تجربه شکست خورده در پرداخت ارز ترجیحی

یک استاد دانشگاه گفت: در سال ۱۴۰۰ در حالی حدود ۳۱۲ هزار میلیارد تومان بابت ارز ترجیحی تخصیص داده شده که سیاست‌های حذف این ارز می‌بایست مورد پژوهش موشکافانه قرار گیرد. احسان قمری در گفتگو با مهر با اشاره به بررسی‌های مرکز پژوهش‌های مجلس پیرامون تخصیص ارز ترجیحی، گفت: تخصیص ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی برای کالاهای اساسی از سال ۹۷ به بعد هزینه‌های بسیاری را برای کشور در بر داشته است. وی افزود: در مقابل اما نرخ ارز سنا و نیما که برای فعالان تجارت خارجی بیشتر شناخته شده است در این مدت نسبت به ارز ترجیحی با رشد چند برابری روبرو است. بطوریکه نرخ ارز سنا و نیما نسبت به ارز ۴۲۰۰ تومانی با افزایش ۵ تا ۶ برابری مواجه و در نهایت باعث می‌شود اشخاصی که به ارز ترجیحی دسترسی دارند به تبع این اختلاف فاحش به سودهای کلانی دست پیدا کنند. این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه طی دوره زمانی مذکور درآمدهای ارزی دولت از محل صادرات نفت و میعانات گازی همسو با تداوم فشارهای تحریمی از حجم ارز ترجیحی تخصیص یافته به کالاهای اساسی نیز کمتر بوده است، یادآور شد: نتیجه این فرایند باعث می‌شود تا در نهایت وقتی برای واردات نیاز به تخصیص ارز ترجیحی دارید و نیاز به تأمین این ارز از محل درآمدهای ناشی از صادرات نفت و گاز وجود دارد با کسری ارز مورد نیاز برای تجار و وارد کنندگان کالاهای اساسی مواجه شوید.

 

مهلت برای نهایی کردن لایحه نهاد تنظیم‌گر برق

قائم‌مقام دبیر شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی، از تصمیم اعضای این شورا برای اعطای مهلت ۱۵ روزه به وزارت نیرو به‌منظور نهایی کردن لایحه نهاد مستقل تنظیم‌گر صنعت برق خبر داد. قائم‌مقام دبیر شورای گفت‌وگو با اشاره به برگزاری صدودهمین نشست شورای گفت‌وگو از تاکید اعضا بر لزوم تصویب و اجرای لایحه نهاد مستقل تنظیم‌گر صنعت برق سخن گفت و تاکید کرد: با توجه به اهمیت وجود نهادی مستقل برای تنظیم‌گری صنعت برق در کشور، اعضا تصمیم گرفتند تا به وزارت نیرو به عنوان متولی موضوع، ۱۵ روز مهلت دهند تا اطلاحات مورد نظر خود را بر لایحه مذکرو اعمال کرده و مراحل تصویب و اجرای این لایحه با قید فوریت دنبال شود. حسین سلاح‌ورزی، قائم‌مقام دبیر شورای گفت‌وگو و نایب‌رئیس اتاق ایران در حاشیه برگزاری نشست اخیر شورای گفت‌وگو به تشریح مصوبات این نشست پرداخت و گفت: علاوه بر اینکه به وزارت نیرو ۱۵ روز مهلت داده شد تا لایحه موردنظر را نهایی کند، اعضا تصمیم گرفتند که در صورت نهایی نشدن این لایحه در مدت زمان تعیین شده، وزارت اقتصاد وارد عمل شده و پس از اعمال اصلاحات روند تصویب لایحه را دنبال کند. او با توجه به این مسئله که مابه ازای تاخیر در تامین برق واحدهای تولیدی در اقتصاد هزینه‌ای پرداخت می‌شود که از جیب بخش خصوصی می‌رود، گفت: در این رابطه نیز اعضای شورا تصمیم گرفتند اجرایی شدن ماده ۲۵ قانون بهبود مستمر محیط کسب‌وکار و در واقع جبران خسارت واحدها ناشی از قطعی برق را دنبال کنند.

