تجارت- محمد خادمی: موضوع بالا رفتن قیمت ارز این روزها برای هموطنان مان به این معنی است که تمامی کالاها از مواد خوراکی تا لوازم و ابزارآلات صنعتی و موتوری با افزایش قیمت مواجه خواهد شد، کشور ما به دلیل واردات کالاهای گوناگون همواره با تلاطم بازار ارز مورد تغییر قیمت این کالاها قرار می گیرد، این امر نیز به دلیل بی برنامگی نهادهای نظارتی است، با بالا رفتن ارز قیمت تمامی کالا های وارداتی از جمله محصولات غذایی افزایش قیمت پیدا می کند، چرا که تجار برای خرید کالا از کشور دیگر مجبور به تهیه ارز هستند و بالا رفتن ارز قیمت فروش آن کالا در داخل کشور نیز افزایش پیدا می کند.در یک دهه اخیر یعنی از زمان دولت دوم «محمود احمدی نژاد» جرقه بالا رفتن ارز و تبعات آن در بازار داخلی موجب شد تا تمامی افراد جامعه شهری و روستایی به اخبار ارزی واکنش نشان دهند و افزایش ارز را در زندگی روزمرشان لمس کنند، آن زمان(1389) دلار از 850 تومان رو به افزایش قرار گرفت و رفته رفته درپایان دولت دوم «احمدی نژاد»یعنی 3 سال بعد دلار به مرز 3هزار و 800 تومان رسید و این روزها بعد از5سال از روی کار آمدن دولت «حسن روحانی» قیمت دلار به مرز 5 هزار تومان رسیده است، گرچه مسئولان در تمامی این مدت این افزایش قیمت را حبابی مطرح می کنند، اما این حباب در هیچ زمانی نترکید و همچنان کالاها به ویژه موادغذایی به عنوان مواد مصرفی و مایحتاج مردمی با نرخ دلار افزایش پیدا می کند.خبرنگار«تجارت» برای بررسی قیمت مواد غذایی که با نوسانات دلاربا افزایش قیمت مواجه شده اند، گزارشی میدانی تهیه کرده که در ادامه می خوانید:
تمامی مواد غذایی در حال افزایش قیمت
در ابتدا به سراغ بازار خواربار فروشان به عنوان بیشترین مراجعه مردم برای تهیه مایحتاج رفته ایم، «رضا محمدی» یکی از فروشندگان مواد غذایی در بازار مولوی تهران می گوید:« به دلیل اینکه انبوهی از کالاهای خوراکی از خارج از کشور وارد بازار داخلی شده است، این محصولات با بالا رفتن قیمت ارز قیمت شان نیز افزایش پیدا کرده ، برای نمونه برنج هندی از 4هزار و 500 تومان به مرز 7 هزار تومان رسیده است.»او درپاسخ به سوال خبرنگار«تجارت» درباره اینکه چه تعداد مواد غذایی دربازار وجود دارد که از خارج از کشور تامین می شود و با افزایش قیمت مواجه است؟ می گوید:« همه محصولات غذایی که در کشور تولید می شوند از خارج از کشور نیز وارد می شوند، به طور مثال حبوبات مانند عدس، لوبیا چیتی، لیموی عمانی و....نمونه های خارجی آن در کشور وجود دارد و به محض اینکه نمونه های خارجی در بازار داخل گران می شود محصول داخلی نیز با افزایش قیمت مواجه می شود، قیمت زرد چوبه در این مدت کوتاه که از افزایش نرخ دلار می گذرد 2 هزارتومان گران شده است، یعنی از 7هزار و 500 تومان به 9هزار و 500 تومان افزایش داشته است.»آن طور که این کاسب خواربار فروشی می گوید:« تمامی ادویه جات به خصوص فلفل، دارچین، زرد چوبه و هل، حبوبات مانند عدس و لوبیا چیتی، برنج خارجی به ویژه هندی با دلار قیمت گذاری آن صورت می گیرد، در نتیجه می توان گفت که تمامی مواد غذایی در حال افزایش قیمت هستند.او ادامه می دهد:« ذرت، سویا، لیمو عمانی و چای نیز این روزها با افزایش قیمت مواجه شده اند، قیمت چای سیلان محصول هندوستان یک ماه پیش کیلویی 36هزار تومان که این مبلغ در این هفته به 42 هزار تومان در عمده فروشی ها معامله می شود.»
