"94" سال رونق صنعت فرش ايراني

روزنامه تجارت- سعيد قليچي؛ تشديد تحريم‌هاي بين‌المللي در آخرين سال‌هاي دولت گذشته يكي از مهمترين مشكلات ايجاد شده براي صنعت فرش دستباف ايران بوده است. تحريم‌هاي اقتصادي عليه ايران كه بيشتر شد، فرش ايراني بازارهاي خارجي خود را از دست داد. اگر روزگاري صادرات فرش دستباف ايران به آمريكا، آلمان و ديگر كشورهاي جهان همپاي صادرات پسته و ديگر محصولات توليدي براي كشور درآمد ارزي داشت؛ سياست‌ها و رفتارهاي نادرست دولت گذشته موجب ضعيف شدن اين صنعت و در نتيجه آن كاهش ميزان صادرات فرش شد. با اين حال طي ماه‌هاي گذشته از آغاز به كار دولت يازدهم، همراه با بهبود ديپلماسي و سياست روابط بين‌الملل دولت، آمار صادرات كشور نيز در مسير رشد صعودي حركت مي‌كند. در همين رابطه براساس آخرين گزارش اعلامي از سوي مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت طي 11 ماهه امسال، معادل 314 میلیون دلار صادرات فرش دستباف صورت گرفته است. در همين حال بررسي آمار صادرات فرش سال گذشته نشان مي‌دهد كه رقم حاصل از صادرات يازده ماهه سال جاري برابر با صادرات 12 ماهه سال گذشته است. در اين مدت به لحاظ وزنی در 11 ماهه سال جاری 6000 تن فرش از كشور صادر شده که اين رقم نسبت به سال گذشته بیش از 32 درصد رشد را نشان می‌دهد. به اين ترتيب می‌توان گفت برای نخستين بار در چند سال اخیر سير کاهشی صادرات متوقف شده و روند رو به رشدی مشاهده مي‌شود.

اسفند خوب براي صنعت فرش
در همين حال روز گذشته رییس مرکز ملی فرش ایران، ضمن تشریح دلایل کاهش صادرات فرش دستباف طی سال‌های اخیر، از متوقف شدن روند کاهشی صادرات فرش دستباف خبر داد. حمید کارگر معتقد است: اسفند امسال پایان خوشی برای فرش ایرانی است و آمار و ارقام صادراتی ما نسبت به سال گذشته رشد کرده و طبق آمار گمرک در 11 ماهه امسال معادل 314 میلیون دلار صادرات داشتیم که معادل صادرات 12 ماهه پارسال بود. به گفته رئيس مركز ملي فرش ايران این آمار راضی کننده نیست، اما در سال اقتصاد و فرهنگ از پتانسیل فرش به صورت بهینه استفاده نشده است. كارگر با بیان اینکه طی سال‌های اخیر عوامل مختلفی در کاهش میزان صادرات فرش دستباف تاثیرگذار بوده، گفت: جانشین شدن کالاهای مکمل فرش همچون موکت و پارکت، اشباع شدن بازارهای مهم فرش ایرانی همچون آلمان و خروج تعداد زیادی از بافندگان از این صنعت در افت بازارهای این بخش تاثیرگذار بود. وی با بیان اینکه فرش علاوه بر مزیت اقتصادی دارای مزیت فرهنگی است، ادامه داد: تمامی مواد اولیه فرش در داخل کشور تامین می‌شود و دانش و مهارت فنی آن نیز در کشور موجود است و با کمترین سرمایه می‌توان در این زمینه شغل ایجاد کرد. کارگر تصريح كرد: اتفاق مثبت دیگری که در روزهای پایانی سال برای حوزه فرش رخ داده را ثبت برند جغرافیایی 10 منطقه فرشبافی در سازمان جهانی مالکیت فکری است، چون یکی از دغدغه‌های فعالان فرش ما دست‌اندازهای کشورهای رقیب در تولید فرش برند ایرانی و طرح‌ها و نقوش ما و کپی‌برداری از آنها بود. رییس مرکز ملی فرش ایران با بیان اینکه ثبت جهانی مناطق جغرافیای فرش کشور می‌تواند به عنوان یک عامل بازدارنده عمل کند و پیش از پیش حافظ برند فرش ایرانی باشد، یادآور شد: فرش 10 منطقه ایران شامل مشهد، کاشمر، کاشان، کرمان، نایین، ساروق، یزد، اردبیل، ترکمن، گلستان و همدان در سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO) به ثبت جهانی نشان جغرافیایی رسید. به گفته كارگر در سال گذشته پنج منطقه جغرافیایی فرشبافی کشور به ثبت جهانی رسید و مراحل ثبت ملی و جهانی 12 منطقه دیگر نیز در سال آینده دنبال خواهد شد.

