تکرار نشست های بی نتیجه اوپک

اجلاس اخیر اوپک، دستاورد مهمی برای بازار انرژی نداشت و بیانیه نهایی نشان داد، این سازمان برای برداشتن گام جدی و عملی با هدف مدیریت عرضه و قیمت نفت خام تمایلی ندارد.

تثبیت سقف 30 میلیون بشکه ای تولید اوپک و تمدید دوره دبیرکلی سالم البدری دبیرکل لیبیایی این سازمان، از اخبار تکراری به شمار می رود که در نشست های اخیر این سازمان همواره به گوش رسیده است.

شاید اگر عضویت اندونزی و مباحث مربوط به بازگشت ایران به بازار جهانی نفت را نادیده بگیریم، اجلاس 168 تفاوتی با دو اجلاس گذشته ندارد.

** تمدید دبیرکلی البدری

از جمله بحث های جدی اعضای اوپک در دو سال های اخیر، انتخاب دبیرکل برای این سازمان بوده که به دلیل رقابت های سیاسی، به نتیجه نرسیده است.

در اجلاس 168 نیز بار دیگر موضوع انتخاب دبیرکل جدید مطرح شد که به دلیل نبود کاندیدای قوی و تفاهم نداشتن اعضا قرار شد عبدالله سالم البدری، دبیرکل فعلی تا هفت ماه دیگر به عنوان سرپرست دبیرخانه باقی بماند.

دبیرکل اوپک در جایگاه مدیر اجرایی دبیرخانه، با همکاری شورای نمایندگان هیات عامل کشورهای عضو، امور اجرایی این سازمان را برعهده دارد؛ این پست با اجماع وزیران نفت این نهاد بین المللی تعیین می شود و این مقام اجرایی به یقین باید تبعه یکی از کشورهای عضو باشد.

نزدیک دو سال است که عربستان، نیجریه، عراق و ایران نامزدهای خود را برای احراز پست دبیرکلی سازمان اوپک معرفی کرده اند اما به دلیل آن که انتخاب دبیرکل باید با اجماع اعضا صورت گیرد تاکنون این سازمان نتوانسته دبیرکل جدید خود را بشناسد و دبیرکلی سالم البدری بارها تمدید شده است.

** تثبیت تولید روزانه ٣٠ میلیون بشکه

نشست ١٦٨ اوپک نیز مانند نشست های اخیر این سازمان بدون دستاوردی پایان یافت و سقف تولید روزانه اعضای این سازمان نیز به میزان 30 میلیون بشکه در روز تعیین شد.

در ساعات ابتدایی شروع این اجلاس، خبرگزاری ها از افزایش روزانه یک میلون و ٥٠٠ هزار بشکه ای سقف تولید اوپک و رسیدن به مجموع ٣١ میلیون و ٥٠٠ هزار بشکه خبر داده بودند که در نهایت با آن موافقت نشد.

البته اعضای اوپک هم اکنون حدود یک میلیون و ٥٠٠ هزار بشکه نفت مازاد تولید می کنند که افزایش سقف تولید سبب می شد این مازاد تولید در اوپک جنبه قانونی پیدا کند.

همچنین برخی اعضا مانند ونزوئلا و الجزایر خواستار کاهش سقف تولید بودند تا با مدیریت عرضه، قیمت ها را افزایش دهند که با مخالفت عربستان و متحدانش مخالفت شد.

** پیوستن اندونزی به اوپک

شاید بتوان تنها دستاورد اجلاس اخیر اوپک را پیوستن اندونزی به این سازمان دانست که با تحقق آن، تعداد اعضای سازمان کشورهای صادرکننده گاز به 13 کشور افزایش یافت.

تا پیش از اجلاس 168، کشورهای الجزایر، ایران، عراق، کویت، لیبی، نیجریه، قطر، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، اکوادور، آنگولا و ونزوئلا عضو اوپک به شمار می رفتند که با عضویت رسمی اندونزی تعداد اعضا افزایش یافت.

اندونزی که دو سال پس از تاسیس اوپک در سال ١٩٦٠ به این سازمان پیوست در روزهای پایانی ماه می(اردیبهشت -خرداد) سال 2008 میلادی پس از ٥٠ سال به عنوان بزرگترین تولیدکننده نفت در کشورهای جنوب شرقی آسیا طرح خروج از اوپک را ارائه داد.

