راز تداوم رونق بورس در 1402

گروه اقتصاد کلان: چه عواملی می‌تواند مسیر بورس را از رونق فعلی خارج کند؟ یا به عبارت دیگر راز تداوم رونق بورس و عدم تکرار اتفاقات نامطلوب گذشته برای بازار سرمایه چیست؟ به گزارش «تجارت آنلاین»، بررسی ها نشان می دهد که دو عامل کسری بودجه و نبود ثبات رویه در اعمال سیاست های اقتصادی می تواند در سال پیش رو به بازار سهام فشار وارد کند. این در حالی است که عامل سیاسی برجام اگر چه در آغاز سال 1402 نسبت به سال قبل کم رنگ شده اما همچنان پا برجاست. بازار سهام در سال 1401 درگیر عوامل گوناگونی بود. در طول این سال مسائل متعددی از عوامل کلان و سیاست های اقتصادی و شرایط سیاسی گرفته تا مسائل مربوط به عملکرد شرکت ها بر مسیر این بازار اثر گذاشت و مانع از آن شد تا بورسی ها در سال 1401 بتواند به مانند فعالان سایر بازارها به کسب بازدهی بپردازند. با این حال چراغ بورس آنطور هم در ابتدای امر ممکن است به نظر برسد در سال مذکور کم فروغ نبوده است.طی ماه‌های گذشته قیمت در بازارهای موازی به شدت بالا رفته است؛ بازارهای دلار، طلا، سکه و حتی مسکن حرکات صعودی زیادی داشته و بازدهی خوبی برای سرمایه‌گذاران خود به ارمغان آورده‌اند. در این میان بورس تنها بازاری بوده که نه تنها از رقبا که از تورم هم عقب مانده است بر همین اساس برخی پیش بینی می‌کنند، سال 1402، سال بورس است و بازار سهام خود را به بازارهای دیگر می‌رساند.

وضعیت بورس امید بخش است
یک کارشناس بازار سرمایه گفت: امسال وضعیت بورس امیدبخش و امیدآفرین بوده و براساس پیش بینی هایی که از سال قبل هم می شد، امسال بورس رونق خواهد گرفت، البته لازمه این کار عدم دخالت دولت در امور بورس و نیز دادن فرصت به صنایع است. محسن علی حسینی، کارشناس اقتصادی و بازار سرمایه و استاد دانشگاه معتقد است دولت باید اجازه دهد دست نامرعی بورس، اقتصاد را به تعادل برساند. وی خواستار تعیین تکلیف دستور رئیس جمهور برای واگذاری صنعت خودرو و نیز تشکیل کمیته ای برای رسیدگی به این مسأله است.او افزود: وضعیت بازار سرمایه در این روزها امیدبخش وامید آفرین شده است.
البته از سال قبل پیش بینی می شد که این بازار در سال 1402 وضعیت بهتری کند که این پیش بینی ها در حال تحقق است. چرا که بقیه مولفه های اقتصاد، همچون ارز، مثل طلا، مسکن و... افزایش خود را داشته و بازار بورس و سرمایه از این تغییرات و تحولات عقب مانده و لازم است تا این تفاوت جبران شود. دلایل زیادی در خصوص این عقب ماندگی بورس وجود که فعالان بازار بر آنها واقفند.
مهمترین مشکلی که در بازارها وجود دارد دخالت غیرمتعارف دولتها در آنهاست. زمانی دخالت دولت با هدف حمایت صورت می گیرد می تواند اثر مثبت داشته باشد ولی زمانی که با این هدف که بازار بورس محفلی برای ایجاد درآمد باشد، چالش آفرین می شود که در سالهای اخیر نیز شاهد چنین مسائلی بودیم. علی حسینی تصریح کرد: بازار سرمایه در ایران آنقدر عمیق و بزرگ نیست و به راحتی از تصمیمات و اقدامات سازمانهای به ویژه دولتی و وابسته به دولت از تصمیمات تئوریک، فروش سهام، قیمتگذاری و... تأثیر می پذیرد. نمونه بارز آن تأثیر تعیین دستور قیمت خودرو است.
اگر اجازه داده می شد با واگذاری شرکتهای خودروسازی در بورس و عرضه سهامشان، قیمتها به قیمت بازار نزدیک می شد و دلال بازیها به حداقل می رسید و سود حاصل نیز به جیب خودروسازها، سهامداران ، مردم و دولت می رفت. اگر دخالت در حوزه خودرو و بورس از سوی دولت به حداقل می رسید، الان وضعیت بورس خیلی بهتر شده بود. به نظر من امسال حتماً شاخص بورس شاخص مقاومت خود را می شکند و به اهداف بالاتر خواهد رسید. با توجه به افزایش موضوعات اقتصادی می توان وضعیت بازار بورس را چنین تحلیل کرد که موتور محرکه بازار بورس می تواند موضوعاتی همچون مسائل خودرویی اعم از قیمت گذاری، فروش و... باشد. اگر در انتهای سال 1401 در روند قیمت گذاری خودرو دخالت نمی شد، الان بازار بورس رونق گرفته بود. در حال حاضر نرخ دلار بسیار پرنوسان بوده و این مسأله برای سرمایه گذاری پر ریسک است. دلار باید بدون تغییر بماند تا سرمایه گذار بتواند در خصوص هزینه یابی، قیمت مواد اولیه و... تصمیمات لازم را اخذ کند.

