به گزارش تجارت آنلاین، اين نوسانات به دلايل گوناگون شامل خشکسالي،کمبود علوفه، مرگ و ميردام بر اثرب يماري، تقاضاي بالاي مصرف کننده و... صورت ميگيرد،که نهايتا با ورود نهادهايي شامل وزارت صنعت،معدن وتجارت به عنوان صادرکنننده مجوز واردات اين محصول غذايي به داخل کشور، وزارت جهاد کشاورزي به عنوان مسئول رسيدگي به مشکلات دام داران وسازمان حمايت از مصرف کننده به عنوان مسئول تنظيم قيمت تلاش ميشود تا قيمت اين محصول دربازارکنترل شود.
اما درسال جاري قيمت گوشت قرمز مدام درحال افزايش است ومسئولان نهادهاي مربوط تنها وعده کاهش قيمت را دادهاند.خبرنگار«تجارت»به شکل اساسي موضوع گراني گوشت قرمزرا بررسي کرده است، که درادامه ميخوانيد:
*از چه زماني قيمت بالا رفت
مصرف گوشت قرمزنسبت به توليد درکشوربالا است، به همين منظور چندسالي است که دولت براي تامين نياز بازار واردات گوشت قرمزرا دردستورکارخود قرارميدهد، تا بتوان قيمت اين محصول غذايي را کنترل کرد.اين روند از سوي دولتهاي گذشته و جديد ادامه داشت تا اينکه مرداد ماه سال جاري هيئت دولت تصميم گرفت تعرفه واردات گوشت قرمز را به يک باره از 15 درصد به 21 درصد افزايش دهد، افزايش 6 درصدي تعرفه واردات گوشت قرمزموجب شد تا يک ماه بعد از اين تصميم دولت يعني ابتداي شهريور ماه سال جاري قيمت گوشت وارداتي دربازاراز19هزار تومان به 25هزار تومان افزايش پيدا کند، گوشت وارداتي به دليل يخ زدگي قيمت پايين تري نسبت به گوشت کشتار روز دارد به دنبال اين افزايش قيمت گوشت کشتار روز توليد داخل نيز با 3هزار تومان افزايش به رقم 32هزار تومان تبديل شد. چند هفته اي از افزايش رسميگوشت قرمز نگذشته بود که 22شهريورماه سال جاري مصادف باعيد قربان کشتار دام زنده افزايش يافت و به تبع آن بالا رفتن مجدد قيمت گوشت را به دنبال آورد؛ هنوز تب بالا بودن قيمت گوشت فرو کش نکرده بود که 12 مهرماه مراسم مذهبي محرم و صفر آغاز شد و اين موضوع باعث شد تا به دليل پخش نذورات از سوي هموطنان مان تقاضاي گوشت همچنان رشد سعودي خود را ادامه دهد و قيمتها همچنان رو به افزايش رود،تا اينکه 40 روزبعد ازعاشورا و تاسوعاي حسيني مراسم اربعين درکشورعراق با حضور جمعيت 20ميليوني برگزارشد واين امرنيز باعث بالا رفتن تقاضا وانتقال دام زنده و گوشت قرمز براي نذورات زوارکربلا ازکشورمان روانه کشورهمسايه شد.حالا 2ماه از حجم تقاضا دام زنده و گوشت قرمزميگذرد، اما قيمت اين محصول غذايي همچنان سرجا خود باقي مانده است؛ به طوري کهامروز قيمت گوشت وارداتي دربازار 34هزار تومان عرضه ميشود که تقاضا به دليل پايين بودن قيمت آن نسبت به گوشت کشتار روز بهشدت زياد است.رد حال حاضر هر کيلوگرم گوشت ماهيچه گوساله به کيلويي 45هزار تومان، هر کيلوگرم گوشت گوساله 40هزار تومان، مخلوط گوساله کيلويي 35 هزار تومان وگوشت گوساله راسته کيلويي ۳۹ هزار تومان و گوشت گوسفندي نيز بدون دنبه 53هزار تومان عرضه ميشود.