اندونزی ایجاد امکانی برای بازگشت احتمالی به این سازمان در سال های آینده را خواستار شد همه اعضای سازمان با آن موافقت کردند.

مقام های دولت اندونزی در آن مقطع دلیل خود برای خروج از اوپک را فرسودگی چاه های نفت و ناتوانی این کشور از تولید نفت بیان کردند، به اندازه ای که برای عضویت در اوپک ضروری باشد.

اندونزی با هدفگذاری تولید روزانه ٨٢٥ هزار بشکه نفت در سال ٢٠١٥، چهارمین تولیدکننده کوچک در میان ١٣ عضو اوپک پس از لیبی، اکوادور و قطر به شمار می رود. 

** اعلام بازگشت قدرتمند ایران به بازار

کیفیت حضور ایران در اجلاس روز گذشته (جمعه) اوپک نسبت به اجلاس های پیشین تفاوت فاحشی داشت. 

به دلیل وضع تحریم های نفتی و اعمال محدودیت صادرات یک میلیون بشکه ای نفت علیه کشورمان، وزیر نفت ایران در اجلاس های پیشین حرف زیادی برای گفتن نداشت، اما موفقیت مذاکرات هسته ای و رفع تحریم ها در هفته های آتی، روند اوضاع را به سود ایران تغییر داده است.

براین اساس، تحرک بیشتر دیپلماسی و افزایش رایزنی های هیات ایرانی در اجلاس 168 نسبت به گذشته مشهود بود.

تاکید ایران بر بازگشت پرقدرت به بازار و افزایش تولید و صادرات نفت خام، سبب واکنش های اعضا شد به طوری که برخی از آن استقبال و برخی نیز از آن اظهار نگرانی کردند.

بیژن زنگنه در جریان برگزاری این اجلاس تاکید کرد: افزایش تولید نفت خام و بازگشت به بازارهای جهانی پس از لغو تحریم ها، حق قانونی ایران است؛ انتظار نداریم اوپک نیز ایران را تحریم کند و مانع تحقق حق قانونی ما برای افزایش تولید نفت خام و بازگشت به بازارهای جهانی شود.

وزیر نفت تصریح کرد: افزایش تولید نفت خام و بازگشت به بازارهای جهانی پس از لغو تحریم ها، حق قانونی ایران است و هیچکس نمی تواند این کشور را از حق قانونی خود منع کند. هرگونه محدودیتی از سوی اعضا بدان معناست که آنها خواهان ادامه تحریم ها علیه ملت ما هستند و این غیر قابل قبول است و عادلانه نیست.

زنگنه اظهار داشت: ایران مسئولیتی در قبال افت قیمت های جهانی نفت خام ندارد و مازاد عرضه و افت قیمت های جهانی نفت خام بر دوش کسانی است که تولید خود را افزایش داده اند و بیش از نیاز بازار نفت عرضه می کنند.

وزیر نفت همچنین اعلام کرد، محدود کردن جمهوری اسلامی ایران برای افزایش تولید نفت خام، به هیچ وجه قابل بحث و مذاکره نیست.

** رایزنی های نفتی زنگنه در حاشیه اجلاس اوپک

زنگنه همچنین در حاشیه برگزاری نشست 168 اوپک با مدیران ارشد شرکت های لوک اویل روسیه، توتال فرانسه، OMV اتریش و انی ایتالیا دیدار و گفت وگو کرد.

وزیر نفت ایران با «راینر سیله» رئیس شرکت OMV اتریش، «آنتونی لاو» مدیر بخش بالادستی انی ایتالیا، «وحید علی اکبروف» مدیرعامل شرکت لوک اویل روسیه و دو مقام ارشد شرکت توتال فرانسه در وین دیدار و گفت وگوهای جداگانه ای داشت.

راینر سیله، رئیس شرکت OMV اتریش پس از گفت وگو با وزیر نفت ایران با اشاره به پیشرفت مطلوب مذاکرات نفتی با ایران، گفت: هم اکنون چارچوب همکاری ها تعیین شده و به محض لغو تحریم ها، فعالیت های این شرکت اتریشی در صنایع نفت و گاز ایران از سر گرفته خواهد شد.

«آنتونی لاو» مدیر بخش بالادستی انی ایتالیا نیز با اظهارخشنودی از پیشرفت مذاکرات نفتی ایران و این شرکت از سرگیری فعالیت های این شرکت ایتالیایی در صنعت نفت ایران را مشروط به لغو تحریم ها اعلام کرده است.

منبع: ایرنا