مجید صفاتاج
کارشناس مسائل اسرائیل و فلسطین
صدور مجوز از سوی اسرائیل برای ساخت و ساز شهرک‌های جدید صهیونیست‌نشین اخیرا به شکل جدی‌تر از گذشته در دستور کار قرار گرفته است. شهرک‌سازی‌های یهودی‌نشین توسط اسرائیل از ابتدای بنیانگذاری این رژیم به جهت تسلط و تثبیت سلطه ارضی در دستور کار اسرائیل قرار گرفت که ریشه آن را باید انتقال یهودی‌ها به سرزمین‌های اشغالی دانست. توجه داشته باشید که انتقال یهودی‌ها به معنای تزریق خون در رگ‌های حیات اسرائیل است به همین دلیل باید شهرک‌سازی‌ها را نوعی نقش مکمل در جهت تثبیت کردن روند مذکور دانست. اگر شهرک‌سازی‌ها وجود نداشته باشد، بدون شک انتقال یهودی‌ها به اراضی اشغالی امکان‌پذیر نیست اما نکته مهم این است که توسعه شهرک‌ها علاوه بر اشغال منطقه عرب‌نشین، به نوعی حکم تاسیس یک پایگاه و پادگان را برای رژیم صهیونیستی دارد؛ چراکه اسرائیل از تسلیح شهرک‌ها به دنبال آن است تا در این راستا هر وقت نزاع با فلسطینی‌ها درگرفت، از این شهرک‌ها علیه آنها استفاده کنند.
این در حالیست که اسرائیل مناطق شهرک‌نشین را یک سپر دفاعی و ساکنان آن را یک نیروی واکنش سریع در غیاب ارتش رژیم صهیونسیتی می‌داند. به همین جهت این شهرک‌ها، هم از جنبه امنیتی و هم از جنبه سیاسی - اجتماعی برای اسرائیل اهمیت زیادی دارد. با این تفاسیر حالا شورای عالی برنامه‌ریزی و شهرکسازی رژیم صهیونیستی آن هم در بحبوحه جنگ غزه مجوز احداث سه هزار و ۵۰۰ واحد مسکونی جدید برای شهرک‌نشینان در کرانه باختری را صادر کرده که یک اقدام برخاسته از کابینه افراط‌گرای نتانیاهو به حساب می‌آید. در این میان اگرچه عربستان این موضوع را محکوم کرده اما باید توجه داشت که چنین اقدامی صرفاً از سوی ریاض از حیث شکلی محکوم شده ولی در پس این روند روابط پنهان وجود دارد.
به همین دلیل مواضع ریاض با وجود آنکه بسیار پر هیاهو بوده اما هیچ تاثیری بر جنایات اسرائیل و کوتاه آمدن این رژیم از گسترش شهرکسازی در کرانه باختری نداشته و ندارد. تجربه تاریخی نشان می‌دهد که مخالفت غرب و حتی کشورهای عربی با ساخت و سازها در کرانه باختری عموماً جنبه شکلی و ظاهری دارد. زمانی که رئیس جمهوری آمریکا اعلام می‌کند که من یک یهودی هستم، اساساً این پیام مخابره می‌شود که واشنگتن با اسرائیل در هماهنگی کامل در تمامی سطوح قرار دارد.
دستگاه دیپلماسی ایالات متحده و بایدن ناگزیر به مخالفت با شهرک‌سازی‌ها هستند اما در کل و در بطن این مساله هیچ مخالفتی علیه تل‌آویو دیده نمی‌شود. در زمان ریاست جمهوری اوباما شاهد آن بودیم که نتانیاهو بحث الحاق و مالکیت جولان را به کاخ سفید پیشنهاد داد که در آن زمان رئیس جمهور ایالات متحده آنرا رد کرد. این مخالفت در آن زمان به دلیل سیاست‌های منطقه‌ای و رویدادهای جاری انجام شد اما نکته مهم این است که در شرایط فعلی اسرائیل اقدام به اشغال سرزمین‌ها می‌کند و فلسطینی‌ها را آواره کرده که این جنبه را باید یک مشکل جدی در کالبد شهرک سازی‌ها دانست که کمتر از سوی غرب بدان توجه می‌شود.