*همه چيز مربوط به کارخانههاي لبنيات است
در ابتداي اين گزارش به سراغ تعدادي دامدار رفتهايم، «ناصرنورصفت»دامدارشهرستان ورامين است،اوکمبود دام گوشتي را مربوط به پرداخت نشدن هزينه شيرازسوي کارخانههاي لبني ميداند،معتقد است:« روزانه بيش از3هزارليترشير توليد ميکنم و اين حجم شيررا دراختيارکارخانههاي لبنيات قرارميدهم، اما متاسفانه کارخانه شيرهزينه شيررا به موقع پرداخت نميکند و گاهي طلبمان به 4 ماه ميرسد، به همين خاطرمجبورميشوم دام شير ده را براي تامين اعتبار براي کشتار به فروش برسانم اين روند 3سالي ميشود در دامداريها صورت ميگيرد، که موجب شده زاد و ولد دام کاهش پيدا کند و اين روزها با کمبود دام گوشتي درکشور مواجه شويم.»او ادامه ميدهد:«دامداريها با کمبود نقدينگي مواجهاند به همين خاطر دام گوساله را که بايد به وزن 700 کيلو برسد را با وزن 300 کيلو به دلالان ميفروشند، اين درحالي است که درصورت نگهداري دامها گوشت بيشتردربازارموجود خواهد بود و کاهش قيمت را به دنبال ميآورد. »يکي ديگرازدام داران استان تهران«رضا ملکي»است،او که به دليل پرداخت نشدن طلبش از کارخانههاي لبنيات مجبور شده است تماميدامهاي خود را در اين چند سال براي دام گوشتي بفروشد و ديگر دام ندارد، ميگويد:« هزينه دامداري بالا است و يکي از اين هزينهها مربوط به خوراک دام ميشود، که براي تامين آن مجبور شدهام تماميدام خود را بفروشم و اين موضوع کاهش زاد و ولد را به دنبال آورده است، بسياري از همکارانم به همين دليل دامداريهايشان تعطيل شده است.»او ادامه ميدهد:« در ابتدا مسئولان اعلام کرد هاند مصرف بالاي گوشت قرمز در ايام محرم و اربعين حسيني باعث بالا رفتن تقاضا شد و قيمت بالا رفت اما اين قيمت مدام افزايش پيدا کرد و حالا که چند ماه از مراسم محرم و صفر گذشته است هنوز قيمت آن بالا است.» ملکي افزايش حقوق کارگر، بالا رفتن قيمت علوفه در فصل سرما و نبود نقدينگي در بين دام داران را عامل اصلي تعطيلي دامداريها ميداند.بيشتر دام گوسفندي در تهران در شهراحمد آباد مستوفي است، که دراين باره«سيد رضا موسوي»يکي از دامداران اين شهر ميگويد:« دليل گران شدن گوشت زير سر دلالان است، چرا که در حال حاضر گوسفند زنده را دلالان کيلويي بين 12هزار تومان تا 14هزار تومان از دامداران خريداري ميکنند، اين در حالي است که در خرده فروشي تهران گوشت گوساله کيلو 50 هزار تومان معامله ميشود.»
*از دامدران قيمت گذشته خريداري ميشود
«سيد احمد حسيني»مدير عامل شرکت تعاوني دامداران شهرستان فيروز کوه در خصوص گراني گوشت قرمزبه خبرنگار «تجارت» ميگويد:« قبل از اينکه گوشت گران شود، گوشت گوساله با استخوان را از دامدار 23هزار تومان خريداري ميکردند و حالا نيز همين قيمت خريداري ميکنند، اين در حالي است که دلالان اين مبلغ را نيز به شکل چند ماه به دامداران پرداخت ميکنند، در حالي که شاهد آن هستيم مبلغ گوشت گوساله با استخوان در تهران به 40 هزار تومان رسيده است،که دراين جا دامدارومصرف کننده ضرر ميکنند.»«غلام علي قمي»مدير عامل شرکت تعاوني گوسفنداران رباط کريم اما نظر ديگري دارد،او ميگويد:« در منطقه رباط کريم 17تا18 هکتار زمينهاي اين منطقه براي ساخت مسکن مهرازسوي دولت گذشته مورد استفاده قرار گرفت و همچنين توسعه شهر رباط کريم و از سوي ديگر به دليل خشک سالي دامداران اين منطقه با کمبود محيط براي چراي دامشان مواجهاند.»او ادامه ميدهد:« در گذشته رباط کريم قطب توليد دام گوسفندي بوده است که اين روزها شاهد تعطيلي تعداد قابل توجهي دامداري در اين شهرستان هستيم.»به گفته قميگوسفند زنده درکشتارگاه 15هزارو700تومان،به شکل تک فروشي 17 هزار تومان و در دام داري 14 هزار تومان به شکل تعداد بالا معامله ميشود.»«علي اکبررستمي»مديرعامل شرکت تعاوني دامداري ورامين نيز در اين خصوص به خبرنگار «تجارت»ميگويد:«بيش از60 درصد گاوداريهاي اين شهرستان به دليل کمبود نقدينگي تعطيل و تعداد قابل توجهي کارگر بيکار شدهاند، اين درحالي است که در صورت فعال بودن گاوداريها مشکل کمبود دام براي تامين گوشت مصرفي شهروندان برطرف ميشد.» او درپاسخ به سوال خبرنگار«تجارت» درباره اينکه دليل تعطيل گاوداري در اين شهرستان چيست؟ پاسخ ميدهد:«در اين 3سال گذشته حجم قابل توجهي دام به کشورهاي همسايه صادر شده است و از سوي ديگر پرداخت نشدن هزينه شير از سوي کارخانههاي لبنيات موجب شده است تا دام داران براي جبران هزينههايشان دام خود را به عنوان دام گوشتي به فروش برسانند و اين امر باعث کاهش زاد ولد شود.»
