تاثیر افزایش پلکانی تعرفه برق مشترکان پرمصرف

مجتبی توانگر
رئیس کمیته اقتصاد انرژی مجلس

اقدام دولت در افزایش پلکانی تعرفه مصرف برق از این جهت کار درستی است که فشار قیمت را متوجه پرمصرف هایی می‌کند که عمدتا ثروتمند هستند. در سال های اخیر قطعی برق و آمار فزاینده مصرف آن نشان داد که باید به فکر مهار مصرف برق باشیم. قطعی برق هم زندگی عموم مردم را دچار اختلال می‌کند وهم با تعطیلی صنایع ضربه بدی به تولید ملی و اشتغال مردم وارد می‌کند. لذا اقدام دولت در افزایش پلکانی تعرفه مصرف برق از این جهت کار درستی است که فشار قیمت را متوجه پرمصرف‌هایی می‌کند که عمدتا ثروتمند هستند. حتما این سیاست می‌تواند در مهار مصرف برق موثر باشد منتها شرط اثرگذاری‌اش اقدامات دیگری است که باید به موازات آن انجام شود. در مهار مصرف انرژی علاوه بر سیاست‌های قیمتی به سیاست‌های غیرقیمتی نیز نیاز داریم. هر مقدار که مصرف کننده را تحت فشار قرار دهیم اما در تولید محصولات کم مصرف و استانداردسازی برای آن اقدامی نکنیم، نتیجه چندانی عایدمان نمی‌شود. وزارت صمت و وزارت نیرو باید در زمینه کاهش مصرف وسایل برقی و همچنین استقلال صنایع بزرگ از شبکه برق سراسری اقدام کنند. در حال حاضر فاصله قیمت برق مصرفی پرمصرف‌ها و کم مصرف‌ها چندان زیاد نیست و این مسئله موجب می شود تا یارانه پنهان برق به طور مساوی بین ثروتمندان پرمصرف و نیازمندان کم مصرف توزیع شود. چنین سیاست‌هایی به شرط این که با سیاست‌های غیرقیمتی در تولید وسایل برقی کم مصرف و ارائه این وسایل با شرایط مناسب به اقشار متوسط و کم درآمد صورت گیرد در ارتقای عدالت اجتماعی موثر است. در حال حاضر گازی که با قیمت ارزان به نیروگاه ها برای تولید برق تزریق می شود می تواند با ارزش افزوده بیشتر هم در صنعت پتروشیمی و هم صادرات گاز به کار آید. ایران می تواند هاب انرژی منطقه باشد. بسیاری از همسایگان که منابع انرژی کمتری نسبت به ایران دارند متقاضی واردات برق و گاز از ایران هستند. این ها همه در حالی است که صادرات فعلی برق و گاز به دلیل نیاز فزاینده داخلی در معرض خطر است و در موارد فراوانی شاهد توقف این صادرات هستیم. علاوه بر این بخشی از صنایع کشور در تابستان و در اوج مصرف مجبور به قطعی برق و تعطیلی هستند. محاسبات اقتصادی این تعطیلی ها و زیان ناشی از آن ها اعداد قابل توجهی را نشان می دهد. همه این ها به معنی هدررفت و استفاده غیربهینه از منابع زیرزمینی کشور است که باید اصلاح شود. قبل از مردم باید به مسئولان توصیه کرد که سیاست های مناسب و اثرگذار برای مهار مصرف برق در پیش گیرند وگرنه مردم در مواجهه با سیاست های درست، رفتار بهینه ای در مصرف برق خواهند داشت.