اوتیسم به نوعی اختلال مغزی اطلاق میشود که تواناییهای ارتباط فردی را در برقراری روابط با دیگران محدود میکند و غالبا در سنین پایین از طیف خفیف تا حاد مشاهده میشود. اوتیسم از هر 88 کودک امریکایی حدود یک نفر را مبتلا میکند و در پسران 5 برابر شایعتر از دختران است.
اختلال اوتیسم پیش از 3 سالگی در کودکان تشخیص داده میشود. برخی نوزادان بین 18 تا 24 ماهگی رفتارهای طبیعی از خود بروز میدهند و پس از آن، رفته رفته در انجام مهارتهای لازم باز میمانند.
علائم اوتیسم در کودکان
اگر با کودک مبتلا به اوتیسم مواجه شوید برخی رفتارهای او بسیار بارز بوده و به راحتی میتوانید متوجه این بیماری در او شوید.
آنها معمولا حرکات تکراری زیادی را انجام میدهند، تکان خورده یا می چرخند.
غالبا از برقراری ارتباط چشمی با طرف مقابل شدیدا خودداری میکنند.
بیشتر بخوانید: نقش والدین در بیماری اوتیسم کودکان
این گروه از کودکان نسبت به هم سالان خود دیرتر قادر به حرف زدن بوده و سخن گفتن را با تأخیر فرا میگیرند.
در مقابل تغییرات جزئی به شدت تحریک پذیر بوده و عصبی میشوند.
البته نکته حائز اهمیت این است که بسیاری از علائم مذکور در کودکانی هم که سالم بوده و مبتلا به هیچ یک از نشانهها نیستند نیز قابل مشاهده است.
بنابراین والدین با مشاهده این علائم و رفع هر گونه نگرانی باید با پزشک معالج کودکشان مشورت کنند.
بیشتر بخوانید: موسیقی و اوتیسم، چطور نتها را به دنیایشان وارد کنیم؟
اوتیسم کودکان در یک سالگی
یک سالگی از مهمترین سنینی است که اولین نشانههای این اختلال را می توان تشخیص داد.
نوزادانی که در یک سالگی مبتلا به اوتیسم میشوند غالبا نسبت به صدای مادر عکسالعملی نشان نداده یا با صدا زدن نامشان واکنشی بروز نمیدهند یا در چشم های اطرافیان خیره نمیشوند.
کودکان مبتلا به اوتیسم هیچگونه لبخند و واکنش اجتماعی خاصی را از خود بروز نمیدهند.
اوتیسم کودکان در یک سالگی
طرحهای اجرایی درمان اوتیسم در کودکان
درمان و بهبود اوتیسمیها به زمان، صبر و حوصله زیادی نیاز دارد و والدین کودکان مبتلا باید تمام تلاش خود را برای همکاری در امر درمان انجام دهند.
درمانهای رفتاری از جمله گستردهترین شیوههایی به شمار میرود که میتواند برای بهبود روابط اجتماعی، صحبت کردن و برقراری ارتباط مؤثر با دیگران به کار رود.
این روشها که به «تجزیه کاربردی رفتاری» شناخته میشوند به مرور باعث برانگیختن عملکردهای مثبت و حذف رفتارهای منفی در مبتلایان میشود.
محققان با روشی موسوم به «فلورتایم» سعی دارند تا روی عواطف و احساسات و مهارتهای اجتماعی کودکان اوتیسمی کار کنند.
روش «TEACCH» نیز با کارتهای تصویری و سایر علائم بصری به کمک در امر درمان بچههای اوتیسمی می شتابد. سیستم مدارس دولتی در بسیاری از کشورهای دنیا، خدمات ویژهای را به منظور کمک به بهبود کودکان مبتلا به اوتیسم اجرا میکند که گفتار درمانی و کار درمانی را شامل میشود.
بیشتر بخوانید: آیا اوتیسم درمان میشود؟
درمان اوتیسم در کودکان با دارو ممکن است؟
به طور کلی درمان دارویی و پزشکی برای مبتلایان به اوتیسم وجود ندارد ولی در عین حال برخی داروها به کاهش علائم بیماری کمک میکند.
در مشکلات رفتاری غالبا داروهای ضد روان پریشی و گاه داروهای ضد افسردگی تجویز میشود.
کودکان مبتلا به اوتیسم اغلب به صداها، تماس بدنی، مزهها، نگاه اطرافیان و بوهای تند حساس بوده و مشکل آنها بسیار شبیه به «اختلال حسی» است به طوری که نسبت به نور زیاد یا صدای زنگ حساسیت زیادی نشان داده و عصبی میشوند.
بر خلاف تصور برخی، مبتلایان به اوتیسم همانند مردم عادی جامعه حق حیات داشته و به راحتی میتوانند زندگی کرده و به تحصیلات و حتی کار بپردازند.
بسیاری از مبتلایان به اوتیسم که از تواناییهای فکری و ذهنی رنج میبرند با روشهای درمانی- رفتاری میتوانند از پس مشکلات خود برآمده و زندگی عادی را تجربه کنند.
اوتیسم کودکان چرا و چگونه؟
شایعترین مشکل کودکانی که اوتیسم دارند چیست؟
یکی از شایعترین مشکلات کودکان مبتلا به اوتیسم، ناراحتیهای گوارشی بوده و حدود 30 درصد از آنها اقدام به خوردن مواد غیر غذایی از قبیل کاغذ میکنند.
بیشتر بخوانید: چگونگی تغذیه کودک اوتیسم
برخی مطالعات حاکی از آن است که رعایت رژیم غذایی فاقد گلوتن و تغییرات غذایی مانند استفاده از مکملهای B6 و منیزیم میتواند در بهبود علائم مؤثر باشد.
درد شکم، پیروزیس ( سوزش معده )، اسهال مزمن یا یبوست، بازگشت غذا به دهان، نفخ و استفراغ، برخی از مشکلاتی است که این کودکان با آن دست به گریباناند.
بیشتر بخوانید: صدای دکتر/ چه چیزی باعث یبوست کودکان میشود؟
البته خوب است بدانید که این مشکلات صرفا به خاطر اوتیسم نیست، بلکه مثلا نخوردن فیبر کافی میتواند منجر به یبوست در این کودکان شود.
کودک مبتلا به اوتیسم معمولا به غذا انزجار دارند، به همین دلیل هم رژیم غذایی محدودی دارند. کودکی که دچار اوتیسم است، غذاهایی را که به رنگ قرمز، زرد و نارنجی هستند، رد میکند.