کد خبر: ۹۲۷
تاریخ انتشار: ۱۹ شهريور ۱۳۹۳ - ۱۲:۳۲
محمد بقايري نيشابوري-مجادلات در امور فرهنگي سال‌هاست...
تجارت آنلاین؛مجادلات در امور فرهنگي سالهاست كه به موضوعي مهم و درعين حال بحث برانگيز در نظام جمهوري اسلامي ايران بدل شده است.دولتهاي مختلف درذيل توجه به راهبردهاي فرهنگي واسناد بالادستي كشوردرمقوله فرهنگ هميشه دچاريك پارادوكس وتناقض ماهوي بودهاند. چرا كه مفاهيم فرهنگي كه برگرفته از ريشههاي مذهبي و بومي ايران هستند دركليات واصول تناقضي را به وجود نمي آورند اما همين مقولات غيرقابل انكاركه اجماع كلي برآن ميان همه كارشناسان ومتصديان امورفرهنگي وجود دارد درعرصه اجرا و درحيطه وظايف دستگاههاي اجرايي كه مي‌رسند دچار اختلاف وگاه تضاد ميشوند.بخشي ازنهادهاي حاكميتي وغيرآن مانند سازمان تبليغات اسلامي،ستاد برگزاري نمازجمعه وائمه جمعه وجماعات، بخش فرهنگي دستگاههاي نظامي وانتظامي درطول سه دهه گذشته هميشه منتقدان سرسخت وضع موجود فرهنگي بودهاند.

شگفت آنكه، گاه همين منتقدان با ورود به عرصه اجرا خود مجددا مورد نقد دستگاههاي فرهنگي خارج ازحيطه اختيارات دولت قرارگرفتهاند ومتهم به ناتواني درساماندهي امورفرهنگي شدهاند. چنانچه انتقادات به حوزه فرهنگ و به خصوص موضوع عفاف وحجاب دردولت نخست آقاي احمدينژاد هنوزدراذهان باقي مانده است.

اما به راستي مشكل دركجاست؟ چرا تاكنون نتوانستهايم درعرصه اجرا به يك اجماع اصولي در حوزه فرهنگ دست يابيم؟چرا هنوزبعد ازسي وپنج سال از پيروزي انقلاب با قوه قهريه ميخواهيم به ساماندهي امورفرهنگي مبادرت كنيم؟ پاسخهاي متنوع ومتعددي را ميتوان براي اين پرسشها درنظرگرفت.

پاسخهايي كه هركدام قطعا موافقان ومخالفاني خواهند داشت اما قدرمسلم هيچ كدام ازپاسخها به ضرورت وجودي نظام قهريه مستقرومداوم درساختارساماندهي امورفرهنگي نخواهد پرداخت.به عبارت ديگرهيچكدام ازمنتقدان نظام فرهنگي كشورتاكنون برخورد قهريه را به عنوان يك راهكارمداوم وقطعي مطرح نكردهانداما معتقدند درشرايطي كه دولت درساماندهي امورفرهنگي و به خصوص موضوع عفاف وحجاب ناتوان است برخورد قهريه وسخت ميتواند دركاهش ميزان ناهنجاريهاي فرهنگي ـ البته به زعم منتقدان ـ مفيد فايده قرارگيرد.

دربرابراين نگاه وعقيده منتقدان، بايد گفت اگربرخورد قهرآميز و سخت با پديده بدحجابي ميتوانست مفيد باشد قطعا نظام پهلوي با همين قوه قهريه وبرخورد نظامي وقضايي ميتوانست بيحجابي را درايران مسستقركند و امروزبا ايراني شبيه تركيه امروزي مواجه بوديم...

