گروه اقتصاد کلان: شاخص کل بورس در جلسه معاملاتی دیروز با بیش از ۴۲ هزار واحد، صعود ۱.۸۲ درصدی و شاخص کل فرابورس نیز با ۴۶۲ واحد، صعود ۱.۵۹ درصدی نسبت به روز قبل را تجربه کردند.
به گزارش تجارت آنلاین، شاخص کل بورس در معاملات دیروز با ۴۲ هزار و ۳۳۵ واحد افزایش تا رقم دو میلیون و ۳۶۸ هزار واحد صعود کرد. شاخص کل با معیار هم‌وزن نیز ۱۲ هزار و ۹۹۳ واحد افزایش یافت و در رقم ۷۸۱ هزار و ۴۸۱ واحد ایستاد. در بازار بورس یک میلیون معامله انجام شد که ۱۶۴ هزار و ۶۰۲ میلیارد ریال ارزش داشت. تعداد 185 نماد بورسی دیروز مثبت بودند که از میان آنها معدنی و صنعتی گل گهر، ملی صنایع مس ایران و صنایع پتروشیمی خلیج فارس نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت را روی بورس گذاشتند.
شاخص کل فرابورس نیز دیروز با ۴۶۲ واحد افزایش در رقم ۲۹ هزار و ۵۱۸ واحد ایستاد. در این بازار ۶۵۸ هزار معامله انجام شد که ۴۲۰ هزار و ۱۹۴ میلیارد ریال ارزش داشت. تعداد 238 نماد فرابورسی مثبت بودند که از میان آنها پتروشیمی مارون، پتروشیمی تندگویان و سرمایه گذاری صبا تامین نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت را روی فرابورس گذاشتند.
رکورد شکنی ارزش معاملات خرد بورس در 2.5 سال اخیر
روند ورود پول افراد حقیقی به بورس تهران همچنان ادامه دارد به طوری که دیروز ارزش معاملات خرد بورس تهران از مرز 20 هزار میلیارد تومان عبور کرد که در دو سال و نیم اخیر و بعد از سقوط نیمه دوم سال 1399 یک رکود مهم به شمار می‌رود. این در حالیست که در تاریخ 22 مرداد سال 1399 ارزش معاملات خرد بورس تهران از مرز 22 هزار میلیارد تومان نیز عبور کرده بود و بعد از آن طی دو سال و نیم اخیر رکورد دیروز بیشترین حجم معاملات خرد تاریخ بورس تهران به شمار می‌رود و با توجه به اقبال سهامداران می‌توان انتظار داشت که رکورد حتی از این هم فراتر برود. فعالان بازار معتقدند با توجه به استقبال سرمایه‌گذاران حقیقی خرد به بازار سهام و خرید در منفی‌های بازار، همچنان جریان نقدینگی خوبی در بازار حضور دارد و این جریان نقد می‌تواند موجب شود تا هر اصلاحی به صورت موقتی بوده و دوباره شاخص کل به روند اصلی ادامه دهد. با توجه به رشد بازارهای دارایی در زمستان سال گذشته، سرمایه‌گذاران برآورد می‌کنند بورس نیز می‌تواند با رشد دلار و چشم‌انداز مثبت سودآوری در سال جاری، به بازدهی رقبای خود که بازارهای موازی مانند مسکن و خودرو و ارز و طلا هستند نزدیک شود. این نکته نیز اهمیت دارد که بازار سهام همیشه در کوتاه‌مدت نسبت به سایر بازارها روند کندتری را طی می‌کند و تنها در بازه زمانی میان‌مدت و بلندمدت است که می‌تواند خود را با تورم وفق دهد و از آن حتی پیشی بگیرد. بررسی بازار بورس تهران در بازه‌های زمانی بلندمدت و بر اساس داده‌های تاریخی نیز این امر را به وضوح نشان می‌دهد و نگاهی به روند رشد ارزش سهام شرکت‌ها در بازه‌های بالای پنج سال و یا حتی 10 سال نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری در بازار سهام اگر از سایر بازارها به لحاظ کسب بازدهی جلوتر نباشد دست کمی از آنها ندارد و حتی از تورم عمومی کشور پیشی گرفته است. شاید دلیل اصلی اینکه بازار سرمایه با وجود عقب‌ماندگی از تورم در بازه زمانی کوتاه‌مدت همچنان به عنوان یک گزینه بکر برای سرمایه‌گذاری و کسب بازدهی به شمار می‌رود و در بین سرمایه‌گذاران همیشه طرفداران خود را داشته همین عامل فاکتور زمانی بلندمدت باشد.
