سلامت نیوز:دیگر خبری از نیمکت‌های 4 نفره و کلاس‌های 30-35 نفری دهه 60 در اغلب مدارس ایران نیست. حالا نه تنها صندلی برای تعداد دانش‌آموزان افزایش یافته بلکه از تعداد دانش‌آموزان نیز کاسته شده است. با این حال اما همچنان آمارها حکایت از پایین بودن سرانه فضاهای آموزشی ۱۱ استان از میانگین کشوری دارد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه ابتکار ،در مقابل اما مدیران آموزش و پرورش از فرسوده بودن بخشی از فضاهای آموزشی کشور به‌رغم بهسازی، نوسازی و مقاوم‌سازی مدارس در برابر بلایای طبیعی در سال‌های اخیر خبر می‌دهند و این‌ها تنها بخشی از چالش مدارس برای آغاز دوباره آنها تا مهر 98 است.
16 مهرماه سال 1397، تقریبا یک سال پیش، دیوار فرسوده یک مدرسه جان یک دانش‌آموز دختر به نام «دنیا ویسی» در روستای گرماش سنندج را گرفت. از آن زمان نزدیک به یک سال می‌گذرد اما همچنان فرسودگی مدارس در کنار عدم تجهیز آنها به وسایل گرمایشی جزو نگرانی‌های والدین دانش‌آموزان، معلمان و مدیران آموزشی در ایران است.
گرچه هر ساله مسئولان آموزش و پرورش در ایران قول تکمیل تجهیزات، بازسازی، مقاوم سازی و افزایش تراکم آموزشی را می‌دهند اما همچنان این مشکل برای مدارس دولتی در ایران حتی در کلانشهری چون تهران برقرار است. نبود بودجه کافی در کنار عدم درآمدزایی مدارس دولتی اما دلیل به تحقق نپیوستن این اهداف آموزش و پرورش است.
دلایلی که در شرایط کنونی اقتصادی در ایران سبب شده گاهی خبرهایی چون دریافت پول از والدین توسط مدارس به جهت تجهیز یا بازسازی مدارس تحت عنوان کمک به مدرسه شنیده شود. خبری که با واکنشی مسئولان ارشد آموزش و پرورش و برخورد با مدارس روبه‌رو می‌شود.
به گفته مهرالله رخشانی‌مهر، رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور، حدود ۳۰ درصد فضاهای آموزشی کشور نیاز به نوسازی دارند. این آمار در حالی است که به گفته او این رقم در سال ۱۳۸۵ به حدود ۷۰ درصد می‌رسید.
یعنی 13 سال پیش 70 درصد از فضاهای آموزشی کشور فرسوده بودند که طی سال‌های گذشته بهسازی، نوسازی و در برابر بلایای طبیعی مقاوم شدند. اما برای بازسازی 30 درصد باقی‌مانده نیاز مبرم به بودجه وجود دارد که به گفته رئیس سازمان نوسازی مدارس، با افزایش اعتبارات در پی رفع این مشکل هستند. از این اعتبار اما چه رقمی سهم طرح‌های نیمه تمام آموزش و پرورش است؟
او گفته: اولویت ما تکمیل طرح‌های نیمه تمام است چنانکه هم اینک ۷ هزار و ۶۴۰ طرح نیمه تمام آموزش و پرورش در کشور در دست اجرا است که تکمیل آن به ۱۳۰ هزار میلیارد ریال نیاز دارد. به گفته رخشانی‌مهر، سال ۹۶ اعتبارات سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز ۵۲۰ میلیارد تومان و امسال سه هزار میلیارد تومان بوده که بیانگر رشد ۶ برابری و عزم دولت برای ساماندهی این طرح‌ها است.
فضای آموزشی مدارس تهران همتراز با سیستان و بلوچستان
گرچه به گفته رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز کشور میانگین سرانه فضاهای آموزشی در کشور به ۵.۲ مترمربع افزایش یافته اما فضاهای فیزیکی ۱۱ استان کشور از این میانگین کمتر است. در این میان «تهران» نیز سهم قابل توجهی دارد.
«وجود ۱۶ هزار کلاس نیازمند تخریب و بازسازی در تهران»؛ این خبری است که مدیر کل آموزش و پرورش تهران به رسانه‌ها داده و از همتراز بودن فضای آموزشی استان تهران با استان محرومی چون سیستان و بلوچستان سخن گفته است. آماری که شاید به دلیل مرکزیت و مورد توجه بودن تهران به دلیل انتخابش به عنوان پایتخت ایران کمی غیر‌قابل باور باشد.