«تجارت» روند رو به رشد بورس در بهار را بررسی کرد

گروه اقتصاد کلان: بازار سرمایه روز گذشته بر خلاف روزهای گذشته روندی صعودی داشت و شاخص کل بورس توانست بیش از ۱۰ هزار و احد افزایش یابد. در معاملات دیروز بازار سرمایه شاخص کل بورس با ۱۰ هزار و ۳۶۰ واحد افزایش تا رقم یک میلیون و ۵۱۴ هزار واحد صعود کرد. شاخص کل با معیار هم وزن نیز دیروز روندی صعودی داشت و با ۳ هزار و ۷۹۷ واحد افزایش در رقم ۴۲۱ هزار و ۹۲ واحد ایستاد. به گزارش «تجارت»، معامله گران این بازار با انجام ۳۷۴ هزار معامله ارزش معاملات را به ۴۶ هزار و ۱۸۴ میلیارد ریال رساندند. پتروشیمی نوری، پالایش نفت اصفهان، پالایش نفت بندرعباس، سرمایه گذاری تامین اجتماعی و کشتیرانی جمهوری اسلا می ایران نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت را روی بورس گذاشتند. شاخص کل فرابورس هم دیروز با ۸۸ واحد افزایش به ۲۰ هزار و ۴۳۸ واحد رسید. در این بازار ۲۱۸ هزار معامله به ارزش ۵۷ هزار و ۹۴۷ میلیارد ریال انجام شد. پتروشیمی زاگرس، پلیمر آریاساسول، بهمن دیزل و بیمه پاسارگاد نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت و در مقابل معدنی و صنعتی گل گهر نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر منفی را روی فرا بورس گذاشتند.

