گروه اقتصادی – کورش شرفشاهی: مناسبت های ملی، مذهبی و آیینی از عناصر مهم فرهنگی جوامع تلقی می شود که حفظ و حراست از آنها و انتقال سینه به سینه از نسلی به نسل دیگر، تداوم بخش ارزش ها و باورهای فرهنگی جامعه است. کشور ایران نیز با سابقه طولانی فرهنگ در عرصه های مختلف ملی و مذهبی مناسبت های ارزشمندی دارد که با غنای معنوی، تأثیر شگرفی در انسجام، همگرایی و تقویت باورها و همگونی افکار و احساسات ملی دارد. شب یلدا یکی از تاریخی‌ترین آیین هایی است که در کم و کیف آن، فلاسفه و صاحب نظران فرهنگی ایران کتاب ها نوشته و سخن ها رانده‌اند، لذا بسترسازی و تسهیل در برگزاری آیین ها نظیر شب یلدا، تاثیرات شگرفی بر نشاط ملی، اجتماعی سازی نسل جدید و آشنایی آنها با فرهنگ و ارزش های ملی و سنتی دارد. با توجه به این مقدمه یکی از وظایف دولت ها، فراهم آوردن زمینه های برگزاری پرشور و نشاط این مناسبت هاست. شب یلدا و برگزاری آن با خرید برخی اقلام نظیر آجیل و میوه گره خورده است، اما مردم ما در سال جاری در حالی به استقبال یلدا می روند که قیمت های نجومی و سر به فلک کشیده آجیل و میوه، همه را شگفت زده کرده است. در چنین شرایطی ضرورت دارد دولت نظارت جدی تر بر عرضه این نوع کالاها را که از الزامات برگزاری این مراسم هاست، در دستور کار قرار دهد. روزنامه تجارت در این شماره ضمن بررسی قیمت ها، تحلیلی از فضای خموده و کم‌تحرک مراسم یلدای سال جاری در اوج گرانی ها دارد.
افزایش بی دلیل قیمت میوه
یکی از مواردی که در شب یلدا رشد مصرف دارد، انواع میوه است که در آستانه این شب شاهد افزایش سوال برانگیز قیمتها هستیم. در این رابطه رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی تهران گفت: قیمت انواع میوه در آستانه شب یلدا در میدان مرکزی میوه و تره بار با نوساناتی همراه بود و در اکثر اقلام بین ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ تومان افزایش قیمت اتفاق افتاده است. اسدالله کارگر افزود: قیمت انواع نارنگی، هندوانه و پرتقال بین ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ تومان افزایش داشته، در موز این افزایش قیمت نسبت به هفته گذشته ۲ هزار تومان بوده و در انار فقط قیمت انار دماوند افزایش یافته و به کیلویی ۲۰ هزار تا ۳۵ هزار تومان رسیده است.کارگر قیمت هر کیلوگرم پرتقال را ۹ تا تا ۲۴ هزار تومان اعلام و اضافه کرد: قیمت موز نیز بین ۲۲ تا ۲۹ هزار تومان است.کارگر افزود: قیمت هر کیلوگرم هندوانه نیز ۴ تا ۸ هزار تومان است.وی قیمت هر کیلوگرم نارنگی را بین ۱۰ تا ۱۸ هزار تومان اعلام کرد.وی گفت: در مراکز خرده فروشی حدود ۳۵ درصد سود به ارقام فوق اضافه می شود.
آجیل شب یلدا 270 هزار تومان
یکی دیگر از اقلامی که در شب یلدا تهیه و مصرف می شود، آجیل است که قیمت این قلم تنقلات نیز سوال برانگیز است. رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار تهران‌در این رابطه گفت: قیمت هر کیلو آجیل شب یلدا بر حسب کیفیت بین 150 تا 270 هزار تومان است.مصطفی احمدی با اعلام اینکه فروش آجیل و خشکبار به علت افزایش شدید قیمتها، بسیار کاهش یافته گفت: اتحادیه قیمت آجیل شب یلدا را با حداقل سود تعیین کرده است.رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار تهران افزود: براین اساس قیمت هر کیلوگرم آجیل شب یلدا با باسلوق حداقل 150 و حداکثر 250 هزار تومان تعیین شده و قیمت هر کیلو آجیل شب یلدا بدون باسلوق حداقل 180 و حداکثر 270 هزار تومان تعیین شده است. وی اظهار داشت: تنوع و کیفیت محصولات بسیار زیاد است بنابراین برحسب کیفیت ممکن است قیمت عرضه آجیل شب یلدا کمتر و بیشتر از قیمت‌های فوق باشد.
