عباس آرگون
عضو اتاق بازرگانی ایران
ریشه عدم حضور قدرتمند ایران در بازارهایی مانند آفریقا را باید در نگاه کلان اقتصادی و وابستگی به نفت جست‌وجو کرد. امروز اقتصاد جهان بر اساس تعامل همه جانبه و زیرساخت‌های تجاری مطلوب عمل می‌کند. یعنی برای آنکه بتوان در بازارهای متنوع حضور داشت، باید از ریشه عدم حضور قدرتمند ایران در بازارهایی مانند آفریقا را باید در نگاه کلان اقتصادی و وابستگی به نفت جست‌وجو کرد. امروز اقتصاد جهان بر اساس تعامل همه جانبه و زیرساخت‌های تجاری مطلوب عمل می‌کند. یعنی برای آنکه بتوان در بازارهای متنوع حضور داشت، باید از زیرساخت‌هایی مانند حمل و نقل تا تعاملاتی در حوزه‌های بانکی و اقتصادی را فراهم کرد و سپس به عقد قراردادهای مشترک و گسترده کردن تجارت فکر کرد. وابستگی اقتصاد ایران به پول نفت باعث شده، هیچگاه به شکلی درست به صادرات غیرنفتی توجه نشود. از سوی دیگر با توجه به محدودیت‌هایی که اقتصاد ایران در سال‌های گذشته با آن مواجه بوده، بازار کالاهای صادراتی کشور نیز به چین و برخی کشورهای همسایه و آسیایی محدود شده و فرصت حضور در بازارهایی مانند آفریقا به وجود نیامده است. در میان کشورهای آفریقایی نیز منابع محوری وجود داشته و این کشورها نیز در حوزه معادن فعالیت داشته‌اند. به همین دلیل اقتصادهای دو طرف تا حدی شبیه به هم بوده و همین موضوع افزایش تعاملات را دشوار کرده است. محدودیت منابع مالی کشورهای آفریقایی نیز مزید بر علت شده تا سطح تعاملات دو طرف پایین باشد. باید به این موضوع دشواری‌هایی مانند حمل و نقل را نیز اضافه کرد. بحث حضور در آفریقا نباید به عنوان یک طرح کوتاه مدت در نظر گرفته شود، ما اساسا در صادرات نمی‌توانیم نگاه کوتاه مدت داشته باشیم. کالاهای ما باید چه در حوزه کیفیت و ارزش افزوده، چه در حوزه قیمت گذاری و چه در بخش‌هایی مانند برندسازی و عرضه پیشرفت کند. اگر به این موضوع تعامل سازنده با اقتصاد جهان را نیز اضافه کنیم، می‌توان انتظار داشت که صادرات ایران چه در آفریقا و چه در سایر نقاط جهان افزایش پیدا کند. امروز تعامل با جهان، مقدمه افزایش امنیت چه در سطح ملی و چه در سطح اقتصادی است. ایران هر چه بتواند حضور خود در بازارهای مختلف از آسیا و اروپا گرفته تا آفریقا و آمریکا را افزایش دهد، در کنار ثبت رشد اقتصادی، افزایش صادرات و بالا بردن سطح اشتغال، می‌تواند برای آینده خود نیز برنامه‌هایی جدی‌تر و توسعه محور طراحی کند.
