این اصطلاحات سامانه مودیان را باید بدانید

با ورود به سامانه مودیان مالیاتی، قوانین جدیدی در زمینه مالیات به وجود آمده است. برای بهره‌مندی از تفهیم کامل این قوانین، در ابتدا باید با تعاریف مهم و جدیدی که این سامانه ارائه می‌دهد آشنا شوید. همچنین بسیاری از افراد فعال در زمینه مالیات ممکن است با قوانین سامانه مودیان مالیاتی آشنا باشند، اما با در نظر گرفتن اجرای قوانین این سامانه و ضرورت شرکت همه فعالان اقتصادی در آن، ضروری است که علاوه بر آشنایی با هدف این قوانین، با اصطلاحات مرتبط نیز آشنا شوند.

سامانه مودیان چیست؟

سامانه مودیان یک سامانه متمرکز است که تحت نظارت سازمان امور مالیاتی کشور اجرا می‌شود. در این سامانه، به هر شخص یا موجودیت حقوقی که مالیات باید پرداخت کند، یک کارپوشه اختصاص می‌یابد. این کارپوشه‌ها برای ثبت و ارسال اطلاعات مالیاتی به سازمان مالیاتی استفاده می‌شوند. هدف اصلی راه‌اندازی سامانه مودیان، جلوگیری از فرار مالیاتی و کاهش نیاز به بررسی‌های ممیزی محور، به منظور افزایش شفافیت و کارایی در مبارزه با عدم پرداخت مالیات و ارتقای عدالت مالیاتی است. نرم افزار مگاپی، به عنوان نرم افزار واسط سامانه مودیان، امکان دریافت کلیه خدمات مرتبط با این سامانه را به بهترین شکل امکان پذیر کرده است.

آشنایی با اصطلاحات سامانه مودیان

برای بهره‌وری بیشتر از سامانه مودیان مالیاتی، اولین گام این است که با اصطلاحات مرتبط و نحوه استفاده از این سامانه آشنا شوید. برخی از اصطلاحات مرتبط با مسائل مالیاتی هستند و برخی دیگر مرتبط به خود سامانه است. برای دستیابی به یک درک بهتر از این اصطلاحات، در ادامه مقاله به شرح آنها می‌پردازیم:

سامانه مودیان

اولین اصطلاحی که باید با آن آشنایی داشته باشید، عبارت "سامانه مودیان" است. سامانه مودیان؛ سامانه‌ای است که دارای چهار ویژگی زیر است:

• تحت نظر و مدیریت سازمان مالیاتی قرار دارد.
• برای هر شخص مالیاتی، یک کارپوشه مجزا تعریف می‌شود.
• ارتباط آن با حافظه مالیاتی برقرار می‌شود.
• مرجعی برای ثبت، صدور و استعلام صورت‌حساب است.

پایانه‌های فروشگاهی

اصطلاح مهم دیگری که در عنوان قوانین سامانه مودیان آمده، پایانه‌های فروشگاهی است. هر دستگاهی که دارای سه ویژگی زیر باشد، باعث شناخته شدن آن به عنوان یک پایانه فروشگاهی می‌شود:

• اتصال به شبکه‌های پرداخت رسمی کشور.
• اتصال به سامانه مودیان.
• صدور صورتحساب الکترونیکی.

رایانه، دستگاه کارتخوان بانکی (POS)، درگاه پرداخت الکترونیکی یا هر وسیله دیگری که به شبکه‌های پرداخت متصل می‌شود، جزو دسته پایانه‌های فروشگاهی قرار دارد.

صورتحساب الکترونیکی

اصطلاح مهم دیگری که در این قانون بسیار تکرار شده، موضوع صورت‌حساب‌های الکترونیکی است. صورتحساب الکترونیکی همان فاکتور فروش نام دارد که فروشنده باید به سازمان امور مالیاتی کشور ارائه کند. اشخاص حقیقی و حقوقی، توسط نرم‌افزارهای حسابداری اقدام به ارسال فاکتور دیجیتال می‌کنند. این عمل به منظور افزایش شفافیت و دقت در اطلاعات مالی و پیگیری راحت‌ و مناسب از عملیات مالیاتی اشخاص است. در این صورتحساب، یک شماره منحصر به فرد مالیاتی ثبت و در حافظه مالیاتی فروشنده نگهداری می‌شود. فرمت صورت‌حساب‌های الکترونیکی به صورت یکسان نیست؛ موارد اطلاعاتی آن‌ متفاوت و متناسب با نوع فعالیت و کسب‌وکار مشخص می‌شود.

به این نکته توجه داشته باشید که صورتحساب‌های الکترونیکی انواع و الگوهای متنوعی دارند. انواع صورت‌حساب الکترونیکی شامل موارد زیر است:

• صورتحساب الکترونیکی نوع اول
• صورتحساب الکترونیکی نوع دوم
• صورتحساب الکترونیکی نوع سوم

هر یک از این سه نوع صورت‌حساب، می‌توانند چندین الگو داشته باشند. الگوهای صورت‌حساب الکترونیکی نوع اول شامل موارد زیر هستند:

• الگوی اول (فروش)
• الگوی دوم (فروش ارزی)
• الگوی سوم (صورتحساب طلا، جواهر و پلاتین)
• الگوی چهارم (قرارداد پیمانکاری)
• الگوی پنجم (قبوض خدماتی)
• الگوی ششم (بلیت هواپیما)
• الگوی هفتم (صادرات)

الگوهایی که در صورت‌حساب‌های الکترونیکی نوع دوم مورد استفاده قرار می‌گیرند، شامل موارد زیر هستند:

• الگوی اول (فروش کالا و خدمات)
• الگوی دوم، یعنی صورت‌حساب طلا، جواهر و پلاتین، تنها توسط فروشندگان طلا به کار گرفته می‌شود.
• الگوی سوم صورت‌حساب الکترونیکی، گزارش یا رسیدی است که از دستگاه کارتخوان یا درگاه پرداخت الکترونیکی دریافت می‌شود. همچنین دارای یک شماره منحصر به فرد مالیاتی است.