*مجبور هستيم گران کنيم
دلالان در همه صنفها حضور فعالي دارند، در حوزه دام نيز اين دلالان هستند که حرف اول و اخر را در زمينه قيمت گذاري ميزنند، به همين منظور به سراغ«رحمت_ف» يکي از دلالان سرشناس دام تهران رفتهايم، او در اين باره ميگويد:« دلايل گوناگوني دارد که همکارانم دست به بالا بردن قيمت دام و گوشت خام ميزنند، يکي از دلايل آن مربوط به اين است که در گذشته پوست گوسفند از سوي افرادي به خارج از کشور صادرات ميشد وآنها هر يک عدد پوست را از ما 25 هزار تومان خريداري ميکردند که اين روزها به دليل صادرات نشدن اين پوستها قيمت آن به 5هزار تومان رسيده است، از سوي ديگر دل، جگر، سيرابي، کله و پاچه، شيردان و...داميبسيار کاهش قيمت داشته است، به همين منظور ناچاريم براي جبران قيمت مبلغي را به روي قيمت گوشت دام افزايش دهيم.» از او ميپرسيم خيلي از مردم توان خريد گوشت را به شکل دائميندارند چرا اقدام به بالا بردن گوشت ميکنيد؟ جواب ميدهد:« ما خودمان اقوام داريم و در همين کشور زندگي ميکنيم ، ما بهاندازه سودمان گران ميکنيم، به طوري که اسم ما دلال است و گوشت را با 10تا20 درصد گران تر با قيمت 35 هزار تومان به عمده فروش ميفروشيم اما در مغازه و خرده فروشيها قيمت آن به 50 هزار تومان رسيده است که اين افزايش قيمت مربوط به عمده فروشان و خرده فروشان است.»اين دلال دام ادامه ميدهد:« متاسفانه در زمان گران شدن اجناس همه انگشت اتهام را به سوي دلالان نشانه ميگيرند، در صورتي که همين دلالان هستند که قيمت دام را به شکل نقد در زمانهاي گوناگون سال از دامدار ميخرند و از سوي ديگر کسي توجهي به اين موضوع ندارد که عده اي ديگر که مافيا هستند به دنبال بالا بردن قيمت هستند تا بتوانند از اين طريق مجوز واردات گوشت را دريافت و از خارج کشور گوشت يخ زده وارد کنند و سرمايه زيادي به دست آورند.»
*خرده فروشيها: 20درصد سود ميبريم
قيمت گوشت گوساله و گوسفند در مغازههاي محلات گوناگون شهر متفاوت است، دليل اين قيمت گذاري را از چند فروشنده در سطح شهر جويا شدهايم، منطقه غرب تهران ميدان صادقيه چند گوشت فروشي وجود دارد،«محمد اسماعيلي»يکي از فروشندگان گوشت در اين محله است.او در خصوص قيمت گوشت قرمز ميگويد:« اين روزها قيمت گوشت قرمز به شکل لحظه اي خريداري ميشود، به طوري کهامروز يک قيمت دارد و فردا نيز قيمت ديگر در فاکتور عمده فروشان درج ميشود.»به گفته اسماعيلي گوشت مانند برنج نيست که بتوان آن را در مدت زمان طولاني نگهداري کرد، گوشت هر چه در يخچال نگهداري شود ضرر براي فروشنده به حساب ميآيد، چرا که براثر ماندگاري گوشت وزن آن کم ميشود و از سوي ديگر قرمزي رنگ گوشت به سياهي ميرود و اين در حالي است که مشتري تمايل دارد گوشت را به شکل تازه وکشتار روز تهيه کند.»اين خرده فروش گوشت ميافزايد:« خرده فروشان بين 10تا20 درصد سود گوشت دريافت ميکنند، يعني گوشت را بين 40تا43 هزار تومان خريداري ميکنند، که با سود 10تا20 درصد قيمت گوشت براي مصرف کننده بين 48تا50هزارتومان محاسبه ميشود.»«سعيد- ف»از ديگر کسبه شرق تهران است، که دل پري از بالا رفتن قيمتها دارد، ميگويد:« بالا رفتن قيمت گوشت به ضرر خرده فروشان ميشود، چرا که قدرت خريد مردم کاهش پيدا ميکند و موجب ميشود کمتر از نياز مصرفي شان خريداري کنند.»