کاهش شدید فروش آجیل
احمدی با اشاره به افزایش شدید قیمت آجیل و خشکبار در سال جاری گفت: فروش این محصولات نسبت به سال گذشته به یک چهارم تقلیل یافته است بنابراین برای تشویق مردم به خرید این محصولات امسال با کاهش سود فروشندگان حداقل سود ممکن را برای عرضه آجیل شب یلدا در نظر گرفته‌ایم. وی اظهار داشت: حداقل قیمت هر کیلوگرم آجیل شب یلدا با باسلوق سال گذشته 110 هزار تومان بود که امسال با 30 درصد افزایش قیمت آن را به 150 هزار تومان رساندیم در حالی که قیمت اغلب محصولات آجیل و خشبکار بین 70 تا 100 درصد افزایش یافته است.احمدی گفت: قیمت تخمه ژاپنی نسبت به سال گذشته 100 درصد و پسته نسبت به سال گذشته حدود 40 درصد افزایش یافته است.رئیس اتحادیه فروشندگان آجیل و خشکبار اظهار داشت: تولید محصولاتی مانند تخمه کدو، تخمه آفتابگردان و گردو نیز نسبت به سال گذشته به علت کم آبی، کاهش یافته است.
گرانی شیرینی یلدا را تلخ کرد
یکی دیگر از محصولاتی که در شب یلدا مشتری پیدا می کند، انواع شیرینی است که آن نیز با افزایش قیمت مواجه شده است. در این خصوص نیز رئیس اتحادیه صنف دارندگان قنادی تهران با اشاره به کمبود روغن با نرخ مصوب در بازار گفت: «مشکل و کمبودی در خصوص تولید روغن وجود ندارد، اما متاسفانه روغن به درستی در کشور توزیع نمی‌شود و عمده آن به دست بنکداران می‌رسد و در بازار آزاد توزیع می‌شود، از این رو ما ناچار هستیم روغن مصرفی را بالاتر از نرخ مصوب از بازار آزاد تهیه کنیم». علی بهره‌مند گفت: هر کیلو شیرینی‌تر در واحد‌های درجه یک ۷۸ هزار تومان، زبان و پاپیونی ۶۵ هزار تومان، دانمارکی ۶۵ هزار تومان و کیک یزدی نیز ۴۹ هزار تومان به فروش می‌رسد و نظارت دقیقی بر اصناف وجود دارد».رئیس اتحادیه صنف دارندگان قنادی تهران بیان می‌کند «شکر با قیمت مصوب به دست قنادان نمی‌رسد و فعالان این بخش برای تهیه شکر از بازار آزاد اقدام می‌کنند».
واقعیت‌ها بیش از اینهاست
برای آنکه بدانیم یلدا چقدر هزینه به خانواه ها تحمیل می کند، لازم است یک خانواده چهار نفره را با قیمت‌های روز آجیل و خشکبار و سایر خرید‌های پرتقاضا در نظر بگیریم. واقعیت این است که آجیل با عدد مورد ادعای اتحادیه پیدا نمی شود و یک کیلو آجیل چهار مغز به طور میانگین بین ۳۴۰ تا ۳۸۰ هزار تومان در نوسان است. با توجه به اینکه انصاف در بین فروشندگان متفاوت است، می بایست قیمت هر کالایی را در نقاط مختلف برآورد کنیم. بی شک تهیه اقلام شب یلدا می‌تواند از این هم بیشتر شود و حتی به اختلاف میلیونی برسد، اما تورم قدرت خرید مردم را تحت تاثیر قرار داده است.