روزهاي خوب فرش در راه است
آمريكا بزرگترين و مهمترين بازار فرش دستباف ايراني بود كه پس از افزايش تحريم‌هاي بين‌المللي عليه ايران، از دست رفت. از سوي ديگر كشورهايي مانند چين و پاكستان با آنكه توان توليد فرش با كيفيت مشابه ايران را ندارند، اما سرمايه‌گذاري خوبي در اين زمينه انجام داده‌اند و به مرور مشتريان خارجي خوبي براي فرش‌هاي خود پيدا كرده‌اند. با اين حال همزمان با بهبود روابط بين المللي و اقتصادي ايران با ساير كشورهاي جهان اين اميدواري وجود دارد كه فرش ايران بتواند روزهاي خوب گذشته را مجددا تجربه كند. يك كارشناس صنعت فرش در همين رابطه معتقد است؛ با روي كار آمدن دولت يازدهم تغييرات مثبتي در فضاي بين‌المللي به نفع تجارت ايران شكل گرفته است و اين اميدواري وجود دارد كه با انجام توافق نهايي درباره پرونده هسته‌اي و برداشته شدن تحريم‌هاي بين‌المللي روزهاي خوب صنعت فرش ايران از راه برسند. در همين رابطه مهدي قليزاده در گفت‌وگو با «تجارت» مي‌گويد: سياست‌هاي غلط دولت گذشته موجب شد تا بهانه‌اي براي افزايش تحريم‌ها به دشمنان فراهم شود و در نتيجه تشديد تحريم‌ها بسياري از صنايع كشور دچار لطمه‌هاي شديدي شدند. صنعت فرش دستباف ايران تنها يكي از اين صنايع بود كه با افزايش تحريم‌ها، افت صادرات را تجربه كرد و بازارهاي بين‌المللي را از دست داد. اين كارشناس صنعت فرش با اشاره به اينكه آمريكا بزرگترين بازار فرش ايراني بوده كه پس از تحريم‌ها به كلي از دست رفته، ادامه داد: دولت آقاي روحاني به خوبي تشخيص داد كه براي بهبود چرخه اقتصاد كشور بايد سياست خارجي را بهبود ببخشد، پس از آن روابط تجاري ايران با ساير كشورها بهتر خواهد شد. به عنوان مثال ما اگر به همين صنعت فرش نگاهي داشته باشيم مي‌بينيم كه با بهبود وضعيت روابط بين‌المللي كشور با ساير كشورها، صادرات فرش دستباف بيشتر شده است. به گفته اين فعال صنعت فرش؛ ميزان صادرات فرش دستباف در 11 ماه امسال معادل 12 سال گذشته است و از نظر وزني به 6000 تن رسيده كه نسبت به سال قبل 32 درصد افزايش پيدا كرده و از نظر درآمدي هم به حدود 314 ميليون دلار رسيده است. قليزاده در پايان با اشاره به بهبود وضعيت صادرات فرش دستباف طي امسال گفت: براي بسياري از فعالان و تاجران فرش ايراني اين اميدواري وجود دارد كه سال آينده و با حصول توافق هسته‌اي و برداشته شدن تحريم‌هاي اقتصادي ميزان صادرات فرش و به طور كلي مراودات تجاري ايران افزايش پيدا كند. در اسفندماه امسال خبرهاي خوبي در رابطه با صنعت فرش منتشر شد و اگر اتفاق خاصي روي ندهد، 94 سال خوب فرش دستباف ايراني خواهد بود.