گروه انرژی: طبق آمار، اختلاف مصرف گاز طبیعی در فصل گرم و سرد سال بهصورت میانگین ماهانه، به بیش از ۲۲۰ میلیون مترمکعب در روز میرسد و در صورت ادامه روند کنونی، کشور با چالش جدیتری در تأمین گاز بهویژه در فصل سرد سال روبهرو خواهد شد.
ناترازی گاز از 2 سال پیش تاکنون در ایام پیک سرما، طبق اعلام وزارت نفت معادل 200 تا 250 میلیون متر مکعب باقی مانده است، با این تفاوت که در آستانه ورود به زمستان امسال رشد سطح ذخیرهسازی گاز و سوخت مایع نیروگاهها و صنایع، رکورد تازهای را ثبت کرده است.
ناترازی گاز به میزان 200 تا 250 میلیون متر مکعب در زمستان
به گزارش تجارت «گاز 17 هزار مشترک تربت جام به دلیل سرما قطع شد»، این جمله شاید تکاندهندهترین خبر در زمستان 1401 بود، آن زمان سرمای بیسابقه، گسترده و بااستمراری، ایران و همسایگان شمالی را احاطه کرده بود، موضوعی که حتی برخی جریانات سیاسی داخلی از آن به عنوان زمستان سخت ایران یاد کردند. طبق گزارش شرکت ملی گاز، با توجه به برخورداری 25.5 میلیون مشترک خانگی از گاز در 365 روز سال، این شرکت در سرمای بیسابقه سال 1401 فقط در تامین گاز 51 هزار مشترک-روز معادل 0.0005 درصد تقاضا ناکام ماند. به بیان ساده 99.995 درصد از جریان گاز بخش خانگی به طور کامل تامین شد. با این وجود طبق اعلام وزارت نفت، ایران همچنان در پیک سرما از ناترازی گاز به میزان 200 تا 250 میلیون متر مکعب رنج میبرد که برای رفع آن نیازمند تمهیدات ویژه از جمله افزایش تولید ذخیرهسازی گاز و ذخیرهسازی سوخت مایع در مخازن نیروگاهها و صنایع است.در این برهه ضرورت صرفهجویی از سوی مردم هم موضوعی قابل ذکر است. بر اساس این گزارش بهصورت میانگین ظرفیت ذخیرهسازی گاز طبیعی در دنیا ۱۱ درصد از کل مصرف گاز است.این نسبت در کشورهای اروپایی بهطور میانگین ۲۳ درصد و در ایران تنها ۱.۴ درصد است. ظرفیت ذخیرهسازی کشور هماکنون حدود ۳.۴ میلیارد مترمکعب است و ظرفیت استفاده مخازن هیدروکربوری برای ذخیرهسازی گاز طبیعی تا ظرفیت بیش از ۲۰۰ میلیون مترمکعب در روز وجود دارد. این در حالی است که وزیر نفت، جواد اوجی، چهارشنبه هفته گذشته در حاشیه جلسه هیئت دولت از افزایش تولید روزانه 50 میلیون متر مکعب گاز از ابتدای دولت سیزدهم خبر داده است! طبق اعلام وزیر نفت، در آستانه ورود به زمستان، حجم ذخیرهسازی گاز و سوخت مایع به ترتیب 3.1 میلیارد متر مکعب و 3.2 میلیارد لیتر بوده که نسبت به سال گذشته 15 و 21 درصد افزایش یافته است. از سوی دیگر مدیرعامل شرکت انتقال گاز ایران نیز از آمادگی کامل این مجموعه برای انتقال پایدار گاز در زمستان تا روزانه ۹۵۰ میلیون مترمکعب خبر داده است. غلامعباس حسینی هفته گذشته با اشاره به پایان موفقیتآمیز تعمیرات اساسی خطوط لوله و تأسیسات تقویت فشار گاز، از آمادگی کامل شرکت انتقال گاز ایران برای ورود به فصل سرد سال خبر داد.وی گفت: با توجه به نتایج پیگرانی هوشمند و طول عمر خطوط لوله و بر اساس برنامهریزیهای انجامشده، تعمیرات اساسی خطوط لوله و تأسیسات تکمیل شده است تا برای فصل سرد سال، مشکلی نداشته باشیم.مدیرعامل شرکت انتقال گاز ایران ادامه داد: این شرکت با بیش از ۳۹ هزار کیلومتر خطوط انتقال و تعداد ۹۰ ایستگاه تقویت فشار از آمادگی لازم برای استمرار انتقال گاز برخوردار است.حسینی با بیان اینکه رکورد ظرفیت انتقال گاز سال گذشته ۲۷۳.۸ میلیارد مترمکعب بوده است، تصریح کرد: پارسال با توجه به شرایط ویژه آب و هوایی، همکاران در شرکت ملی گاز و در همه بخشها تلاش خود را بهکار گرفتند تا انتقال گاز و سپس توزیع آن به مبادی مصرف، بدون تأخیر و در کمترین زمان ممکن انجام شود.
پاداش مصرف بهینه گاز در جیب مردم
بر اساس این گزارش دولت قصد دارد با اجرای سیاستهای تشویقی در تعرفهگذاری گاز، مشترکان خانگی را به کاهش مصرف تشویق کند. طبق مصوبه هیئت وزیران، اگر مشترکان گاز خانگی در 3 ماه سرد سال (16 آذرماه تا 16 اسفندماه)، مصرف گاز خود را حداقل 10 و حداکثر 30 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش دهند، به ازای هر متر مکعب معادل 5 برابر هزینه انتقال و توزیع گاز، پاداش دریافت میکنند.طبق توضیحات هوشنگ فلاحتیان، معاون برنامهریزی وزیر نفت، به ازای هر متر مکعب صرفهجویی در مصرف گاز، معادل 16 برابر نرخ گاز سه پله اول، پاداش داده میشود معادل هر متر مکعب 1600 تومان، «یعنی اگر یک مشترک 15 درصد مصرف گاز خود را کاهش دهد، بسته به میزان قبلی مصرف گاز بین 100 هزار تومان تا یک میلیون تومان پاداش میگیرد.طبق گزارش شرکت ملی گاز، سیاستهای قیمتی در تعرفهگذاری گاز خانگی موجب شده است که هر سال میزان مصرف 25 میلیون متر مکعب در روز کمتر از حد انتظار باشد، حال باید دید که سرنوشت تقابل اقدامات وزارت نفت و سرمای زمستان امسال تا چه میزان میتواند چالشهای ناترازی گاز را مدیریت کند.