بانک سامان نخستین بانک ایرانی است که دورههای آموزشی متعدد در حوزه تطبیق و پیشگیری از جرایم مالی جهانی برای مدیران و کارشناسان خود برگزار میکند. از سال گذشته همکاری با موسسات بینالمللی نیز در این خصوص آغاز شده است و دورههایی با حضور اساتید معتبر این حوزه در سطح جهان برگزار شده است. پروفسور رولاند گوئنو (Roland Guennou) مدرس آخرین دوره آموزشی بینالمللی بوده است که اردیبهشت امسال در آکادمی سامان برگزار شد. درباره وضعیت تطبیق و مبارزه با پولشویی در کشورمان و بهویژه بانک سامان با وی گفتوگو کردهایم که در ادامه میخوانید.
بانکها و موسسات مالی بینالمللی در حوزه پولشویی و مبارزه با آن با چه چالشهایی روبرو هستند؟
میتوان لیست بلندی از چالشهایی که بهویژه پیرامون زیرساختهای سازمانی و عملیاتی موردنیاز برای عملکرد یک چارچوب موثر مبارزه با پولشویی وجود دارند، ارائه کرد. اما اگر فراتر بنگریم و به دلایل اصلی این که چرا بانکها شکست میخورند نگاه کنیم، مسئله همواره دو چیز است: فقدان فرهنگ تطبیق که نتیجه عملکرد ضعیف است و ذهنیت ضعیف در زمینه مدیریت ریسک چرا که بانکها بیشتر به فرایند توجه دارند و نه به ریسکها.
در سطح جهان چه قوانین و مقرراتی در حوزه تطبیق و مبارزه با پولشویی جریان دارد؟
بیشتر تلاشهای بینالمللی در زمینه مبارزه با پولشویی توسط سازمان ملل و برنامه جهانی آنها و توسط FATF (نیروی کار اقدام مالی) از طریق 40 توصیه در حال انجام است. تمام قوانین بینالمللی شامل قوانین ایران، از استانداردهای سطح بالای FATF مشتق میشوند.
جایگاه نظام بانکی ایران در حوزه مبارزه با جرم پولشویی در سطح جهان به چه صورت است؟
بهطورکلی در بخش مالی، بهوضوح افزایش آگاهی درخصوص نیاز به چارچوبهای قویتری در زمینه مبارزه با پولشویی رخ داده است. هم در سطح نظارت و هم در بخش بانکی ابتکاراتی برای سازگاری با استانداردها و بهترین شیوههای بینالمللی به کار گرفته شده است.
نظام بانکی ایران درحال حاضر چه تعاملاتی با نهادهای بینالمللی در این خصوص دارد؟
مانند هر کشور دیگری این کار با FATF آغاز میشود و ایران از سال گذشته در حال کار کردن روی یک برنامه عملیاتی ویژه بوده است. همچنین همکاریها در سطح بانک مرکزی نیز در حال انجام است. بیشترین انتقادها از بخش بانکداری ایران در زمینه روابط بانکداری اختصاصی کارگزاران است که ارتباط مجدد بین اقتصاد ایران و جهان است و در سطح وسیعی در حال انجام است.
انجام تعاملات و تبادلات علمی مانند کارگاه آموزشی که شما تدریس کردید، چه تغییری در جایگاه ایران خواهد داد؟
در 10 سال گذشته انقلابی در دنیای تطبیق اتفاق افتاده است. با وجود این که برای هر موسسهای شرایط متفاوتی وجود دارد اما به طور کلی اجتماع مالی ایرانیان عمدتاً از این پروسه کنار گذاشته شده بود. ما در موسسه OSACO Financial معتقدیم که مشارکت در سطح فردی برای برقراری ارتباط مجدد بین اقتصادها و جوامع ضروری است. این یک خیابان دوطرفه است زیرا ایران چیزهای زیادی برای ارائه به دنیا دارد و مردم کشور ما همواره مجذوب گزارشهایی هستند که از این کشور حیرتانگیز به آنها میدهیم.
جایگاه بانک سامان در حوزه تطبیق و مبارزه با پولشویی را در مقایسه با سایر بانکهای ایرانی و خارجی چگونه ارزیابی میکنید؟
درک من از تیمهای مبارزه با پولشویی و تطبیق بانک سامان محدود به دوره آموزشی است که با آنها داشتم. و تحتتأثیر سطح دانش آنها درخصوص ریسک جرایم مالی و شنیدههایم در این کلاس درباره توسعه گسترده سیستمها و کنترلهای بانک سامان قرار گرفتم. مهمتر این که به نظر میرسد فرهنگ تطبیق، به همت تعهد قوی مدیریت ارشد، عمیقاً در سازمان جا افتاده است.
شما مدرس شناخته شده ای در سطح جهان هستید. امکانات آکادمی سامان را چگونه دیدید؟
ایده آکادمی آموزشی به منظور آموزش و پیشرفت کارمندان خودتان واقعاً نوآورانه است و موسسات کمی از این دست امکانات برای کارکنانشان فراهم آوردهاند. در بسیاری از موسسهها این واقعیت که عملیات بانکی موفق و مدیریت صحیح ریسک به اندازه تکنولوژی، پروسهها و فرایندها؛ به نتیجه تخصص و قضاوت کارکنان نیز وابسته است، متأسفانه در جهان ناشناخته باقی مانده است. از این رو آکادمی سامان مثالی برجسته از راه پیش رو است.
در پایان لطفا اگر سخن دیگری دارید بفرمایید.
من منتظر حضور مجدد در آکادمی سامان هستم. آکادمی سامان مکانی است که احساس میکنم با افراد حرفهای همفکر خود در حال تعامل هستم و میتوانم تغییری ایجاد کنم. من میدانم که شیوه تعاملی ما با بیشتر روشهای سنتی تدریس متفاوت است و باور دارم که به خوبی پذیرفته شده است.