علت آتش‌سوزی زندان اوین چه بود؟ / 6 روایت از شنبه پرالتهاب اوین

به گزارش تجارت‌نیوز، شنبه‌شب آتش به جان زندان اوین افتاد. زندانیان دستشان از همه جا کوتاه بود و در میان آتش و دود محبوس بودند. تاکنون بنابر اعلام مرکز قوه قضائیه هشت نفر جان خود را از دست دادند. اما علت آتش‌سوزی زندان اوین چه بود؟ در جدیدترین اخبار از این حادثه یک نماینده مجلس گفته که آتش‌سوزی از اعتراضات بند ۲۰۹ اوین شروع شد.احمد علیرضا بیگی، نماینده مردم تبریز و اذرشهر در مجلس یازدهم درباره آتش‌سوزی و اعتراضات در زندان اوین به «شبکه شرق» گفت: «آتش‌سوزی زندان اوین تا جایی که می‌دانم مربوط به اعتراضاتی است که در بند ۲۰۹ زندان اوین صورت گرفته است. بیش از دو هفته است که درخواست کرده‌ایم امکان بازدید نمایندگان مجلس را از بازداشتگاه‌ها و زندان‌هایی که بازداشت‌شدگان حوادث اخیر نگهداری می‌شوند را به دلیل صیانت از حقوق ملت فراهم کنند و همچنان منتظریم. چرا که این مصوبه کمیسیون امور داخلی و شوراها است به دلیل مسئولیتی که در این باره بر عهده دارد، اما هنوز موفق نشده‌ایم. البته مجلس هم به سمت تعطیل شدن ۱۰ روزه پیش می‌رود و حتما در این فرصت هم این اتفاق و بازدید در این فرصت محقق نخواهد شد. در کمیسیون داخلی می‌خواستیم درجریان تجزیه و تحلیل انگیزه‌ها و افرادی که با انگیزه‌های مختلف در این تجمعات حضور داشتند قرار بگیریم و به خانواده‌ها اطمینان خاطری داده شود که از جهت نظارتی مجلس به تکلیفش عمل کرده و عمل می‌کند.»در همین حال امروز (دوشنبه ۲۵ مهر) محسن اژه‌ای، رئیس قوه قضاییه درباره آتش‌سوزی اوین گفت: «عده اندکی اقدام به آتش زدن کارگاهی کردند که به منظور اشتغالزایی زندانیان و کمک به خانواده آنها دایر شده بود؛ در جریان این حادثه، سالن اجتماعاتی را آتش زدند که با هدف شکوفایی استعدادها و آموزش زندانیان ایجاد شده بود.»فیلم‌هایی که در لحظات ابتدایی از اوین منتشر شد، نشان از صدای انفجار و تیراندازی می‌داد. برخی از مردم و خانواده‌ها از همان لحظات اولیه نگران سعی کردند خود را به زندان اوین برسانند. خیابان‌های اطراف زندان اوین، ترافیک سنگینی شکل گرفت. نیروهای آتش‌نشانی از بیرون اوین به کمک نیروهای آتش‌نشانی مستقر محوطه رفتند. صدای تیراندازی هم از داخل زندان شنیده می‌شد که ساعاتی بعد مسئولان مرتبط درباره آن توضیحاتی ارائه دادند.بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی خیره به کانال‌های خبری بودند تا مگر خبری از خاموش شدن آتش بخوانند. یکی از انتظار برای تماس عزیز در بند خود می‌نوشت و آن یکی می‌نوشت تماسی اگر از زندان داشتید خبر دهید تا از نگرانی کاربران کم شود.بیگی، نماینده مجلس درباره علت آتش‌سوزی اوین گفت: «آتش‌سوزی زندان اوین تا جایی که می‌دانم مربوط به اعتراضاتی است که در بند ۲۰۹ زندان اوین صورت گرفته است.»علت آتش‌سوزی زندان اوین به روایت خبرگزاری‌های دولتیپس از گذشت چند ساعت از آتش‌سوزی، برخی از زندانیان با خانواده‌های خود تماس گرفتند و از حال خود خبر دادند. اما علت آتش‌سوزی زندان اوین چه بود؟ لحظات اولیه مرکزاطلاع‌رسانی قوه قضاییه نوشت: پیگیری‌ها از سازمان زندان‌ها نشان می‌دهد در پی درگیری بین تعدادی از زندانی‌های محکومیت مالی و سرقت یک کارگاه کارآفرینی خیاطی زندان دچار حریق شد. پس از آن روایت‌های مختلف و متناقض دیگری از بندهای درگیر در زندان‌ها منتشر شد.شب آتش‌سوزی در اوین ساعت ۲۲:۳۹ خبرگزاری رسمی دولت (ایرنا) نوشت: «بند محل نگهداری اراذل و اوباش شاهد ناآرامی و درگیری این عناصر در زندان بود که منجر به درگیری این افراد با پرسنل زندان اوین شد. اراذل اوباش انبار لباس زندان را به آتش کشیدند که منجر به آتش‌سوزی در زندان اوین شده است.»