باجه های خالی و بدون مشتری بانکها و فضای سوت و کور مرکز مبادلات ارزی در بدو ورود؛ اولین نکته ای است که مورد توجه هر آدمی قرار می گیرد و در اولین نگاه به نظر می رسد این مرکز تعطیل شده است اما باجه نشینان در برابر این ابهام می گویند که مراجعان براساس بخشنامه سال گذشته بانک مرکزی به اداره نظارت این بانک در میرداماد می روند و به همین دلیل این مرکز خالی از مشتری شده است.
بانک مرکزی مستقیما کد تخصیص ارز صادر می‌کند
در صورتی که پیش از این، کد تخصیص ارز در مرکز مبادلات ارزی صادر می شد اما مشتریان هر بانک مجبورند که براساس این بخشنامه به ساختمان مرکزی بانک مرکزی مراجعه کنند. در گذشته بانکهای مستقر در مرکز مبادلات ارزی با توجه به اولویت کالاهای وارداتی و زمان انجام ثبت سفارش، مبلغ ارز مورد نیاز و غیره درخواست کد تخصیص را به بانک مرکزی می دادند و این بانک کد را صادر می کرد اما از سال ۹۳ به بعد خود بانک مرکزی به صورت مستقیم کدها را به واردکنندگان می دهد.
نمایندگان برخی از بانکهای مستقر در مرکز در پاسخ به این پرسش مهر که دلیل این اقدام بانک مرکزی چه بوده و آیا تخلفاتی در این زمینه صادر شده که بانک مرکزی چنین تصمیمی را گرفته است؟ می گویند در برخی از موارد اختلافاتی بین مشتری و بانکها پیش آمده و مشتری چندین ماه در نوبت تخصیص ارز بوده است، شاید اینگونه دلایل منجر به این سیاست گذاری شده باشد.
بازگشت صدور کد ارزی به مرکز مبادلات
آنان ادامه می‌دهند که اما بانک مرکزی مشتریان را نمی شناسد و این بانکها هستند که نسبت به مشتری شناخت کافی دارند و اعتبار آنها را بررسی می کند. برخی از مشتریان اعتبار ۱۵ و حتی ۲۰ ساله در برخی از بانکها دارند و حتی برخی از آنها با چندین بانک همکاری می کنند. اما به هر حال قرار است که دوباره در سال ۹۴ کدهای صادره از سوی مرکز مبادلات ارزی به مشتری ارائه شود.
نمایندگان برخی از بانکهای مستقر در مرکز مبادلات ارزی در بیان دلیل اینکه چرا دوباره پس از حدود یکسال که مرکز مراجعه ساختمان مرکزی بانک مرکزی تعیین شده بود، دوباره مرکز مبادلات قرار است که به عنوان محل مراجعه انتخاب شود، می گویند برخی از تجار و بازرگانان مطرح می کنند که به دلیل سخت گیری‌های بانک مرکزی در ورود افراد متفرقه به ساختمان مرکزی این بانک، قادر به ورود به ساختمان میرداماد برای درخواست ارزی نشدند و دوباره به این مرکز مراجعه کرده اند، در صورتی که باید چاره ای برای این موضوع اندیشیده شود.
خلوتی مرکز مبادلات ارزی در حالی است که در سال‌های ۹۱ و ۹۲ این مرکز با ازدحام جمعیت فعالان اقتصادی یا نمایندگان آنها مواجه بود و حتی برخی از آنها مدت زمانی را برای ارائه درخواست‌های خود در نوبت می ماندند، حال این ازدحام جمعیت به ساختمان شیشه‌ای بانک مرکزی منتقل شده است.
ارز ثبت سفارشات سال ۹۳ و ۹۴
بررسی های مهر نشان می دهد معمولا بانک مرکزی به میزان ارز مورد نیاز و تقاضای واردکننده، با اختصاص ارز به همان میزان موافقت می کند. برخی تجار مطرح می کنند مرکز مبادلات فعلا به ثبت سفارشاتی که برای سال ۹۳ باشد، پاسخ می دهد اما به ثبت سفارشات جدید و برای سال ۹۴ فعلا ارزی تعلق نمی گیرد. البته بررسی های بیشتر خبرنگار مهر نشان داد که به برخی از تقاضاهای سال ۹۴ هم پاسخ داده می شود و بستگی به اولویت آن دارد.
مدت زمان تخصیص ارز هم بستگی به میزان، نوع ارز و موجود بودن آن دارد، همچنین اینکه متقاضی چه زمانی درخواست کرده باشد هم مورد توجه است. از سوی دیگر باجه نشینان مرکز مبادلات ارزی می گویند که بانک مرکزی معمولا مبالغ پائین را برای دریافت ارز در اولویت قرار می دهد و با متقاضیانی که ارز کمتری تقاضا کرده باشند، زودتر موافقت می کند. به عنوان مثال، مبالغی معادل ۱۰۰ هزار یورو در مدت زمان کمتری پرداخت می شود، البته اولویت های اول و دوم هم مورد توجه است.