رشد ۱۲درصدی شاخص بورس در بهار
اما شاخص بورس در سه ماه نخست امسال طی ۵۸ روز معاملاتی، با ثبت ۱۷۲هزار و ۳۸۲واحد افزایش، معادل ۱۲.۶۱درصد رشد کرده است. از ابتدای امسال تا پایان خرداد تعداد 585میلیارد و 310میلیون انواع اوراق بهادار به‌ارزش 3422هزار و 966میلیارد ریال در بیش از 37میلیون و 668هزار و 204دفعه طی 58روز معاملاتی در بورس اوراق بهادار مورد معامله قرار گرفت. این درحالی است که تعداد 55میلیارد و 716میلیون واحد از صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس تهران به ارزش کل بیش از 848هزار و 749میلیارد ریال نیز در این مدت معامله شده است. این گزارش می‌افزاید: شاخص بورس نیز در این 58روز، با 172هزار و 382واحد افزایش، معادل 12.61 درصد رشد کرده است و به رقم یک‌میلیون و 539هزار و 632واحد رسید. شاخص کل هموزن نیز در این مدت با 75هزار و 189واحد افزایش، معادل 21.59درصد رشد کرد و در پایان سه ماه نخست امسال رقم 423هزار و 457واحد را به نمایش گذاشته است. شاخص بازار اول هم با 103هزار و 345واحد افزایش در این مدت به رقم یک‌میلیون و 167هزار و 456واحد و شاخص بازار دوم با 417هزار و 994واحد رشد به عدد 2میلیون و 977هزار و 423واحد رسیدند که به این ترتیب شاخص بازار اول با 9.71درصد رشد و شاخص بازار دوم با 16.32درصد افزایش همراه شدند.
از سوی دیگر معامله گران بازارسهام دیروز در حالی با چربش خریداران نسبت به فروشندگان سهام روبرو بود که روند بازار هنوز با تثبیت شرایط و شاداب خود فاصله بسیاری دارد. دیروز بازار سهام اگر چه نسبت به ابتدای هفته حال و هوایی بهتر و حتی از حجم و ارزش معاملات بالاتری برخوردار بود اما همچنان با کمبود نقدینگی در گردش و بی اعتمادی کاملاً مشهود نسبت به ابهام‌ها و ریسک‌های سیستماتیک به سر می‌برد. در بازار دیروز چربش خریداران اغلب حقوقی نسبت به فروشندگان حقیقی حاضر در سهم‌های شاخص ساز که در کف کانال یک میلیون و پانصد هزار واحدی شاخص کل به صیانت از شرایط فعلی به خط شده‌اند، در حالی است که زورآزمایی حقوقی‌ها و صندوق‌های حامی بازار در بازار امروز به خوبی لمس می‌شد. هرچند اخبار پیرامون برجام دوباره در کانون توجه فعالان ابزار قرار گرفته اما ابهام ناشی از سیاست‌های دولت و بانک مرکزی برای تغییر احتمالی نرخ بهره بانکی اصلی ترین پرسش این روزهای بازار است که حتی با برچیده شدن تحریم‌ها نیز می‌تواند همچنان پاشنه آشیل معامله گران بازار باشد. دیروز سه شنبه ۷ تیر ماه ۱۴۰۱ شاخص کل قیمت و بازده نقدی بورس تهران با افزایش ۱۰ هزار و ۳۶۰ واحدی به یک میلیون و ۵۱۴ هزار واحد رسید. شاخص کل هم وزن اما با ۳.۷۹۷ واحدی عدد ۴۲۱ هزار و ۹۲ واحد را به نمایش گذاشت. شاخص بازار اول اما در حالی با ۷ هزار و ۴۳۶ واحد افزایش به رقم یک میلیون و ۱۴۵ هزار واحد دست یافت که شاخص بازار دوم با ۲۱ هزار و ۳۳۸ واحد افزایش، به عدد ۲میلیون و ۹۱۲۹۳۸ هزار واحد رضایت داد. در بورس تهران دیروز ۶ میلیارد و ۱۴ میلیون سهم و اوراق مالی قابل معامله در ۳۷۵ هزار و ۷۴۷ نوبت داد و ستد شد که ارزشی بالغ بر ۴ هزار و ۶۹۰ میلیارد تومان را در برداشت. در فرابورس نیز شاخص کل این بازار با ۸۷ واحد افزایش به رقم ۲۰ هزار و ۴۳۸ واحد دست یافت. در این بازار، طی روز جاری ۲ میلیارد و ۹۶۱ میلیون سهم و اوراق مالی قابل معامله به ارزش بیش از ۵ هزار و ۹۰۶ میلیارد تومان معامله شد. اصلی ترین نمادهای تأثیر گذار بر رشد امروز شاخص کل بورس تهران به ترتیب نمادهای "نوری" با ۸۵۹ واحد، "شپنا" با ۸۱۷ واحد و "شبندر" با ۶۴۶ واحد افزایش بودند در مقابل اما نمادهای معاملاتی "پارس" با ۱۵۶ واحد، "همراه" با ۸۳ واحد و "رمپنا" با ۶۰ واحد کاهش، بالاترین تأثیر منفی بر روی شاخص کل بورس تهران را به خود اختصاص دادند.

تحلیل کارشناسان
آن طور که کارشناسان می‌گویند، در بازار بسیاری از صنایع به کف‌های حمایتی خود رسیده اند و کفسازی خوبی در بازار انجام شده است. هم اکنون ارزش معاملات خوبی در بازار را شاهد هستیم. تنها نکته نگران کننده بازار دست اندازی دولت و تصمیمات شبانه و قبیله‌ای است که بسیاری از مدیران وقت در این بازار انجام می‌دهند. بازار سرمایه در سال ۱۴۰۰ دارای یک حباب منفی بود و واقعا وقتی به سهام نگاه می‌کردیم ارزنده بودند. اما در ابتدای سال ۱۴۰۱ بازار یک جهش خوبی را تجربه کرد و عمده این مسئله به دو خبر باز می‌گشت که یک خبر مربوط به خودرویی‌ها بود و خبر بعدی انتظارات تورمی مردم. مردم دیگر احساس می‌کردند که قیمت سهام به یک جایی رسیده است که دیگر بازار توانایی دیدن این اعداد را ندارد و قرار است قیمت‌های بالاتری را بازار به خود ببیند. همچنین بحث تورم جهانی و احتمال تداوم آن نیز تاثیر خودش را بر قیمت کامودیتی‌ها نشان داده و، چون در بازار ما بسیاری از نماد‌های اصلی بر پایه کامودیتی هستند از تورم جهانی و رشد قیمت‌های جهانی منتفع خواهند شد. به علاوه با توجه به اینکه پیش بینی می‌شود نرخ دلار از قیمت‌های فعلی پایین‌تر نرود، این هم به نوبه خود بر قیمت کامودیتی‌ها تاثیرگذار است؛ بنابراین قیمت‌های جهانی مناسب، نرخ دلار، رشد قیمت محصولات برخی شرکت ها، تورم، حذف ارز ۴۲۰۰، … با توجه به عقب ماندن بورس از سایر بازارها، حکایت از این دارند که بازار ما در سال جاری مستعد رشد می‌باشد و بهبود آن به مراتب بهتر از دو سال اخیر خواهد بود. هرچند شاید این رشد سریع و عجول نباشد، اما روند حرکتی منطقی‌ای را با توجه به شواهد می‌تواند در برگیرد. با تمام بی اعتمادی‌های اخیر، بهبود این روز‌های بازار، حاکی از این است که نقدینگی‌های در بازار سرمایه، دور خودش را در بازار‌های دیگر زده و اکنون تمرکزش را بر ارزندگی بازار سرمایه قرار داده، ولی باز هم با وجود بهبود حجم معاملات معتقدم پول‌های پارک شده‌ای در بیرون از بازار هست که منتظر شرایط بهتر جهت ورود به بازار می‌باشند.

