مسعود يوسفي
روزنامه نگار
ظاهرا هشدار نفتي اخير روحاني کارساز بود و ايران در آوردگاه وين به دستاوردهاي خوبي رسيد. آن طور که از بيانيه پاياني وزاري خارجه ايران و کشورهاي 1+4 بر ميآيد همه طرفها بر پايبندي به برجام تاکيد کردند و امتيازات قابل توجهي براي تهران در نظر گرفته شد. پس از خروج آمريکا از برجام و تهديدات همه جانبه ترامپ نگرانيها از عواقب رفتار عهدشکنانه مستاجر جنجالي کاخ سفيد بر مجامع بين المللي سايه انداخت. تا اينکه رييس جمهور روحاني درسفر به سوييس و در پاسخ به برخي زمزمهها مبني بر جلوگيري از صدور نفت ايران توسط آمريکا در ديدار ايرانيان مقيم سوييس اعلام کرد اگر نفت ايران صادر نشود نفت منطقه نيز صادر نخواهد شد. همين جمله تحليلهاي آشکار و پنهاني بسياري را از سوي تحليلگران و آگاهان سياسي در پي داشت که عمدتا از آن به بستن تنگه هرمز تعبير شد؛ سخني که البته روحاني در يکي از گفتگوهاي خبري خود از پاسخ به آن طفره رفت.
اما اين يک واقعيت است. موقعيت منطقهاي ايران امتيازات منحصر به فردي را براي اين کشور به همراه آورده است. تنگه هرمز يک آبراه جهاني است اما اشراف ايران بر اين آبراه غير قابل انکار است. آن طور که از مواضع مسئولان نظام جمهوري اسلاميبر ميآيد اين کشور همواره خواهان صلح است و از هرگونه درگيري منطقهاي دوري ميجويد در عين حال دفاع از منافع خود را براي خود محفوظ ميدارد و همين مسئله با توجه به قدرت بازدارندگي که طي سالهاي اخير براي ايران فراهم آمده است ميتواند براي هر کشور و قدرتي دردسرآفرين باشد. بر همين اساس و با توجه به هشدار حسن روحاني در سوييس ميتوان اينگونه تصور کرد که سردمداران آمريکا و ساير قدرتهاي جهاني ناچار از ديدن ايران در معادلات منطقهاي و جهاني هستند. از سوي ديگر ايران نيز بايستي همچنان توسعه روابط همه جانبه با ساير کشورها به خصوص روابط اقتصادي را در دستور کار خود داشته باشد.
هرچند بايستي زمان بگذرد تا سرانجام تنشهاي اخير ميان تهران و واشنگتن معلوم شود اما از آنچه گفته آمد چنين برداشت ميشود که اين تنش فعلا در محدوده تهديد و هشدار باقي خواهد ماند.