اشتغال و بيکاري از مهمترين موضوعات اساسي اقتصاد هر کشور است، به گونهاي که افزايش اشتغال و کاهش بيکاري به عنوان يکي از شاخصهاي توسعه يافتگي جوامع تلقي ميشود. نرخ بيکاري نيز يکي از شاخصهايي است که براي ارزيابي شرايط اقتصادي کشور مورد استفاده قرار ميگيرد که در اين رابطه طرح آمارگيري نيروي کار به صورت فصلي و سالانه و همچنين تغييرات آن در کل کشور، نقاط شهري، نقاط روستايي و تغييرات سالانه آن در استانها با روش نمونه گيري چرخشي در فصول مختلف سال اجرا ميشود.
به گزارش ايسنا، بيکار به کسي گفته ميشود که در هفته مرجع فاقد کار بوده، در آن هفته و هفته بعد آماده براي کار باشد و از سه هفته قبل نيز جوياي کار بوده باشد.
بر اساس تازهترين گزارش مرکز آمار ايران نرخ فعاليت اقتصادي جمعيت بيش از 10 سال در آمارگيري بهار 1393 در کل کشور برابر 37.1 درصد بوده؛ به عبارت ديگر 37.1 درصد از جمعيت بيش از 10 سال کشور شاغل يا آماده به کار بودهاند که اين نسبت به ميزان 62 درصد در مردان و 12.2 درصد در زنان بوده است. همچنين نرخ مشارکت اقتصادي در نقاط شهري 36.1 و در نقاط روستايي 39.8 بود. بنابراين ميتوان گفت که در بهار امسال تعداد افراد فعال اقتصادي 23 ميليون و 637 هزار و 309 نفر بوده است.
مقايسه اين آمار با آمار بهار گذشته نشان ميدهد که مشارکت اقتصادي 2.2 درصد کاهش يافته است، اما نرخ مشارکت اقتصادي نسبت به زمستان 1392 که برابر با 35.4 بوده به ميزان 1.7 درصد افزايش يافته است.
آنچه از آن به عنوان نرخ بيکاري ياد ميشود نرخ بيکاري افراد بيش از 10 سال است که بر اساس آخرين آمار بيش از 2.5 ميليون فعال اقتصادي در کشور بيکارند اين رقم معادل 10.7 درصد ميشود که نسبت به زمستان 92 افزايش دو دهم درصدي و نسبت به بهار 92 افزايش يک دهم درصدي را تجربه کرده است.
بررسي نرخ بيکاري در بين جوانان 15 تا 29 سال نيز حاکي از آن است که يک ميليون و 578 هزار و 46 نفر از اين افراد يعني معادل 22.2 درصد آنها بيکارند.
همچنين 17.9 درصد مردان 15 تا 29 سال و 41.6 درصد از دختران اين سنين بيکار محسوب ميشوند؛ به عبارت ديگر در بين جوانان يک ميليون 40 و هزار و 328 نفر از پسران و 537 هزار و 718 نفر از دختران بيکارند.
نرخ بيکاري جوانان در نقاط شهري بيش از نقاط روستايي است، به طوريکه اين نرخ در نقاط شهري 24.8 و در نقاط روستايي 15.9 درصد است. بنابراين يک ميليون و 245 هزار و 450 جوان در نقاط شهري و 332 هزار و 596 جوان در نقاط روستايي بيکارند.
اين در حالي است که در زمستان سال گذشته نرخ بيکاري جوانان 15 تا 29 سال در کل کشور 22.1، در نقاط شهري 24 و در نقاط روستايي 17.4 درصد بوده است. بنابراين آمار حاکي از افزايش يک دهم درصدي نرخ بيکاري در ميان جوانان نسبت به زمستان سال گذشته است.
همچنين در بهار سال گذشته نيز نرخ بيکاري در جوانان 15 تا 29 سال 20.3 درصد بوده است. از سوي ديگر در شهرها 23.3 درصد و در روستاها 12.8 درصد از جوانان بيکار بودهاند، بنابراين نرخ بيکاري اين دسته از افراد نسبت به بهار سال گذشته 1.9 درصد افزايش يافته است.