به عبارت سادهتر سیمان بیشترین مصالحی است که در صنعت ساخت و ساز کشورهای توسعه یافته استفاده میشود که اين موضوع نشاندهنده جایگاه بسیار مهم صنعت بتن در دنیاست.
درخصوص اینکه چرا در بيشتر كشورهاي دنيا استفاده از بتن در ساخت و سازهاي بلندمرتبه بيشتر از فولاد ارجعيت دارد، باید متذکر شد که سرعت اجرای ساخت و ساز در سازههای فلزی بسیار بالاست،اما توان مقابله این سازهها در برابر حرارت و آتش بسیار پایین است. بهعبارتی زمانی که درجه حرارت فرآیند آتشسوزی از 700 درجه سانتیگراد عبور کند، سازه آهنی شروع به ذوب شدن کرده و ساختمان مقاومت خود را در برابر حرارت از دست داده و به یکباره به صورت عمودی فرو میریزد. در این چند سال اخیر به دستور مسئولان وزارت راه و شهرسازي، سازههای فلزی ساختمانهای شش طبقه به بالا در كشور عایقبندی شدهاند، اما باید توجه کرد که این عایقبندیها تنها زمان را در برابر ذوب شدن افزایش میدهند، بنابراین استفاده از سازههای فلزی در ساخت و ساز بههیچ عنوان صحیح و کارشناسانه نیست به طور کلی استفاده از سازه فلزي در صنعت ساخت و ساز بيشتر كشورهاي دنيا كاهش پيدا كرده است و استفاده از بتن در ساخت بلندمرتبهها در اين كشورها ضرورت دارد كه نمونه بارز استفاده از سازه بتني در برج دبی و پتروناس کوالالامپور قابل مشاهده است.
*ضرورت استفاده از بتن در بلند مرتبهها
نیازهای سازهای، دوام و معماری، مقاومت در برابر آتش، دسترسی به سنگدانههای مناسب، مصرف انرژی کمتر و به تبع آن کاهش گازهای گلخانهای از برجستهترین مزایای استفاده از بتن است. باتوجه به اینکه ظرفیتهای ایجاد شده در کشور برای تولید سیمان در سالهای اخیر روند رو به رشدي داشته است به طوری که هرساله با مازاد تولید سیمان در کشور مواجه هستیم، لذا استفاده از بتن پرمقاومت در ساختمانهای بلندمرتبه کشور بسیار ضرورت دارد. به عبارتی ساختمانهای بلندمرتبه درکشور بیشتر بر پایه اسکلت فولادی یا فلزی بنا شدهاند که باید با اصلاح این روند شرایط را برای احداث ساختمانهای بلند مرتبهبتنی فراهم شود. به گفته رئیس مرکز تحقیقات بتن، واحدهای مسکونی دارای اسکلت بتنی از خانههای با اسکلت فلزی در برابر زلزله مقاومتر هستند.
* تنها 18 درصد واحدها در تهران بتنی هستند!
به گزارش خبرنگار روزنامه تجارت، صبح دیروز دوشنبه ( 4 دی ماه 96) مصطفی احمدوند رئیس مرکز تحقیقات بتن در حاشیه بیستمین همایش صنعت بتن در جمع خبرنگاران، گفت: در ایران وضعیت آب و هوایی و اقلیمی برای استفاده از اسکلت بتنی در سازهها نسبت به اسکلت فلزی شرایط بهتری است ضمن اینکه زمان و هزینه ساخت ساختمانهای کمتر از ۴ طبقه با استفاده از اسکلت بتنی از ساخت و ساز با اسکلت فلزی به صرفه تر خواهد بود. درخصوص برجها و بلندمرتبهها نیز ترکیبی از اسکلت فلزی و بتنی کاملا صحیح و مناسب است. در تهران تنها ۱۸ درصد ساختمانها دارای اسکلت بتنی هستند.