گزارش کوین شرز نشان داد

گروه اقتصاد کلان: بیت‌کوین در هفته گذشته شاهد ۱۵.۳ میلیون دلار ورودی در میان بازار نزولی ارزهای دیجیتال بود و بر اساس گزارش کوین شرز (CoinShares)، جریان‌های خروجی برای وجوه ویژه بیت‌کوین بالغ بر ۴۵۳ میلیون دلار بوده که تمام جریان‌های ورودی شش ماه گذشته را از بین برده است. به گزارش ایسنا و به نقل از کریپتوکارنسی، وجوه اندازه‌گیری‌شده، محصولات سرمایه‌گذاری هستند که سرمایه‌گذاران سنتی را در معرض کریپتو قرار می‌دهند، بدون اینکه مجبور باشند خودشان از رمزارز مزبور نیز نگهداری کنند. هنگامی که سرمایه‌گذاران یک صندوق مبتنی بر رمزنگاری را خریداری می‌کنند، به آن جریان ورودی می‌گویند و معمولا یک علامت صعودی است. فرآیند مخالف، زمانی است که سرمایه‌گذاران از صندوق‌های مذکور خارج می‌شوند و جریان خروجی نامیده می‌شود و اغلب نزولی است. از نظر دارایی‌های تحت مدیریت (AUM)، خروجی‌های هفته گذشته سومین رکورد بزرگ بود که ۱.۲ درصد از کل AUM کل وجوهی که کوین شرز دنبال می‌کند را تشکیل می‌دهد. بدترین جریان خروجی ۱.۶ درصدی بود که در بازار نزولی ۲۰۱۸ ثبت شد. با این حال، جریان خروجی هفته گذشته از نظر ارزش دلار بزرگترین مورد است. به غیر از بیت‌کوین، دارایی‌های دیگر ازجمله اتریوم (۱۰.۹ میلیون دلار)، کاردانو (۰.۸ میلیون دلار)، ترون (۰.۱ میلیون دلار)، پولکادوت (۰.۲ میلیون دلار) و سایر دارایی‌ها (۲.۹ میلیون دلار) مجموعا ۳۰ میلیون دلار ورودی گزارش کردند که منجر به خروج خالص خروجی بالغ بر ۴۲۳ میلیون دلار شد.

