پس از اجرای برجام و رفع تحریم ها بانکی و مالی، سرمایه گذاران خارجی به فعالیت در بازار سرمایه ایران اقدام کرده اند، این سرمایه گذاران علاوه بر تمایل برای خرید سهام، به دنبال سایر اوراق بهادار از جمله صکوک (ابزار تامین مالی اسلامی) نیز هستند.
سازوکار فعالیت این سرمایه گذاران در بازار سرمایه ایران، تسهیل شده به گونه ای که همانند فعالان ایرانی، پس از اخذ کد معاملاتی می توانند در بازار سرمایه و بورس اقدام به خرید و فروش کنند.
مدیرعامل شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات) درباره میزان فعالیت سهامداران خارجی در بازار ایران در نهم فروردین ماه امسال گفت: آمارها نشان می دهد فعالیت سرمایه گذاران خارجی در دو ماه پایانی سال گذشته افزایش چشمگیری داشت، به گونه ای که ارزش معاملات آنها در پایان آذرماه 42 میلیارد ریال بود اما پس از اجرای برجام این رقم با رشدی 12 برابری به 511 میلیارد ریال رسید.
محمدرضا محسنی اضافه کرد: این شرکت 567 کد سهامدار خارجی را تا پایان پارسال صادر کرد که در این فهرست نام 33 سرمایه گذار ایرانی مقیم خارج از کشور نیز دیده می شود.
به گفته محسنی مدیرعامل شرکت سپرده گذاری مرکزی، هم اکنون سرمایه گذاران 35 کشور در بازار سرمایه ایران فعالند.
با وجود افزایش حضور شرکت ها و سرمایه گذاران خارجی در بورس تهران در ماه های اخیر، هنوز فاصله زیادی با نقطه ایده آل وجود دارد.
گفت وگو با فعالان بازار سرمایه سایر کشورها نشان می دهد که هنوز آنها آشنایی کاملی با بورس، بازار سرمایه و اوراق بهادار عرضه شده در ایران ندارند و لازم است که در این زمینه اطلاع رسانی شود.
در این میان، ناآشنایی سرمایه گذاران خارجی با ابزارهای مختتلف تامین مالی در ایران و به ویژه صکوک (ابزارهای تامین مالی اسلامی) حایز اهمیت است.
رییس بخش توسعه کسب و کار و عضو هیات مدیره بورس مونیخ در حاشیه هشتمین همایش بین المللی بازار سرمایه اسلامی در تهران به خبرنگار ایرنا گفت: بورس تهران برای سرمایه گذاران شناخته شده نیست و نیاز به معرفی بیشتر دارد.
دکتر«روبرت ارتل» (Robert Ertl) در حاشیه هشتمین همایش بین المللی بازار سرمایه اسلامی در تهران در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: تاکنون سرمایه گذاران به دلیل تحریم ها، توجهی به بازار سرمایه ایران نداشتند و این بازار نیز به روی سرمایه گذاران خارجی باز نبوده است.
وی ادامه داد: اکنون این بازار باید به جهان معرفی شود تا بتواند سرمایه گذار خارجی جذب کند.
ارتل، با توجه به بازار 80 میلیونی ایران و چشم انداز روشن برخی صنایع مانند نفت و گاز و پتروشیمی و خودرو، پتانسیل رشد بازار سرمایه ایران را بالا ارزیابی کرد.
وی اضافه کرد: همچنین ابزارهای مالی که در بورس کشورهای اسلامی ارائه می شود، چندان برای جوامع غیرمسلمان آشنا نیست، به عنوان نمونه در آلمان مردم به اوراق قرضه دارای نرخ بهره عادت کرده اند و این نوع اوراق قرضه را می شناسند و ابزارهای مالی اسلامی، فقط در جوامع مسلمان این کشور طرفدار دارد.
«جان لودویگ» (Jahn Ludwig) مدیرعامل بورس اسکاراباس سوئیس (Skarabaus Swiss AG) و رئیس توسعه تجارت بورس اشتودگارت آلمان نیز در این رابطه به ایرنا گفت: بورس اوراق بهادار تهران برای خارجی ها آشنا نیست، زیرا مدت زیادی نیست که از لغو تحریم ها می گذرد.
وی افزود: من با بورس های آمریکا و اروپا به ویژه آلمان به خوبی آشنا هستم و مقررات، ابزارهای مالی و شرکت ها و عملکردهای مالی آنها را می شناسم و می توانم در مورد سود سرمایه گذاری در این بازارها اظهار نظر کنم.
لودویگ ادامه داد: در شرابط موجود، ممکن است سرمایه گذاران خارجی وارد بورس تهران شوند و اوراق بهادار بخرند اما این استقبال در مقیاس وسیع نخواهد بود.
دکتر «جوهانس انگلس» (Johannes Engels) مسئول ارشد سیاستگذاری موسسه ملی نظارت مالی آلمان (federal financial supervisory authorithy) موسوم به بافین (BaFin) نیز به ایرنا گفت: مدت زیادی نیست که میان بافین و بورس تهران ارتباط برقرار شده و قرار است امسال تعدادی از مسئولان این سازمان به فرانکفورت بیایند.
وی افزود: اگر زیرساخت ها فراهم باشد، معرفی یک بورس کار چندان سختی نیست و بنابراین می توان به آینده خوشبین بود.
به گزارش ایرنا، ایران تلاش زیادی برای معرفی بازار سرمایه خود و به ویژه ابزارهای مختلف تامین مالی کرده و بر این اساس، چندی پیش نیز همایش بین المللی بازار سرمایه اسلامی در تهران با حضور نمایندگان 40 کشور جهان از جمله آلمان، روسیه، فرانسه، سوئیس، کره جنوبی، هند، چین و یونان برگزار شد.
بررسی ساختار و عملکرد صندوقهای سرمایهگذاری اسلامی، ریسکهای مالی مرتبط با سرمایهگذاری در واحدهای صندوقهای اسلامی، حاکمیت شرعی در نهادهای مالی اسلامی، نظامهای قانونگذاری در بخش صندوقهای اسلامی و بانکهای سرمایهگذاری و خدمات آنها در چارچوب منطبق با شریعت از مهمترین محورهای این همایش بود.
کارشناسان آسیایی، اروپایی و آفریقایی حاضر در این همایش، با فرصت های سرمایه گذاری در بازار سرمایه ایران آشنا شدند.
به نظر کارشناسان، با توجه به مزایای حضور سرمایه گذاران خارجی در بازار سرمایه ایران دارد لازم است که برنامه ها و کارگاه های آموزشی ویژه ای در این رابطه تشکیل شود.
فعالان بازار سرمایه معتقد هستند که افزایش حضور سرمایه گذاران خارجی در بازار سرمایه، علاوه بر تامین مالی طرح ها، زمینه رونق بیشتر بورس و بازار سرمایه کشور را نیز فراهم می کند.