گروه انرژی: در ماههای گذشته دولت تصمیم به جمعآوری کارتهای سوخت گرفته و اخباری هم از ناترازی تولید و مصرف بنزین منتشر میشود؛ با تجربهای که از سال 1398 و افزایش دو برابری قیمت بنزین در ذهن مردم مانده و تعطیلی این روزهای برخی جایگاههای سوخت بهدلیل نبود بنزین، صفهای خودرویی را به پمپهای بنزین کشانده؛ هرچند دولت همچنان تاکید دارد که خبری از افزایش قیمت بنزین نیست.
به گزارش تجارت آنلاین، مقامهای دولتی از ابتدای ۱۴۰۲ مکرر اعلام کردهاند که «افزایش قیمت بنزین در دستورکار نیست» و حتی اظهارات خود را به قانون بودجه ۱۴۰۲ ارجاع دادهاند. در قانون بودجه ۱۴۰۲ تاکید شده است که «باید تا پایان شش ماهه نخست ۱۴۰۲، استفاده از کارت سوخت شخصی به ۹۰ درصد برسد» و به همین دلیل، دولت در چهار ماه اخیر کارت سوخت آزاد پمپبنزینها را جمعآوری، و این اقدام را «ساماندهی کارت سوخت جایگاهداران» توصیف کرده است. برخی کارشناسان این اقدام را گامی در راه اجرای «سهمیهبندی جدید و افزایش قیمت بنزین» دانستهاند، اما مقامهای دولت تاکید دارند که «هدف، نظارت بر مصرف و کاهش قاچاق سوخت، در کنار اجرای طرح کدینگ در استانهای مرزی» است.
دولت برنامهای برای افزایش قیمت بنزین ندارد
جواد اوجی، وزیر نفت بارها اعلام کرده که دولت هیچ برنامهای برای افزایش بنزین ندارد و از مردم خواسته که به این شایعات توجهی نکنند. علیاکبر نژادعلی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران نیز گفته که هیچ کمبودی در زمینه توزیع بنزین در کشور وجود ندارد و وضع عرضه سوخت در جایگاهها مطلوب و مساعد است و مردم به شایعات منتشرشده در این زمینه توجه نکنند؛ با وجود این تجربهای که مردم در سال 1398 با افزایش قیمت ناگهانی بنزین مواجه شدند، همچنان با هر تصمیم این نگرانی را در میان مردم ایجاد میکند که خبری از افزایش قیمت بنزین منتشر خواهد شد.
معضل ناترازی تولید و مصرف بنزین
البته این اظهارات مانع از آن نیست که مسئولانی دولتی، اخباری از ناترازی تولید و مصرف بنزین منتشر کنند. افزایش مصرف بنزین به دو بخش باز میگردد، نخست افزایش سالانه تعداد خودروها است که امر و روندی طبیعی است؛ بخشی دیگر مربوط به خودروهایی است که سن آنها بیش از زمان ایده آل استفاده شان شده، بنابراین مصرف بنزین شان افزایش مییابد به عبارتی وارد چرخه خودروهای غیراستاندارد میشوند؛ بنابراین هرقدر هم سیاستهای مدیریت مصرف را به طور تمام و کمال اجرا کنیم (که متاسفانه در ایران اجرا نمیشود) باز هم بخشی از رشد مصرف بنزین طبیعی و اجتنابناپذیر است. در این خصوص جلیل سالاری -مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش- چندی پیش در گفتوگو با فارس با اشاره به آخرین وضعیت تراز بنزین در کشور عنوان کرد: سال گذشته حدود 1.2 میلیون کارت سوخت نوشماره برای خودروهای جدید صادر کردیم، یعنی سالانه فقط همین خودروهای نوشماره حدود 3.5 میلیون لیتر در روز بر مصرف بنزین اضافه میکنند؛ 3.5 میلیون لیتر در روز رقم قابل توجهی است و معادل ظرفیت تولید بنزین پالایشگاه تبریز است. روند فعلی بدین صورت است که سالانه بیش از یک میلیون خودرو عرضه میشود و از آن طرف هیچ خودرویی اسقاط نمیشود و از طرفی همین خودروهای فرسوده نیز سالانه بر مصرف بنزینشان به دلیل استهلاک افزوده میشود طبیعتا روند فعلی مصرف بنزین را نمیتوان با احداث پالایشگاه و پتروپالایشگاه و افزایش تولید بنزین مدیریت کرد و در صورت ادامه همین روند، ما به ناترازی بنزین خواهیم رسید و واردکننده خواهیم شد.
قطعی نازلهای سوخت
در برخی جایگاهها بهویژه در کلانشهرهایی چون تهران که محور تردد و مراجعه خودروها برای سوختگیری هستند، قطعی نازلهای سوخت حتی تا یک سوم ظرفیت یک جایگاه را نیز شامل میشود که این موضوع عامل اصلی ایجاد صف در برخی پمپ بنزینها است. رضانواز، سخنگوی صنف جایگاهداران در این خصوص به خبرنگار تسنیم گفت: گاهی بیش از آنچه جایگاههای سوخت شلوغ باشند، شلوغ دیده میشوند و دلیل آن هم همین خرابی کارتخوانهای سامانه هوشمند سوخت است که موجب شده نازلهایی که با این مشکل مواجهند از مدار خارج باشند. او افزود: دو سالی است که داریم بهصورت پیوسته اعلام میکنیم که باید به وضعیت این کارتخوانها رسیدگی شود. اینکه در برخی جایگاهها مشاهده میکنیم تعدادی از نازلها در مدار نیستند، فقط بحث خرابی کارتخوانهای سامانه هوشمند مطرح است، در مواردی که به لحاظ مکانیکی مشکلی برای نازل به وجود بیاید یا مسالهای مربوط به دیسپنسر باشد، بلافاصله تعمیرات مربوطه انجام شده و نازل به مدار بازمیگردد.