سلطانی عضو کمیسیون انرژی مجلس در گفت و گو با "تجارت" مطرح کرد:
امیرعباس سلطانی نماینده بروجن در مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی است. حضور آقای سلطانی در دفتر روزنامه تجارت فرصتی فراهم کرد تا گفت و گویی درباره برخی مسایل مطرح در حوزه انرژی با او انجام دهیم. این گفت و گو با بحث درباره دادگاه بابک زنجانی آغاز شد و با مسایل دیگر حوزه نفت و انرژی، از وزارت زنگنه و قراردادهای نفتی تا خط لوله آی پی یا صلح ادامه یافت. متن گفت و گوی "تجارت" با آقای امیرعباس سلطانی عضو کمیسیون انرژی مجلس را می خوانید:
شما در مصاحبه های قبلی خود اعلام کرده بودید که در حوزه نفت بیش از 80
میلیارد تومان فساد مالی وجود دارد.
آیا مجلس شورای اسلامی به عنوان یک نهادقانون گذاری طرح یا راهکاری برای جلوگیری از ایجاد فسادهای مجدد نفتی در کشور را دارد؟
یکی از مشکلاتی که موجب ایجاد فسادهای نفتی در کشور شد عدم نظارت کافی برقراردادهای نفتی بود واین موضوع به عملکرد ضعیف وزرات نفت وعملکرد معاونان وزرات نفت و به خصوص مجلس شورای اسلامی که در بحث نظارت بر قراردادهای نفتی ضعیف عمل کرده است و در حوزه نفت شاهد یک مثلث شوم هستیم که تشکیل شده است از سه ضلع رانت، رانت ساز و رانت خوار و از رانت و رانت سازها غافل شدیم.
البته برخورد با بابک زنجانی ها از ایجاد رانت های نفتی جلوگیری نمی کند و تا زمانی که مشخص نباشد که چه کسانی رانت ساز و رانت خوار بودند و کار چاق کن ها چه کسانی هستند نمی توان به صورت ریشه ای با فساد برخورد کرد.
یکی از ابزارهای مجلس برای مبارزه با فساد دیوان محاسبات کشور است که متاسفانه در موضوع فسادهای نفتی عملکرد خوبی نداشته است.
از طرف دیگر تا زمانی که مسئولان کشور ما نقش اصلی خود را ایفا نکنند شاهد ایجاد چنین فسادی خواهیم بود به طور مثال در موضوع بابک زنجانی چهار وزیر به صورت آگاهانه یا ناآگاهانه دخالت داشتند و نامه های متعدد آنها سبب شده است که دست این متهم نفتی برای انجام هرگونه فساد نفتی باز باشد و این فرد که سابقه زندان و چک برگشتی را در کارنامه دارد بدون اینکه تضمین های لازم مالی را بدهد اجازه معامله نفتی پیدا می کند و14 کشتی حامل محموله های نفتی و معایانات گازی در اختیار این فرد قرار بگیرد و این فرد با انجام اختلاس های مختلف امروز در دادگاه عربده کشی می کند و متاسفانه به عنوان یک قهرمان معرفی می شود.
با توجه به نزدیک شدن به زمان ارائه بودجه سال آینده از سوی دولت به مجلس، پیش بینی شما از قیمت نفت در بودجه سال آینده چیست؟
قیمت نفت در یک سال اخیر و به خصوص امسال با نوسانات شدیدی روبرو بوده است و نفت از بشکه ای 120 دلار به 40 دلار رسید و نهایتا با توجه به اینکه 60درصد از بودجه سالیانه کشور براساس قیمت نفت بسته می شود نوسان قیمت نفت می تواند مشکلات متعددی را در بودجه سالیانه کشور ایجاد کند.
