گزارش «تجارت» از فقر ريلي در كشور و موانع پيش رو
در سالهاي اخير استفاده از قطار به عنوان يك وسيله نقليه‌اي كه هم ارزان است وهم‌ايمني لازم رادارد از سوي مردم با استقبال فراواني روبرو شده است.
روزنامه تجارت- احمدرضا صباغي؛ افزايش قيمت پي درپي بنزين و به دنبال آن گران شدن بليت هواپيما سبب شده است تا اغلب مردم قطار را به عنوان يك وسيله نقليه‌اي كه در حال حاضر از لحاظ قيمتي به صرفه تر از اتومبيل ويا هواپيما است انتخاب كنند.
البته حمل ونقل ريلي تنها مربوط به مسافران نمي‌شود بلكه بسياري از بازاريان و يا حتي شركت‌هاي خصوصي وشبه دولتي هم كالاهاي خود را به منظور فرستادن به شهر ديگر توشه قطار مي‌كنند.
دراين ميان تبليغات گسترده‌اي هم از سوي مسئولان وزارت راه وشهرسازي به جذب كالاهاي ترانزيتي در حوزه ريلي صورت گرفته است وحتي سياست‌هاي تشويقي لازم هم دراين زمينه بكار برده شده است اما هنوز آمارهاي موجود حاكي برتري حمل ونقل جاده‌اي نسبت به ريلي در انتقال كالا ومحموله‌هاي مختلف دارد.اما در بخش جابجايي مسافر ناوگان حمل ونقل ريلي كشور با عدم گستردگي درشهرهاي مختلف‌ايران روبروست به طوري كه هم اكنون با وجود گذشت به یک قرن از ورود راه‌آهن به كشور همچنان بيش از 10 استان كشورفاقد بخش حمل ونقل ريلي هستند.استان‌های آذربایجان غربی، اردبیل، ایلام و بوشهر، چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، کردستان، کرمانشاه، گیلان و همدان استان‌هایی هستند که هر یک از آنها با وجود همجوار بودن با استانهاي داراي خطوط ریلی مختلف همچنان هیچ ایستگاه راه‌آهن فعالی ندارند. درهمين گام متاسفانه هنوز برنامه‌اي به منظور ترميم خطوط ريلي فرسوده در كشور از جمله خط ريلي تهران – گرگان كه شامل پل ورسك هم مي‌شود و پس از گذشت 50سال ازساخت آن واتمام تضمين آلمانها كه سازنده اصلي‌اين خط ريلي بوده اند پيش بيني نشده است.
به نظر مي‌رسد شعارهاي مسئولان راه آهن جمهوري اسلامي‌ايران كه در جهت توسعه حمل ونقل ريلي در كشور است درعمل واجرا با موانع بسياري روبروست به طوري كه از يك سو بايد به فكر بازسازي خطوط ريلي قديمي‌بود واز سوي ديگر احداث‌ايستگاه راه آهن وخط ريلي جديد در استانهاي محروم از قطار را در برنامه قرارداد. بنابراين دسترسی به سايرنقاط كشوررا مي‌توان از مهمترين وشايد اصلي ترين ضعف بخش حمل ونقل ريلي دانست.هرچند كشيده شدن جاده‌ها در ساير نقاط كشور راهم نبايد از قلم انداخت اما وقتي كه در بعضي از استانهاي كشور يك‌ايستگاه راه آهن وجود ندارد چطور مي‌شود از صاحب بار وكالا وحتي مسافران انتظار داشت كه هميشه از وسايل حمل ونقل ريلي استفاده كنند؟
