یکی از اقدامات اولیه برای رونق بخشی به بازار مسکن و افزایش حجم معاملات خانه اولی ها، گسترش دامنه پرداخت تسهیلات ارزان قیمت و بلند مدت از طریق ورود سایر بانک ها به این حوزه است.
حسین عبده تبریزی مشاور مالی وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه اگر چه بانک مسکن علاقمند است تعداد و مقدار تسهیلات خرید مسکن را افزایش دهد اما این موضوع به وضعیت نظام بانکی کشور مربوط است، به پایگاه خبری بانک مسکن- هیبنا، گفت: در حال حاضر سایر بانک ¬ها به جز بانک مسکن علاقمند به حضور در عرصه پرداخت تسهیلات خرید مسکن نیستند و همین موضوع باعث می شود دامنه پرداخت تسهیلات از سوی بانک مسکن محدود شود.
وی ادامه داد: از آنجا که بانک مسکن از خط اعتباری ارزان ¬قیمت بانک مرکزی و به خریداران مسکن یارانه نرخ سود می دهد عملکرد مناسبی در پرداخت تسهیلات خرید مسکن به ویژه در صندوق پس ¬انداز مسکن یکم داشته است البته از آنجا که تعداد ازدواج سالانه در حدود 650 تا 700 هزار مورد است باز هم نسبت تسهیلات پرداخت شده به جوانان تازه متاهل کم است.
این اقتصاددان با اشاره به عملکرد به بانک مسکن در حوزه پرداخت تسهیلات خرید مسکن عنوان کرد: بانک مسکن اگر چه در حوزه پرداخت تسهیلات خرید مسکن امکانات محدودی دارد اما هنوز حدود 90 درصد از مجموع تسهیلات بلند مدت خرید مسکن توسط این بانک پرداخت می¬ شود.
به گفته وی از آنجا که هنوز نرخ سود بانکی کاهش پیدا نکرده سایر بانک ¬ها تمایلی به ورود به بازار رهن یعنی بازار تسهیلات بلند مدت خرید مسکن ندارند.
عبده تبریزی مهم¬ترین اقدام برای راه ¬اندازی بازار مسکن خانه ¬اولی ¬ها را اختصاص منابع بیشتر در بخش تسهیلات بلند مدت دانست و افزود: ارائه تسهیلات بلند مدت به متقاضیان خرید مسکن که شاغل هستند و حقوق ماهانه دریافت می کنند این امکان را به آن ها می ¬دهد که بتوانند با پرداخت اقساط بلند مدت مسکن بخرند. اما مانع اصلی برای اقدام موثر در این حوزه نرخ سود بانکی است که به مراتب بالاتر از نرخ تورم عمومی کشور است. بالا بودن نرخ سود بانکی منجر شده اقساط تسهیلات خرید مسکن خارج از توان و استطاعت دریافت ¬کننده تسهیلات باشد.
وی با بیان اینکه ابزارهای متنوعی را برای تامین مالی بخش مسکن می¬ توان پیشنهاد داد، اظهار کرد: با این وجود توجه به یک نکته در تامین مالی بخش مسکن ضروری است و آن اینکه ابزارهای مالی که برای بازار مسکن تهیه می ¬شود درصد کمی در توانمند سازی مردم و امکان پذیر کردن مشارکت آنها نقش دارد و برای اقدام موثر در این حوزه باید اصلاحات اقتصاد بخش مسکن را در دستور کار قرار داد.
عبده تبریزی به دو موضوع بد مسکنی و مسکن اجتماعی نیز اشاره کرد و افزود: یکی از بخش های مهمی که در بازار مسکن باید از سوی دولت مورد توجه جدی قرار گیرد وضعیت بد مسکنی 19 میلیون نفر از جمعیت کشور(سکونت در حاشیه شهرها و بافت فرسوده) است و به نظر می¬ رسد بانک مسکن بهتر از سایر بانک ¬ها در این حوزه به دولت کمک کند.
وی اضافه کرد: برای پاسخگویی به نیاز مسکن این بخش از جامعه ایده مسکن اجتماعی در چهار سال گذشته مطرح شده است اما هنوز منابع اجرای این طرح فراهم نشده است. در عین حال در مورد بافت فرسوده نیز تاکید زیادی از سوی مسوولان صورت می¬ گیرد اما برای این بخش نیز در دولت یازدهم از مجموع 300 هزار فقره تسهیلات پیش ¬بینی شده در حدود 40 هزار فقره تسهیلات پرداخت شده است.
این اقتصاددان با بیان اینکه البته در مورد تسهیلات پرداخت شده برای خانه ¬اولی ¬ها با ورود بانک مسکن عملکرد متفاوتی ثبت شده است، تصریح کرد: عملکرد صندوق پس¬ انداز مسکن یکم نشان می ¬دهد بیش از 200 هزار نفر ثبت نام کرده ¬اند و از این تعداد به نظر می¬ رسد حدود نیمی از ثبت نام کنندگان بتوانند از منابع صندوق استفاده کنند و تسهیلات خرید مسکن با نرخ سود 8 تا 9/5 درصد دریافت کنند.