پیش بینی من این است که وجود شرکتهای مختلف تولید نفت در آمریکا، عربستان سعودی و تصرف بعضی از چاههای نفت سوریه از سوی داعش که سبب شده است تا نفت را تروریست های تکفیری بشکه ای کمتر از 20 دلار بفروش برسانند و از طرف دیگر با توجه به اینکه 31.5 میلیون بشکه نفت در روز توسط کشورهای عضو اوپک تولید می شود که یک و نیم میلیون بشکه بیش از سهمیه است که باید بین کشورهای عضو تقسیم شود و تنها عربستان سعودی بیش ازیک سوم از این تعداد بشکه نفت اعضای اوپک یعنی 10 میلیون از آن را تولید می کند که متاسفانه هیچ کدام از اعضای اوپک سقف قیمتی را رعایت نکردند و دولت روسیه هم در عرصه نفت فعالیت زیادی می کند وهمه این عوامل موجب شده است که قیمت نفت در بودجه سال آینده دورنمای خوبی نداشته باشد. اما به هرحال پیش بینی ما این است که قیمت نفت در بودجه سال آینده حدود 40 دلار باشد البته به نظرمی رسد میانگین قیمت نفت در بودجه سال آینده بین 40 تا 50 دلار متغیر باشد و دولت باید قیمت نفت را در این بازه قیمتی تنظیم کند چرا که اگر دولت یازدهم قیمت نفت را بالاتر از این قیمت ها در بودجه در نظر بگیرد این یک خودزنی کامل است و بودجه با کسری شدید مواجه می شود.
مهندس زنگنه که در دولت اصلاحات در راس وزرات نفت قرار داشت در دولت تدبیر وامید هم در راس این وزارتخانه حضور دارد؛ عملکرد ایشان در طول مدت طی شده در دولت تدبیر وامید را چگونه ارزیابی می کنید. درباره قراردادهای نفتی در آن دوره هم نظرتان را بفرمایید ؟
آقای زنگنه از افتخارات دولت یازدهم است. ایشان یک مدیرسالم و متخصص هستند و با آمدن به حوزه نفت انقلابی در این حوزه ایجاد کردند که اجلاس بزرگ گاز که در تهران برگزارشد نشان از عملکرد موفق وی دارد که هم در بعد سیاسی وهم در بعد اقتصادی توانستند ایران را به دنیا معرفی کنند. با توجه به ظرفیت بالای کشورمان در حوزه نفت و گاز این حوزه نیازمند فردی است که دوباره ایران را در جهان به یک قدرت نفتی تبدیل کند و مهندس زنگنه می تواند این فرد باشد.
قراردادهایی که در حوزه نفت منعقد می شود می تواند برای کشور ما یک فرصت بسیارعالی ایجاد کند و ما امسال شاهد تصویب اساسنامه شرکت نفت توسط مجلس شورای اسلامی بوده ایم و این اساسنامه قطعا تا یک هفته دیگر به شورای نگهبان تقدیم خواهد شد که می تواند کشورهای صنعتی دنیا را برای سرمایه گذاری جذب ایران کند. متاسفانه در روزگار کنونی کشور ما مشکل سرمایه گذاری دارد و اگر قطر امروز توانسته است 9 درصد از گاز دنیا را صادر کند بواسطه حضور سرمایه گذاران خارجی در این کشور است و این قراردادها زمینه حضور خارجی ها در کشور را فراهم خواهد کرد.
با توجه به اینکه خط لوله صلح یا آی پی یکی از مباحث مهم بازار انرژی ایران است، با وجود احداث قسمت ایرانی این خط لوله، فکر می کنید این پروژه از سوی پاکستان اجرایی خواهد شد؟
پاکستان در طول تاريخ ثابت کرده است که هميشه يک اتوبان يک طرفه بوده و از ايران امتياز مي‌خواسته است. با توجه به اينکه ايران خط لوله صادرات گاز به پاکستان را تا مرز خود به پايان رسانده است پاکستاني‌ها انتظار دارند تمام کارها توسط ايران انجام شود. آنها حاضر به هزينه کردن در اين زمينه نيستند، تنها بهانه جويي مي‌کنند و به بهانه‌هاي سياسي به دنبال امتياز گرفتن از ايران هستند. بنابراين پاکستاني‌ها شريک تجاري خوبي نبوده و به علت وابستگي زيادي که به آمريکا و کشورهاي اروپايي دارند تصميم گيرنده نخواهند بود.
پاکستانی ها تحریم های ایران را علت تاخیر در اجرایی شدن خط لوله صلح می دانند آیا به نظر شما با لغو تحریم های ایران شاهد تغییر در رویه پاکستانی ها خواهیم بود؟
با وجود اينکه پاکستانی ها بارها این ادعا را که تحريم‌هاي ايران، مانع اجراي خط لوله صلح است مطرح کرده اند ولي شاهد خواهيم بود که اگر تحريم‌ها در 24 آذرماه برداشته شود بازهم شاهد اقدامي در زمينه اجراي خط لوله صلح نخواهيم بود و با پاکستان به نتيجه نخواهيم رسيد.