رئیس مرکز تحقیقات بتن تصریح کرد: چشم انداز صنعت بتن ایران، پیشرفت و توسعه علمی و دانش بتن بوده است. در ۲۰ سال گذشته مقررات و استانداردهای ملی حوزه بتن را تدوین و تصویب کردهایم. آئیننامههای تدوین شده در حوزه بتن به سازمان ملی استاندارد ارائه شده و این استانداردها اجباری شده است. این استانداردها در اختیار تمام دستگاههای تصمیم گیر و مجری در بخش بتن ارائه شده است. این ۲۷ استاندارد اجباری در زمینه تولید بتن و استفاده از آن به صورت استانداردهای ملی درآمده و از اسفند ۹۵ به تمام وزارتخانههای مجری ابلاغ شده است.
* ویژگیهای بتن آماده در واحدهای تولیدی
احمدوند درباره ویژگیهای بتن آماده، تصریح کرد: براساس این استانداردها، نظام بازرسی بتن آماده، تهیه شده و از کارخانههای تولید کننده بتن آماده، بازرسی میشود. تهیه این استانداردها ۴ سال به طول انجامید و همه مراحل تولید، توزیع و اجرای صنعت بتن حتی در بخش ماشین آلات آن نیز دیده شده است. شورای ملی استراتژی بتن ایران تشکیل شده و در آن هم از مسئولان دولتی و هم بخش خصوصی حضور دارند، ضمن اینکه در جلسات این شورا نمایندگان بخش علمی و دانشگاهی نیز حضور پیدا میکنند و به پایش شاخص استانداردهای ملی بتن میپردازند. دولت باید در پیادهسازی استانداردهای ملی و اجباری بتن دخالت کرده و بر آن نظارت داشته باشد. به همین منظور در نخستین گام، بحث آموزش اعضای هیات علمی دانشگاهها و متخصصان علمی بتن را آغاز کردهایم تا با نوسازی دانش فنی خود در زمینه بتن این استانداردهای به روز شده را به دانشجویان آموزش دهند.
* استانداردهای بتن باید به ارتقای کیفیت ساخت و ساز منجر شود
احمدوند با بیان اینکه در تدوین این استانداردها مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با مرکز تحقیقات بتن همکاری داشته است، گفت: در زمینه تولید بتن نیز با معاونت آموزش و پژوهش وزارت صنعت، معدن و تجارت همکاری داشتهایم و این وزارتخانه آئیننامههای اجباری استاندارد تولید بتن را به تولیدکنندگان این مصالح ساختمانی ابلاغ کرده است، ضمن اینکه سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور از این آئیننامهها استقبال کرده و استانداردهای تهیه بتن را به مهندسان ناظر ارائه کرده است. اجرای این آئیننامهها و استانداردهای بتن باید به ارتقای کیفیت ساخت و ساز منجر شود. لازمه دستیابی به این هدف، رعایت اخلاق حرفهای از سوی ناظران و مجریان امر ساخت و ساز بوده تا به بتن عملکردی و با کیفیت دست یابیم. قرار است برای استفاده مجریان ساخت و ساز بومی و سنتی نیز آئیننامههایی به صورت ساده شده و قابل استفاده و قابل فهم تهیه شود تا در شهرهای کوچک که بسیاری از مردم از سازندگان بومی و سنتی استفاده میکنند نیز بتوانند در ارتقای کیفیت واحدهای ساختمانی خود از این آئیننامهها بهرهمند شوند. احمدوند درخصوص تهیه آئیننامه بتن برای رویه جادهها و آزادراهها، افزود: در آئیننامه فعلی استانداردهای موردنظر برای هدف تهیه شده و به پیمانکاران راهسازی ارائه شده است. این استانداردها ۱۵ سال پیش تدوین شده بود، اما علیرغم اینکه در کشورهای توسعه یافته سالهاست که استفاده از بتن برای روسازی راهها رایج است، اما در ایران تنها در ۲-۳ سال اخیر به روسازی بتنی راهها روی آوردهایم.