یکی از بهترین روش‌ها برای ارسال صورتحساب‌های الکترونیکی به سامانه مودیان، استفاده از نرم‌افزارهای آماده است. نرم ‌افزار مگاپی به عنوان یکی از ابزارهای حسابداری و مالیاتی شناخته می‌شود که به شما این امکان را می‌دهد تا صورت‌حساب‌های خود را تنظیم و به صورت مستقیم به سازمان امور مالیاتی ارسال کنید.

حافظه مالیاتی

حافظه مالیاتی یکی از اصطلاحات اساسی است که در قوانین مربوط به پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان مالیاتی مطرح می‌شود. حافظه مالیاتی به داده‌ها و اطلاعاتی اطلاق می‌شود که توسط سازمان‌ مالیاتی یا ارگان‌های مرتبط جمع‌آوری، ثبت و نگهداری می‌شود. این اطلاعات شامل تراکنش‌های مالی، اظهارنامه‌های مالیاتی، اطلاعات شخصی و تجاری افراد و شرکت‌ها، اسناد مالیاتی و دیگر اطلاعات مرتبط با مالیات است. به عبارتی، حافظه مالیاتی به هر نرم‌افزار یا سخت‌افزاری گفته می‌شود که دارای ویژگی‌های زیر است:

این حافظه نوعی حافظه الکترونیکی است که برای ثبت و نگهداری اطلاعات صورتحساب استفاده می‌شود.

این اطلاعات به سامانه مؤدیان انتقال می‌یابد تا تحت نظارت سازمان امور مالیاتی قرار گیرد.

هر حافظه مالیاتی دارای یک شماره شناسه یکتا و اختصاصی است که توسط سازمان امور مالیاتی کشور اختصاص می‌یابد.

امنیت، حریم خصوصی و دسترسی به اطلاعات در این حافظه مهم است تا اطلاعات مالیاتی افراد و شرکت‌ها محافظت شود و از سوءاستفاده یا نفوذ به آن جلوگیری شود.

شماره منحصر به فرد مالیاتی

شماره منحصر به فرد مالیاتی یک شناسه بیست و دو کاراکتری است و به ازای هر صورتحساب الکترونیکی صادر می‌شود. زمانی که قصد اصلاح یا ابطال یک صورتحساب را دارید، به شماره منحصر به فرد مالیاتی نیاز پیدا می‌کنید. اعداد در شماره صورتحساب الکترونیکی از چپ به راست به چهار بخش تقسیم می‌شوند:

• شش کاراکتر اول: شناسه حافظه مالیاتی
• پنج کاراکتر بعدی: تاریخ صورتحساب
• ده کاراکتر بعدی: سریال صورتحساب
• کاراکتر آخر: رقم کنترلی

شرکت‌های معتمد سامانه مودیان

این شرکت‌ها در واقع اشخاص حقوقی مورد تایید سازمان امور مالیاتی هستند که باید آموزش‌ها و تجهیزات لازم برای صادر کردن صورتحساب‌های الکترونیکی را به مودیان مالیاتی فراهم کنند.

شرکت‌های معتمد به سه نوع تقسیم می‌شوند و هر کدام از آنها مسئولیت‌های خاصی را بر عهده دارند.

شرکت‌های معتمد نوع اول: این شرکت‌ها مسئولیت راه‌اندازی پایانه‌های فروشگاهی، حافظه مالیاتی و آموزش استفاده از پایانه‌های فروشگاهی را بر عهده دارند.

شرکت‌های معتمد نوع دوم: مهمترین وظایف این شرکت‌ها شامل آموزش حقوق و تکالیف قانونی مؤدیان، آموزش مقررات صدور صورتحساب الکترونیکی، احراز تسلط مؤدیان در خصوص حقوق و تکالیف قانونی آنها، و احراز تسلط مؤدیان در خصوص مقررات صدور صورتحساب الکترونیکی است.

شرکت‌های معتمد نوع سوم: در نوع سوم شرکت‌های معتمد، این شرکت‌ها مسئولیت‌های محدودی در حوزه قوانین پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان برعهده دارند.

مهمترین وظایف آنها شامل تهیه صورتهای مالی، حسابرسی مالی، مشاوره فنی و غیر عملیاتی، و مشاوره مالیاتی است.

گواهی امضا الکترونیک

دریافت گواهی امضا الکترونیک یکی از مراحل مهم برای بهره‌مندی از خدمات مالیاتی است. این گواهی معمولاً از طریق سامانه مودیان صادر نمی‌شود. شما می‌توانید امضای الکترونیک خود را به صورت حضوری یا غیر حضوری دریافت کنید. دریافت امضای الکترونیکی (CSR) بسیاری از مزایایی را فراهم می‌کند، از جمله سهولت در انجام فرآیندهای مالیاتی.

سخن پایانی

آشنایی با اصطلاحات و مفاهیم مرتبط با سامانه مودیان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با شناخت تعاریف و مفاهیمی که در این سامانه به کار می‌روند، می‌توانید بدون هر گونه مشکلی برای ارسال اطلاعات مالیاتی خود به سازمان مالیاتی کشور، اقدام کنید.