اقتصاد کلان: اگر زمانی ضرب سکه و بعدها نشر اسکناس در اختیار دولت های مرکزی و محلی بود حالا به اختیار کاربران فضای مجازی افتاده است. ارز دیجیتال یا رمز ارزها از ویژگی های دوره معاصر است که همچون پدیده های بسیاری دیگر مرز نمی شناسد و در هرکجای این کره خاکی می تواند ظهور پیدا کند. در تعریف آن گفته اند: « ارز دیجیتال به عنوان یک واحد پولی یا واسطه تبادل - جدا از واسطه های فیزیکی مانند اوراق بانکی یا سکه - برپایه اینترنت تعریف میشود که ویژگیهایی مشابه با پول فیزیکی را داراست، اما تراکنشهای انتقال سرمایه را به صورت آنی و بدون مرز بین افراد انجام میدهد. پولهای مجازی و ارز رمزی هر دو از نمونه های پول های دیجیتال هستند اما برعکس این عبارت صحیح نیست. در واقع نمیتوان پول دیجیتال را به این دو گروه محدود کرد».
تاریخچه
ریشه های ارز دیجیتال به ایجاد شرکت دیجیکش در اواخر دهه 90 توسط دیوید چاوم برمیگردد. دیجیکش که در آن از علم رمزنگاری استفاده شده بود، بستری برای بانکها فراهم میکرد تا به وسیله آن قابلیت انتقال ارزش به صورت الکترونیکی فراهم شود. یکی از اولین ای-گلدها با پشتوانه طلا در سال ۱۹۹۶ ایجاد شد. یکی از پولهای دیجیتال مطرح دیگر رزرو آزادی بود که در سال ۲۰۰۶ بهوجود آمد. این سرویس به کاربران اجازه میداد تا پول دلار یا یوروی خود را به رزرو آزادی تبدیل کرده و بتوانند آن را آزادانه بین یکدیگر رد و بدل کنند. هر دوی این سرویسها متمرکز بوده و برای استفاده در پولشویی شهرت داشتند. همین امر سبب شد تا دولت آمریکا هر دو سرویس را تعطیل کند. اما از آن به بعد علاقه به ارز دیجیتال بیشتر شد. این امر با معرفی بیتکوین در سال ۲۰۰۹ همراه بود که آن را به بزرگترین و موردِ قبولترین پول دیجیتال تبدیل کرد. نقطه قوت بیتکوین در برابر سایر نمونههای پیشین استفاده از فناوری دفتر کل توزیع شده بود.
اوج گیری دوباره بیت کوین محبوبیت بیت کویین در سطح دنیا همچنان رو به رشد است تا جاییکه این روزها سخت تر شدن استخراج بیت کوین باعث صعود مجدد ارزش این ارز دیجیتالی شد. به گزارش ایسنا به نقل از کوین دسک، روز سه شنبه ضریب سختی استخراج بیت کوین با ۱۴.۲۳ درصد افزایش به عدد ۹.۰۶ رسید. این ضریب که از اواسط سال ۲۰۱۸ تاکنون بی سابقه بوده است نشان دهنده آن است که با رالی اخیر بیت کوین در بازارهای جهانی، تمایل معامله گران ارزهای دیجیتالی به استخراج بیت کوین مجدداً افزایش یافته است. نوسانات شدید بیت کوین باعث شده است تا بسیاری از افراد نسبت به ورود برای معامله این ارز احتیاط کنند چرا که در بازه زمانی ژوئن تا دسامبر ۲۰۱۷ ارزش بیت کوین ۴۰۰ درصد افزایش یافت اما در بازه زمانی اکتبر تا دسامبر سال گذشته ارزش آن ۳۰ درصد کاهش یافت.
ارز دیجیتال در ایران
طی سال های اخیر علاقه به ارزدیجیتال در ایران نیز رشد پیدا کرد و حتی در این اواخر مطرح شد که ارز دیجیتال می تواند به تجارت خارجی در شرایط تحریم کمک کند . در عین حال گفته می شود که چون فعالیت کسانی که اقدام به استخراج ارز دیجیتال و به طور خاص بیت کوین می کنند غیر قانونی است بنابر این با کسانی که در این حوزه مشغول به فعالیت هستند برخورد می شود. روز گذشته نیز رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه بحث استخراج این ارزها در دستور کار کمیسیون اقتصادی دولت قرار دارد که بندهایی از آن نیز تصویب شده است اعلام کرد: اگر خواسته شود که شبکه ارزهای دیجیتال در داخل کشور راه اندازی شود، با توجه به اینکه بانک مرکزی انحصار انتشار پول را دارد، ارزهایی که بر پایه ریال و طلا و … ایجاد شود، غیرقانونی است.
سردرگمی فعالان اقتصادی برای سرمایه گذاری در حوزه ارز دیجیتال
ممانعت هایی که طی روزهای اخیر برای استخراج بیت کوین وجود دارد که به قانونمندکردن آن بر می گردد باعث سردرگمی فعالان این حوزه شده است . سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس روز گذشته در این مورد گفت: ظرف چند روز گذشته دستگاه قضا نسبت به پلمپ و مصادره مرکزی که تمامی سخت افزارها را برای استخراج بیت کوین نصب کرده اقدام کرد، لذا سرمایه گذاران این حوزه بلاتکلیف مانده اند. سیدحسن حسینی شاهرودی در گفتوگو با خبرگزاری خانه ملت، با اشاره به گسترش استفاده از ارز دیجیتال در کشور، افزود: جلساتی با بانک مرکزی برگزار شده تا تکلیف توسعه ارز دیجیتال و بیت کوین را در کشور مشخص کند.
جمع بندی
با عنایت به اینکه استفاده از ارز دیجیتال در عرصه اقتصاد جهانی در حال تبدیل شدن به یک مولفه جدی است و از سوی دیگر بنا به قول برخی کارشناسان می تواند در شرایط تحریمی فعلی به حال اقتصاد و داد و ستد خارجی کشور مفید فایده افتد لذا تعیین تکلیف در این خصوص یک ضرورت است. در این خصوص نیز سیدحسن حسینی شاهرودی سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، تصریح می کند: دولت در شرایط تحریمی اعلام نکرده که آیا در این فضا تولید ارز دیجیتال می تواند برای کشور راهگشا باشد و در انتقال ارز میتواند مشکلات فعالان اقتصادی ایران را حل کند یا خیر؟ متاسفانه دستگاه متولی در این زمینه کوتاهی کرده و باید هرچه سریعتر اظهارنظر کارشناسی خود را درباره تولید آن ارائه دهد.