با این حال به گفته عبدالرضا فولادوند، مدیر کل آموزش و پرورش تهران در جلسه شورای برنامه‌ریزی استان تهران، فضاهای آموزشی تهران متاسفانه هم تراز استان سیستان و بلوچستان است به ویژه در شهر تهران که ۱۶ هزار کلاس نیاز به تخریب و بازسازی دارند، این در حالی است که تراکم دانش‌آموزان در استان تهران نسبت به میانگین کشور بیشتر است.
او گفته: «اگرچه در سیستان و بلوچستان فضای آموزشی سرانه پایینی دارد، اما مشکل مضاعف ما نسبت به سیستان و بلوچستان، تراکم بالای کلاسی است و با وجود آنکه تراکم میانگین دانش‌آموزی در سطح کشور ۲۴ نفر درکلاس است، گاهی شاهد دوبرابر این میزان در کلاس‌ها هستیم و شهر قدس بالاترین تراکم را در سطح کشور دارد.»
گرچه وضعیت دانش‌آموزان تهرانی از نظر امکانات آموزشی در مدارس دولتی بهتر از مناطق محروم است اما همین دلیل سبب شده که تراکم دانش‌آموزان در کلاس‌های مدارس دولتی در تهران بیش از میانگین کشوری باشد. آنطور که مدیر کل آموزش و پروش استان تهران اعلام کرده است با وجود آنکه 2 دهه از دهه 60 و تراکم بالای دانش‌آموزان متولد این دهه می‌گذرد اما با توجه به اینکه میانگین تراکم جمعیت دانش‌آموزان در هر کلاس در سطح کشور ۲۴ نفر است، این رقم در استان تهران ۳۲ نفر در هر کلاس است، یعنی حدود ۸ نفر بالاتر از میانگین کشوری در کلاس‌های سطح استان تهران قرار می‌گیرند.
مدیرکل نوسازی مدارس استان تهران اما پیش‌تر متوسط تراکم دانش‌آموزان تهران در فضای اندک آموزشی را با نگرانی از سه شیفته‌شدن مدارس در برخی مناطق شهرستان‌های تهران بیان کرده بود. او گفته: «کلاس‌هایی داریم که تا لب سکو و تخته دانش‌آموز نشسته و حتی امکان حرکت معلم بین دانش‌آموزان مشکل است.»
بی‌تردید بالا بودن میانگین قرارگیری دانش‌آموز در هر کلاس نسبت به سطح کشور بر کیفیت آموزشی و به وجود آمدن آسیب‌های اجتماعی که از مهم‌ترین معضلات کشور است نقش بسزایی دارد. با این حال بازسازی و افزایش فضای آموزشی در تهران نیازمند بودجه و منابع مالی است. فاکتوری که فراهم کردن آن در شرایط کنونی بودجه‌ای کشور چندان آسان به نظر نمی‌رسد.
تامین بودجه برای نوسازی و افزایش فضای آموزشی اما اگرچه برای سایر استان‌ها نیز با دردسرهای فراوانی همراه است اما مشکلات تامین پول بازسازی و خرید زمین برای افزایش فضای آموزشی در تهران به دلیل تفاوت قیمت‌ها صد چندان است. فولادوند گفته است: امسال در سر جمع اعتبارات عمرانی نوسازی مدارس رقم قابل توجهی دیده شده اما استان تهران باید به صورت ویژه دیده شود تا بتوان تامین کلاس‌های لازم در آن انجام شود.
به گفته مدیرکل نوسازی مدارس، برای ایجاد هرکلاس متوسط ۳۰۰ میلیون تومان نیاز است. با اعتبارات و شرایط فعلی ساخت مدارس مورد نیاز بیش از ۳۰ سال طول می‌کشد و باید ردیف ویژه اعتباری دیده و یا تبدیل به احسن املاک آموزش و پرورش برای تامین منابع انجام شود. اگر سخنان مدیرکل در رابطه با نوسازی مدارس درست باشد به نظر می‌رسد که مهر 98 نیز مدارس بازسازی شده و مقاوم در برابر بلایای طبیعی و حوادث غیر مترقبه را نخواهد دید.
