تفاوت پس انداز و سرمایه گذاری
در گفتگوهای روزمره در جامعه غالبا میان پس انداز و سرمایه گذاری تفاوتی قائل نمیشوند. مفهوم پس انداز، به کنار گذاشتن پول نقد برای مصارف کوتاه مدت اشاره میکند، هزینههایی مثل هزینه های منزل یا پرداخت اقساط بدهی؛ اما سرمایه گذاری با نگاهی معمولا بلند مدت به آینده به دنبال حفظ ارزش پول در برابر تورم و ایجاد بازدهی است که البته با ریسک هایی نیز همراه است.
در واقع در سرمایه گذاری، فرد ریسک تاثیر عوامل مختلف در مسیر بلند مدت را می پذیرد، به امید آن که به دستاورد مالی مناسبی در آینده دست یابد. در مسیر سرمایه گذاری در بازار سرمایه، افراد ممکن است نتوانند ریسک های یاد شده را تحمل کنند یا وقت و انرژی کافی برای موفقیت در سرمایه گذاری اختصاص دهند. راهکار این موضوع این است که به سرمایه گذاری غیر مستقیم رو آورند و سرمایه خود را در اختیار صندوق های سرمایه گذاری قرار دهند.
حال سوال این است: پس انداز یا سرمایه گذاری؟ طبیعتا پس انداز راه آسان تری است، اما با توجه به روند مداوم افزایش قیمتها نمیتواند ارزش پول را در برابر تورم حفظ کرده و به افراد در رسیدن به اهداف مالی و تامین نیازهای آینده کمک نماید.
سرمایه گذاری مزایای مختلفی دارد که آن را نسبت به پس انداز بسیار با اهمیتتر نشان میدهد و تاثیر بیشتری بر کیفیت زندگی دارد.
افراد در تصمیمگیری برای سرمایه گذاری کوتاه مدت یا بلند مدت نیاز دارند که ابتدا اهداف، استراتژی و افق زمانی سرمایه گذاری خود را تعیین کنند. چنانچه افراد به سرمایه گذاری کوتاه مدت علاقمند باشند، برای احتیاط و محافظت از سرمایه در برابر زیانهای ناشی از نوسانات کوتاه مدت بازار بهتر است بخشی از سرمایه را در برنامههای سرمایه گذاری بلند مدت قرار دهند.
سرمایه گذاری کوتاه مدت به دانش زیاد، اختصاص زمان قابل توجه و تحمل نوسانات زیاد قیمت نیاز دارد؛ اما موفقیت در سرمایه گذاری بلند مدت بیشتر از هرچیز دیگر به صبر نیاز دارد. این دید بلند مدت در کنار تعریف یک استراتژی مناسب میتواند سرمایه افراد را در برابر ریسکهای کوتاه مدت و هیجانات مقطعی بازار حفظ کرده و با کاهش فشار روانی و استرس در سرمایه گذار، به تصمیمهای بهتر منجر شود.
صندوقهای سرمایهگذاری
صندوقهای سرمایه گذاری با توجه به دارا بودن مدیریت حرفهای، گزینه مناسبی برای سرمایه گذاریهای بلند مدت به شمار میروند. صندوقهای سرمایه گذاری انواع مختلفی دارند و گزینههای سرمایهگذاری مختلفی را با توجه به ویژگیهای خود به سرمایه گذاران ارائه میدهند. افراد متناسب با میزان ریسکپذیری، شرایط و اهداف سرمایه گذاری خود میتوانند در صندوقهای مختلفی مانند درآمد ثابت، مختلط، سهامی، اهرمی یا صندوقهای طلا سرمایه گذاری نمایند. همچنین صندوقهای بازنشستگی تکمیلی نیز نوع دیگری از صندوقهای سرمایه گذاری هستند که با هدف تامین نیازهای مالی افراد در دوران بازنشستگی ایجاد شدهاند.
صندوق بازنشستگی تکمیلی
صندوق بازنشستگی تکمیلی، صندوقی است که افراد وجوهی را برای استفاده در دوران بازنشستگی در آن سرمایه گذاری میکنند و به جای آن که خود به صورت مستقیم اقدام به خرید سهام و اوراق بهادار نمایند، سرمایه خود را به این صندوقها میسپارند و از بازدهی آن در آینده منتفع میشوند.
صندوقهای بازنشستگی در ایران غالبا به نهادهای دولتی تعلق دارند و در کنار آنها، صندوقهای بازنشستگی سازمانی و خصوصی نیز فعالیت دارند. یک صندوق بازنشستگی تکمیلی مناسب میتواند از طریق مدیریت حرفهای و صحیح، در سبد داراییهای خود تنوع ایجاد کرده و بازدهی مناسبی را برای سرمایه گذاران در دوران بازنشستگی فراهم نماید.
از مزایای صندوقهای بازنشستگی تکمیلی میتوان به شفافیت فعالیت و نظارت سازمان بورس، استفاده بهینه از منابع و حضور حسابرس اشاره کرد. یک صندوق بازنشستگی تکمیلی مناسب با مدیریت حرفهای معمولا میتواند ریسکهای سرمایه گذاری را کاهش داده و از سرمایه افراد در برابر رشد تورم و نوسان قیمتها در بازارهای مالی محافظت کند.
صندوقهای بازنشستگی تکمیلی میتوانند حداقل ۷۰ درصد از سبد دارایی خود را به سهام، حداکثر تا ۲۰ درصد به گواهی سپرده مبتنی بر طلا و حداکثر ۲۵ درصد به اوراق به درآمد ثابت اختصاص دهند. مدیر صندوق میتواند در چارچوب تعیینشده اقدام به سرمایهگذاری کند. این موضوع تحت تاثیر مدیریت و استراتژی صندوق است و به همین دلیل شاهد بازدهی متفاوتی در میان صندوقها هستیم.
صندوق بازنشستگی تکمیلی سه نوع واحد اصلی ارائه میدهد. واحدهای عادی نوع اول، واحدهایی هستند که به نام کارفرما صادر میشود.
واحدهای عادی نوع دوم ویژه کارمندان بوده و مطابق اعلام کارفرما به نام نیروی کار صادر میشود. این واحدها به عنوان وثیقه نزد مدیر صندوق نگهداری میشوند.
صدور واحدهای عادی نوع سوم به طرحهای اختیاری اختصاص دارد و سایر سرمایهگذاران میتوانند طبق مقررات صندوق، نسبت به خرید و فروش این واحدها اقدام کنند.