مسعود پل مه
دبیرکل انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته
اگرچه ظرفیت‌های ما در زمینه حمل کالا به قطر در دو قالب سنتی و حمل دریایی کانتینری جوابگوی نیازهاست اما در حوزه حمل مسافر از ظرفیت و امکانات کمتری برخورداریم که نیازمند ورود بخش خصوصی و شرکت‌های توریستی به این حوزه است. در راستای برگزاری جام جهانی، ارتباطات خوبی بعد از سفر رئیس‌جمهور به قطر شکل گرفت. از جمله اینکه شناورهای فلزی ایرانی در ظرفیت‌های زیر ۵ هزار تن که در منطقه فعالیت چندانی نداشتند بعد از این سفر و توافقات انجام شده بین دو کشور فعال شدند. به گونه‌ای که برنامه کاری این قبیل شناورها تا شش ماه آینده مشخص و قراردادهای لازم برای فعالیت آن‌ها منعقد شده است. به این ترتیب حمل کالا در قالب سنتی و دریایی کانتینری در حال حاضر به طور کامل مورد استفاده قرار خواهد گرفت و امکانات موجود بخش خصوصی در حوزه حمل کالا به قطر در انواع ظرفیت و کلاس‌های شناور و انواع کالاهایی که جابجا می‌شود کافی است. کمااینکه ما تجربه موفق در حمایت کامل دریایی از قطر در دوره تحریم این کشور از سوی کشورهای حاشیه خلیج فارس را هم داریم. اما در حوزه حمل مسافر ظرفیت و امکانات کمتری داریم. تعداد شناورهای موجود که بتوانند با توجه به بعد مسافت تا قطر مورد استفاده قرار گرفته و تحت پرچم جمهوری اسلامی و یا در مالکیت شرکت‌های ایرانی باشند، کمتر از ۵ شناور است.
اگر قرار باشد از فرصت جام جهانی بری حمل مسافر تا قطر استفاده کنیم نیازمند اجاره شناورهای کروز یا کاتاماران با قابلیت دریانوردی در خلیج فارس هستیم. به اعتقاد من دولت در این بخش نمی‌تواند مداخله‌ای کند و بخش خصوصی باید به سمت‌وسوی اجاره این شناورها برود خرید شناور دست‌دوم برای حمل مسافر تا قطر دست‌کم ۲۰ میلیون دلار هزینه خواهد داشت، اگر قرار باشد در این حوزه فعالیتی صورت بگیرد باید لزوماً به سمت چارتر شناور برویم و شرکت‌های توریستی باید از الان برای اجاره این شناورها فعال شوند تا پشتیبانی لجستیکی ایران از جام جهانی قطر به خوبی محقق شود.
در صورت عدم تأمین شناورهای کروز و کاتاماران، حداکثر توان حمل مسافر در هر سرویس حمل ۴۰۰ تا ۵۰۰ مسافر خواهد بود. اما ازآنجا که جزیره کیش قرار است به عنوان پایلوت مبادله مسافر و ویزا مورد استفاده قرار بگیرد این تعداد شناور برای عملیات جابجایی دریایی پاسخگو نخواهد بود. هنوز برآورد دقیقی از هزینه تمام‌شده برای مسافرین مسیر دریایی انجام‌نشده قطعاً حمل دریایی به نسبت هوایی به‌صرفه‌تر است؛ هرچند تشریفات اداری و مدت‌زمان حمل دریایی بیشتر از هوایی است. رویداد جام جهانی قطعاً برای صنعت کشتیرانی ایران سودآور خواهد بود با در نظر گرفتن فعالیت‌های متداول خود با قطر می‌توان پیش‌بینی کرد با شروع جام جهانی این فعالیت‌ها بیش از ۵۰۰ درصد افزایش یابند.