افزایش ارز باعث گرانی موز
تعداد میوه های وارداتی به کشورمان بسیار کم است، اما همین چند قلم نیز در زمان بالا رفتن قیمت ارز با کمی نوسان روبه رو می شود، موز، آناناس و نارگیل سه نوع میوه وارداتی فصل سرما هستند، که در این باره «اسد الله کارگر» معاون اتحادیه میوه فروشان شهر تهران می گوید:« برخی از اقلام به شکل وارداتی با ارز وارد کشور می شوند، که در پی افزایش ارز این محصولات غذایی نیز با افزایش قیمت مواجه می شود.»او درپاسخ به سوال خبرنگار«تجارت» درباره اینکه قیمت این محصولات به چه میزان افزایش داشته است؟ می گوید:« موز 20 درصد نسبت به ماه های اخیر افزایش قیمت داشته است، به طوری که در عمده فروشی بین 5هزار تا 6هزار و 500 تومان (درجه بندی) به فروش می رسد که خرده فروشان نیز با اعمال 35 درصد سود به دست مصرف کننده می رسانند.»معاون اتحادیه میوه فروشان می افزاید:« دو محصول آناناس و نارگیل با 10 درصد افزایش قیمت مواجه بوده است.»او درپاسخ به سوال دیگر خبرنگار«تجارت» درباره اینکه اقلام دیگری وجود دارد که همزمان با نوسانات ارز افزایش قیمت داشته اند ؟ پاسخ می دهد:« اطلاع دقیقی از محصولاتی که به شکل قاچاق وارد کشور می شوند نداریم که چه میزان افزایش قیمت داشته اند، اما این 3 محصول موز، آناناس و نارگیل که به شکل رسمی وارد کشور می شود با افزایش قیمت مواجه شده اند.»
افزایش قیمت گردوی خارجی
خشکبار فروشان نیز در این زمینه دل پری دارند، «علی رضا ملکی» یکی از آجیل فروشان بلوار آیت ا...کاشانی می گوید:« نزدیک به 40 درصد گردو که در بازار مصرفی تهران وجود دارد از خارج از کشور تهیه می شود که با بالا رفتن ارز این محصول نیز با افزایش قیمت روبه رو است، به طور نمونه قبل از این گرانی اخیر گردو با پوست کاغذی محصول کشور شیلی در بازار کیلویی 27 هزار تومان به فروش می رسید، اما این روز ها این گردو را 32 هزار تومان باید خریداری کرد و احتمال دارد این افزایش قیمت ادامه دار باشد.» او ادامه می دهد:« تنها گردو نیست که با این وضعیت مواجه است، بلکه فندق، بادام زمینی، بادام هندی و حتی تخمه آفتابگردان که از خارج از کشور واردات می شوند با افزایش قیمت مواجه اند، 3ماه پیش تخمه آفتابگردان محصول چین کیلویی 5هزار تومان از سوی بنکداران به خرده فروشان عرضه می شد و این روزها این محصول را خرده فروشان باید کیلیویی 8 هزار تومان خریداری کنند.»
افزایش قیمت گوشت و ماهی یخ زده
درچند سال اخیر مراکزعرضه گوشت قرمزوماهی معروف به یخ زده که از کشورهای دیگر وارد کشورمان می شود، رواج پیدا کرده است ومی توان این مراکزرا درمحلات گوناگون شهر تهران مشاهده کرد، این صنف مواد غذایی که بیشتر رستوران ها و اغذیه فروشان به آن مراجعه می کنند نیزبا ارزمورد داد و ستد قرار می گیرد؛ که در پی افزایش ارز قیمت این محصولات نیز رو به افزایش رفته است. طبق تحقیقات خبرنگار «تجارت» محصولات گوشتی وارداتی نیز بین 10 تا 20 درصد افزایش قیمت پیدا کرده اند.