او نيز در اين خصوص ميگويد:« گوشت خارجي معروف به گوشتهاي برزيلي در بازار زياد است، اما مردم عادي که براي مصرف خانگي استفاده ميکنند تمايل دارند گوشت کشتار روز که دام داخلي است را تامين کنند، اما رستورانها و غذاخوريها گوشت خارجي با قيمت بين 20تا30 هزار تومان تهيه ميکنند.»«مرتضي عسکريان» نيز از ديگر کسبه گوشت فروشي در محله نازي آباد جنوب تهران است، او معتقد است:« در يک مغازه گوشت فروشي بين 2تا4کارگر فعاليت ميکنند، همچنين اجاره مغازه بالا است، به همين خاطر کسبه صنف گوشت فروشي ناچار هستندبراي تامين سود و هزينههاي جاري شان گوشت را با 20درصد سود به فروش برسانند.» به گفته برخي از فروشندگان، وضعيت تقاضاي گوشت قرمز پايين است و بازار ظرفيت بالا رفتن قيمتها را ندارد. به گفته آنها وضعيت عرضه گوشت قرمز با مشکلي مواجه نشده است و کمبودي از اين بابت وجود ندارد که منجر به افزايش قيمت شود.
*نميتوانند قيمت را کنترل کنند
اما در اين ميان «رحمت اله حسني»نايب رئيس هينت مديره اتحاديه دامداران استان تهران در گفتگو با خبرنگار«تجارت» معتقد است:«در حال حاضر قيمت هر کيلو دام زنده گوسفندي 14هزار تومان است، که شاهد آن هستيم در خرده فروشيهاي شهر تهران گوشت گوسفند به 50هزار تومان نيز رسيده است.»او ادامه ميدهد:« متاسفانه نهادهاي مسئول از جمله سازمان حمايت از مصرف کننده کنترلي به روي قيمتها از توليد تا مصرف ندارند، به طور مثال قيمت هر ليتر شيرخالص را کارخانههاي لبني از دامداران ليتري 1200تومان خريداري ميکند و به براي فروش کارخانهها شير غيرخالص را ليتري 2500تومان يعني دو برابر قيمت خريد به فروش ميرسانند.»آن طور که حسني ميگويد« متاسفانه در اين ميان عده اي سود جو با اين بهانه که قيمت گوشت بالا رفته است مجوز واردات گوشت قرمز را از وزارات صنعت، معدن و تجارت و وزارات کشاورزي دريافت ميکنند و اقدام به خريد گوشت يخ زده و دام زنده از کشور قزاقستان و ديگر کشورها ميکنند که در اين ميان سود قابل توجهي نصيب سودجويان خواهد شد.»نايب رنيس اتحاديه دامداران استان تهران در ادامه تصريح ميکند:« در چند وقت گذشته کره از سوي کارخانههاي لبني افزايش قيمت پيدا کرد که با مجوز، کره خارجي وارد کشور شد، اما باز هم قيمت آن به تعادل برنگشته ، اين درحالي است که مسئولان امر تنها راه چاره براي تنظيم بازار را واردات ميدانند که اين نوع روش کار درست و کارشناسي نيست مگر اين که در کوتاه مدت اين روش جواب نياز بازار را بدهد.»وي گفت:« دام زنده 14 هزار تومان است که اگر حساب کنيم دام به گوشت استخوان دار تبديل شود کيليويي 30 هزار تومان در عمده فروشي و در خرده فروشي نهايتا به 38هزار تومان بايد به دست مصرف کننده برسد.»او در ادامه ميگويد:« در حال حاضر137هزار راس گاو شيرده و 141هزار راس گاو به شکل گوشت در گاودارهاي تهران وجود دارند؛ همچنين در کل استان تهران 43 شرکت تعاوني دامداري فعال هستند، که متاسفانه 50درصد دامداري کوچک زير يک تن دام در روستاها تعطيل شدهاند و دامداريهاي بزرگ نيز به دليل حمايتهاي دولتي و وامهاي باتکي توانستهاند سرپا باشند.»