علت وقت کشی پاکستانی ها چیست؟
اين کشور با وجود اينکه با کمبود شديد انرژي مواجه است برنامه‌اي براي تامين انرژي ندارد و با يک امتياز يا تهديد آمريکا برنامه‌هايش را تغيير مي‌دهد. بنابراين اميدي به اجراي خط لوله صلح توسط پاکستان نيست مگر اينکه پاکستان دستوري از سوي آمريکا دريافت کند يا تغيير رويه‌اي در سياست پاکستاني‌ها ايجاد شود اما به احتمال زياد در آينده نيز با وجود دولتمردان فعلي پاکستان امکان اجراي خط لوله صلح وجود ندارد، زيرا دولتمردان فعلي پاکستان به جاي اينکه به منافع بلندمدت کشورشان توجه داشته باشند تنها به منافع زودگذر و تحت امر آمريکا توجه مي‌کنند.
با توجه به اینکه وقت قانونی پاکستان برای ساخت قسمت پاکستانی این خط لوله به پایان رسیده است فکر نمی کنید باید طبق قرارداد، دریافت جریمه از پاکستان را در دستور کار قرار دهیم؟
حتي اگر ايران طبق قرارداد دريافت جريمه از پاکستان را در دستور کار قرار دهد و در مجامع بين المللي نيز آن را پيگيري کند اين بحث راه به جايي نخواهد برد زيرا پاکستاني‌ها چيزي ندارند که بخواهند جريمه را پرداخت کنند.
با توقف پروژه خط لوله صلح تکلیف صادرات گاز ایران به هند و چین چه می شود؟
هندی ها که از خط لوله صلح کنار کشیده اند و صادرات گاز به چین هم از اهداف بلندمدت خط لوله صلح بود بنابراین صادرات گاز به چین امکان اجرایی شدن از این طریق را ندارد.
هندی ها با پروژه واردات گاز از ایران چگونه برخورد می کنند؟
در دوران تحريم‌ها کشورهايي نظير پاکستان به دنبال امتيازگيري از ايران بوده اند و در حالي که هندي‌ها به دليل تعلل پاکستان خواهان دريافت گاز از ايران از طريق احداث يک خط لوله زيردريايي هستند اما آنها هم در دوران تحريم به نوعي دنبال دريافت انرژي رايگان از ايران بودند. نکته‌اي که مي‌توان به آن اشاره کرد اين است که هند با وجود خريد نفت از ايران در دوران تحريم به راحتي از پرداخت پول آن خودداري مي‌کند. البته اگر در شرايط غيرتحريم قرار بگيريم امکان صادرات گاز به هند وجود دارد و هندي‌ها مانند پاکستان عمل نخواهند کرد زيرا اراده سياسي مقامات هندي بيش تر از پاکستان بوده و مي‌توان به اجراي اين پروژه اميدوار بود.
با این وجود آیا صادرات گاز به هند از طریق خط لوله مجزای زیردریایی خواهد بود یا از طریق«ال.ان.جی» صورت می پذیرد؟
به احتمال زياد صادرات گاز به هند از طريق همان خط لوله زيردريايي خواهد بود و صادرات گاز به صورت «ال.ان.جي» از شانس کمتري برخوردار است زيرا صرفه اقتصادي صادرات گاز از طريق خط لوله براي هر دو کشور بيشتر است.
آیا ایران صادرات گاز به صورت «ال.ان.جی» را در دستور کار دارد؟
قطعا بايد برنامه توسعه «ال.ان.جي» هم توسط ايران پيگيري شود. زيرا مقامات ما در سال 1382 برنامه‌اي را تدوين کردند که بتوانيم ظرف مدت 10 سال 9 درصد گاز دنيا را صادر کنيم ولي قطري‌ها اين برنامه را اجرايي کردند ولي ما هم اگر عظممان جذب باشد مي‌توانيم اين طرح را اجرايي کنيم البته با سرمايه گذاري داخلي قطعا امکان تحقق اين طرح وجود ندارد و حضور شرکت‌هاي کره‌اي، ژاپني، اروپايي و حتي آمريکايي مي‌تواند ما را به‌اين هدف برساند.