در روایت خبرگزاری تسنیم صحبت از درگیری بند ۶ و بند ۷ در اوین شد. ساعت ۲۲:۴۵ تسنیم نوشت: «ساعاتی پیش زندانیان بند ۶ و بند ۷ که بند مخصوص سارقان و بند محکومان مالی است با یکدیگر درگیر می‌شوند. به‌دلیل درگیر شدن تعداد قابل‌توجهی از این زندانیان با یکدیگر، وکیل بندها با کمک نیروهای حراست سعی در متفرق کردن زندانیان می‌کنند. در این حین، برخی زندانیان با سوءاستفاده از فضای پیش‌آمده، انبار لباس را آتش می‌زنند.»این خبرگزاری به نقل از یک مقام امنیتی نوشت: «در درگیری زندانیان، هیچ زندانی امنیتی دخالت نداشت. اساساً بند مرتبط با زندانیان امنیتی از بندهای سارقان و محکومان مالی جداست و با آن فاصله دارد.» مطالعه بیشتر: آمار کشته‌شدگان زندان اوین افزایشی شدروایت خبرگزاری‌های صداوسیما و فارس از آتش‌سوزی اوینبه فاصله دو ساعت بعد استاندار تهران درباره درگیری در بندهای زندان جزئیات دیگری اعلام کرد. ساعت ۰۰:۰۹ بامداد ۲۴ مهر محسن منصوری، استاندار تهران گفت: «بند ۷ و ۸ شلوغ شده بود ولی مسئله اصلی در بندی بود که بخشی از اراذل و اوباش در آن بند حضور داشتند.» (فارس)صبح روز بعد ساعت ۰۹:۴۱ خبرگزاری فارس نوشت: « ساعت ۲۱:۱۰ شنبه ۲۳ مهرماه، درگیری صوری بین تعدادی از زندانیان بند ۷ اوین (محکومان مالی) با زندانیان بند ۸ (سارقان) بوجود می‌آید.)این در حالی است که بند ۸ در زندان اوین مربوط به زندانیان سیاسی است، نه سارقان. ضمن اینکه روز گذشته فارس در گزارشی درباره صدای انفجار در زندان اوین نوشت: «در میانه آتش‌سوزی و درگیری با نیرو‌های حفاظت، تعدادی زندانی اقدام به فرار می‌کنند. آن‌ها در ضلع شمالی زندان که کوه وجود دارد، وارد میدان مین می‌شوند. گفته می‌شود که صدا‌های انفجار شنیده شده مربوط به همین موضوع بوده است.» طولی نکشید که این خبرگزاری در خبری دیگر گزارش خود را تکذیب کرد و نوشت هیچ زندانی روی مین نرفته است.پس از همه این روایت‌های متناقض دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه درگیری در زندان اوین را صرفا مربوط به بند سارقان اعلام کرد. کاظم غریب‌آبادی گفت: «درگیری و آتش سوزی صرفاً از سوی زندانیان بند مخصوص سرقت و جرائم خشن و در کارگاه خیاطی همین بند روی داده و به بندهای دیگر سرایت نکرده است»در حالی که خبرگزاری فارس از انفجار در زندان اوین نوشت، خبرگزاری صداوسیما از محیط آرام زندان اوین در شب آتش‌سوزی گزارش داد: «محیط زندان اوین آرام است. ساعت ۲ و پنج دقیقه شبه، زندانیان خواب هستند و نمی‌خواهیم مزاحمشان شویم.»کدام محکومان در زندان اوین هستند؟اما آتشی که شامگاه شنبه بر جان زندان اوین افتاد تا لحظه انتشار این گزارش جان هشت نفر از زندانیان را گرفته است. بنا بر اعلام مرکز اطلاع‌رسانی قوه قضاییه شش نفر از مجروحین این حادثه همچنان در بیمارستان و تحت درمان و رسیدگی‌های پزشکی هستند. حال عمومی آنها مساعد و رو به بهبود است.خبرگزاری ایرنا روز گذشته نوشت: «در ۹ بند زندان ۵۷ هکتاری اوین، به جز محکومین امنیتی، محکومین مالی با عناوین مجرمانه کلاهبرداری، صدور چک بی محل، فروش مال غیر، جعل سکه، اختلاس، رشوه، اعمال نفوذ در دستگاه‌های اقتصادی، کلاهبرداری الکترونیکی و غیره نیز نگهداری می‌شوند. آتش‌سوزی شب گذشته نیز در کارگاه خیاطی اشتغال زندانیان رخ داد که مددجویان این کارگاه همگی از محکومین سرقت بوده‌اند.» مطالعه بیشتر: آخرین اخبار و جزئیات آتش‌سوزی زندان اوین