گروه اقتصادی – کورش شرفشاهی: اظهارات مسئولان باید باعث دلگرمی مردم بشود و زمانی این مهم اتفاق می افتد که نه تنها اعداد و ارقامی که از سوی مسئولان اعلام می شود منطبق بر واقعیت ها باشد، بلکه وعده هایی که نسبت به بهبود شرایط داده می شود، محقق شود و در بدترین حالت این است که اگر وعده ای محقق نمی شود، شرایط بدتر نشود. این در حالی است که امروزه مردم کمتر امیدی به وعده های اقتصادی دولتمردان دارند . باور عمومی بر این است که هرگاه مسوولان از کنترل قیمت ها، بهبود شرایط، پایین آمدن قیمت ها، تنظیم بازار و... می دهند، نباید چندان به بهبود اوضاع امید داشت . روز گذشته رییس کل بانک مرکزی در صداوسیما حاضر شد و دوباره از بهترشدن اوضاع اقتصادی کاهش تورم و شرایط مطلوب کسب و کارها صحبت کرد اما آمارهایی که اعلام شد با وعده های همتی تناقض های بسیار دارد .
رویای تورم ٢٢ درصدی
یکی از مواردی که رییس بانک مرکزی مطرح کرد، پیش بینی تورم ۲۲ درصدی بود که براساس یکسری متغیرها این هدفگذاری صورت گرفته و گفت: زمانی که این هدفگذاری را انجام دادیم، نرخ دلار در بازار نیما و آزاد ۱۷ هزار تومان بود و امیدواریم در کل ماههای آینده ماههای آرامتری برای اقتصاد کشور باشد. لازم است همتی به مردم پاسخ بدهید وقتی همه ابزارهای مالی از جمله بازار سکه و ارز، نقدینگی و... در مدیریت بانک مرکزی است، چه دفاعی می تواند برای محقق نشدن این تورم اعلام کند؟ البته سیاست گذاری پولی بانکهای مرکزی در دنیا این است که نرخ تورم هدف را اعلام کنند و سپس با رسیدن به آن نرخ، اعتبار لازم را کسب کنند، اگر همتی با این هدف تورم ۲۲ درصدی اعلام کرده و به آن نرسیده، بدون شک اعتبار بانک مرکزی لطمه دیده و هدف گذاری تورم به عکس خودش تبدیل شده است.
بهانه تراشی برای بحران کالاهای ترخیص نشده
از سوی دیگر همتی به کالاهای وارد شده اشاره کرد و افزود: در گمرک به طور متوسط ماهانه سه میلیون تن کالا ترخیص میشود که از اول سال تاکنون بالای ۲۲ میلیون تن کالا ترخیص شده است. کسانی که تصور کردند ارز ۴۲۰۰ تومانی قرار است حذف شود، در ماجرای رسوب کالاها به هدفشان رسیدند. بیش از یک میلیارد دلار تاییدیه ارز دادیم ولی ترخیص کالا صورت نگرفته است. بانک مرکزی کالاهای وارداتی اعتباری را به شرط ورود فوری به کشور تامین ارز میکند و طی ۲.۵ سال تحت شدیدترین تحریم ها بانک مرکزی اجازه نداد کمبودی برای مایحتاج ضروری مردم ایجاد شود. این اظهارات در حالی است که سخنگوی گمرک از وجود این ارز اظهار بی اطلاعی و اعلام کرد گمرک بارها از همتی خواسته اسناد و مدارک این ارز را ارایه کند اما هرگز بانک مرکزی اسناد لازم را ارایه نکرده و معلوم نیست این اظهارات بر چه اساسی مطرح می شود؟
آمار تجارت غیر واقعی
رییس بانک مرکزی با اعلام اینکه صادرات کشور تاکنون به ۲۶.۵ میلیارد دلار و واردات ۲۵ میلیارد دلار رسیده است، گفت: بنابراین، تراز تجاری ۱.۵ میلیارد دلار مثبت شده و ارز در سامانه نیما خیلی خوب تامین میشود که متوسط بین ۱۷۰ تا ۲۰۰ میلیون دلار عرضه در این سامانه شکل میگیرد. این آمارها نیز از سوی گمرک تکذیب شد و معلوم نیست هدف رییس بانک مرکزی از بزرگنمایی این آمارها چیست؟ سخنگوی گمرک در این رابطه اعلام کرد: آنچه گمرک به عنوان مرجع بیان آمار تجارت خارجی کشور، در خصوص تجارت ۸ ماهه اعلام کرده، صادرات ۲۱ میلیارد و ۴۴۸ میلیون دلاری و واردات ۲۳ میلیارد و ۱۳۲ میلیون دلاری است که تراز کشور در این مدت نه تنها مثبت نیست بلکه منفی یک میلیارد و ۶۸۴ میلیون دلار است.