البته با وجود لحاظ كردن تخفيف‌هاي ويژه از سوي راه آهن كشور در بحث حمل ونقل كالا از طريق خطوط ريلي بايد به تعرفه گران قطارهاي باري نسبت به حمل ونفل جاده‌اي اشاره كرد به طوري كه بسياري از صاحبان كالاها هنوز تعرفه حمل ونقل ريلي براي يك مسير خاص رانسبت به استفاده از كاميون‌ها وتريلرها به صرفه نمي‌دانند.دراين ميان نقطه اميدواركننده براي بخش حمل ونقل ريلي كشور افزايش 250 هزارتني رقم ترانزيت ريلي از سال 92 به سال گذشته است وبرنامه عباس آخوندي ومعاونانش در وزارت راه وشهرسازي رشد 80 درصدي حمل ونقل ريلي ورساندن حجم ترانزيت آن به بيش از يك ميليون تن كالا در سال جاري است.البته با توجه به حجم محدود راه آهن در بخش حمل ونقل كالا، براي سبقت گرفتن آمارهاي بخش ترانزيت ريلي از جاده‌اي بايد راهي طولاني طي كرد اما‌ايمني بالا وارزان بودن دو ويژگي مهم بخش حمل ونقل ريلي نسبت به ساير بخش‌هاي حمل ونقل در كشور است.از این‌رو وزارت راه و شهرسازی تلاش کرده است در کنار برنامه‌ریزی برای توسعه زیرساخت‌ها و وارد‌کردن امکانات جدید ریلی به ایران برنامه‌ریزی ويژه‌اي را نیز برای رساندن راه‌آهن به استان‌های جامانده داشته باشد تا جایی که وزیر راه وشهرسازي وعده داده است تا در طول دو سال آینده راه‌آهن به شش استان محروم از ريل برسد.درهمين حال مردان وزارت راه وشهرسازي تمام سعي وتلاش خود را مي‌كنند تا بتوانند فرهنگ استفاده از راه آهن را چه در بخش مسافري وچه در بخش حمل ونقل كالا در بين مردم جا بيندازند به طوري كه عباس آخوندي بارها در سخنراني‌هاي خود از حمايت‌هاي ويژه دولت ومجلس از طرح‌هاي ريلي گفته و وعده داده است تا پايان دولت تدبير واميد همه استانهاي كشوراز نعمت ريل وراه آهن برخوردار باشند.
ازاين رو وجود راه آهن وايجاد واحداث خطوط ريلي جديد در استانهاي فاقد ريل در كشور يك ضرورت مهم است اما بايد توجه داشت كه اگر قرار است درآينده‌اي نزديك حمل ونقل ريلي جاي خود را در بين مردم بازكند بايد به تامين امكانات سخت افزاري وكاهش هزينه‌ها در استفاده از ريل وقطار براي هموطنان‌ايراني توجه ويژه داشت.
البته حمل ونقل ريلي تنها مربوط به مسافران نمي‌شود بلكه بسياري از بازاريان و يا حتي شركت‌هاي خصوصي وشبه دولتي هم كالاهاي خود را به منظور فرستادن به شهر ديگر توشه قطار مي‌كنند.
دراين ميان تبليغات گسترده‌اي هم از سوي مسئولان وزارت راه وشهرسازي به جذب كالاهاي ترانزيتي در حوزه ريلي صورت گرفته است وحتي سياست‌هاي تشويقي لازم هم دراين زمينه بكار برده شده است اما هنوز آمارهاي موجود حاكي برتري حمل ونقل جاده‌اي نسبت به ريلي در انتقال كالا ومحموله‌هاي مختلف دارد.اما در بخش جابجايي مسافر ناوگان حمل ونقل ريلي كشور با عدم گستردگي درشهرهاي مختلف‌ايران روبروست به طوري كه هم اكنون با وجود گذشت به یک قرن از ورود راه‌آهن به كشور همچنان بيش از 10 استان كشورفاقد بخش حمل ونقل ريلي هستند.استان‌های آذربایجان غربی، اردبیل، ایلام و بوشهر، چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، کردستان، کرمانشاه، گیلان و همدان استان‌هایی هستند که هر یک از آنها با وجود همجوار بودن با استانهاي داراي خطوط ریلی مختلف همچنان هیچ ایستگاه راه‌آهن فعالی ندارند. درهمين گام متاسفانه هنوز برنامه‌اي به منظور ترميم خطوط ريلي فرسوده در كشور از جمله خط ريلي تهران – گرگان كه شامل پل ورسك هم مي‌شود و پس از گذشت 50سال ازساخت آن واتمام تضمين آلمانها كه سازنده اصلي‌اين خط ريلي بوده اند پيش بيني نشده است.
