کد خبر: ۳۰۸۱۳
تاریخ انتشار: ۰۱ ارديبهشت ۱۳۹۵ - ۱۰:۴۴
چند نرخی شدن قیمت بنزین که این‌روزها صحبت درباره‌ی آن در مجلس بلند شده، می‌تواند تاثیرات گوناگونی را بر اقتصاد کشور داشته باشد اما به طور مستقیم تاثیر چندانی بر تورم ندارد.
 البته حرف کسانی که می‌گویند این چند نرخی شدن و گرانی قیمت بنزین می‌تواند به طور مستقیم بر قیمت‌ها تاثیر بگذارد تا حدودی درست بوده و در صورتی می‌توان به عملی بودن آن فکر کرد که به تجسم کلی مردم کشورمان نسبت به قیمت کالاها و پیوند آن با بهای بنزین نگاهی بیندازیم. مردم ما معمولا این‌طور فکر می‌کنند که بالا رفتن قیمت بنزین خواه ناخواه روی قیمت همه‌چیز تاثیر می‌گذارد.
خود این انتظارات تورمی می‌تواند آثار تورمی در اقتصاد داشته باشد ولی اثر آن محدود است چون مهمترین عامل در تورم رشد نقدینگی است.
 اگر رشد نقدینگی کنترل و مهار شود این اثر روانی که از طریق انتظارات مردم ایجاد می شود زودگذر است و دوامی ندارد. چند نرخی شدن و افزایش قیمت حامل‌های انرژی به شکل قابل توجهی نمی‌تواند روی قیمت‌ها در بلندمدت تاثیرگذار باشد اما درباره‌ی اثر آن بر روی تولید باید با زاویه‌ی دیگری نگاه کرد.
 بنزین یا سایر حامل‌های انرژی یکی از مهمترین عوامل تولید هستند. به خصوص بنزین که در جاده‌ها برای حمل و نقل کالاها استفاده می‌شود و تغییر قیمت آن هزینه‌های تولید را افزایش داده و قیمت تمام شده کالاها را بالا می‌برد. در شرایط فعلی کشور که تولیدکننده‌های ما به خاطر پایین بودن تقاضا در کالاهایشان با مشکل مواجه هستند و ما دچار رکود هستیم، بالا رفتن هزینه‌های تولید اثر مثبتی روی تولید نداشته باشد.

البته با زاویه‌ی دیگری هم می‌توان به این مساله نگاه کرد. افزایش قیمت حامل‌های انرژی درآمدهای دولت را بالا می‌برد و این بالا رفتن باعث می‌شود دولت خرج‌هایی را در اقتصاد انجام دهد که اثر مثبتی روی اقتصاد کشور داشته باشد. هرچقدر نقش دولت در اقتصاد بیشتر شود، نقش بخش خصوصی کمتر خواهد شد و این اتفاق در بلندمدت اثر مطلوبی را در اقتصاد ندارد.
نکاتی که تا به حال گفته شد، در صورتی است که قیمت بنزین یا حامل‌های انرژی افزایش داشته باشد اما چند نرخی شدن قیمت بنزین هم آثار خاص خودش را دارد و می‌تواند مشکلات مضاعفی را برای اقتصاد کشور و دولت داشته باشد.

یکی از این مشکلات، مسایل اجرایی است که ما همیشه در رابطه با چند نرخی شدن در هر بازاری با آن روبه‌رو شده‌ایم.

چند نرخی شدن قیمت بنزین یک‌سری فسادهایی را می‌تواند ایجاد کند. همیشه یک‌سری افراد سودجو پیدا می‌شوند که با وجود اینکه شرایط خاصی ندارند، به شیوه‌ی خاصی این سهمیه را برای خودشان ایجاد می‌کنند. این نوع فسادها در شرایط فعلی به خاطر این‌که ما از کارت‌های سوخت استفاده می‌کنیم نسبت به سیستم کوپنی قدیمی تا حدودی جلوی فسادها گرفته شده اما همین سیستم چند نرخی که از طریق تکنولوژی کارت سوخت راه‌اندازی می‌شود هم می‌تواند مشکلاتی داشته باشد.

در نتیجه با توجه به تبعات آن هیچ کارشناس اقتصادی نمی‌تواند برای چند نرخی شدن قیمت بنزین در وضعیت فعلی توجیه اقتصادی داشته باشد. اما اگر چاره‌ای نیست و حتما باید قیمت حامل‌های انرژی را بالا ببریم بهتر است روش دیگری را به کار ببریم. بهتر است قیمت حامل‌های انرژی یکسان بالا برده شود تا این‌که برای عده‌ای این هزینه را بالا نبرید و برای عده‌ای خیلی بیشتر هزینه را بالا ببرید.

به نظر من اگر قرار است قیمت حامل‌های انرژی افزایش پیدا کند، ما بنزین لیتری هزار تومان را هزار و دویست تومان عرضه کنیم و در عوض به سوی چند نرخی شدن حرکت نکنیم که مشکلات بیشتری برای ما خواهد داشت. تجربه این دشواری‌ها را به ما در عمل ثابت کرده است.

نام:
ایمیل:
* نظر:
آخرین اخبار