عليرضا ارزاني در گفت و گو با تسنيم با اشاره به تلاش‌ها براي جلوگيري از قاچاق اقلام خشکبار اظهار داشت: اين اقدام کار خوبي است تا بتوانيم با اين کار به توليد داخل کمک کنيم اما انجام اين کار به تنهايي، نمي‌تواند موثر باشد و بايد تدابيري اتخاذ شود که هم توليد داخل رونق پيدا کند هم اقلامي‌که‌امکان توليد آن در داخل کشور وجود ندارد از راه‌هاي قانوني وارد شود.
وي در مورد کمک توليد و واردات قانوني خاطر نشان کرد: طي سالهاي گذشته به دليل واردات بي رويه وضعيت توليد اقلام خشکبار در کشور تضعيف شده و بايد تدابيري انديشيده شود تا با ورود برخي اقلام مورد نياز از مبادي قانوني عرضه و تقاضا متعادل شود، در غير اين صورت مجدد از راه‌هاي غير قانوني و قاچاق اين اقلام وارد کشور خواهد شد.بنابراين ممکن است شاهد شکست طرح ممنوعيت واردات باشيم.
رئيس اتحاديه خشکبار کشور با اشاره به اقلامي‌که به صورت قاچاق وارد کشور مي‌شد،تصريح کرد: بادام درختي، مغز گردو و گردو، بادام منقا، کشمش(مويز) ، برگه زردالو، بادام هندي، بادام زميني و تخمه افتابگردان از جمله اقلامي‌است که طي اسالهاي اخير وارد کشور شده است.به گفته وي، بادام زميني و تخمه آفتابگردان از اقلامي‌است که‌امکان توليد آن در داخل کشور وجود دارد اما با واردات بي رويه از راه‌هاي قانوني، توليد اين محصول را در کشور کاهش داده‌ايم.
ارزاني در پاسخ به اين که چه اقلامي‌نياز به واردات دارد و بايد ممنوعيت آن برداشته شود، بيان کرد: بادام هندي از جمله اقلام خشکباري است که مشابه آن وجود ندارد و بايد ممنوعيت واردات آن برداشته شود، اين در حالي است که واردات تخمه آفتابگردان آن هم با ارز دولتي ممنوعيتي ندارد، اما بادام هندي نه.وي تأکيد کرد: واردات تخمه آفتابگردان نيازي به ارز دولتي ندارد و اين مسئله در مورد بادام زميني نيز صدق مي‌کند،دادن ارز دولتي يعني ارايه يارانه به کشاورز چيني و هندي در حالي که مي‌توانيم اين اقلام را با تدابير لازم در کشور توليد کنيم.همچنان که زماني در کشور صادر کننده تخمه افتابگردان بوديم.
ارزاني گفت: بادام هندي امکان توليد مشابه آن در کشور وجود ندارد اما واردات آن ممنوع شده و اين خود موجب واردات آن از راه‌هاي غير قانوني مي‌شود زيرا بايد نياز داخل به نوعي تأمين و عرضه و تقاضا متعادل باشد. رئيس اتحاديه خشکبار کشور تصريح کرد: در حال حاضر 90 درصد نياز کشور به بادام زميني از طريق واردات تأمين مي‌شود که اين رقم در تخمه آفتابگردان حدود 60 درصد است که اگر روند واردات آن به همين شکل ادامه پيدا کند سرنوشتي مانند بادام زميني خواهد داشت.وي تأکيد کرد: حتي در مورد بادام هندي نيز حداقل مي‌توانيم به صورت محصول اوليه با پوست وارد و فراوري آن در کشور انجام شود تا بتوانيم از اين طريق اشتغال بيشتري ايجاد کنيم.
البته قيمت آجيل و خشکبار نسبت به سال پيش تغيير چنداني نداشته و حتي قيمت برخي محصولات پايين‌تر هم آمده است. اما مي‌بينيم که مصرف آجيل در بين ايرانيان تنها به ايام عيد مختص مي‌شود و در بقيه ماههاي سال خريدار چنداني ندارد. به همين دليل است که با رسيدن روزهاي آخر سال قيمت آجيل افزايش مي‌يابد. نکته ديگر اين است که در برخي موارد اندک آجيل‌هاي وارداتي چون داراي شکل و ظاهر بهتر و قيمت پايين‌تري نسبت به انواع ايراني‌شان هستند، مردم ترجيح مي‌دهند آنها را تهيه کنند در حالي که کيفيت اين آجيل‌ها به پاي آجيل‌هاي درجه۲ يا ۳ ايراني نميرسد. تاسف آورتر اين است که با وجود اينکه واردات خشکبار خارجي به کشور ممنوع شده‌اما همچنان واردات يکسري اقلام مانند گردو، بادام هندي، فندق و تخمه کدو ادامه دارد.
مشکل اصلي اين است که هيچ فروشنده‌اي نمي‌گويد که آجيل من وارداتي است و چون بيشتر مشتريان نمي‌توانند بين آجيل ايراني با وارداتي تمايز قايل شوند، وقتي آن را مي‌خرند و به خانه مي‌برند، تازه متوجه مي‌شوند که چه کلاهي بر سرشان رفته است. آجيلهايي که با وجود شکل جالب، پوک و خراب هستند يا مزه مناسبي ندارند.
عليرضا ارزاني، وضعيت خريد و فروش آجيل و خشکبار در داخل کشور را نامناسب توصيف مي‌کند و با اشاره به اينکه اين ۲ محصول در زمره نيازهاي درجه دوم مردم هستند، توضيح مي‌دهد: به‌دليل رکود اقتصادي مردم توان بالايي براي خريد خشکبار ندارند. وي با اشاره به اينکه تقاضا براي خشکبار در داخل کشور به نسبت سالهاي قبل کاهش داشته، ادامه مي‌دهد: براي داشتن جامعه‌اي سالم مردم بايد آجيل و خشکبار مصرف کنند ولي مردم توانايي خريد اين محصولات را ندارند. رييس اتحاديه آجيل و خشکبار خراسان‌رضوي با اشاره به اينکه بعد از نفت بيشترين صادرات را در صنعت خشکبار داريم، يادآور مي‌شود: کشور ايران دومين توليدکننده پسته و نخستين صادرکننده اين محصول به دنياست اما متاسفانه به‌دليل سياست‌گذاري‌هاي نادرست مجبور به صادرات فله‌اي اين محصول هستيم.
احداث پايانه صادراتي آجيل در آينده
از سوي ديگر بايد براي محصولات ايراني چاره اي انديشيد و بهترين چاره، صادرات آن است. به همين منظور احداث پايانه صادراتي آجيل در چند سال اخير از سوي اعضاي اتحاديه خشکبار و آجيل دنبال مي‌شود. در اين رابطه مصطفي احمدي، رييس اتحاديه خشکبار و آجيل‌فروشان از آغاز احداث اين پايانه در شهرک صنعتي قرچک با حمايت دولت خبر مي‌دهد و مي‌گويد: ساخت اين پايانه گام بزرگي در راستاي تسهيل روند صادرات است. وي مي‌گويد: قرار است از طريق اين پايانه، آجيل توليد شده داخلي به کشورهاي جنوب شرق آسيا، امريکاي شمالي و برخي کشورهاي اروپايي صادر شود. رييس اتحاديه خشکبار و آجيل‌فروشان اعتبار درنظر گرفته شده براي اين پروژه را ۵۰ ميليارد تومان عنوان مي‌کند و مي‌افزايد: با راه‌اندازي اين پايانه، توان صادرات آجيل کشور حداقل تا ۵۰ درصد افزايش مي‌يابد.