آینده بازار سرمایه در سال سوم دولت سیزدهم
شاهین احمدی، کارشناس بازار سرمایه در مورد شرایط تداوم روند صعودی بورس تا پایان سال ۱۴۰۲، اظهار داشت: در صورت عدم ایجاد امکان پیش‌بینی‌پذیری، ممکن است روند بازار با مشکلاتی روبرو شود، اما با ورود به سال سوم دولت، عملا شناخت مناسبی نسبت به بازار سرمایه و ظرفیت‌های آن ایجاد خواهد شد و امید است که سال بهتری در مقایسه با سال‌های پیشین باشد. وی به عدم رشد شاخص بورس همسو با افزایش قیمت ارز و رشد سایر بازارها اشاره کرد و افزود: ورود و خروج به بازار ارز بدون نظارت و آزادانه انجام می‌شود و با توجه به واکنش سریع این بازار به تحولات و عدم وجود ریسک‌های مربوط نظارت‌های انجام شده توسط یک نهاد ناظر، این بازار از جذابیت برای سرمایه‌گذاران برخوردار است. این فعال بازار سرمایه گفت: با این وجود، آنچه برای بازار سرمایه اهمیت دارد، نرخ دلار نیمایی است که این نرخ به تدریج از انتهای پاییز شروع به رشد کرد و با اقدامات بانک مرکزی، عملا بازار نیمای دوم تشکیل شد و نرخ آن تا ۳۹ هزار تومان نیز رسید. به گفته احمدی، انتظار می‌رود شرکت‌های صادراتی عمدتا بعد از فروش دلار خود به نرخ‌های اعلام شده با سودآوری بهتری روبرو شوند که این امر از فصل چهارم سال مشهود خواهد بود. این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: صرفا نرخ تسعیر ارز تنها عامل تاثیرگذار بر سودآوری شرکت‌ها نیست، کل نمادهای موجود در بازار سرمایه هم لزوما تاثیر مستقیم از نرخ تسعیر نمی‌گیرند و نمی‌توان در انتظار رشد یا کاهش هماهنگ بین بازار سرمایه و نرخ ارز بود. وی به لازمه رشد شاخص بورس همسو با دیگر بازارها اشاره کرد و گفت: پیش‌بینی‌پذیری اقتصادی سیاست‌های دولت، هماهنگی این سیاست‌ها با واقعیت‌های موجود در کشور، منطقه و جهان، رعایت قوانین و مقررات بالادستی در همه سطوح و در نهایت اتصال به اقتصاد جهانی به عنوان عوامل تاثیرگذار در رشد بازار سرمایه تلقی می‌شود.

وضعیت دیروز بازار
شاخص کل بورس دیروز روندی پرفراز و نشیب را طی کرد به طوری که در ساعات ابتدایی معاملات تا دو میلیون و ۳۱۹ هزار واحد کاهش یافت، اما در ساعات میانی توانست تا دو میلیون و ۳۲۹ هزار واحد افزایش یابد. این شاخص در حالی به کار خود پایان داد که دوباره روندی نزولی به خود گرفته بود و در نهایت در رقم دو میلیون و ۳۲۴ هزار واحد ایستاد. به گزارش ایسنا، شاخص کل بورس دیروز با ۱۳۰۴ واحد کاهش در رقم دو میلیون و ۳۲۴ هزار واحد ایستاد. این در حالی است که روند صعودی شاخص کل با معیار هم وزن حفظ شد و این شاخص با ۴۰۹۰ واحد افزایش رقم ۷۶۰ هزار و ۷۵۵ واحد را ثبت کرد. در این بازار یک میلیون معامله به ارزش ۱۴۲ هزار و ۶۹۶ میلیارد ریال انجام شد.
۴۶ درصد نمادهای بورسی مثبت و ۵۴ درصد منفی بودند که از میان آنها توسعه معادن و صنایع معدنی خاورمیانه و کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت و ملی صنایع مس ایران نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر منفی را روی بورس گذاشتند. شاخص کل فرابورس نیز دیروز با ۱۰۰ واحد کاهش تا رقم ۲۹ هزار و ۲۰۷ واحد نزول کرد.
در این بازار ۵۷۲ هزار معامله به ارزش ۴۹۴ هزار و ۳۷۴ میلیارد ریال انجام شد. ۶۶ درصد نمادهای فرابورسی مثبت و ۳۴ درصد منفی بودند که از میان آنها پتروشیمی زاگرس، پلیمر آریا ساسول و ایران خودرو دیزل نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر منفی را روی بورس گذاشتند. طی معاملات دیروز بیشترین خروج پول حقیقی از صندوق‌ها و بیشترین ورود پول حقیقی به گروه بانکی بود.