فکر می کنید چه زمانی این برنامه اجرایی خواهد شد؟
ما در يک برنامه ده ساله مي‌توانيم 10 تا 15 درصد گاز دنيا را هم با استفاده از خط لوله و هم از طريق «ال.ان.جي» به مقتضاي شرايط سياسي کشورها و بعد مسافت صادر کنيم ولي با توجه به پولي که ما در اختيار داريم و حجم سرمايه گذاري‌ها، بدون مشارکت خارجي‌ها اين امر به رويا شبيه است.
آیا مجلس شورای اسلامی به عنوان یک نهادقانون گذاری طرح یا راهکاری برای جلوگیری از ایجاد فسادهای مجدد نفتی در کشور را دارد؟
یکی از مشکلاتی که موجب ایجاد فسادهای نفتی در کشور شد عدم نظارت کافی برقراردادهای نفتی بود واین موضوع به عملکرد ضعیف وزرات نفت وعملکرد معاونان وزرات نفت و به خصوص مجلس شورای اسلامی که در بحث نظارت بر قراردادهای نفتی ضعیف عمل کرده است و در حوزه نفت شاهد یک مثلث شوم هستیم که تشکیل شده است از سه ضلع رانت، رانت ساز و رانت خوار و از رانت و رانت سازها غافل شدیم.
البته برخورد با بابک زنجانی ها از ایجاد رانت های نفتی جلوگیری نمی کند و تا زمانی که مشخص نباشد که چه کسانی رانت ساز و رانت خوار بودند و کار چاق کن ها چه کسانی هستند نمی توان به صورت ریشه ای با فساد برخورد کرد.
یکی از ابزارهای مجلس برای مبارزه با فساد دیوان محاسبات کشور است که متاسفانه در موضوع فسادهای نفتی عملکرد خوبی نداشته است.
از طرف دیگر تا زمانی که مسئولان کشور ما نقش اصلی خود را ایفا نکنند شاهد ایجاد چنین فسادی خواهیم بود به طور مثال در موضوع بابک زنجانی چهار وزیر به صورت آگاهانه یا ناآگاهانه دخالت داشتند و نامه های متعدد آنها سبب شده است که دست این متهم نفتی برای انجام هرگونه فساد نفتی باز باشد و این فرد که سابقه زندان و چک برگشتی را در کارنامه دارد بدون اینکه تضمین های لازم مالی را بدهد اجازه معامله نفتی پیدا می کند و14 کشتی حامل محموله های نفتی و معایانات گازی در اختیار این فرد قرار بگیرد و این فرد با انجام اختلاس های مختلف امروز در دادگاه عربده کشی می کند و متاسفانه به عنوان یک قهرمان معرفی می شود.
با توجه به نزدیک شدن به زمان ارائه بودجه سال آینده از سوی دولت به مجلس، پیش بینی شما از قیمت نفت در بودجه سال آینده چیست؟
قیمت نفت در یک سال اخیر و به خصوص امسال با نوسانات شدیدی روبرو بوده است و نفت از بشکه ای 120 دلار به 40 دلار رسید و نهایتا با توجه به اینکه 60درصد از بودجه سالیانه کشور براساس قیمت نفت بسته می شود نوسان قیمت نفت می تواند مشکلات متعددی را در بودجه سالیانه کشور ایجاد کند.
پیش بینی من این است که وجود شرکتهای مختلف تولید نفت در آمریکا، عربستان سعودی و تصرف بعضی از چاههای نفت سوریه از سوی داعش که سبب شده است تا نفت را تروریست های تکفیری بشکه ای کمتر از 20 دلار بفروش برسانند و از طرف دیگر با توجه به اینکه 31.5 میلیون بشکه نفت در روز توسط کشورهای عضو اوپک تولید می شود که یک و نیم میلیون بشکه بیش از سهمیه است که باید بین کشورهای عضو تقسیم شود و تنها عربستان سعودی بیش ازیک سوم از این تعداد بشکه نفت اعضای اوپک یعنی 10 میلیون از آن را تولید می کند که متاسفانه هیچ کدام از اعضای اوپک سقف قیمتی را رعایت نکردند و دولت روسیه هم در عرصه نفت فعالیت زیادی می کند وهمه این عوامل موجب شده است که قیمت نفت در بودجه سال آینده دورنمای خوبی نداشته باشد. اما به هرحال پیش بینی ما این است که قیمت نفت در بودجه سال آینده حدود 40 دلار باشد البته به نظرمی رسد میانگین قیمت نفت در بودجه سال آینده بین 40 تا 50 دلار متغیر باشد و دولت باید قیمت نفت را در این بازه قیمتی تنظیم کند چرا که اگر دولت یازدهم قیمت نفت را بالاتر از این قیمت ها در بودجه در نظر بگیرد این یک خودزنی کامل است و بودجه با کسری شدید مواجه می شود.