بعد از اینکه طی دو سال و نیم اخیر اعتماد مردم به بازار سرمایه از دست رفت، اکنون پس از گذشت 29 ماه می‌توان مشاهده کرد که این بازار چگونه در حال جبران عقب‌ماندگی دست کم ریالی خود در سال‌های گذشته نسبت به تورم سراسری است. حال سؤال این است که وضعیت ارزش دلاری بازار چگونه است؟
عقب‌ماندگی دلاری بازار از میانگین 20 سال اخیر
ارزش دلاری بازار سهام در 20 مرداد سال 99 یعنی نقطه اوج تاریخی به رقم عجیب 368 میلیارد دلار رسید. در آن مقطع زمانی ارزش بازار ایران‌خودرو از ارزش بازار شرکت فورد آمریکا پیشی گرفت و ارزش بازار فولاد مبارکه اصفهان نیز به ارزش بازار بزرگترین فولادساز دنیا یعنی «آرسیلورمتال» تنه زد. بررسی میانگین بلندمدت ارزش دلاری بازار بورس تهران به خوبی گویای عجیب بودن این رقم است. طبق داده‌ها میانگین ارزش دلاری بازار در 20 سال اخیر در حوالی عدد 175 میلیارد دلار بوده و به همین دلیل به نظر می‌رسد که بازار بورس تهران تا رسیدن به آن رکورد تاریخی هنوز فاصله بسیاری دارد.
با رشد اخیر بازار سهام ارزش دلاری بازار سهام اکنون به حدود 160 میلیارد دلار رسیده که همچنان از میانگین بلندمدت تاریخی خود پایین‌تر است. بنابراین بین شاخص 3/ 2میلیون واحدی اکنون و 1/ 2میلیون‌واحدی سال 99 این تفاوت فاحش نیز به‌چشم می‌خورد؛ در واقع رشد قیمت دلار نسبت به مرداد 99، شاخص بیش از 2میلیون در سال جاری را توجیه می‌کند. بنابراین انتظار برای ریزش‌هایی مشابه سال 99 اشتباه است چرا که از نظر بنیادی کانال 2 میلیون واحدی اکنون با آنچه در سال 99 رخ داد متفاوت است.
فضای حاضر بورس «قطعا» فضای التهاب سال 1399 نیست
رئیس سازمان بورس نیز بر این نکته تأکید می‌کند که خطراتی که در سال 1399 بازار را تهدید کرد در حال حاضر محلی از اعراب ندارد. طبق گفته وی «قطعا فضایی که در حال حاضر وجود دارد فضای التهابات سال ۱۳۹۹ نیست، این را با قاطعیت عرض می‌کنم؛ اما بازار سرمایه یک بازار پرریسک است، کلا سهام جزو دارایی‌های پرریسک تلقی می‌شود که ورود به این بازار و سرمایه‌گذاری در این بازار نیازمند دانش حرفه‌ای است». با وجود اطمینان از نبود خطرات سال‌های گذشته در فضای کنونی بازار سرمایه اما مجید عشقی همچنان نسبت به ایجاد هیجان در بازار هشدار می‌دهد و راهکار جلوگیری از آن را سرمایه‌گذاری از طریق صندوق‌ها می‌داند. توصیه رئیس سازمان بورس این است که مردم اگر قصد دارند برای سرمایه‌گذاری وارد بازار بورس شوند برای جلوگیری از ریسک‌هایی که در این بازار وجود دارد از طریق صندوق‌ها اقدام کنند چرا که این عامل باعث می‌شود بازار سرمایه آرام‌تر باشد و قطعا ایجاد هیجان در بازار می‌تواند در آینده خطرناک باشد.
مجید عشقی راه ایجاد یک بازار سرمایه پایدار را در انتقال منابع به سمت فعالیت‌های تولیدی می‌داند و طبق گفته وی «اگر سال ۹۹ نصف منابعی که در آن فاصله ۵ تا ۶ ماه وارد بازار سرمایه شد را می‌توانستیم وارد شرکت‌ها کنیم و به طرح‌های تولیدی تبدیل می‌شد، اکنون ضمن به ثمر نشستن آن سرمایه‌گذاری‌ها، سود شرکت‌ها افزایش پیدا می‌کرد و شاهد رشد اقتصادی خوبی بودیم». همین موضوع نشان می‌دهد که مقامات سیاست‌گذار اقتصادی می‌بایست با توجه به شرایط کنونی نسبت به فراهم شدن شرایط لازم برای تزریق منابع ورودی به بازار سرمایه به سمت فعالیت‌های تولیدی اقدامات زیربنایی انجام دهند تا روند رشد بازار سرمایه در آینده نزدیک تبدیل به یک روند پایدار شود.