بنابراين منطق فوق نهتنها راهگشا نيست بلكه با اصول عقلي و نقلي درشرع مقدس و براساس دانش جامعهشناسي وتكرارپديدههاي تاريخي به شكل وشيوههاي مختلف اما با تبعيت ازيك نظرواحد بايد در انتظار افزايش پديده بدحجابي و ساختارشكنيهاي فرهنگي ديگري هم باشيم. جمله روزگذشته رييس جمهور با اين محتوا كه «فرهنگ» با ون وسرباز درست نميشود ازديدگاه و زاويه مخالف با قوه قهريه وحتي افزايش ميزان ناهنجاريهاي اجتماعي درسايه اين نوع برخوردها حكايت ميكند.

دكتر روحاني درشرايط كنوني داراي سه شخصيت مختلف،منسجم ودرعين حال منفك ازهم است.وي درابتدا روحاني است. شخصيتي كه سالها عمرو وقت خود را درحوزههاي انديشه ديني ومكاتب عقلي ونقلي صرف كرده است.

بدون شك با توجه به ريشهاي كه در تفكراصولگرايي دارد اگرادعا كنيم كه ازمنتقدان فرهنگي وبه خصوص منتقدان ديني بيشتردغدغه فرهنگي دارد ادعايي گزاف نخواهد بود فهم اوازمباحث ديني وفقهي بسياربيشترازمنتقدان كنوني مقوله فرهنگ دركشوراست.ازسوي ديگراواستاد وكارشناس حوزه حقوق و به ويژه حقوق شهروندي است.

بنابراين آنگاه كه به صراحت ازبرخورد سخت وقهريه ناهنجاريهاي اجتماعي برمي آشوبد ودر ميان جمعبزرگي ازنخبگان علمي،اقتصادي وفرهنگي خراسان رضوي انتقاد ميكند قطعا درموضع حقوقدان حوزه حقوق شهروندي قرارميگيرد.اين همه درحالي است كه اوسالها تجربه خود را درحوزه امنيت ملي به محك سنجش گذاشته است.

اگرازنوع برخوردها ناراضي است عمق وميزان تاثيربرخوردهاي قهريه را دركاهش امنيت ملي وحقوق انساني درك ميكند.

ازسوي ديگردكترحسن روحاني امروز خود سكاندار عرصه اجرايي كشورشده است اوسالها تجربه قانونگذاري ونظارت را داشته وامروزكه در جايگاه بزرگتري ومهمتري چون مديريت اجرايي كشورقرارگرفته است ازپيچيدگيها وظرافتهاي كاراجرايي به خوبي خبردارد.

وی اكنون ميداند كه سهم دولت درعرصه اجرايي امورفرهنگي كشوردرخوشبينانهترين حالت كمتراز20 درصد است. آيا به راستي نهادهايي كه اقدام به راهانداختن ون وافسردرخيابان ميكنند هم دربرابر80 درصد مسووليت خود پاسخگوهستند.

بدون شك همه ما چه دولت، چه ملت و چه نهادهاي خارج ازاختيار دولت دريك كشتي ودريك دريا واقيانوس قرارداريم.هدف همه ما هم رسيدن به ساحل امن در صحت و سلامت كامل است.قرارداد مردم و نظام مقابل يكديگربه بهانه برخورد با ناهنجاريها با به كارگيري قوه قهريه اگر نگوييم ضربه مهلك به ساختارهاي اجتماعي ميزند اما بدون شك دلبستگيها به كشورومذهب را كاهش ميدهد.

روش اصلاح امور فرهنگي ون و سرباز نيست راهكا اصلي اصلاح ساختار فرهنگي،اصلاح ساختار اقتصادي،توجه به ارزشهاي ملي،بومي و ديني ايرانيهاست. مسلح كردن جوانان و تودههاي مردم به داشتههاي فرهنگي است.

يك ملت را داراييها وانباشتههاي فرهنگياش ارتقا ميدهد نه تسليحات نظامي وقوه قهريهاش. اين را تاريخ بشرتاكنون بارها به رخ ما كشانده است. تاريخ عبرتكده نهاد بشر است بايد از آن عبرت گرفت نه آن كه آن را دوباره بيازماييم.

انتهای پیام/

برچسب ها: فرهنگ ، ایران ، مذهب ، سرباز
نام:
ایمیل:
* نظر:
آخرین اخبار