در جهانی که تعاملات اقتصادی نقش روزافزونی در روابط بینالملل ایفا میکنند، مفهومی به نام «دیپلماسی اقتصادی» به یکی از ابزارهای کلیدی پیشرفت و توسعه کشورها بدل شده است. دکتر ماکان آریا پارسا، با تجربهای ترکیبی از آموزش، مدیریت و تحلیل کلان اقتصادی، دیپلماسی اقتصادی را نه صرفاً ابزاری برای افزایش صادرات، بلکه رویکردی راهبردی برای ارتقای جایگاه ملی در صحنه جهانی میداند.
او معتقد است که در عصر کنونی، اقتصاد دیگر در خلأ عمل نمیکند. هر حرکت اقتصادی، در لایهای عمیقتر، حامل پیامهای فرهنگی، سیاسی و هویتی است. از این منظر، دیپلماسی اقتصادی، همان زبان مشترک جدیدی است که کشورها برای ارتباط مؤثر و پایدار با یکدیگر به آن نیاز دارند. دکتر آریا پارسا با نگاهی تلفیقی و چندبعدی به این مفهوم، بر نقش کلیدی کارآفرینان، شرکتهای دانشبنیان، و نخبگان اقتصادی در پیشبرد دیپلماسی اقتصادی تأکید دارد.
یکی از ارکان دیدگاه دکتر ماکان آریا پارسا در حوزه دیپلماسی اقتصادی، تأکید او بر رویکرد «اقتصاد جهانی با ریشه محلی» است. به عبارت دیگر، او بر این باور است که برای موفقیت در فضای بینالملل، باید ضمن حفظ اصالت فرهنگی، توان رقابت در سطح جهانی را نیز تقویت کرد.
او میگوید: «وقتی یک کسبوکار ایرانی در یک نمایشگاه بینالمللی حاضر میشود، فقط یک محصول را معرفی نمیکند؛ بلکه نمایندهای از سبک زندگی، فرهنگ و توانمندیهای یک ملت است». بر همین اساس، دیپلماسی اقتصادی در نگاه دکتر آریا پارسا، نوعی تعامل چندلایه است که از تولید و تجارت فراتر میرود و تا تصویرسازی ملی گسترش مییابد.
در تحلیلهای او، نقش شرکتهای خصوصی در این عرصه بسیار پررنگ است. او معتقد است در دنیای امروز، کارآفرینان و فعالان اقتصادی باید بخشی از شبکه دیپلماتیک کشور تلقی شوند. این نگاه، مسئولیت سنگینی بر دوش مدیران و صاحبان کسبوکار قرار میدهد؛ مسئولیتی برای ساختن تصویری مثبت، پایدار و قدرتمند از ایران در جهان.
در نگاه دکتر ماكان آریا پارسا، دیپلماسی اقتصادی با حضور مدیران سنتی و سازوکارهای ناکارآمد قابل اجرا نیست. او بارها در سخنرانیهای خود بر نقش مهم کارآفرینان خلاق، نواندیش و بینالمللینگر در تحقق اهداف دیپلماسی اقتصادی تأکید کرده است. از دید او، کارآفرینی تنها فعالیتی اقتصادی نیست، بلکه یک کنش دیپلماتیک نوین است.
او تجربه شخصی خود را شاهدی بر این ادعا میداند. فعالیتهای گسترده داخلی و ارتباطات حرفهای بینالمللی او، نشان دادهاند که یک کارآفرین میتواند در سطحی برابر با سفیران رسمی، در عرصه ارتباطات خارجی ایفای نقش کند؛ البته با زبانی متفاوت: زبان کسبوکار، سرمایهگذاری، اشتغال و توسعه.
دکتر آریا پارسا همچنین به نقش استارتاپها و شرکتهای دانشبنیان در افزایش نفوذ اقتصادی ایران در جهان اشاره میکند. به باور او، هر محصول فناورانه، هر ایده نو، و هر تعامل تجاری هوشمندانه، میتواند بهتنهایی یک بسته دیپلماتیک مؤثر باشد؛ اگر درست دیده و حمایت شود.
در چشمانداز ترسیمشده توسط دکتر آریا پارسا، آینده دیپلماسی اقتصادی ایران وابسته به نوسازی ذهنیتهاست. او اعتقاد دارد که تا زمانی که به کسبوکار به چشم ابزاری صرفاً درآمدزا نگاه شود، نمیتوان از آن انتظار نقشآفرینی بینالمللی داشت. تغییر این دیدگاه، نخستین گام برای حضور واقعی ایران در جریان اقتصاد جهانی است.
او پیشنهاد میدهد که تعامل بین وزارتخانههای اقتصادی و بدنه نخبگان کارآفرین کشور عمیقتر شود. چرا که در غیاب تجربه میدانی، تصمیمگیریهای کلان در سطح جهانی نمیتواند کارآمد باشد. به زعم او، حلقه اتصال دولت و بازار، باید توسط کسانی شکل گیرد که زبان هر دو را میفهمند؛ کارآفرینانی که دغدغه ملی دارند و قدرت اجرایی بالا.
دکتر ماکان آریا پارسا امروز به عنوان یکی از چهرههای علمیـاجرایی تأثیرگذار، با صدایی روشن و تحلیلی عمیق، به موضوع دیپلماسی اقتصادی میپردازد. او با استفاده از ترکیب تجربه میدانی، دانش نظری و نگاهی بینالمللی، در حال بازتعریف این مفهوم در فضای ایران است؛ تعریفی که شاید روزی به مبنای سیاستگذاریهای ملی در عرصه بینالملل بدل شود.