این موضوع باعث اعتراض برخی از واردکنندگان می شود. به عنوان، مثال فردی برای مدت زمان دو ماه در انتظار دریافت ارز است اما فرد دیگری با وجود اینکه چند روز قبل ارز را تقاضا کرده ارز مورد نیاز خود را به دلیل اینکه میزان ارز درخواستی کمتر بوده است، ارز خود را دریافت می کند.
چه ارزهایی راحت تر پرداخت می‌شود؟
به هر حال مدت‌ها است که مرکز مبادلات ارزی رنگ ارز دلار را به خود ندیده است و بیشترین ارزهای تخصیص یافته از طریق هالک بانک ترکیه مانند یورو انجام و منتقل می شود و ارزهایی که بیشتر پرداخت می شوند، لیر ترکیه، یوآن کره جنوبی، روپیه هند و یوآن چین را دربر می گیرد.
پرداخت برخی از ارزها هم به روز و یا در عرض چند روز انجام می شود، مانند یوآن چین، روپیه هند، یورو و لیر ترکیه؛ البته در برخی از مواقع به دلیل تحریم ها و مشکلات فروش نفت، برخی از ارزها هم به راحتی تخصیص نمی یابد. وقتی متقاضیان چند ماه برای دریافت ارز در نوبت باشند به دلیل اینکه کالای آنها باید هر چه رودتر وارد شود، مجبورند که به بازار آزاد برای تامین ارز خود مراجعه کنند و از دریافت ارز از مرکز مبادلات ارزی انصراف می دهند.
یکی از کارمندان باجه بانکها به مهر گفت: پرداخت ین ژاپن پیش از این در عرض چند روز انجام می شد اما در حال حاضر متقاضیان دو تا سه ماه است که در نوبت دریافت ارز قرار دارند. هم اکنون مشکل اصلی پرداخت ین ژاپن است. پرداخت روبل روسیه هم کاهش یافته است. ارز خودروهای لوکس پیش از این حذف شده بود و اخیرا پرداخت ارز به لاستیک و مفتول فولادی هم حذف شده است و دیگر به برخی از اولویت‌ها ارز مبادله ای نمی‌دهند.
وی با بیان اینکه هم اکنون تخصص روپیه هند برای واردات کالا در عرض چند روز انجام می شود، افزود: برخی از ارزها در مدت زمان ۳ یا ۴ روز و برخی هم تا ۱۰ روز تخصیص می یابد و برای برخی از کالاها پیش از این حتی یک روزه هم ارز مورد نیاز پرداخت می شد.
مراجعان مطرح می کنند که به دلیل تحریم‌های اعمال شده برای دولتی‌ها در بخش ارتباطات بین المللی و همکاری جهت تخصیص ارز، بانکهای خصوصی بهتر از بانکهای دولتی عمل می کنند و به همین دلیل متقاضیان ارزی بیشتر به سمت بانکهای خصوصی گرایش دارند.
این درحالی است که بانکهای خصوصی هزینه های بیشتری را به متقاضیان ارزی تحمیل می‌کنند اما این اقدام آنها باعث نمی شود که از میزان مراجعه تجار به آنها کم شود و متقاضیان ارزی باز هم به سمت آنها گرایش دارند، زیرا از یک سو سرعت عمل آنها بیشتر است و از سوی دیگر، گشایش ال سی‌ها به دلیل تحریم بانکهای دولتی مانع از مراجعه به آنها می‌شود.
در مقابل این نکته، باجه نشینان می گویند که هیچ تفاوتی بین بانکهای دولتی و خصوصی در تخصیص ارز وجود ندارد و تمامی آنها بستگی به نوع، میزان و وجود ارز مورد نیاز و تقاضا شده دارد و تخصیص ارز برعهده بانکها نیست و این مطلب که بانکهای خصوصی بهتر ارز تخصیص می دهد را مشتریان مطرح کرده اند و جو ایجاد می کنند که اصلا صحت ندارد و همه یکسان است. برخی از افراد مشتری چند بانک هستند و برای اینکه زودتر به نتیجه برسند از چند بانک تقاضا می دهند.
مرکز مبادلات ارزی از رونق افتاد
یکی از متقاضیان انگشت شمار ارز از مرکز مبادلات ارزی بانک مرکزی به خبرنگار مهر درباره وضعیت این مرکز و رسیدگی به درخواست‌های ارزی تجار و واردکنندگان گفت: واحدهای تولیدی به دلیل نوسانات ارزی که در چند سال اخیر اتفاق افتاده است، معمولا برای تامین ارز واردات خود از ارز مبادله ای استفاده می کنند، بدین صورت که برای دریافت ارز با مراجعه به سازمان توسعه تجارت و تعیین نوع ارز در سیستم و پورتال تعبیه شده، ثبت سفارش انجام می شود.
وی افزود: در نهایت واردکننده از طریق بانک گشایش کننده ارز در مرکز مبادلات جهت تخصیص ارز مورد نیاز اقدام می کند. الان هم با توجه به کمبود ارز مبادله ای مراجعه متقاضیان جهت پیگیری برای واردات کالا کاهش یافته است.