مهندس زنگنه که در دولت اصلاحات در راس وزرات نفت قرار داشت در دولت تدبیر وامید هم در راس این وزارتخانه حضور دارد؛ عملکرد ایشان در طول مدت طی شده در دولت تدبیر وامید را چگونه ارزیابی می کنید. درباره قراردادهای نفتی در آن دوره هم نظرتان را بفرمایید ؟
آقای زنگنه از افتخارات دولت یازدهم است. ایشان یک مدیرسالم و متخصص هستند و با آمدن به حوزه نفت انقلابی در این حوزه ایجاد کردند که اجلاس بزرگ گاز که در تهران برگزارشد نشان از عملکرد موفق وی دارد که هم در بعد سیاسی وهم در بعد اقتصادی توانستند ایران را به دنیا معرفی کنند. با توجه به ظرفیت بالای کشورمان در حوزه نفت و گاز این حوزه نیازمند فردی است که دوباره ایران را در جهان به یک قدرت نفتی تبدیل کند و مهندس زنگنه می تواند این فرد باشد.
قراردادهایی که در حوزه نفت منعقد می شود می تواند برای کشور ما یک فرصت بسیارعالی ایجاد کند و ما امسال شاهد تصویب اساسنامه شرکت نفت توسط مجلس شورای اسلامی بوده ایم و این اساسنامه قطعا تا یک هفته دیگر به شورای نگهبان تقدیم خواهد شد که می تواند کشورهای صنعتی دنیا را برای سرمایه گذاری جذب ایران کند. متاسفانه در روزگار کنونی کشور ما مشکل سرمایه گذاری دارد و اگر قطر امروز توانسته است 9 درصد از گاز دنیا را صادر کند بواسطه حضور سرمایه گذاران خارجی در این کشور است و این قراردادها زمینه حضور خارجی ها در کشور را فراهم خواهد کرد.
با توجه به اینکه خط لوله صلح یا آی پی یکی از مباحث مهم بازار انرژی ایران است، با وجود احداث قسمت ایرانی این خط لوله، فکر می کنید این پروژه از سوی پاکستان اجرایی خواهد شد؟
پاکستان در طول تاريخ ثابت کرده است که هميشه يک اتوبان يک طرفه بوده و از ايران امتياز مي‌خواسته است. با توجه به اينکه ايران خط لوله صادرات گاز به پاکستان را تا مرز خود به پايان رسانده است پاکستاني‌ها انتظار دارند تمام کارها توسط ايران انجام شود. آنها حاضر به هزينه کردن در اين زمينه نيستند، تنها بهانه جويي مي‌کنند و به بهانه‌هاي سياسي به دنبال امتياز گرفتن از ايران هستند. بنابراين پاکستاني‌ها شريک تجاري خوبي نبوده و به علت وابستگي زيادي که به آمريکا و کشورهاي اروپايي دارند تصميم گيرنده نخواهند بود.
پاکستانی ها تحریم های ایران را علت تاخیر در اجرایی شدن خط لوله صلح می دانند آیا به نظر شما با لغو تحریم های ایران شاهد تغییر در رویه پاکستانی ها خواهیم بود؟
با وجود اينکه پاکستانی ها بارها این ادعا را که تحريم‌هاي ايران، مانع اجراي خط لوله صلح است مطرح کرده اند ولي شاهد خواهيم بود که اگر تحريم‌ها در 24 آذرماه برداشته شود بازهم شاهد اقدامي در زمينه اجراي خط لوله صلح نخواهيم بود و با پاکستان به نتيجه نخواهيم رسيد.
