گروه صنعت و تجارت: «آیین‌نامه واردات خودرو در نوبت بررسی در هیأت دولت است اما، تاکید بر واردات خودروهای اقتصادی، یعنی زیر ۱۰ هزار دلار است تا جایگزین خودروهای ارزان داخلی که حذف شده، مثل تیبا و سمند شود.» این بخشی از صحبت های سید رضا فاطمی امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت در یک برنامه تلویزیونی است. او همچنین با اشاره به تهیه آیین نامه ۱۰ بندی واردات خودرو، اظهار کرد: یکی از این بندها ابهام داشت که اصلاح شده و در نوبت بررسی در دولت است. دو تا سه ماه بعد از تصویب، این آیین‌نامه عملیاتی خواهد شد. وزیر صمت در ادامه با بیان اینکه تاکید بر واردات خودروهای اقتصادی، یعنی زیر ۱۰ هزار دلار است، گفت: تیبا، سمند و پژو که از رده خارج می‌شوند، ارزان‌تر هستند و شاهین، تارا و غیره که می‌مانند، گران‌تر؛ پس باید برای قشری که خودروی ارزان می‌خواهد محصول داشته باشیم و به تدریج بتوانیم به سمت تولید داخل خودروهای ارزان باکیفیت هم برویم تا سبد محصولات کامل شود. این خودروهای ارزان هم لزوما چینی نیستند، بلکه اروپایی هم هست.
موضوع مهم دیگری که وزیر صنعت، معدن و تجارت به آن اشاره کرده، آینده همکاری با خودروسازان روسی برای تولید محصول مشترک است. فاطمی امین درباره وضعیت توافق با روسیه برای تولید خودرو، گفت: بعد از مشکلات ناشی از جنگ با اوکراین در روسیه، آن‌ها علاقه‌مند به همکاری با ایران هستند، به ویژه در بخش قطعه‌سازی. در حال حاضر مذاکرات بین شرکت‌ها در حال انجام و نقش وزارت صمت فقط تسهیل‌گری است.
در همین حال عضو هیات نمایندگان اتاق ایران با نگاه به طرح اولیه تولید خودروی مشترک بین ایران، ترکیه و روسیه گفت: طرح این طور پیگیری خواهد شد که مسئولیت تامین قطعات و تجهیزات این خودرو میان سه کشور تقسیم شود. محمدرضا نجفی منش، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران اظهار کرد: چند سال قبل در جریان دیدارهای مشترک قطعه سازان ایران و ترکیه، برای اولین طرح تولید یک خودرو مشترک با محوریت این دو کشور و روسیه مطرح شد که ما نیز از آن استقبال کردیم. طرحی که توافق ابتدایی بر سر آن در جریان سفر اخیر رئیس سازمان توسعه تجارت به روسیه نهایی شده، در واقع دنباله همین صحبت‌هاست. وی با بیان اینکه از چند سال قبل پیشنهاد تولید این خودرو مطرح شده بود، بیان کرد: ما این طرح را چه به آقای روحانی و چه به آقای رئیسی ارائه کرده بودیم و در جریان صحبت‌های اخیر با سازمان توسعه تجارت نیز پیگیری آن در دستور کار قرار گرفت که در مذاکرات این سازمان با مقامات روسی به توافق ابتدایی منجر شد. البته این موضوع فعلا در سطح توافق اولیه است و باید در آینده گام‌های نهایی‌تر برای آن برداشته شود.
عضو اتاق ایران درباره جزئیات این مدل پیشنهادی توضیح داد: براساس طرح اولیه، با توجه به ظرفیتی که در میان قطعه‌سازان سه کشور وجود دارد، طرح این طور پیگیری خواهد شد که مسئولیت تامین قطعات و تجهیزات این خودرو میان سه کشور تقسیم شود. برای مثال قطعه سازان ایرانی موتور خودرو را تامین کنند، قطعه سازان ترکیه قطعات داخلی را تامین کنند و روس‌ها نیز بدنه را بسازند. البته این‌ها در حد مثال است و تا طرح به گام نهایی نرسد، نمی‌توان این تقسیم بندی را به طور کامل تشریح کرد. نجفی منش ادامه داد: آنچه که در این طرح اهمیت فراوانی دارد، بحث تقسیم کار و اشتراک منافع است. با توجه به تجهیزات مونتاژی که در سه کشور وجود دارد، امکان آن را داریم که قطعات برای تولید نهایی به میزان مقرر شده در توافق برسانیم و این قطعات به شکل تهاتری میان سه کشور جابجا شود. یعنی بنا نیست در این چارچوب خرید و فروش نقدی داشته باشیم، بلکه سه طرف با تامین قطعات سهم خود، خودرو را در کشورهایشان تولید خواهند کرد.
این فعال حوزه صنعت قطعه سازی درباره ابعاد اجرایی این برنامه نیز توضیح داد: بناست که خط تولید این خودرو در هر سه کشور فعال شود. اگر برای مثال توافق برای تولید ۳۰۰ هزار دستگاه خودرو در سال باشد و بنا شود که هر کشور ۱۰۰ هزار دستگاه از آن را تولید کند، قطعه سازان به اندازه کل نیاز خط تولید فعالیت خواهند کرد. برای مثال قطعه ساز ایرانی برای ۳۰۰ هزار دستگاه لنت می‌سازد و آن را به دو کشور دیگر ارسال می‌کند و در مقابل قطعات توافق شده را از طرف خارجی دریافت می‌کند. این فعال اقتصادی درباره ظرفیت فعالیت قطعه سازان ایرانی در این عرصه نیز بیان کرد: در کشور توان تولید قطعه برای دو میلیون دستگاه خودرو در سال داریم که با توجه به میزان تولید فعلی خودروسازان ایرانی، قطعا این ظرفیت وجود دارد که با همکاری با سایر کشورها، تولید محصولات جدید در دستور کار قرار بگیرد. در این چارچوب می‌توان ایران خودرو و سایپا را نیز وارد یک همکاری و مشارکت جدید کرد تا در نهایت این محصول مشترک با روسیه و ترکیه به تولید نهایی برسد.