رشد نقدینگی ٥ برابری یا ٨٣ درصدی
همتی درباره کنترل نقدینگی هم توضیح داد: مقایسه ۸۷ ماهه دولت یازدهم با همین مقدار در دولتهای قبلی نشان می دهد که نرخ رشد نقدینگی در این دولت علی رغم تحریم و فشارهای ارزی افزایش نیافته و رشد نقدینگی از مرداد ۱۳۹۲ تا مهر ۱۳۹۹ معادل ۸۳ درصد بوده است. این در حالی است که نقدینگی از ۵۹۴ هزار میلیارد تومان به ۲۸۰۰ میلیارد تومان رسیده که معلوم نیست رییس بانک مرکزی با چه فرمولی به این عدد رویایی رسیده است؟ رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه از ۲۲ آذر امکان صدور چک در وجه حامل وجود نخواهد داشت، گفت: شورای پول و اعتبار تصمیم گرفته که رئیس کل بانک مرکزی روز شنبه در ستاد ملی کرونا به رئیس جمهوری پیشنهاد دهد که به دلیل شرایط کرونا و همچنین لزوم آموزش تغییرات ناشی از قانون چک و موارد مرتبط با آن، اجرایی شدن قانون جدید به صورت تدریجی اجرایی شود. وی افزود: در حال حاضر با ناترازی بانکها روبهرو هستیم و اگر نرخ سود را افزایش دهیم ناترازی بانکها افزایش مییابد. نرخ کوتاه مدت در حال حاضر در دامنه ۱۰ تا ۲۲ درصد و نرخ سود بین بانکی ۲۰.۵ درصد است. بانک مرکزی نرخ سود را مدیریت و با رکود مبارزه میکند. ما به دنبال راه های دیگری برای انتقال پول و پرداخت بابت واکسن کرونا هستیم . از نظر ارزی مشکلی نداریم؛ مشکل ما انتقال ارز است چراکه همه باید مجوز اُفک را دریافت کنند.
ادعای مدیریت کسری بودجه
یکی دیگر از مواردی که همتی بر آن تاکید داشت، تحقق منابع لایحه بودجه سال آینده است. وی گفت: در بودجه یک دخل و خرج در نظر گرفته میشود که همیشه گفتهام از هزینهها کاسته شود و ما در بودجه یکسری متغیرهای کلان را مدیریت میکنیم. رشد کارگاههای صنعتی نسبت به شش ماهه دوم سال گذشته ۱۰ درصد رشد کرده است. برنامه ششم پیش بینی کرده است که ۴۰ درصد GDP (تولید ناخالص داخلی) را اوراق بخرند و ۳ هزار میلیارد تومان نقدینگی در کشور جاری است که مردم هم اگر نرخ سود آن مناسب باشد حتما از خرید این اوراق استقبال خواهند کرد. این اظهارات در حالی است که همه ساله تمامی دولتها با کسری بودجه رو به رو بوده اند و اگر دولتی به کسری بودجه اعتراف نکرده، به روشهای دیگری از جمله رها کردن بازار ارز و رسیدن قیمت ارز از ۳ هزار تومان به ۳۲ هزار تومان توانسته کسری بودجه را از جیب مردم تامین کند که در دولت روحانی این اعداد اتفاق افتاده است.
شرایط ارز خوب است
همتی درباره بازار ارز توضیح داد: شرایط خوب است و بهتر هم خواهد شد که متغیرهای مختلفی بر بازار ارز تاثیر میگذارد. اطمینان دارم که روند خوبی در پیش است و انتظار تورمی کاهنده است و بازارها روند بهتری خواهند یافت.وی گفت: سه تا پنج میلیون دلار روزانه در بازار متشکل ارزی عرضه میشود که نرخ آن نسبت به آنچه که در بازار گفته میشود کمتر است. این اظهارات در حالی مطرح می شود که دولت به عنوان عامل اصلی گرانی ارز مطرح است. همانطور که رییس بانک مرکزی بارها بر کنترل قیمت ارز تاکید کرده بود، خودش گرانی ارز را مدیریت کرد و نمونه آن هنگامی بود که دلار روند نزولی را طی کرد و به ۲۲ هزار تومان رسید اما یک باره صرافی های بانکها قیمت ارز را ۲۴ هزار و ۵۰۰ و فردای آن روز ۲۵ هزار و ۷۰۰ تومان اعلام کرد تا خودش به گرانی دامن بزند و مانع کاهش قیمت ها بشود.
آمار مبنای برنامه ریزی اقتصاد
در تمامی کشورهای جهان، مرکز آمار از یک جایگاه ویژه برخوردار است و اعداد و ارقامی که اعلام می شود بر متغییرهای اقتصادی تاثیر می گذارد. بنابر این آمارهای رسمی باید از وزانت خاصی برخوردار باشد اما با نگاهی به اظهارات سراسر متناقض مسوولان، مشاهده می کنیم که تا چه اندازه این آمارها غیر واقعی است. بی شک این رفتارها تاثیرات منفی بر جامعه می گذارد زیرا مردم گمان می کنند مسوولان با انها روراست نیستند و با ارایه آمارهای غیر واقعی، سعی در انحراف افکار مردم دارند. نکته مهم اینجاست که مردم باید واقعیت را سرسفره های خود احساس کنند. هنگامی که مسوولان تورم را ۴۰ درصد اعلام می کنند اما مردم با تورم ۱۰۰ درصدی رو به رو هستند و تاثیرات تورم را در سفره های خالی خود احساس می کنند، اعتماد بین مردم و مسوولان از بین می رود و بی اعتمادی به مدیریت کشور حاکم می شود.