علت وقت کشی پاکستانی ها چیست؟
اين کشور با وجود اينکه با کمبود شديد انرژي مواجه است برنامه‌اي براي تامين انرژي ندارد و با يک امتياز يا تهديد آمريکا برنامه‌هايش را تغيير مي‌دهد. بنابراين اميدي به اجراي خط لوله صلح توسط پاکستان نيست مگر اينکه پاکستان دستوري از سوي آمريکا دريافت کند يا تغيير رويه‌اي در سياست پاکستاني‌ها ايجاد شود اما به احتمال زياد در آينده نيز با وجود دولتمردان فعلي پاکستان امکان اجراي خط لوله صلح وجود ندارد، زيرا دولتمردان فعلي پاکستان به جاي اينکه به منافع بلندمدت کشورشان توجه داشته باشند تنها به منافع زودگذر و تحت امر آمريکا توجه مي‌کنند.
با توجه به اینکه وقت قانونی پاکستان برای ساخت قسمت پاکستانی این خط لوله به پایان رسیده است فکر نمی کنید باید طبق قرارداد، دریافت جریمه از پاکستان را در دستور کار قرار دهیم؟
حتي اگر ايران طبق قرارداد دريافت جريمه از پاکستان را در دستور کار قرار دهد و در مجامع بين المللي نيز آن را پيگيري کند اين بحث راه به جايي نخواهد برد زيرا پاکستاني‌ها چيزي ندارند که بخواهند جريمه را پرداخت کنند.
با توقف پروژه خط لوله صلح تکلیف صادرات گاز ایران به هند و چین چه می شود؟
هندی ها که از خط لوله صلح کنار کشیده اند و صادرات گاز به چین هم از اهداف بلندمدت خط لوله صلح بود بنابراین صادرات گاز به چین امکان اجرایی شدن از این طریق را ندارد.
هندی ها با پروژه واردات گاز از ایران چگونه برخورد می کنند؟
در دوران تحريم‌ها کشورهايي نظير پاکستان به دنبال امتيازگيري از ايران بوده اند و در حالي که هندي‌ها به دليل تعلل پاکستان خواهان دريافت گاز از ايران از طريق احداث يک خط لوله زيردريايي هستند اما آنها هم در دوران تحريم به نوعي دنبال دريافت انرژي رايگان از ايران بودند. نکته‌اي که مي‌توان به آن اشاره کرد اين است که هند با وجود خريد نفت از ايران در دوران تحريم به راحتي از پرداخت پول آن خودداري مي‌کند. البته اگر در شرايط غيرتحريم قرار بگيريم امکان صادرات گاز به هند وجود دارد و هندي‌ها مانند پاکستان عمل نخواهند کرد زيرا اراده سياسي مقامات هندي بيش تر از پاکستان بوده و مي‌توان به اجراي اين پروژه اميدوار بود.
با این وجود آیا صادرات گاز به هند از طریق خط لوله مجزای زیردریایی خواهد بود یا از طریق«ال.ان.جی» صورت می پذیرد؟
به احتمال زياد صادرات گاز به هند از طريق همان خط لوله زيردريايي خواهد بود و صادرات گاز به صورت «ال.ان.جي» از شانس کمتري برخوردار است زيرا صرفه اقتصادي صادرات گاز از طريق خط لوله براي هر دو کشور بيشتر است.
آیا ایران صادرات گاز به صورت «ال.ان.جی» را در دستور کار دارد؟
قطعا بايد برنامه توسعه «ال.ان.جي» هم توسط ايران پيگيري شود. زيرا مقامات ما در سال 1382 برنامه‌اي را تدوين کردند که بتوانيم ظرف مدت 10 سال 9 درصد گاز دنيا را صادر کنيم ولي قطري‌ها اين برنامه را اجرايي کردند ولي ما هم اگر عظممان جذب باشد مي‌توانيم اين طرح را اجرايي کنيم البته با سرمايه گذاري داخلي قطعا امکان تحقق اين طرح وجود ندارد و حضور شرکت‌هاي کره‌اي، ژاپني، اروپايي و حتي آمريکايي مي‌تواند ما را به‌اين هدف برساند.
فکر می کنید چه زمانی این برنامه اجرایی خواهد شد؟
ما در يک برنامه ده ساله مي‌توانيم 10 تا 15 درصد گاز دنيا را هم با استفاده از خط لوله و هم از طريق «ال.ان.جي» به مقتضاي شرايط سياسي کشورها و بعد مسافت صادر کنيم ولي با توجه به پولي که ما در اختيار داريم و حجم سرمايه گذاري‌ها، بدون مشارکت خارجي‌ها اين امر به رويا شبيه است.
آخرین اخبار