چه چیزی باعث خروج بیت‌کوین می‌شود؟
اخیرا، بانک‌های مرکزی ازجمله فدرال رزرو ایالات‌متحده و بانک کانادا افزایش نرخ بهره را به‌عنوان اقدامی برای مبارزه با تورم فزاینده اجرا کرده‌اند. بانک مرکزی کانادا اوایل این ماه نرخ بهره را از یک درصد به ۱.۵ درصد و فدرال رزرو به نرخ بهره یک درصد ۰.۷۵ درصد افزود و آن را به ۱.۷۵ درصد افزایش داد. افزایش نرخ اغلب منجر به بازده اوراق قرضه بالاتر می‌شود که ممکن است برای بسیاری از سرمایه‌گذاران جذاب‌تر از صندوق‌های ارز دیجیتال به نظر برسد. این افزایش‌ها بیشترین ضربه را به تمام بازارها ازجمله ارزهای دیجیتال وارد کرده است اما این سرمایه‌گذاران کانادایی بودند که به نظر می‌رسد بیت‌کوین را به‌طور انبوه کنار گذاشته‌اند. طبق گزارش کوین شرز، محصولات رمزنگاری شرکت پرپس اینوستمنت (Purpose Investments) مستقر در تورنتو با خروجی عظیم ۴۹۰.۷ میلیون دلاری مواجه شدند. در مورد ایالات‌متحده، این گزارش حاکی از آن است که محصولات در داخل کشور مجموعا ۴۱ میلیون دلار ورودی داشته‌اند. مجموع ارزش بازار جهانی ارزهای دیجیتالی در حال حاضر ۹۲۴.۵۴ میلیارد دلار برآورد می‌شود که این رقم نسبت به روز قبل ۲.۷۳ درصد کمتر شده است.
در حال حاضر ۴۲.۵۴ درصد کل بازار ارزهای دیجیتالی در اختیار بیت‌کوین بوده که در یک روز ۰.۱۰ درصد افزایش داشته است. حجم کل بازار ارزهای دیجیتال در ۲۴ ساعت گذشته ۵۵.۷۵ میلیارد دلار است که ۲.۳۸ درصد کاهش داشته است. حجم کل در امور مالی غیر متمرکز در حال حاضر ۵.۸۵ میلیارد دلار است که ۱۰.۵۰ درصد از کل حجم ۲۴ ساعته بازار ارزهای دیجیتال است. حجم تمام سکه‌های پایدار اکنون ۴۹.۸۹ میلیارد دلار است که ۸۹.۵۰ درصد از کل حجم ۲۴ ساعته بازار ارزهای دیجیتال است.

گروه اقتصاد کلان: دیوید مالپاس، رئیس بانک جهانی بیان کرد که ممکن است سال‌ها طول بکشد تا قیمت‌ها دوباره کنترل شود. به گزارش ایسنا و به نقل از اکونومیک، مالپاس معتقد است به دلیل این‌که ایالات‌متحده و سایر اقتصادها با نرخ تورمی روبرو هستند که در دهه‌های گذشته مشاهده نشده است تورم جهانی ادامه دارد. وی گفت: «ماه‌ها و شاید دو سال طول بکشد تا نرخ تورم به پایین برگردد». رئیس گروه بانک جهانی اظهار کرد: تورم بی‌سابقه و کمبود کالاهای کلیدی مانند روغن، کود و گندم به این معنی است که برای برخی کشورها اجتناب از رکود بسیار سخت خواهد بود. وی افزود: بسیاری از نقاط جهان به دلیل کمبود کود در حال تعطیل شدن هستند و این کمبود محصولات برای چندین سال ادامه خواهد داشت. دیوید مالپاس هشدار داد که کمبود مواد غذایی ممکن است منجر به بی‌ثباتی در کشورهای فقیرتر شود. از سوی دیگر خبرگزاری دویچه آلمان به سه دلیلی که باعث افزایش تورم در همه کشورها شده اشاره کرد. به گزارش خبرگزاری دویچه آلمان، افزایش تورم در همه کشورها از توسعه یافته تا فقیر وجود دارد که در این میان سه عامل نقش عمده‌ای دارد. «جولیا هاهن» کارشناس اقتصادی که در برنامه تلویزیونی دویچه آلمان صحبت می‌‌کرد، گفت: اختلال زنجیره عرضه در تمام کشورها وجود دارد و باعث شده موادغذایی و نهاده‌ها به درستی حمل نشود، شیوع بیماری کووید-۱۹ و نیز جنگ بین روسیه و اوکراین هم این مساله را تشدید کردند. او ادامه داد: بیماری کووید-۱۹ کشورها را به قرنطینه برد و بر اقتصاد آنها تاثیر منفی داشت و رکود اقتصادی شدیدی بر دنیا حاکم شده به‌طوری که امروز بانک جهانی پیش‌بینی خود از رشد اقتصاد جهان را به یک سوم کاهش داد. بانک جهانی اعلام کرد: با ادامه این وضع رشد اقتصاد جهانی می‌تواند در سال ۲۰۲۲ به ۱/ ۲ درصد و در سال ۲۰۲۳ به ۵/ ۱ درصد کاهش یابد. این کارشناس اقتصادی تصریح کرد که نرخ تورم در کشوری مثل آلمان به بیشترین میزان از زمان اتحاد دوباره دو کشور رسیده است. «هاهن» درباره افزایش نرخ تورم در ترکیه هم گفت: سیاست‌های نادرست اردوغان عامل رشد نرخ تورم به بیش از ۷۰ درصد در این کشور شده‌ است. او گفت: در حالی که در شرایط تورم سیاست‌های بانکی باید در جهت افزایش نرخ بهره باشد، اما اردوغان رئیس‌جمهور این کشور با افزایش نرخ بهره مخالف است. اگرچه اردوغان ابراز امیدواری کرده که نرخ تورم را به زودی در این کشور به ۱۹ درصد برساند، اما بسیاری از کارشناسان و اقتصاددانان به این مساله خوش‌بین نیستند.