به نظر مي‌رسد شعارهاي مسئولان راه آهن جمهوري اسلامي‌ايران كه در جهت توسعه حمل ونقل ريلي در كشور است درعمل واجرا با موانع بسياري روبروست به طوري كه از يك سو بايد به فكر بازسازي خطوط ريلي قديمي‌بود واز سوي ديگر احداث‌ايستگاه راه آهن وخط ريلي جديد در استانهاي محروم از قطار را در برنامه قرارداد. بنابراين دسترسی به سايرنقاط كشوررا مي‌توان از مهمترين وشايد اصلي ترين ضعف بخش حمل ونقل ريلي دانست.هرچند كشيده شدن جاده‌ها در ساير نقاط كشور راهم نبايد از قلم انداخت اما وقتي كه در بعضي از استانهاي كشور يك‌ايستگاه راه آهن وجود ندارد چطور مي‌شود از صاحب بار وكالا وحتي مسافران انتظار داشت كه هميشه از وسايل حمل ونقل ريلي استفاده كنند؟
البته با وجود لحاظ كردن تخفيف‌هاي ويژه از سوي راه آهن كشور در بحث حمل ونقل كالا از طريق خطوط ريلي بايد به تعرفه گران قطارهاي باري نسبت به حمل ونفل جاده‌اي اشاره كرد به طوري كه بسياري از صاحبان كالاها هنوز تعرفه حمل ونقل ريلي براي يك مسير خاص رانسبت به استفاده از كاميون‌ها وتريلرها به صرفه نمي‌دانند.دراين ميان نقطه اميدواركننده براي بخش حمل ونقل ريلي كشور افزايش 250 هزارتني رقم ترانزيت ريلي از سال 92 به سال گذشته است وبرنامه عباس آخوندي ومعاونانش در وزارت راه وشهرسازي رشد 80 درصدي حمل ونقل ريلي ورساندن حجم ترانزيت آن به بيش از يك ميليون تن كالا در سال جاري است.البته با توجه به حجم محدود راه آهن در بخش حمل ونقل كالا، براي سبقت گرفتن آمارهاي بخش ترانزيت ريلي از جاده‌اي بايد راهي طولاني طي كرد اما‌ايمني بالا وارزان بودن دو ويژگي مهم بخش حمل ونقل ريلي نسبت به ساير بخش‌هاي حمل ونقل در كشور است.از این‌رو وزارت راه و شهرسازی تلاش کرده است در کنار برنامه‌ریزی برای توسعه زیرساخت‌ها و وارد‌کردن امکانات جدید ریلی به ایران برنامه‌ریزی ويژه‌اي را نیز برای رساندن راه‌آهن به استان‌های جامانده داشته باشد تا جایی که وزیر راه وشهرسازي وعده داده است تا در طول دو سال آینده راه‌آهن به شش استان محروم از ريل برسد.درهمين حال مردان وزارت راه وشهرسازي تمام سعي وتلاش خود را مي‌كنند تا بتوانند فرهنگ استفاده از راه آهن را چه در بخش مسافري وچه در بخش حمل ونقل كالا در بين مردم جا بيندازند به طوري كه عباس آخوندي بارها در سخنراني‌هاي خود از حمايت‌هاي ويژه دولت ومجلس از طرح‌هاي ريلي گفته و وعده داده است تا پايان دولت تدبير واميد همه استانهاي كشوراز نعمت ريل وراه آهن برخوردار باشند.
ازاين رو وجود راه آهن وايجاد واحداث خطوط ريلي جديد در استانهاي فاقد ريل در كشور يك ضرورت مهم است اما بايد توجه داشت كه اگر قرار است درآينده‌اي نزديك حمل ونقل ريلي جاي خود را در بين مردم بازكند بايد به تامين امكانات سخت افزاري وكاهش هزينه‌ها در استفاده از ريل وقطار براي هموطنان‌ايراني توجه ويژه داشت.
مطالب مرتبط
آخرین اخبار