این واردکننده کالا تصریح کرد: میزان ارزی که بانک مرکزی تخصیص می دهد با میزان ارزی که ثبت سفارش می شود، معمولا یکسان است و بانک مرکزی با میزان درخواست موافقت می کند. البته باز هم بستگی به خط تولید و وضعیت کارخانه و واردات کالاهای ضروری و غیره دارد.
واردکننده دیگری هم که واردکننده خط تولید تجهیزات و ماشین آلات اتوبوس‌های شهری و برون شهری بود، مطرح کرد که میزان ارز تخصیص داده شده بستگی به پیش فاکتور صادر شده و دریافت شده ارز فروشنده کالا دارد.
وی درباره میزان همکاری بانک مرکزی با متقاضیان ارز وارداتی گفت: بانک مرکزی با متقاضیان همکاری می کند ولی تخصیص ارز بستگی به وضعیت ارزی بانک مرکزی و اینکه چه میزان از چه نوعی ارز دارد، خواهد بود، همچنین با ایجاد مرکز مبادلات ارزی وضعیت تجار برای مراجعه و دریافت و تامین ارز بهتر شده است.
یک واردکننده روغن نباتی هم به خبرنگار مهر گفت: به دلیل اینکه روغن نباتی جزو کالاهای اساسی است، نسبت به سایر کالاها راحت تر و با اولویت می تواند به آن ارز دولتی تعلق گیرد. کالاهای اساسی در ردیف‌های یک و دو قرار دارند. روغن هم مانند برنج، گندم و دارو ارز خود را به راحتی می گیرد.
گرچه اخیرا رئیس کل بانک مرکزی از منتفی شدن برنامه اجرای ارز تک نرخی تا اطلاع ثانوی خبرداده است و پیش از این هم سیف در گفتگویی با مهر اعلام کرد که تقویت مرکز مبادلات ارزی در دستور کار است، اما برخی از فعالان اقتصادی به ارز تک نرخی امیدوارند و می گویند که با تک نرخی شدن ارز تشریفات ارزی حذف می شود و کارها با سرعت بیشتری انجام خواهد شد، اما باید بانک مرکزی به نحوی به وضعیت واردات و تولیدکنندگان توجه کند.
جلسه کارکنان مرکز مبادلات با مدیران بانک مرکزی
برخی از فعالان و کارکنان مرکز مبادلات ارزی در گفتگو با مهر مطرح کردند که با تک نرخی شدن ارز مرکز مبادلات ارزی جمع خواهد شد، البته این کار کمی زمان‌بر است و با تثبیت روند بازار ارز این کار صورت خواهد گرفت. البته پیش از این هم مطرح شده بود که این مرکز جمع شود اما این موضوع دوباره منتفی شد و حالا مطرح می شود که می خواهند دوباره مرکز را تقویت کنند و با آغاز دوباره مراجعه های متقاضیان ارزی به این مرکز از یکی دو ماه آینده مرکز مبادلات ارزی دوباره تقویت شود که البته باید تقویت این مرکز از طریق تقویت منابع ارزی هم توجه شود.
آنان مطرح می کنند که جمع کردن مرکز مبادلات ارزی بستگی به سیاست‌های بانک مرکزی دارد و اخیرا کارکنان این مرکز جلسه ای را با مدیران ارشد بانک مرکزی برگزار کرده اند و دراین مورد که مرکز چه زمانی جمع خواهد شد، از مسئولان سئوال شده است و البته آنها پاسخ درستی به این سئوال نداده‌اند.
این کارمندان بانکی می گویند که اگر مرکز مبادلات ارزی با تک نرخی شدن ارز جمع شود، مطمئنا نرخ ارز به شدت افزایش خواهد یافت. از وظایف مهم مرکز این است که اجازه افزایش نرخ ارز را ندهد و با سوبسیدی که به ارزهای دولتی تعلق می گیرد، قیمت ارز شکسته می شود و اختلاف قیمت ارز در مرکز مبادلات و بازار آزاد دقیقا این موضوع را مشخص می کند.
آنان عنوان می کنند که عملکرد این مرکز سوء استفاده‌های ارزی را کاهش داده است و با جمع کردن فعالیت آن افراد سودجود دوباره سوداگری ارزی را آغاز خواهند کرد و با جمع آوری ارز و بازی با مردم، قیمت‌ها را بالا خواهند برد.
درخواست فعالان اقتصادی از مرکز مبادلات ارزی
به هر حال فعالان اقتصادی که در این مرکز رفت و آمد می کنند، تقاضاهایی از بانک مرکزی دارند و می گویند که واحدهای تولیدی در سال‌های اخیر به دلیل نوسانات ارزی دچار آسیب‌های جدی شدند و به دلیل ضررهای هنگفت به تعطیلی کشانده شدند، به همین دلیل کارهای آنها تسریع شود و هزینه‌های جانبی اشان در مراجعه به این مراکز کمتر شود. برخی از واحدهای تولیدی، بخش‌های بازرگانی خصوصی در این سالها به دلیل عدم تخصیص ارز به تعطیلی کشانده شده و ورشکست شده‌اند که باید به وضعیت آنها توجه کرد.
مطالب مرتبط