گروه اقتصاد کلان: یک عضو هیات رییسه کمیسیون شوراها مجلس با انتقاد از دستور کار قرار نگرفتن طرح حمایت مالی از افشاگران فساد گفت که این طرح بیش از یک سال است که در دستور کمیسیون قضایی است اما هنوز به سرانجام نرسیده است. به گزارش ایسنا، روح الله نجابت در جلسه علنی دیروز (سه شنبه) در تذکری با استناد به ماده ۱۴۱ آیین نامه داخلی گفت: طبق ماده ۱۴۱ ایین نامه، مهلت کمیسیون اصلی برای رسیدگی به کلیات و جزئیات طرح‌ها و لوایح یک فوریتی حداقل یک ماه و نیم پس از تاریخ ارجاع بوده و این فرصت تا دو برابر قابل تمدید است و در پایان مهلت‌های تعیین شده چنانچه گزارش کمیسیون اصلی ارائه نشود، هیأت رئیسه مجلس موظف است طرح یا لایحه را در دستور قرار دهد. وی یادآور شد: مجلس در مهرماه ۹۹ به یک فوریت طرح حمایت مالی از افشاگران فساد رای داده و بیش از یک سال گذشته که این موضوع دستور در کمیسیون قضایی است اما هنوز در دستور صحن علنی قرار نگرفته است. وی خطاب به محمدباقر قالیباف گفت: شما در جلسه گذشته گفتید مبارزه با فساد باید مردمی سازی شود که ما مهر ماه ۹۹ این کار را شروع کردیم اما در دستور قرار نمی گیرد. قالیباف رییس مجلس در پاسخ به این تذکر گفت: در جریان رسیدگی به این موضوع در کمیسیون قضایی هستم؛ یکی از موضوعات مطرح شده در نشست قوه قضائیه نیز همین بود که معروف به سوت زنی است. باور و اعتقاد همه ما در مجلس چنین چیزی است اما کمیسیون باید کار خود را تمام کند و به صحن بدهد.