باید از تولید کنندگان داخلی حمایت شود
برای اینکه این موضوع را بیشتر بررسی کنیم، به سراغ «پیمان تحقیقی» کارشناس بازرگانی رفته ایم، او در این باره می گوید:« طبیعتا با بالا رفتن ارز تمامی کالاهایی که از خارج از کشور وارد می شوند با افزایش قیمت مواجه خواهد بود.»او ادامه می دهد:« البته باید عرف و حرفه کسب و کار رعایت شود چرا که قیمت کالای جدید را باید در زمان خرید کالای جدید اعمال کنند.»این کارشناس بازرگانی ادامه می دهد:«متاسفانه با افزایش نرخ ارز بسیاری از موسسات بازرگانی با مشکل مالی زیادی مواجه شده اند و احتمال ورشکستگی این موسسات وجود دارد، چرا که بازرگانان اقدام به تهیه کالا می کنند و هنوز هزینه آن را به کشور مبدا تحویل نداده اند و از سوی دیگر پیش فروش آن کالا را در داخل انجام داده اند که این افزایش ارز موجب می شود تا بازرگان هزینه زیادی را بدون سود پرداخت کنند.»«تحقیقی» در پاسخ به سوال خبرنگار «تجارت» درباره اینکه برخی معتقدند که افزایش نرخ ارز تولید محصولات غذایی کشور و رونق اقتصاد داخلی را به همراه می آورد؟ پاسخ می دهد:« این موضوع کاملا درست است که به دلیل بالا رفتن ارز بازرگانان تمایلی به خرید کالا از خارج کشور ندارند و اقدام به خرید محصولات داخلی می کنند، از سوی دیگر کشاورزان داخلی نیز به دلیل استقبال بازرگانان تشویق می شوند که تولید شان را بیشتر کنند، اما این موضوع زمانی جواب می دهد که بسترسازی صورت گرفته باشد، یعنی کیفیت و قیمت رعایت شود، برای مثال تولید در حوزه کشاورزی را از سنتی به صنعتی ببریم در غیر این صورت با مشکل کمبود مواجه خواهیم بود.»
دستان پنهان بازار
در این میان نیز«لیلا شیخ پور» کارشناس مالی می گوید: بازار مواد غذایی در کشورهای جهان به دو روش صورت می گیرد یک اینکه بازار در دست دولت کنترل می شود و دولت اقدام به بالا و پایین کردن قیمت می کند و در برخی دیگر از کشور ها بازار در دست بازاریان و مردم است و آنها خودشان قیمت ها را کنترل می کنند.»به گفته وی گرانی اخیر دلار می‌تواند موجب گران‌شدن اقلام غذایی شود، چرا که دولت نتوانسته است بازار ارز را کنترل کند و از سوی دیگر بازار نیز به دنبال حاشیه است تا بتواند کمی با افزایش قیمت رونق اقتصادی ایجاد کنند.»او ادامه می دهد:«وقتی صحبت از اثرگذاری نرخ ارز در قیمت اقلام خوراکی می شود، باید توجه داشت که چه قیمتی از ارز را مدنظر داریم، البته گران شدن ارز تنها در کشور ما نیست بلکه در سایر کشورها نیز این موضوع وجود دارد و دولت ها با آن مبارزه می کنند و برخی دیگر اقتصاد شفافی دارند که می توانند آن را کنترل و مهار کنند.»این کارشناس مالی می افزاید:«قیمت دلار متناسب با نرخ تورم نیست و همین غیرمنطقی بودن قیمت دلار تأثیر مستقیمی در تمامی اقلام وارداتی از جمله خوراکی‌ها گذاشته که با شرایط موجود این روند ادامه خواهد داشت»
