موانع احیاء واحد‌های راکد تولیدی

گروه صنعت و تجارت:‌ یکی از وعده‌های دولت سیزدهم در ابتدای کار خود رونق تولید از طریق راه‌اندازی واحد‌های تولیدی نیمه تعطیل و تعطیل بود. رییس جمهور هم در راستای این وعده چندین و چند بار از کارخانه‌های مختلف بازدید کرد تا از نزدیک در جریان فعالیت واحد‌های مختلف تولیدی قرار گیرد. به گزارش «تجارت آنلاین»، با این وجود همچنان کارخانه‌های بسیاری در کشور وجود دارد که با حداقل ظرفیت خود فعالیت می‌کنند. اخیرا معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت از احیای ۲هزار و ۳۷۰واحد صنعتی تعطیل از ابتدای روی کار آمدن دولت سیزدهم خبر داده است. این در حالی است که احیای واحدهای صنعتی هزینه‌‌‌های گزافی برای دولت خواهد داشت. استدلال دولت برای پرداخت این بها این است که احیای واحدهای صنعتی، هزینه کمتری نسبت به تاسیس واحد صنعتی جدید خواهد داشت. این استدلال، غلط نیست و احیای واحدهای راکد نسبت به تاسیس واحد صنعتی جدید، نازل‌‌‌تر است، اما نکته‌‌‌ای که از چشم سکانداران وزارت صمت و دولت مغفول مانده، این است که در بازار رقابتی، بنگاهی که توان ادامه حیات در شرایط تورمی را ندارد، با تزریق منابع نیز سرپا نخواهد شد. بنابراین تزریق منابع به واحدهای صنعتی، نوعی هدررفت منابع دولت است، آن‌هم در شرایطی که عطش صنایع به سرمایه در گردش زیاد است، زیرساخت‌‌‌های انرژی کشور دچار فرسودگی هستند و عواملی نظیر سرکوب قیمت‌ها، کمر فعالان اقتصادی را خم کرده است.

آخرین آمارها از واحدهای راکد چه می‌گوید؟
از سوی دیگر، مرکز آمار ایران اعلام کرده است در سال گذشته، ۴۲‌‌‌هزار و ۸۱۷واحد اقتصادی غیرفعال و ۲۴‌‌‌هزار و ۶۹۰واحد نیمه‌‌‌فعال شناسایی شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند که ۵۵‌‌‌درصد مربوط به بخش صنعت و ۳۶‌‌‌درصد مربوط به بخش کشاورزی است. در واقع، براساس این آمار در مجموع ۳۵‌‌‌هزار و ۳۷۷واحد اقتصادی غیرفعال هستند. البته به گفته مدیر اجرایی نهضت احیای واحدهای اقتصادی، آمارهای غیررسمی با آمار منتشرشده از سوی مرکز آمار ایران متفاوت است. بنا بر بررسی‌‌‌های انجام‌‌‌شده و طبق آمارهای غیررسمی، در همین بازه زمانی (هفت‌ماه ابتدایی سال‌جاری)، ۶۷‌‌‌هزار و ۵۰۷واحد اقتصادی وجود دارد که ۴۲‌‌‌هزار و ۸۱۷مورد از آنها غیرفعال و بقیه یعنی ۲۴‌‌‌هزار و ۶۹۰واحد نیمه‌‌‌فعال هستند. بنا بر آمارها، ۲۶درصد واحدهای دارای پروانه، غیرفعال هستند؛ یعنی از ۱۰۰هزار و ۱۱۴واحد صنعتی، ۲۶هزار و ۶۴۱واحد غیرفعالند. براساس آنچه مسوولان این وزارتخانه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌گویند، واحدهای صنعتی خرد و متوسط، ۵۰درصد اشتغال در صنعت را دارند و راکدشدن این واحدها بر اشتغال تاثیرگذار است. دولتی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها معتقدند به همین دلیل باید احیای واحدهای تعطیل و نیمه‌‌‌تعطیل را مدنظر قرار داد.
عزم جدی دولت برای احیای واحدهای صنعتی درست در زمانی رخ داده که به گواه شاهد شامخ صنعت دی‌ماه، مشکل عمده واحدهای صنعتی در اولین ماه زمستان ۱۴۰۱، قطعی‌‌‌ گسترده گاز و کمبود آن است. اعمال محدودیت بر مصرف حامل‌های انرژی مانند گاز و برق برای کارخانه‌‌‌های صنعتی باعث شده است تا واحدهای تولیدی به‌اجبار برخی از خطوط تولیدی خود را تعطیل و با توان کمتر از ظرفیت تولید خود فعالیت کنند. در واقع، کاهش شدید سطح تولید به کمترین میزان در دی‌‌‌ماه بنا بر نظر فعالان اقتصادی، ناشی از افزایش شدید نرخ ارز، تورم هزینه‌‌‌های تولید و تعطیلی کارخانه‌‌‌ها از سوی دولت به دلیل بحران انرژی در کشور است. درعین‌‌‌حال افزایش هزینه‌‌‌های تولید و کاهش تقاضا و تضعیف شدید فعالیت‌‌‌ها و فروش، روند تصمیمات برای استخدام نیروی کار جدید، حمل‌ونقل کالاها و اقداماتی از این دست را کند کرده است.

بیش از 4200 واحد راکد احیا شد
نماینده دولت در نهضت احیای واحدهای اقتصادی گفت: در سال گذشته بیش از ۴۲۰۰ واحد راکد و نیمه فعال احیا شد که در سال جاری این تعداد به ۸ هزار واحد افزایش پیدا خواهد کرد. امیرحسین مدنی معاون این سازمان با اشاره به شعار سال مبنی بر رشد تولید و اشاره رهبر معظم انقلاب در سخنان نوروزی به احیای چند هزار واحد تعطیل و نیمه فعال گفت: برنامه ما برای سال جدید احیای 8 هزار واحد دیگر است که مجموعا در 2 سال بتوانیم حدود 12 هزار واحد را احیا کنیم. وی افزود: این احیاها در شرکت های دانش بنیان، صنعتی و تولیدی، کشاورزی، خدماتی و معدنی توسط دستگاههای مختلف مثل صندوق کارآفرینی امید، شرکت شهرکهای صنعتی وزارت صمت، بنیاد برکت، بسیج، صندوقهای سرمایه گذاری خصوصی و بخش خصوصی با حمایت نهضت احیای واحدهای اقتصادی صورت خواهد گرفت. معاون توسعه روستایی و مناطق محروم کشور با بیان اینکه یکی از سیاست‌هایی که دولت سیزدهم دنبال می‌کند بحث سرمایه گذاری در بخش صنعت و اقتصاد است، افزود: یکی از راهکارهای اصلی برای این منظور، احیای واحدهاو سرمایه‌های غیر فعال و نیمه فعال در بخش‌های مختلف کشور است. مدنی اضافه کرد: در کشور تعداد بسیار بالایی از واحد‌های تعطیل و نیمه تعطیل وجود دارد که بخشی از آن‌ها با سرمایه‌های اندکی احیا می‌شد. بنابراین گزارش در سال گذشته بیش از 4200 واحد تعطیل و نیمه فعال احیا شد که از این طریق برای حدود 100 هزار نفر به صورت مستقیم و غیر مستقیم اشتغالزایی شد و حدود 80 هزار میلیاردتومان سرمایه نیز احیا شد.