سرمقاله

سید فرهنگ حسینی
کارشناس بازار سرمایه

در حالی بازار سرمایه به پیشواز فصل تابستان می‌رود که قیمت‌های جهانی در سطح بالاست، بحران اوکراین ادامه دارد، تورم در سطح بالایی قرار دارد و قیمت دلار صعودی است، از سوی دیگر در داخل کشور هم شاهد شروع قطعی‌های برق و سیاست‌های کنترلی در قیمت‌های ارز و کالا هستیم. این مولفه‌ها در کنار رونق نسبی بازار مسکن، برگشت چین به فعالیت‌های عادی اقتصادی و تقابل سیاست‌های انقباضی آمریکا و انبساطی چین می‌تواند شرایط خاصی را برای اقتصاد ایران و جهان رقم بزند. بازار سرمایه با P/E TTM حدود ٧ و آینده‌نگر حدود ٦ وارد زمستان شده و به لحاظ تاریخی این P/E در سطح پایین‌تر از متوسط است؛ در نتیجه در صورت عدم‌تغییر خاص در پارامترهای اقتصادی، بازار سطح پایین چندانی نسبت به روزهای فعلی ندارد. در حالی که سیاست داخلی کنترل تورم از طریق کنترل قیمت‌های تولیدکننده است، انتظار می‌رود که شرکت‌های تورم‌‌‌محور، در صنایعی مانند غذایی، زراعی، دام‌پروری، خوراکی، لبنی، قندی، دارویی، شوینده و لاستیکی حاشیه سود مناسبی نداشته باشند و حتی در برخی نمادها زیان‌‌‌ده شوند. این گروه درصورت عدم‌تغییرات سیاستی، مورد اقبال بازار نخواهد بود. در صنایع صادراتی به دلیل رشد قیمت دلار و تداوم رشد بالای قیمت‌های جهانی و P/ E پایین در گروه‌های فولادی اوره‌ای، می‌توان انتظار بهبود سودآوری و رشد قیمت سهام را داشت. در این گروه، تداوم بحران اوکراین و قیمت بالای نفت می‌تواند محرک قوی برای گروه اوره‌ای باشد و عملکرد بهار این گروه در سودآوری قابل‌توجه و درنتیجه به دلیل عدم‌ریسک برق در این صنعت، شاهد رشد سودآوری و بازدهی مناسب است؛ اما در سمت فولادی‌ها با وجود وضعیت سودآوری و قیمت جهانی مناسب و رشد دلار، قطعی برق آزار دهنده است. در مجموع انتظار می‌رود که گروه فولادی و به تبع آن صنایع معدنی وابسته به آن، از جمله سنگ‌آهن، فروآلیاژ‌ها و نسوز‌ها به لطف رشد قیمت دلار با وضعیت معقول و مناسبی همراه باشند. کاهش تولید سیمان به دلیل قطعی‌های برق و حفظ رونق نسبی در بازار مسکن و سیاست‌های دولت برای تولید مسکن، بازار سیمان را در فاز رونق نگه داشته است. قطعی‌های برق به کاهش تولید منجر شده است و حتی در صورت عدم‌وقوع موارد فوق، به دلیل کاهش ٢ تا ٣ درصدی نسبت به اوج تولید، انتظار بهبود قیمت سیمان خارج از منطق نیست. با این حال، نسبت قیمت فولاد به سیمان نیز همچنان ارزانی نسبت سیمان را در عوامل تولید مسکن نشان می‌دهد؛ در نتیجه، به دلیل P/ E مناسب و تقسیم‌های بالا، این گروه نیز مورد استقبال سرمایه‌گذاران قرار گرفته است. گروه بانکی که در فصول اخیر مورد غضب بازار قرار گرفته بود، در گزارش‌های عملکردی خود شاهد بهبود عملکرد بوده است. رشد کارمزدها، ماهانه‌شدن سود سپرده‌ها، سیاست‌های کنترلی بانک‌مرکزی در عدم‌رقابت در این صنعت و یکپارچگی سامانه‌های اطلاعات اقتصادی در کشور، این فرصت را فراهم کرده است تا بانک‌ها بتوانند به صورت کارآتر، مطالبات معوق خود را وصول کنند و تسهیلاتی با ریسک کمتر ارائه دهند؛ در نتیجه، انتظار بهبود سودآوری در شرکت‌های این گروه و رشد نمادهای آن در بازار وجود دارد؛ اما احتمالا یکی از گروه‌های پیشتاز، گروه پالایشی و روان‌کار‌هاست. گروه پالایشی هم به لطف رشد قیمت نفت، در کنار رشد قیمت دلار، می‌تواند سود‌های فوق‌العاده‌ای را در فصل بهار محقق‌ سازد که به جهش سودآوری نمادها و به تبع آن، رشد قابل‌توجه قیمت‌ها منجر می‌شود. در عین حال، در گروه روانکار نیز موجودی و قیمت‌های صادراتی عاملی موثر در رشد سودآوری این گروه محسوب می‌شود. برخی از هلدینگ‌ها و برخی از شرکت‌های سرمایه‌گذاری، در شرایطی در بازار معامله می‌شوند که P/ NAV قیمت به NAV، حدود ٥ درصد است که این عدد، بسیار پایین‌تر از متوسط تاریخی است. شرکت‌های سرمایه‌گذاری که کیفیت پرتفوی مناسب و سودآوری معقولی دارند، می‌توانند مورد اقبال قرار گیرند و احتمالا تا محدوده ٧ درصد رشد کنند. در مجموع، انتظار رشد در گروه‌های کامودیتی‌‌‌محور، به لطف قیمت جهانی بالا و قیمت دلار صعودی است. با این وجود، سرمایه‌گذاران نباید از تصمیمات احتمالی فدرال‌رزرو در خصوص افزایش نرخ بهره و اثر منفی آن بر قیمت‌ کامودیتی‌ها غافل شوند.

