تفاوتهای معنادار جنگ غزه و اوکراین
حسن بهشتیپور
کارشناس مسائل بینالملل
در جنگهای اوکراین و غزه بازیگران مشـــترکی حــضور دارند. آمریکا در جنگ اوکراین و در جنگ غزه یک بازیگر اصلی است. اسرائیل در جنگ غزه یک بازیگر اصلی و در جنگ اوکراین هم یک بازیگر فرعی است. اسرائیل سعی میکند توامان با حمایت از اوکراین، مناسباتش با روسیه را حفظ کند. اما روشن است که روسیه بخاطر موضع نتانیاهو و حمایت او از اوکراین از اسرائیل دلخور است. یکی از دلایلی هم که روسیه از صدور قطعنامه علیه حماس در شورای امنیت جلوگیری کرد همین دلخوری بود. در هر صورت، جنگ غزه دیر یا زود تمام میشود. تاریخ به ما نشان میدهد که رژیم صهیونیستی نمیتواند یک جنگ طولانی را ادامه بدهد.
جنایات جنگی اسرائیل و این بمباران ناجوانمردانهی مردم غزه که هیچ ارتباطی با مبارزهی با حماس ندارد؛ همدلی افکار عمومی را علیه اسرائیل برانگیخته است. این وضعیت برای اسرائیل مشکلساز خواهد شد اما جنگ در اوکراین به این زودیها پایان نمییابد. در جنگ غزه روسیه یک بازیگر فرعی است در حالی که در جنگ اوکراین روسیه یک طرف ماجراست. اوکراین بحرانی است که هم در روابط دو جانبهی آمریکا-روسیه و هم در روابط منطقهی اروپا به خصوص در شرق اروپا تاثیر دارد. از طرفی برخی کارشناسان میگویند که پایان جنگ اوکراین نقطهی عطفی در نظام بینالملل است. اما در جنگ غزه ما نهایتا شاهد تغییراتی در خاورمیانه خواهیم بود. در هر صورت من فکر نمیکنم جنگ غزه طولانی بشود چرا که منافع بازیگران اصلی در جنگ غزه ایجاب نمیکند که این جنگ به سطح منطقهای گسترش پیدا کند. جنگ غزه یک جنگ محدود اما جنگ اوکراین در ابعاد وسیع و بلند مدت است. آمریکاییها در پاسخ به این سوال که چرا سلاح خطرناک اورانیوم ضعیف شده را دادند به اوکراین گفتند که انبارهای ما دیگر ته کشیده است و ناچار شدیم اینگونه سلاحها را در اختیار اوکراین بگذاریم. سوای این مساله که سلاحهای نظامی که آمریکا میتوانست در اختیار اوکراین بگذارد رو به اتمام است؛ اولویت اصلی آمریکا در حال حاضر اسرائیل است. اهمیت اوکراین به مراتب کمتر از اسرائیل است. البته آمریکاییها اسرائیل را متحد خود میدانند نه نتانیاهو را. اتفاقا دموکراتها بدشان نمیآید که نتانیاهو بخاطر چالشهایی که ایجاد کرده است؛ سرنگون شود.
تا کنون یک سال و نیم از جنگ اوکراین میگذرد. این جنگ خود به خود طولانی شده است.بعید به نظر میرسد که در کوتاهمدت ما شاهد پایان جنگ اوکراین باشیم. هیچ روزنهای برای مذاکره یا آتشبس یا توافق بین دو کشور وجود ندارد. این جنگ هم به ضرر روسیه و هم به ضرر اوکراین است. تنها کشوری که از جنگ اوکراین سود میبرد آمریکا است. غرب به دنبال تجزیهی روسیه است. جنگ هم روسیه را به شدت ضعیف کرده و یک کشور ضعیف شده راحتتر تجزیه میشود. در هر صورت هیچ نشانهای برای پایان جنگ وجود ندارد. اما همانطور که عرض کردم جنگ در غزه پایان خواهد یافت. اسرائیلیها صرفا دنبال بازگرداندن حیثیت از دست رفتهی خود هستند.
درست یا غلط نظام بینالملل بر مبنای زور میگردد. جمهوری اسلامی یا باید بالکل نگرش خود را نسبت به تحولات بینالمللی تغییر دهد یا وقتی سیاستخارجی خود را مبتنی بر مقاومت و ایستادگی در برابر زورگویی قدرتهای بزرگ پیشمیبرد باید در همین چهارچوب از متحدان خود حمایت کند. حزبالله، حماس، انصارالله،حشدالشعبی و ... همهی گروههای مقاومت متحدان ایران و در همان چهارچوب ایستادگی در برابر قدرتهای بزرگ تعریف میشوند. موضع آقای امیرعبداللهیان نیز در چهارچوب همین سیاست قابل فهم است.