*از وزير سوال ميپرسيم
خبرنگار «تجارت» براي اينکه موضوع افزايش قيمت گوشت قرمز را به شکل اساسي تر بررسي کند به سراغ «سيد راضي نوري» عضو کميسيون کشاورزي، آب و منابع طبيعي مجلس شوراي اسلاميرفته است. او در اين باره ميگويد:«گوشت قرمز به عنوان يکي از مهمترين محصلات غذايي و استراتژيک به حساب ميآيد، به همين منظور در سال92 مجلس شوراي اسلامياختياراتي را به شکل ويژه به وزارات جهاد کشاورزي داده است تا در صورت نياز اين وزارت خانه بتواند براي تنظيم عرضه و تقاضا و همچنين قيمت محصولات کنترلهاي را داشته باشد، يکي از اين اختيارات مربوط به مجوز واردات محصولات مورد نياز غذايي است و ديگر نيازي نيست وزارات صنعت، معدن و تجارت، ستاد تنظيم بازار و سازمان حمايت از مصرف کننده هرکدام به شکل جداگانه اقدامات را انجام دهند.»اين نماينده مجلس درپاسخ به سوال خبرنگار«تجارت» درباره اينکه چند وقتي است که قيمت گوشت قرمز افزايش پيدا کرده است و تنها مسئولان امر اعلام کردهاند که تلاش ميکنند تاقيمت کاهش پيدا کند، اما تاکنون قيمت نه تنها کاهش پيدا نکرده بلکه افزايش مدام نيز دارد، آيا در اين مدت موضوع گراني گوشت قرمز در کميسيون کشاورزي، آب و منابع طبيعي مطرح شده است؟ پاسخ ميدهد:« متاسفانه در اين مدت که گوشت قرمز افزايش قيمت داشته است، کميسيون کشاورزي، آب، منابع طبيعي به اين موضوع رسيدگي نکرده است و همين جا اعلام ميکنم که اين موضوع را در جلسه هفته آينده کميسيون کشاورزي مجلس مورد بررسي و رسيدگي قرار دهيم و جواب و نتيجه اين گزارش را به روزنامه تجارت که اين موضوع را دنبال ميکند اطلاع دهيم.»نوري درپاسخ به سوال ديگر خبرنگار «تجارت» درباره اينکه در زماني که تهران هستيد گوشت مصرفي منزلتان را از کجا تهيه ميکنيد؟ پاسخ ميدهد:« بنده در زماني که در تهران هستم براي تهيه گوشت به فروشگاهها مراجعه ميکنم و شاهد بالا بودن قيمت اين محصول بودهام، البته ناگفته نباشد در شهرستانها نيز قيمت گوشت قرمز نيز با تهران فرقي ندارد.»او درپايان صحبتهايش ميافزايد:« بالا رفتن قيمت گوشت قرمز در بعضي ايام مانند محرم و صفر به دليل مصرف بالا افزايش پيدا ميکنند، همچنين قيمت دام زنده نيز در ايام عيد قربان با افزايش قيمت مواجه است که قابل پيش بيني ميباشد، اما اينکه نزديک به 3ماه قيمت اين محصول غذايي مهم مدام افزايش قيمت داشته باشد و مسئولان مربوط نتوانند قيمت آن را کنترل کنند جاي تعجب است و بايد اين موضوع را از وزير جهادکشاورزي سوال کرد که چرا کم کاري در اين خصوص صورت گرفته است.»
*وعدههاي که محقق نشد
15/اذر /1395- خبرگزاري ايسنا: «علي اصغر ملکي»رئيس اتحاديه تهيه و توزيع گوشت گوسفندي، بازگشت زائران از کربلا، و بارشهاي اخير را مهمترين دلايل افزايش قيمت گوشت قرمز عنوان کرد و اظهار اميدواري کرد که طي روزهاي آينده بازار به وضعيت تعادل و ثبات برسد.
4/دي/1395- سايت خبري شفاف: «حسين نعمتي»رييس اتحاديه دامداران گوساله از ۲ ماه پيش ارزان شدهاما در قصابيها قيمت بالا رفته است!؟
3/بهمن/1395- خبرگزاري مهر: «عباس والوزي» معاون بازرگاني داخلي شرکت پشتيباني امور دام با بيان اينکه توزيع گوشت گرم در بازار ادامه دارد تا قيمت رو به کاهش رود
5/بهمن/1395- خبرگزاري مهر:«بهزاد درخور» عضو هيات مديره انجمن واردکنندگان فراوردههاي خام داميگفت: با کاهش تعرفه واردات گوشت قرمز در هفتههاي آتي شاهد روند کاهشي قيمت گوشت گوسفندي خواهيم بود.