یادداشت

مهدی شریفیان
نماینده مجلس

شایسته بود در کنار این اقدام مثبت دولت برای همراهی بیشتر مردم نسبت به تدوین پیوست رسانه‌ای و تبیین اهداف این اقدام اقتصادی اهتمام جدی‌تری می داشت. امروز و در شرایطی که تحولات بین المللی وارد مرحله حساس و پیچیده ای شده و جنگ میان قدرت های جهانی در کنار خشکسالی وتبعات تغییرات اقلیمی تاثیر ویرانگری بر امنیت غذایی جهان گذاشته، اقدام شجاعانه دولت سیزدهم در اصلاح نظام اقتصادی با هدف کاستن از تبعات این تهدیدات گسترده بین المللی، اقدامی صحیح و درست بوده و ضروری است دیگر ارکان نظام در کنار دولت هرچه سریع تر با تنظیم سیاست ها و برنامه های مناسب برای عبور از این گذر تاریخی به صورت شبانه روزی تلاش کنند. البته در کنار این اقدام مثبت شایسته بود دولت برای همراهی بهتر و بیشتر مردم و نخبگان نسبت به تدوین پیوست رسانه ای و تبیین اهداف این اقدام اقتصادی عدالت محور اهتمام جدی تری می داشت. مردم و مجلس محدودیت های دولت سیزدهم را در شرایط سخت اقتصادی درک می کنند. در برابر تحریم های سنگین و مسائل انباشته کشور که میراث دولت های گذشته بوده، دیپلماسی فعال اقتصادی دولت سیزدهم با کشورهای همسایه و تلاش شبانه روزی در بین مردم با تدارک سفرهای استانی قابل تقدیر است. اما علیرغم گذشت 11 ماه از فعالیت دولت سیزدهم به دلیل ناکارآمدی برخی از مدیران، شاهد ارائه خدمات نامطلوب به مردم هستیم که باید سرعت فعالیت بخش های مختلف دولت به صورت همزمان افزایش پیدا کرده و به رده های میانی، استانی و شهرستانی گسترش یابد و سریع تر نیروهای جهادی جایگزین نیروهای ناتوان شوند. از دولت سیزدهم انتظار می رود با تلاش و برنامه ریزی بیشتر نسبت به رفع دغدغه های مردم من جمله تامین معیشت و سلامت، تهیه مسکن مناسب، ایجاد عدالت در نظام پرداخت حقوق، رسیدگی به آسیب های اجتماعی، استفاده از ظرفیت های داخلی و دانش بنیان، کاهش تورم و... اقدام کند. توقع دیگر از دولت سیزدهم این است که در تسهیل حضور مردم در زیارت اربعین حسینی تلاش جدی و علملیاتی کند و در این راه باید تمامی دستگاه های دولتی و نهادهای حاکمیتی، مردم و گروه های جهادی را در برگزاری هر چه باشکوه تر این رویداد تمدن ساز همراهی کنند. برای سرعت بخشیدن به رفع مشکلات مردم این شهرستان، انتظار می رود دولت سیزدهم در این خصوص ضمن تامین اعتبارات عمرانی این شهرستان مجموعه ای از اقدامات را در دستور کار خود قرار دهد.